Oxytocin – Wikipedia Tiếng Việt

Bước tới nội dung

Nội dung

chuyển sang thanh bên ẩn

• Đầu
• 1 Chú thích
• 2 Tham khảo

• Bài viết
• Thảo luận

Tiếng Việt

• Đọc
• Sửa đổi
• Sửa mã nguồn
• Xem lịch sử

Công cụ Công cụ chuyển sang thanh bên ẩn Tác vụ

• Đọc
• Sửa đổi
• Sửa mã nguồn
• Xem lịch sử

Chung

• Các liên kết đến đây
• Thay đổi liên quan
• Liên kết thường trực
• Thông tin trang
• Trích dẫn trang này
• Tạo URL rút gọn
• Tải mã QR

In và xuất

• Tạo một quyển sách
• Tải dưới dạng PDF
• Bản để in ra

Tại dự án khác

• Wikimedia Commons
• Khoản mục Wikidata

Giao diện chuyển sang thanh bên ẩn Bách khoa toàn thư mở Wikipedia Oxytocin

Dữ liệu lâm sàng
Tên thương mại	Pitocin
AHFS/Drugs.com	Chuyên khảo
Danh mục cho thai kỳ	AU: A
Dược đồ sử dụng	Intranasal, IV, IM
Mã ATC	H01BB02 (WHO)
Tình trạng pháp lý
Tình trạng pháp lý	UK: POM (chỉ bán theo đơn) US: ℞-only
Dữ liệu dược động học
Sinh khả dụng	nil
Liên kết protein huyết tương	30%
Chuyển hóa dược phẩm	hepatic oxytocinases
Chu kỳ bán rã sinh học	1–6 min
Bài tiết	Biliary and Thận
Các định danh
Tên IUPAC 1-({(4R,7S,10S,13S,16S,19R)-19-amino-​7-(2-amino-2-oxoethyl)-​10-(3-amino-3-oxopropyl)-​16-(4-hydroxybenzoyl)-​13-[(1S)-1-methylpropyl]-​6,9,12,15,18-pentaoxo-​1,2-dithia-​5,8,11,14,17-pentaazacycloicosan-4-yl}carbonyl)-​L-prolyl-​L-leucylglycinamide
Số đăng ký CAS	50-56-6 Y
PubChem CID	439302
IUPHAR/BPS	2174
DrugBank	DB00107 Y
ChemSpider	388434 Y
Định danh thành phần duy nhất	1JQS135EYN
KEGG	D00089 Y
ChEBI	CHEBI:7872 Y
ChEMBL	CHEMBL265640 N
ECHA InfoCard	100.000.045
Dữ liệu hóa lý
Công thức hóa học	C43H66N12O12S2
Khối lượng phân tử	1007.19 g/mol
Mẫu 3D (Jmol)	Hình ảnh tương tác
SMILES O=C(N)CNC(=O)[C@@H](NC(=O)[C@H]3N(C(=O)[C@H]1NC(=O)[C@@H](NC(=O)[C@@H](NC(=O)[C@@H](NC(=O)[C@@H](NC(=O)[C@@H](N)CSSC1)Cc2ccc(O)cc2)[C@@H](C)CC)CCC(=O)N)CC(=O)N)CCC3)CC(C)C
Định danh hóa học quốc tế InChI=1S/C43H66N12O12S2/c1-5-22(4)35-42(66)49-26(12-13-32(45)57)38(62)51-29(17-33(46)58)39(63)53-30(20-69-68-19-25(44)36(60)50-28(40(64)54-35)16-23-8-10-24(56)11-9-23)43(67)55-14-6-7-31(55)41(65)52-27(15-21(2)3)37(61)48-18-34(47)59/h8-11,21-22,25-31,35,56H,5-7,12-20,44H2,1-4H3,(H2,45,57)(H2,46,58)(H2,47,59)(H,48,61)(H,49,66)(H,50,60)(H,51,62)(H,52,65)(H,53,63)(H,54,64)/t22-,25-,26-,27-,28-,29-,30-,31-,35-/m0/s1 Y Key:XNOPRXBHLZRZKH-DSZYJQQASA-N Y
NY (what is this?)  (kiểm chứng)

