Phúng điếu (phúng Viếng) đám Ma - Văn Hóa Tâm Linh

Từ lâu phúng điếu đã trở thành luật bất thành văn mỗi khi có tang sự diễn ra. Tuy nhiên ý nghĩa và nguồn gốc của việc phúng điếu là gì? Phúng điếu có kiêng cử gì không? Hãy theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu thêm nhé.

Phúng điếu là gì?

Phúng điếu là một từ Hán Việt trong đó:

– Phúng là đêm lễ vật mang đến để cúng cho người chết. Đồ phúng điếu có thể là trái cây, nhang đèn, vòng hoa, hoặc có thể là tiền,…Đây được coi là sự hỗ trợ về mặt vật chất để phụ giúp chi phí tang ma cho gia quyến.

– Điếu là chỉ việc người còn sống đến thăm viếng người đã chết lần cuối, thắp nén nhang, vái lạy trước linh cữu, đồng thời an ủi động viên người ở lại. Đây là sự hỗ trợ về mặt tinh thần, để bày tỏ lòng thương tiếc với người chết và san sẻ đau thương với người còn sống.

Như vậy, phúng điếu (hay phúng viếng) là mang lễ vật đến cúng viếng người đã khuất. Trong hầu hết các đám tang, phúng vẫn thường đi đôi với viếng. Nhưng đôi khi cũng sẽ xuất hiện riêng lẻ như đi điếu nhưng không phúng, đi phúng nhưng không điếu, thường sẽ do tang gia quyết định “chấp điếu hay miễn điếu”.

Ý nghĩa và nguồn gốc của phúng viếng

Tục phúng viếng khi dự đám tang bắt nguồn từ truyền thống tương thân, tương ái giúp đỡ lẫn nhau của hàng xóm láng giềng Việt Nam. Từ thời xa xưa, khi nhà nào có việc lớn như ma chay, cưới gả thì đều xem như việc của cả làng, mỗi người phụ giúp một tay để cùng tang quyến tổ chức tang ma. Người nào không thể giúp sức thì giúp đỡ bằng lễ vật như cau trầu, hoa quả, bánh trái, nhang đèn, phướn liễn và tiền bạc.

Đi phúng viếng cần lưu ý những gì?

Dưới đây là một số điều nên chú ý khi đi phúng viếng dự tang lễ các bạn cần biết:

– Ăn mặc lịch sự kín đáo, không diện đồ màu nổi, trang điểm đậm hay đeo nhiều đồ có giá trị cao để phô trương.

– Nên bật chế độ rung cho điện thoại khi đang làm lễ cúng tụng, để không làm ảnh hưởng đến bầu không khí trang nghiêm của tang lễ.

– Không nên trò chuyện hay để trẻ nhỏ cười giỡn lớn tiếng trong đám tang.

– Không được bàn tán, khen chê người chết nếu không quen biết hay thân thiết với họ.

– Trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai hoặc trong giai đoạn hành kinh hạn chế lưu lại lâu ở đám tang. Vì thể trạng họ lúc này rất yếu, sẽ dễ bị hàn khí của đám ma làm cho nhiễm bệnh.

Nghi thức vái lạy khi đi phúng viếng đám tang

– Khi đi phúng điếu tang lễ ngoài những lưu ý về cách ăn mặc hay tác phong, bạn còn phải tìm hiểu nghi thức vái lạy người đã khuất sao cho hợp lễ nhất. Quan niệm về vái lạy khi dự tang lễ có các nguyên tắc sau:

– Khi người quá cố còn đó (dù đã liệm trong quan tài) thì vẫn được xem như người còn sống nên chỉ lạy đúng 2 lạy và vái 2 vái.

– Một số gia đình có để bàn thờ Phật trước hương án có di ảnh người quá cố thì người đi đám lạy bàn thờ Phật 3 lạy và 2 vái, sau đó lạy trước bàn hương án có di ảnh người quá cố 2 lạy (như lạy người sống).

– Nếu khi đến thắp hương cho người quá cố (đã được an táng rồi) thì lại lạy 4 lạy và vái 3 vái.

– Trong trường hợp người quá cố còn để trong quan tài tại nhà, người đến phúng điếu, nếu là vai trên của người quá cố như các bậc cao niên, hay những người vào hàng cha, anh, chị, chú, bác, cô, dì,… của người quá cố, thì chỉ đứng để vái 2 vái mà thôi.

