Phương Pháp Delphi – Wikipedia Tiếng Việt

Phương pháp Delphi (/ˈdɛlfaɪ/ DEL-fy) là kỹ thuật thông tin liên lạc có cấu trúc, có nguồn gốc từ phương pháp dự đoán đối xứng và dự báo tương tác dựa trên bảng trả lời câu hỏi của các chuyên gia.[1]

Trong phiên bản chuẩn, các chuyên gia tạo thành nhóm và trả lời bảng câu hỏi trong hai hoặc nhiều vòng hơn. Sau mỗi vòng, người hỗ trợ cung cấp một bản tóm tắt bất kỳ các dự đoán của các chuyên gia từ vòng trước cũng như lý do tại sao họ đưa ra để hỗ trợ cho lựa chọn của mình. Vì vậy, các chuyên gia được khuyến khích xem lại câu hỏi và cân nhắc phản hồi của thành viên khác trong bảng trả lời của mình. Người ta tin rằng thông qua quy trình này, vùng câu trả lời sẽ giảm xuống và nhóm chuyên gia sẽ tiệm cận đến câu hỏi đúng. Cuối cùng, quy trình kết thúc sau khi một tham số được định nghĩa trước dừng lại (ví dụ như số vòng, tính ổn định của kết quả, đạt được đồng thuận) và điểm trung bình ở vòng cuối cùng xác định kết quả.[2]

Ứng dụng

[sửa | sửa mã nguồn]

Trong môi trường y tế

[sửa | sửa mã nguồn]

Phương pháp Delphi được sử dụng rộng rãi để giúp đi đến đồng thuận chuyên gia trong các vấn đề liên quan đến sức khỏe.[3] Ví dụ, nó thường được áp dụng trong việc phát triển các khuyến cáo y khoa và quy trình.[3]

Y tế công

[sửa | sửa mã nguồn]

Một vài ví dụ về ứng dụng phương pháp Delphi trong bối cảnh y tế công cộng bao gồm trong bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu,[4] các bệnh lý thiếu i-ốt,[5] vai trò của hệ thống y tế trong vấn đề nâng cao sức khỏe cho người sống chung với bệnh HIV,[6] trên các chính sách và can thiệp nhằm giảm đánh bạc,[7] trên vấn đề kiểm soát thuốc lá điện tử[8][9][10] và trên các khuyến cáo để kết thúc đại dịch COVID-19.[11]

Trình khuyến cáo

[sửa | sửa mã nguồn]

Sử dụng phương pháp Delphi để phát triển các bộ khuyến cáo cho việc trình bày các nghiên cứu sức khỏe[12] là nên làm, nhất là cho các nhà phát triển có kinh nghiệm.[13]

Phần mềm

[sửa | sửa mã nguồn]

• Principles of Forecasting Lưu trữ ngày 30 tháng 8 năm 2007 tại Wayback Machine A free service to support Delphi forecasting and references are available on this site. However source code is not currently available.
• Institute for Futures Studies and Knowledge Management Lưu trữ ngày 10 tháng 12 năm 2012 tại archive.today Access to several free studies that illustrate the use of the Real-time Delphi method

Nghiên cứu thêm

[sửa | sửa mã nguồn]

• von der Gracht, H. A./ Darkow, I.-L.: Scenarios for the Logistics Service Industry: A Delphi-based analysis for 2025. In: International Journal of Production Economics, Vol. 127, No. 1, 2010, 46-59. - A case for a scientificly robust Delphi-based scenario process
• Harold A. Linstone and Murray Turoff, Editors Linstone & Turoff (1975). The Delphi Method: Techniques and Applications: a heavily referenced work on this method with an extensive bibliography.
• Sackman, H. (1974), "Delphi Assessment: Expert Opinion, Forecasting and Group Process", R-1283-PR, April 1974. Brown, Thomas, "An Experiment in Probabilistic Forecasting", R-944-ARPA, 1972 - the first RAND paper.
• Bernice B. Brown (1968). "Delphi Process: A Methodology Used for the Elicitation of Opinions of Experts." Lưu trữ ngày 7 tháng 1 năm 2005 tại Wayback Machine: An earlier paper published by RAND (Document No: P-3925, 1968, 15 pages)

