Phía Sau Cơn Sốt đất Lịch Sử - Báo Bình Phước

Bài cuối:QUY HOẠCH TỐTMỚI CÓ DỰ ÁN TỐT

BPO - Trong chuyến thăm và làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Phước trung tuần tháng 3-2022 vừa qua, nhấn mạnh vai trò của quy hoạch, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định: Có quy hoạch tốt thì sẽ có dự án tốt. Có dự án tốt sẽ có nhà đầu tư tốt. Có nhà đầu tư tốt thì sẽ có việc làm tốt, kinh tế tốt. Vì thế, phải làm tốt quy hoạch. Quy hoạch phải tạo ra công ăn việc làm. Có công ăn việc làm thì sẽ có người đến ở. Quy hoạch phải đi trước một bước. Quy hoạch phải có tầm nhìn xa, không chỉ 5 năm, 10 năm, mà là 20 năm, 50 năm, thậm chí hàng trăm năm. Quy hoạch mà kém, doanh nghiệp “chết”, chúng ta cũng “chết”. Quy hoạch phải tiết kiệm tài nguyên, khai thác tối đa hiệu quả tài nguyên. Trong đó, tài nguyên, đất đai là hằng số, không “đẻ” ra được, nên phải tiết kiệm.

Cần minh bạch thông tin quy hoạch

Cách đây mấy năm, sau khi nắm được thông tin quy hoạch đường 28m kết nối các khu công nghiệp phía Tây Nam TP. Đồng Xoài, anh Trần Hưng Thuận, ấp 2, xã Tân Lập, huyện Đồng Phú đã vay ngân hàng 700 triệu đồng để mua thửa đất rộng gần 1.000m2 (chiều rộng 12m, chiều sâu 83m).

Anh Thuận cho biết: Trước khi mua, qua giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, gia đình tôi được biết miếng đất dự định mua sẽ quy hoạch làm đường rộng 28m. Cụ thể là Công văn số 188 ngày 26-9-2019 của HĐND tỉnh thống nhất chủ trương đầu tư dự án đường kết nối các khu công nghiệp phía Tây Nam TP. Đồng Xoài. Trên cơ sở tờ trình của Sở Giao thông vận tải và Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh, UBND tỉnh đã có Quyết định số 2187 ngày 18-10-2019 phê duyệt báo cáo khả thi đầu tư xây dựng công trình.

Với các thế mạnh về kết cấu hạ tầng hiện đại và đồng bộ, môi trường đầu tư thông thoáng, chính sách ưu đãi đầu tư hấp dẫn, Bình Phước đang là điểm đến lý tưởng cho các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài. Trong ảnh: Một góc Khu công nghiệp Minh Hưng - Hàn Quốc, huyện Chơn Thành - Ảnh: Phú Quý

Theo quy hoạch, tuyến đường bắt đầu từ Km51+060 đường ĐT741, đoạn từ cổng Nông trường Tân Lập đến gần hồ đập Bà Mụ kết nối ĐT507 tại Km00+300 phía sau Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước. “Tuy nhiên, đến khi thi công, tuyến đường đã thay đổi quy hoạch, thành ra đất của gia đình tôi cách đường gần 35m. Không chỉ hộ tôi mà có tới 7 hộ dân khác rơi vào cảnh dở khóc, dở cười khi có đất mà không có đường. Giờ tôi muốn làm nhà cũng không được, bán cũng không xong, trong khi mỗi tháng phải trả nợ ngân hàng khoảng 7 triệu đồng” - anh Thuận chua chát cho biết.

Xã Tân Lập, huyện Đồng Phú ngăn chặn kịp thời trường hợp tự ý mở đường trên đất nông nghiệp

Theo Tiến sĩ Nguyễn Đức Kiên, Tổ trưởng Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ, điểm mạnh của Bình Phước là dư địa còn lớn. Nhưng nếu chúng ta không làm tốt quy hoạch, kiểm soát giá đất không tốt, điều đó sẽ làm cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Bởi ngoài tiềm ẩn nguy cơ gây tranh chấp, khiếu kiện kéo dài, trong quá trình thu hồi mặt bằng để thực hiện các công trình, dự án, địa phương sẽ phải bỏ ra số tiền lớn. Mặt khác, các nhà đầu tư cũng phải bỏ ra số tiền lớn hơn vì giá cho thuê đất tăng cao hơn.

