Phân Tích Quan Hệ Giữa Cảnh Và Tình ở Bài "Cảnh Ngày Hè" - Wattpad

                Nhà thơ Tế Hanh từng viết:

                                            "Nhắc đến tên ông là thấy thơ

                                              Như một nguồn thiêng chẳng bến bờ"

Có thể nói, cuộc đời Nguyễn Trãi gắn liền với sự nghiệp văn học nước nhà. Các sáng tác của ông thuộc nhiều lĩnh vực văn học bao gồm nhiều thể loại: từ văn chính luận, khoa học đến thơ ca. Thơ Nguyễn Trãi mang tính mẫu mực cổ điển. "Quốc âm thi tập" là tập thơ Nôm cổ nhất, thể hiện vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi, lí tưởng nhân nghĩa, tình yêu thiên nhiên, con người, khát vọng về cuộc sống hòa bình, hạnh phúc cho nhân dân. "Cảnh ngày hè" là một trong những trang thơ hay trong chùm thơ "Bảo kính cảnh giới". Bài thơ không chỉ miêu tả bức tranh mùa hè sinh động mà còn gửi gắm cả tâm tư, tình cảm của tác giả. Trong cảnh có tình nên có người đã từng gọi tên bài thơ là " cảnh tình mùa hè".

                  Với Nguyễn Trãi, thơ ông tràn đầy tình yêu thiên nhiên. Hiếm có nhà thơ nào nâng niu, yêu quý thiên nhiên cảnh vật như ông. Ông đến với thiên nhiên trong mọi hoàn cảnh: thời chiến cũng như thời bình; khi buồn, khi vui; lúc bận rộn hay thanh nhàn. Nguyễn Trãi tìm đến thiên nhiên để trao gửi nỗi niềm, để kí thác tâm sự, để giãi bày trắc ẩn tương tư và tìm chốn neo đậu cho tâm hồn. Vì thế, với " Cảnh ngày hè", Nguyễn Trãi đã dành tới 6 câu tả cảnh và 2 câu cuối để bộc lộ tâm trạng. Có thể nói, " Cảnh ngày hè" là một bài thơ tả cảnh ngụ tình đặc sắc.

                       Mở đầu bài thơ, Nguyễn Trãi giới thiệu tâm cảnh sáng tác của mình:

  " Rồi hóng mát thuở ngày trường"

Câu thơ sáu tiếng nhịp 1/2/3, nhấn mạnh chữ "rồi" thể hiện một tâm thế thanh nhàn, ung dung, thư thái của nhân vật trữ tình. Cụm từ " thuở ngày trường" không chỉ gợi ý nghĩa thời lượng khi nó diễn tả đặc trưng về thời gian của ngày hè " ngày dài đêm ngắn" mà còn diễn tả những tháng ngày " thân nhàn nhưng tâm không nhàn". Cao Biền thời Đường trong bài thơ " Sơn đình hạ nhật" cũng có câu tương tự:

                                                " Lục thụ âm nồng hạ nhật trường"

                                                  ( Cây xanh bóng rợp ngày hè dài)

Do đó, câu thơ của Nguyễn Trãi trở thành lời trải nghiệm. Câu thơ nêu hoàn cảnh sáng tác mà cũng ẩn chứa một tấc lòng, cảm xúc của thi nhân. Bài thơ ra đời trong hoàn cảnh đau đớn nhất cuộc đời Nguyễn Trãi- lúc ông buộc phải cáo quan về ở ẩn tại Côn Sơn. Nghị lực và niềm tin được mài dũa ở thời kì " nếm mật nằm gai" đã giúp ông vượt lên hoàn cảnh. Mọi ganh đua của chốn quan trường, mọi lời thị phi đã được bỏ lại phía sau, ta chỉ thấy " một ông tiên ở trong tỏa ngọc ung dung, tự tại". Nguyễn Trãi đã mở lòng mình với thiên nhiên, vượt lên trên nỗi buồn để dựng lại bức tranh cảnh ngày hè đầy xúc động.

                   Cái tình trong bức tranh cảnh ngày hè chính là tâm trạng phấn chấn qua từng nét bút miêu tả của người nghệ sĩ: