Phân Tích Rủi Ro Tài Chính

10 mn read

Phân tích rủi ro tài chính là việc đánh giá khả năng xảy ra mối đe dọa và tác động có thể xảy ra của nó. Do đó, nó có tầm quan trọng trong việc quản lý rủi ro. Hãy tham khảo bài viết dưới đây để hiểu thêm về Phân tích rủi ro tài chính.

Rủi ro tài chính là gì?

Rủi ro tài chính là những rủi ro có liên quan đến sự giảm giá tài chính và rủi ro từ việc thực hiện các quyết định tài chính làm ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp. Mục tiêu của hoạt động kinh doanh và của quản trị tài chính doanh nghiệp đều nhằm tối đa hóa giá trị tài sản cho chủ sở hữu. Nói chính xác là tối đa hóa lợi nhuận doanh nghiệp.

Rủi ro giảm giá tài chính

Rủi ro giảm giá tài chính (còn gọi là rủi ro kiệt giá tài chính) là sự khác biệt giữa lợi nhuận thực tế và lợi nhuận kỳ vọng. Nó gắn liền với sự biến động của yếu tố giá cả thị trường như lãi suất, tỷ giá, giá cả hàng hoá hoặc chứng khoán. Định nghĩa này xuất phát từ bản chất của rủi ro là sự khác biệt giữa giá trị thực tế và giá trị kỳ vọng.

Sự biến động hay sự khác biệt của lợi nhuận thực tế so với lợi nhuận kỳ vọng chính là thước đo mức độ ảnh hưởng của rủi ro giảm giá Tài chính. Và rủi ro này cũng phản ánh sự nhạy cảm của lợi nhuận doanh nghiệp trước sự biến động, giá cả thị trường. Việc phòng ngừa rủi ro giảm giá tài chính thường gắn liền với việc sử dụng các công cụ tài chính phái sinh như hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng tương lai, quyền chọn và hợp đồng hoán đổi.

Rủi ro từ việc thực hiện các quyết định tài chính

Khác với rủi ro giảm giá tài chính, rủi ro từ việc thực hiện các quyết định tài chính là sự khác biệt giữa lợi nhuận thực tế và lợi nhuận kỳ vọng của doanh nghiệp gắn liền với các hoạt động tài chính như: Huy động vốn, đầu tư sử dụng vốn kinh doanh hoặc phân phối lợi nhuận của doanh nghiệp…

Có thể bạn chưa biết: Phân tích chỉ số tài chính là gì?

Phân tích rủi ro tài chính là gì?

Phân tích rủi ro tài chính của doanh nghiệp là phân tích, đánh giá nguy cơ, khả năng xuất hiện và mức độ nguy hại của các rủi ro.

Rủi ro tài chính có thể tác động tích cực hoặc tiêu cực đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Trên thực tế, phần lớn các doanh nghiệp kinh doanh trên thị trường đều ngại rủi ro. Vì thế khi xem xét tác động của rủi ro tài chính, mặt tác động tiêu cực của rủi ro thường được các doanh nghiệp quan tâm xem xét, đánh giá đầy đủ hơn. Bởi nếu rủi ro quá lớn, không khắc phục được, doanh nghiệp có thể rơi vào tình trạng suy thoái, mất khả năng thanh toán và có thể bị phá sản.

Phân loại các rủi ro tài chính

Có nhiều cách để phân loại rủi ro tài chính của công ty. Một trong những cách đó là việc chia rủi ro tài chính thành 4 loại bao gồm: Rủi ro thị trường, rủi ro tín dụng, rủi ro thanh khoản và rủi ro hoạt động.

Rủi ro thị trường

Rủi ro thị trường phát sinh do sự chuyển động giá của công cụ tài chính. Rủi ro thị trường được phân loại gồm rủi ro định hướng và rủi ro phi định hướng.

Rủi ro định hướng là do sự biến động của giá cổ phiếu, lãi suất…

• Rủi ro phi định hướng
• Rủi ro tín dụng

Loại rủi ro này thường phát sinh khi một doanh nghiệp không thực hiện được nghĩa vụ tín dụng của mình với các bên đối tác.

Một doanh nghiệp cần phải tự xử lý các nghĩa vụ tín dụng của mình bằng cách đảm bảo rằng nó luôn có đủ dòng tiền mặt để thanh toán các hóa đơn phải trả cho đối tác của mình một cách kịp thời. Nếu không đối tác hay nhà cung cấp có thể ngừng mở rộng tín dụng cho công ty hoặc nguy hiểm hơn là chấm dứt kinh doanh với công ty hoàn toàn.

Rủi ro thanh khoản

Rủi ro thanh khoản bao gồm thanh khoản tài sản và rủi ro thanh khoản tài trợ hoạt động.