Oxytocin là một loại hormone của con người được tiết ra và chi phối não bộ trong quá trình liên quan đến tình dục và tình cảm, nó được sản sinh khi con người đạt cực khoái, khi cảm thấy lãng mạn, khi cho con bú sữa mẹ và khi sinh đẻ.[1][2][3][4] Đây là một hormone peptide và neuropeptide thường được sản xuất ở vùng dưới đồi và được giải phóng từ tuyến yên sau.[5] Oxytocin được giải phóng vào máu như một loại hormone để đáp ứng với hoạt động tình dục và trong quá trình sinh nở.[6][7] Vì oxytocin đóng vai trò trong gắn kết xã hội, hành vi làm mẹ và kết nối cảm xúc giữa mọi người nên nó còn được gọi một cách không chính thức là "hormone tình yêu".[8] Oxytocin được tạo ra bằng cách tách enzym từ tiền chất peptide được mã hóa bởi gen OXT của con người. Cấu trúc suy ra của nonapeptide là:

Cys – Tyr – Ile – Gln – Asn – Cys – Pro – Leu – Gly – NH2, or CYIQNCPLG-NH2.

Nghiên cứu trên loài chuột đồng cỏ cho thấy oxytocin được giải phóng vào não của con cái trong quá trình hoạt động tình dục rất quan trọng để hình thành mối liên kết đôi với bạn tình của nó. Vasopressin dường như có tác dụng tương tự ở con đực.[9] Oxytocin có vai trò trong hành vi xã hội ở nhiều loài, vì vậy nó cũng có thể có ở con người. Trong một nghiên cứu năm 2003, nồng độ oxytocin trong máu của cả người và chó đều tăng sau một buổi vuốt ve kéo dài từ năm đến 24 phút, có thể đóng một vai trò trong mối liên kết tình cảm giữa người và chó.[10] Người ta đã chứng minh rằng oxytocin ảnh hưởng khác nhau đến nam và nữ. Phụ nữ được dùng oxytocin nhìn chung phản ứng nhanh hơn với các kích thích có liên quan đến xã hội so với nam giới được dùng oxytocin.[11] Ngoài ra, về ứng dụng thì chất chủ vận thụ thể oxytocin phân tử nhỏ như LIT-001 có thể hữu ích trong việc điều trị các rối loạn xã hội, ví dụ như trong bệnh tự kỷ.[12][13][14]