“Để phát huy được lợi thế về đất đai cần có một quy hoạch tốt. Quy hoạch ở đây trải qua nhiều bước và rất phức tạp. Thường thì lợi ích nhóm chỉ xuất hiện ở giai đoạn điều chỉnh quy hoạch. Do đó, theo tôi việc công khai rộng rãi thông tin quy hoạch là điều hết sức quan trọng, vừa ngăn được cơn sốt đất vừa tránh được những tranh chấp, khiếu kiện không đáng có” - ông Kiên cho biết thêm.

Quy hoạch phải đi trước một bước

Là chuyên gia kinh tế hàng đầu của đất nước, Tiến sĩ Nguyễn Đức Kiên, Tổ trưởng Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ đã đến thăm và làm việc với lãnh đạo tỉnh Bình Phước từ những năm 2000. Điều khiến ông Kiên ấn tượng đối với Bình Phước trong vòng 25 năm qua đó là thay đổi về không gian đô thị, cũng như sự chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu kinh tế từ nông nghiệp sang công nghiệp. Ông Kiên cho biết: Trong 10 năm trở lại đây, Bình Phước đã hình thành được ngành kinh tế mới là may mặc và da giày. Điều đó chứng tỏ sức hút của Bình Phước đối với các nhà đầu tư là rất lớn. Chỉ trong 10 năm, Bình Phước đã đưa kim ngạch xuất khẩu của ngành may và gia công da giày hơn 500 triệu USD.

Đồ họa quy hoạch Khu Công nghiệp Nam Đồng Phú mở rộng

Tuy nhiên, Tiến sĩ Nguyễn Đức Kiên cho rằng: Điểm nghẽn lớn nhất trong quy hoạch của tỉnh hiện nay là chưa kết hợp được các nguồn lực để phục vụ cho một mục tiêu. Nguồn lực của Bình Phước vẫn còn bị phân tán. Ở đây, chúng ta thấy phân tán giữa chính sách hỗ trợ, thu hút các doanh nhân đến làm việc tại Bình Phước với chính sách tạo cơ sở hạ tầng để kết nối. Cho nên khi thu hút được doanh nghiệp nhưng hạ tầng không đảm bảo được, thành ra nhà đầu tư lưỡng lự chọn Bình Phước hay là một tỉnh, thành khác. Hoặc khi có nhà đầu tư rồi, có đường giao thông rồi, nhưng chính sách về an sinh xã hội đối với người lao động không tốt, người lao động sẽ cân nhắc việc có đến Bình Phước làm việc hay không.

Cũng theo Tiến sĩ Nguyễn Đức Kiên: Để tháo gỡ điểm nghẽn này, trước hết Bình Phước phải thống nhất về mặt nhận thức, quy hoạch phải đi trước một bước. Và trong quy hoạch có quy hoạch 5 năm, 10 năm và tầm nhìn dài hạn.

Nhận thức rõ ý nghĩa, sự quan trọng của công tác lập quy hoạch tỉnh trong xây dựng tầm nhìn dài hạn, định hướng phát triển lâu dài, ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Bình Phước đã tập trung chỉ đạo quyết liệt, đưa vào nhiệm vụ đầu tiên trong chương trình hành động của Tỉnh ủy thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025. Đồng thời, thành lập Ban chỉ đạo lập quy hoạch tỉnh và xây dựng kế hoạch triển khai, giao nhiệm vụ cụ thể cho các cấp, ngành để triển khai thực hiện.

Quy hoạch tốt mới có dự án tốt, có dự án tốt mới có nhà đầu tư tốt. Trong ảnh: một góc Khu công nghiệp Bắc Đồng Phú nơi có tỷ lệ lấp đầy khoảng 90%

Tại hội nghị lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 diễn ra cuối tháng 12-2021, Chủ tịch UBND tỉnh Trần Tuệ Hiền nhấn mạnh: Quy hoạch phải đi trước một bước, quy hoạch phải tổng thể, toàn diện, bao quát, có tính định hướng; quy hoạch phải bám sát tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của địa phương, tạo tiền đề để phát triển bền vững và chuyển phát triển theo chiều rộng sang chiều sâu. Đối với Bình Phước, nhiệm vụ lập quy hoạch thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 trước đó đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt với 2 nhóm nhiệm vụ chính là: Phân tích, đánh giá, dự báo các yếu tố, điều kiện phát triển đặc thù của tỉnh Bình Phước; trên cơ sở đó, xây dựng quan điểm, xác định mục tiêu và lựa chọn các phương án phát triển trong thời kỳ quy hoạch.