Thanh khoản tài sản đề cập tới việc doanh nghiệp có dễ dàng chuyển đổi tài sản của mình thành tiền mặt hay không. Thanh khoản tài trợ hoạt động là một tham chiếu đến dòng tiền hàng ngày.

Sự suy thoái chung hoặc doanh thu theo mùa có thể gây ra rủi ro đáng kể nếu như công ty đột nhiên không đủ tiền mặt để trả các chi phí cơ bản cần thiết để tiếp tục hoạt động như một doanh nghiệp.

Đây là lý do tại sao việc quản lý dòng tiền là yếu tố quan trọng để thành công trong kinh doanh và tại sao các nhà phân tích tài chính và nhà đầu tư xem xét các chỉ số như dòng tiền tự do khi đánh giá các công ty là đầu tư cổ phần.

Rủi ro hoạt động

Rủi ro hoạt động phát sinh từ hoạt động kinh doanh thông thường của công ty. Rủi ro hoạt động bao gồm các vụ kiện, rủi ro gian lận, các vấn đề nhân sự và rủi ro mô hình kinh doanh. Đó là rủi ro mà các mô hình tiếp thị và tăng trưởng của công ty có thể chứng minh là không chính xác hoặc không đầy đủ.

Hãy tham khảo thêm: Phân tích đòn bẩy tài chính

Ưu và nhược điểm của phân tích rủi ro tài chính

Rủi ro tài chính không phải là tốt hay xấu mà chỉ tồn tại ở những mức độ khác nhau. Tất nhiên, “rủi ro” về bản chất của nó đã mang một hàm ý tiêu cực. Trong đó, rủi ro tài chính cũng không ngoại lệ. Rủi ro có thể lây lan từ một doanh nghiệp để ảnh hưởng đến toàn bộ lĩnh vực, thị trường hoặc thậm chí toàn thế giới. Rủi ro xuất phát từ bên ngoài không thể kiểm soát được và thường rất khó để vượt qua.

Mặc dù rủi ro tài chính không tích cực, nhưng hiểu được khả năng xảy ra rủi ro tài chính có thể dẫn đến các quyết định đầu tư hoặc kinh doanh tốt hơn, sáng suốt hơn. Đánh giá mức độ rủi ro tài chính của một công ty tài chính chứng khoán giúp xác định hoặc thiết lập giá trị của khoản đầu tư đó. Rủi ro cũng là mặt trái của lợi nhuận.

Không có một doanh nghiệp hoặc một danh mục đầu tư nào mà không gặp một số rủi ro. Tóm lại, rủi ro tài chính không thể tránh khỏi nhưng có thể được hạn chế hoặc quản lý nó.

Ưu điểm

• Khuyến khích các nhà đầu tư có quyết định sáng suốt hơn
• Giúp đánh giá giá trị (tỷ lệ rủi ro và lợi nhuận)
• Có thể được xác định bằng cách sử dụng các công cụ phân tích

Nhược điểm

• Có thể phát sinh từ bên ngoài không thể kiểm soát hoặc không thể đoán trước
• Rủi ro có thể khó vượt qua
• Khả năng lan rộng và ảnh hưởng đến toàn bộ lĩnh vực hoặc thị trường

Các công cụ để kiểm soát rủi ro tài chính

Các công cụ kiểm soát

May mắn thay, có nhiều công cụ có sẵn cho các cá nhân, doanh nghiệp và chính phủ cho phép họ tính toán mức độ rủi ro tài chính mà họ đang gánh chịu.

Các phương pháp phổ biến nhất mà các chuyên gia đầu tư sử dụng để phân tích rủi ro liên quan đến các khoản đầu tư dài hạn – hoặc thị trường chứng khoán nói chung bao gồm:

• Phân tích cơ bản: Quá trình đo lường giá trị nội tại của một chứng khoán. Bằng cách đánh giá tất cả các khía cạnh của hoạt động kinh doanh cơ bản. Bao gồm tài sản của công ty và thu nhập của nó.
• Phân tích kỹ thuật: Quá trình đánh giá chứng khoán thông qua số liệu thống kê. Đồng thời xem xét lợi nhuận lịch sử, khối lượng giao dịch, giá cổ phiếu và các dữ liệu hiệu suất khác.
• Phân tích định lượng: Đánh giá hoạt động lịch sử của một công ty bằng cách sử dụng các tính toán tỷ số tài chính cụ thể.

Bài viết liên quan: Phân tích cơ bản và phân tích kỹ thuật

Ví dụ

Khi đánh giá doanh nghiệp, tỷ lệ nợ trên vốn đo lường tỷ lệ nợ được sử dụng trong tổng cơ cấu vốn của công ty. Tỷ lệ nợ cao cho thấy một khoản đầu tư rủi ro. Một tỷ lệ khác là tỷ lệ chi tiêu vốn. Tỷ lệ này chia dòng tiền từ hoạt động kinh doanh cho các khoản chi tiêu vốn để xem một công ty sẽ còn lại bao nhiêu tiền. Điều này giúp duy trì hoạt động kinh doanh sau khi trả nợ.