– Khi quan tài đã được hạ huyệt, tức là sau khi chôn rồi, người ta vái người quá cố 4 vái.

Đồ phúng viếng đám tang phổ biến

Ngày nay ngoài tiền, đa số mọi người sẽ đi viếng đám ma bằng vòng hoa, giỏ trái cây tươi, vật phẩm cúng như: nhang đèn, giấy tiền vàng mã,… Sau đây là một số gợi ý cách đi phúng viếng để các bạn tham khảo.

Phúng viếng bằng vòng hoa tươi

Phúng hoa thường là sự lựa chọn nhiều nhất vì sẽ góp phần xua đi không khí u ám của tang lễ. Bạn nên chọn những loại hoa tươi và mang ý nghĩa phù hợp với đám tang để phúng như: hoa lan, hoa hồng trắng, hoa cúc, hoa hồng tím,…

Tuy nhiên hãy hạn chế dùng những loại hoa phúng viếng có màu sắc tươi nổi, không phù hợp để viếng đám tang như vàng, đỏ tươi, hồng, xanh,.. vì đôi khi sẽ dễ khiến gia chủ hiểu nhầm thành ý người tặng.

Phúng viếng bằng giỏ trái cây tươi

Bên cạnh đó, những giỏ trái cây tươi cũng sẽ rất ý nghĩa, vừa có thể chưng bày vừa có thể sử dụng sau đám tang, không bị lãng phí. Trái cây thì bạn nên chọn những trái còn tươi xanh để chưng được lâu hơn và sắp xếp chúng vào giỏ thành hình tháp cho đẹp mắt và trang trọng.

Phúng điếu đám tang bằng phong bì

Ngoài cách phúng điếu bằng lễ vật như trên, phần lớn mọi người vẫn chọn cách đi phong bì để viếng đám tang. Vì đây là cách nhanh và thực tế nhất, những người ở xa hoặc không thân thiết với người chết cũng hay dùng cách này để bày tỏ lòng thương tiếc, cảm thông.

Vậy nên đi phúng viếng khi để trong phong bì bao nhiêu tiền?

Trả lời: Đi phúng điếu bao nhiêu tiền là hợp lý căn cứ vào mức độ thân quen với người đã khuất cũng như tang gia để đi tiền hợp lý nhất. Vanhoatamlinh.com xin gợi ý như sau:

– Nếu là người thân thiết, anh em, bạn có thể đi tiền với các mệnh giá lớn như 500.000 đồng, 300.000 đồng.

– Trường hợp bạn bè xã giao hay hàng xóm láng giềng ít đi lại, các bạn có thể đi phúng viếng với số tiền ít hơn như 200.000 đồng, 100.000 đồng, 50.000 đồng.

Phúng điếu đám tang bằng lễ vật

Khi đi đám ma thông gia, ngoài phúng phong bì ra mọi người còn thường phúng bằng nhiều loại lễ vật khác nhau để bày tỏ thêm nhiều thành ý.

Việc đi viếng đám tang bằng lễ vật có thể cúng bái người đã khuất trực tiếp rất ý nghĩa. Vì những lễ vật đó thể hiện rằng bạn đã bỏ ra cả thời gian, tiền của và lẫn sự quan tâm sâu sắc dành cho tang quyến. Tấm lòng đó rất quý và đáng được trân trọng.

Thường thấy khi đi đám tang sui gia, người ta hay phúng liễn có thêu chữ, vừa trang trọng vừa thành kính. Liễn có nhiều mẫu mã đa dạng khác nhau, cả phật giáo lẫn công giáo cho bạn tiện bề lựa chọn sao cho phù hợp.

Liễn đám tang hay còn gọi là bức trướng đám tang hay bức trướng tang lễ. Bức liễn đám tang là lễ vật phúng điếu của sui gia kèm theo vòng hoa và trái cây, trên tấm liễn có in các câu đối và thêu hình phật, hình rồng phượng, hình đức cha đức mẹ ( dành cho người theo đạo) với mong muốn các hương hồn người đã khuất được theo chân phật, sớm về cõi lành.

Trên đây là những chia sẻ về cách phúng viếng đám ma dành cho những ai chưa hiểu về phong tục ý nghĩa này. Hãy theo dõi Vanhoatamlinh.com để đọc thêm những thông tin hữu ích nhé.