Tạo sức hút “sếu đầu đàn”

Đến nay, Bình Phước có 13 khu công nghiệp (KCN) với tổng diện tích hơn 6.000 ha, tỷ lệ lấp đầy đạt 53,5%. Trong đó, KCN Becamex Bình Phước có diện tích 2.450 ha và KCN Minh Hưng - Sikico diện tích 655 ha là 2 KCN mới, có quy mô diện tích khá lớn, hạ tầng được đầu tư đồng bộ, hiện đại và giao thông thuận tiện, rất thích hợp cho các nhà đầu tư. Giai đoạn 2021-2030, tỉnh mở rộng thêm 3 KCN với tổng diện tích 2.500 ha, trong đó KCN Bắc Đồng Phú 900 ha, KCN Nam Đồng Phú 600 ha, KCN Minh Hưng - Sikico 1.000 ha; quy hoạch mới 5 KCN với tổng diện tích 6.800 ha, trong đó có KCN Đồng Phú 3.300 ha. Ngoài ra, tỉnh có Khu kinh tế cửa khẩu Hoa Lư với diện tích 28.000 ha.

Với các thế mạnh về kết cấu hạ tầng hiện đại và đồng bộ, môi trường đầu tư thông thoáng, chính sách ưu đãi đầu tư hấp dẫn, cùng những cam kết giải quyết thủ tục đầu tư nhanh nhất, chú trọng công tác an sinh xã hội cho người lao động, những năm gần đây, Bình Phước đang là điểm đến lý tưởng cho các nhà đầu tư nước ngoài. Đến nay, toàn tỉnh thu hút được 354 dự án đầu tư nước ngoài với tổng vốn đầu tư 3 tỷ 369 triệu USD từ nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. 6 tháng đầu năm 2022, tốc độ tăng trưởng kinh tế GRDP của tỉnh tiếp tục ở mức cao, đạt 6,91%, đứng thứ 2 vùng Đông Nam Bộ; công nghiệp tăng trên 21,7%, tiếp tục giữ vai trò động lực tăng trưởng của tỉnh; xuất khẩu phục hồi mạnh mẽ, tăng trên 23,2% so cùng kỳ.

Chủ tịch UBND tỉnh Trần Tuệ Hiền cho biết: Những năm gần đây, Bình Phước luôn tích cực đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kỹ thuật hiện đại và đồng bộ, xây dựng hệ thống giao thông kết nối nội vùng và liên vùng tương đối hoàn thiện. Đặc biệt, để hiện đại hóa hệ thống hạ tầng giao thông, làm cơ sở tiếp tục đón các nhà đầu tư, tỉnh Bình Phước đã được Thủ tướng Chính phủ thống nhất chủ trương cho thực hiện một số dự án giao thông trọng điểm dự kiến sẽ triển khai trong giai đoạn 2021-2025 như: Dự án đường cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành; dự án đường sắt Dĩ An - Lộc Ninh kết nối đến Cảng Cái Mép - Thị Vải, tương lai sẽ kết nối với Vương quốc Campuchia qua Cửa khẩu quốc tế Hoa Lư; đường cao tốc Đắk Nông - Bình Phước...

Thực tế cho thấy, giá đất tăng cao chỉ đưa lại lợi ích trước mắt. Trong khi đó, việc phát triển giao thông, KCN, đáp ứng nhu cầu nhà ở người dân, nhất là những người có thu nhập thấp, nhu cầu hạ tầng xã hội… sẽ gặp rất nhiều trở ngại. Hầu hết các dự án giao thông hiện nay đều gặp khó khăn trong việc giải phóng mặt bằng, nhiều công trình, dự án bị đội vốn do chi phí đền bù, giải tỏa mặt bằng tăng cao. Không những vậy, giá đất liên tục tăng còn gây cản trở đến sự phát triển của nhiều hoạt động kinh tế - xã hội khác, như tạo lực cản trong kêu gọi đầu tư vào các KCN do nhà đầu tư phải chi trả tiền thuê mặt bằng cao hơn, dẫn đến tăng chi phí sản xuất. Điều này sẽ làm hạn chế tính cạnh tranh của các doanh nghiệp...