Về hoạt động, các nhà quản lý tài chính chuyên nghiệp, nhà giao dịch, nhà đầu tư cá nhân và cán bộ đầu tư doanh nghiệp sử dụng các kỹ thuật phòng ngừa rủi ro để giảm rủi ro của họ. Phòng ngừa rủi ro đầu tư có nghĩa là sử dụng một cách chiến lược các công cụ. Chẳng hạn như hợp đồng quyền chọn để bù đắp rủi ro của bất kỳ giá biến động nào. Nói cách khác, bạn bảo vệ một khoản đầu tư bằng cách thực hiện một khoản đầu tư khác.

Công cụ phân tích rủi ro tài chính

Để tiến hành các phân tích tài chính, doanh nghiệp có thể sử dụng công cụ phân tích cơ bản. Chẳng hạn như cây phân tích, sơ đồ xương cá, biểu đồ Pareto… Trong phân tích rủi ro, các yếu tố rất quan trọng là những thông tin, dữ liệu đầu vào. Bao gồm dữ liệu và kinh nghiệm quá khứ cùng với dự báo xu hướng cho giai đoạn trước mắt và tương lai xa hơn. Tuy vậy, quan trọng bậc nhất vẫn là nhận thức sâu sắc của ban lãnh đạo về tính chất nguy hại của các rủi ro từng xảy ra hay đang tiềm ẩn. Đồng thời là nhận thức về tầm quan trọng của hoạt động quản trị rủi ro.

Hãy tham khảo thêm: Phần mềm phân tích chứng khoán

Hướng dẫn phân tích rủi ro tài chính

Dưới đây là 5 bước để quản lý rủi ro tài chính:

Bước 1: Xác định các rủi ro chính

Để bắt đầu phân tích rủi ro tài chính, hãy xác định tất cả các yếu tố rủi ro mà doanh nghiệp của bạn phải đối mặt. Các yếu tố rủi ro này bao gồm tất cả các khía cạnh ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh. Chẳng hạn như chi phí, giá cả, hàng tồn kho,… Các thay đổi trong ngành mà công ty trực thuộc, quy định của chính phủ, thay đổi công nghệ, thay đổi nhân viên,…

Bước 2: Tính trọng số của từng rủi ro

Ưu tiên rủi ro là rất quan trọng đối với việc phân bổ hiệu quả các nguồn lực và nỗ lực. Bằng cách đó, bạn có thể lập một kế hoạch trong trường hợp mối đe dọa xảy ra.

Bước 3: Lập kế hoạch dự phòng

Phân tích những việc bạn cần làm để giải quyết các rủi ro ở bước 1 và lập các nhiệm vụ cụ thể để giảm thiểu các tác động. Hãy nhớ rằng không phải tất cả các rủi ro đều có thể đối mặt theo cùng một cách. Trên thực tế, bạn có thể không kiểm soát được tất cả. Đó là lý do tại sao kế hoạch dự phòng phải dựa trên khẩu vị rủi ro và mức độ chấp nhận rủi ro do công ty thiết lập.

Bước 4: Phân công trách nhiệm

Mặc dù không thể phân công trách nhiệm cho từng rủi ro, nhưng hãy cố gắng hết mức có thể để có một người phụ trách theo dõi các điểm tới hạn và diễn biến của chúng theo thời gian. Lúc này, hãy tránh tập trung mọi trách nhiệm vào một người. Giao nhiệm vụ cho nhân viên phù hợp nhất.

Bước 5: Đặt ngày hết hạn

Các kế hoạch giảm thiểu không được áp dụng vô thời hạn. Vì các mối đe dọa có thể nhân lên và ảnh hưởng đến nhiều quy trình hơn. Bằng mọi cách hãy xác định các hành động sẽ được thực hiện đúng hạn. Vì chúng phải dựa trên thời gian cần thiết để thực hiện mỗi nhiệm vụ.

Như vậy, trên đây là toàn bộ bài viết về Phân tích rủi ro tài chính. Đây là hoạt động nhằm bảo vệ doanh nghiệp khỏi những tác động dẫn đến phá sản doanh nghiệp. Hy vọng các doanh nghiệp, cá nhân có được kiến thức nhất định để quản lý rủi ro. Chúc các bạn thành công!

Bài viết tham khảo:

• PHÂN TÍCH LƯU CHUYỂN TIỀN TỆ TRONG DOANH NGHIỆP
• PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
• PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH DOANH

4.2/5 - (11 bình chọn)