Chú thích

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ Audunsdottir K, Quintana DS (ngày 25 tháng 1 năm 2022). "Oxytocin's dynamic role across the lifespan". Aging Brain (bằng tiếng Anh). 2: 100028. doi:10.1016/j.nbas.2021.100028. ISSN 2589-9589. PMC 9997153. PMID 36908876. S2CID 246314607.
2. ^ Leng G, Leng RI (tháng 11 năm 2021). "Oxytocin: A citation network analysis of 10 000 papers". Journal of Neuroendocrinology. 33 (11): e13014. doi:10.1111/jne.13014. hdl:20.500.11820/d2bdf31e-1d12-4abf-80a3-659a7e31a9f7. PMID 34328668. S2CID 236516186.
3. ^ Francis DD, Young LJ, Meaney MJ, Insel TR (tháng 5 năm 2002). "Naturally occurring differences in maternal care are associated with the expression of oxytocin and vasopressin (V1a) receptors: gender differences". Journal of Neuroendocrinology. 14 (5): 349–53. doi:10.1046/j.0007-1331.2002.00776.x. PMID 12000539. S2CID 16005801.
4. ^ Gainer H, Fields RL, House SB (tháng 10 năm 2001). "Vasopressin gene expression: experimental models and strategies". Experimental Neurology. 171 (2): 190–9. doi:10.1006/exnr.2001.7769. PMID 11573971. S2CID 25718623.
5. ^ Gray's Anatomy: The Anatomical Basis of Clinical Practice (ấn bản thứ 41). Elsevier Health Sciences. 2015. tr. 358. ISBN 978-0-7020-6851-5.
6. ^ Rogers K (ngày 7 tháng 7 năm 2023). "Oxytocin". Encyclopædia Britannica.
7. ^ Chiras DD (2012). Human Biology (ấn bản thứ 7). Sudbury, MA: Jones & Bartlett Learning. tr. 262. ISBN 978-0-7637-8345-7.
8. ^ "Oxytocin: The love hormone". Harvard Health (bằng tiếng Anh). ngày 20 tháng 7 năm 2021. Truy cập ngày 1 tháng 11 năm 2023.
9. ^ Vacek M (2002). "High on Fidelity: What can voles teach us about monogamy?". American Scientist. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 10 năm 2006.
10. ^ Odendaal JS, Meintjes RA (tháng 5 năm 2003). "Neurophysiological correlates of affiliative behaviour between humans and dogs". Veterinary Journal. 165 (3): 296–301. doi:10.1016/S1090-0233(02)00237-X. PMID 12672376.
11. ^ Lischke A, Gamer M, Berger C, Grossmann A, Hauenstein K, Heinrichs M, Herpertz SC, Domes G (tháng 9 năm 2012). "Oxytocin increases amygdala reactivity to threatening scenes in females". Psychoneuroendocrinology. 37 (9): 1431–1438. doi:10.1016/j.psyneuen.2012.01.011. PMID 22365820. S2CID 7981815.
12. ^ Nashar PE, Whitfield AA, Mikusek J, Reekie TA (2022). "The Current Status of Drug Discovery for the Oxytocin Receptor". Oxytocin. Methods Mol Biol. Quyển 2384. New York, NY: Springer. tr. 153–174. doi:10.1007/978-1-0716-1759-5_10. ISBN 978-1-0716-1758-8. PMID 34550574. S2CID 239090096.
13. ^ Gulliver D, Werry E, Reekie TA, Katte TA, Jorgensen W, Kassiou M (tháng 1 năm 2019). "Targeting the Oxytocin System: New Pharmacotherapeutic Approaches". Trends Pharmacol Sci. 40 (1): 22–37. doi:10.1016/j.tips.2018.11.001. hdl:1959.4/unsworks_81554. PMID 30509888. S2CID 54559394.
14. ^ Frantz MC, Pellissier LP, Pflimlin E, Loison S, Gandía J, Marsol C, Durroux T, Mouillac B, Becker JA, Le Merrer J, Valencia C, Villa P, Bonnet D, Hibert M (tháng 10 năm 2018). "LIT-001, the First Nonpeptide Oxytocin Receptor Agonist that Improves Social Interaction in a Mouse Model of Autism" (PDF). J Med Chem. 61 (19): 8670–8692. doi:10.1021/acs.jmedchem.8b00697. PMID 30199637. S2CID 52181935.

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

• Caldwell HK, Young WS (2006). "Oxytocin and Vasopressin: Genetics and Behavioral Implications" (PDF). Trong Abel L, Lim R (biên tập). Handbook of neurochemistry and molecular neurobiology. Berlin: Springer. tr. 573–607. ISBN 978-0-387-30348-2.
• Schmitz S, Höppner G, biên tập (2014). "Oxytocin as proximal cause of 'maternal instinct': weak science, post-feminism, and the hormones of mystique". Gendered neurocultures: feminist and queer perspectives on current brain discourses. challenge GENDER, 2. Wien: Zaglossus. ISBN 978-3-902902-12-2.
• Yong E (ngày 13 tháng 11 năm 2015). "The weak science behind the wrongly named moral molecule". The Atlantic..

Bài viết liên quan đến y học này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.

• x
• t
• s

Cơ sở dữ liệu tiêu đề chuẩn
Quốc tế	GND FAST
Quốc gia	Hoa Kỳ Cộng hòa Séc Israel
Khác	Yale LUX

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Oxytocin&oldid=74219646” Thể loại:

• Bài hóa chất với tham số không rõ trong Infobox drug
• Sơ khai y học
• Hormone sinh dục
• Khoa học thần kinh
• Chất dẫn truyền thần kinh
• Protein người
• Cực khoái
• Thuốc chống lợi niệu
• Cho con bú
• Thu hút lẫn nhau
• Neuropeptide
• Thuốc giảm đau

Thể loại ẩn:

• Trang đưa đối số thừa vào bản mẫu
• Nguồn CS1 tiếng Anh (en)
• Bài viết chứa mã định danh EBI đã thay đổi
• Infobox-drug molecular-weight unexpected-character
• Tất cả bài viết sơ khai

Tìm kiếm Tìm kiếm Đóng mở mục lục Oxytocin 70 ngôn ngữ Thêm đề tài