Chú thích

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ Harold A. Linstone, Murray Turoff (1975), The Delphi Method: Techniques and Applications, Reading, Mass.: Addison-Wesley, ISBN 978-0-201-04294-8
2. ^ Rowe and Wright (1999): The Delphi technique as a forecasting tool: issues and analysis. International Journal of Forecasting, Volume 15, Issue 4, October 1999.
3. ^ a b Taylor E (2020). "We Agree, Don't We? The Delphi Method for Health Environments Research". HERD. 13 (1): 11–23. doi:10.1177/1937586719887709. PMID 31887097. S2CID 209519275.
4. ^ Lazarus JV, Mark HE, Anstee QM, Arab JP, Batterham RL, Castera L, và đồng nghiệp (tháng 1 năm 2022). "Advancing the global public health agenda for NAFLD: a consensus statement". Nature Reviews. Gastroenterology & Hepatology. 19 (1): 60–78. doi:10.1038/s41575-021-00523-4. hdl:11424/243850. PMID 34707258. S2CID 239891445.
5. ^ Schaffner M, Rochau U, Stojkov I, Qerimi Rushaj V, Völzke H, Marckmann G, và đồng nghiệp (tháng 4 năm 2021). "Barriers Against Prevention Programs for Iodine Deficiency Disorders in Europe: A Delphi Study". Thyroid. 31 (4): 649–657. doi:10.1089/thy.2020.0065. PMID 32912084. S2CID 221622474.
6. ^ Lazarus JV, Safreed-Harmon K, Kamarulzaman A, Anderson J, Leite RB, Behrens G, và đồng nghiệp (tháng 7 năm 2021). "Consensus statement on the role of health systems in advancing the long-term well-being of people living with HIV". Nature Communications. 12 (1) 4450. Bibcode:2021NatCo..12.4450L. doi:10.1038/s41467-021-24673-w. PMC 8285468. PMID 34272399.
7. ^ Regan, Marguerite; Smolar, Maria; Burton, Robyn; Clarke, Zoe; Sharpe, Casey; Henn, Clive; Marsden, John (tháng 8 năm 2022). "Policies and interventions to reduce harmful gambling: an international Delphi consensus and implementation rating study". The Lancet. 7 (8): e705 – e717. doi:10.1016/S2468-2667(22)00137-2. hdl:1893/36145. PMID 35907421.
8. ^ Berlin, Ivan; Jacot-Sadowski, Isabelle; Humair, Jean-Paul; Cornuz, Jacques (ngày 7 tháng 9 năm 2021). "International expert consensus on electronic nicotine delivery systems and heated tobacco products: a Delphi survey". BMJ Open. 11 (9): e045724. doi:10.1136/bmjopen-2020-045724. PMC 8451280. PMID 34493505.
9. ^ Velarde Crézé, Camille; Lebon, Luc; Duperrex, Olivier; Faivre, Vincent; Pasche, Myriam; Cornuz, Jacques (ngày 1 tháng 2 năm 2023). "New puff-like disposable electronic cigarettes: expert consensus on their regulation". Revue Médicale Suisse. 19 (812): 181–185. doi:10.53738/REVMED.2023.19.812.181. PMID 36723643. Truy cập ngày 21 tháng 12 năm 2024.
10. ^ Asfar, Taghrid; Schmidt, Michael; Oluwole, Olusanya Joshua; Casas, Alejandra; Friedman, Lily; Ferdous, Tarana; Noar, Seth; Eissenberg, Thomas; Maziak, Wasim (2024). "Building consensus on a set of ENDS-specific pictorial health warnings: a Delphi study among a tobacco control expert panel". Tobacco Control. doi:10.1136/tc-2023-058384. PMC 11317547. PMID 38346872. Truy cập ngày 21 tháng 12 năm 2024.{{Chú thích tập san học thuật}}: Quản lý CS1: cấm vận PMC hết hạn (liên kết)
11. ^ Lazarus JV, Romero D, Kopka CJ, Karim SA, Abu-Raddad LJ, Almeida G, và đồng nghiệp (tháng 11 năm 2022). "A multinational Delphi consensus to end the COVID-19 public health threat". Nature. 611 (7935): 332–345. Bibcode:2022Natur.611..332L. doi:10.1038/s41586-022-05398-2. PMC 9646517. PMID 36329272.
12. ^ Moher D, Schulz KF, Simera I, Altman DG (tháng 2 năm 2010). "Guidance for developers of health research reporting guidelines". PLOS Medicine. 7 (2): e1000217. doi:10.1371/journal.pmed.1000217. PMC 2821895. PMID 20169112.
13. ^ "Developing your reporting guideline". www.equator-network.org (bằng tiếng Anh). EQUATOR Network. Lưu trữ bản gốc ngày 29 tháng 9 năm 2022.

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

• Sharon Colton and Tim Hatcher (2004). The Web-based Delphi Research Technique as a Method for Content Validation in HRD and Adult Education Research. [1] Lưu trữ ngày 27 tháng 5 năm 2010 tại Wayback Machine
• Tim Hatcher and Sharon Colton (2006). Using the Internet to Improve HRD Research: The case of the web-based Delphi research technique to achieve content validity of an HRD-oriented measurement.

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]

• The Delphi Method: Techniques and Applications, edited by Harold A. Linstone and Murray Turoff — a comprehensive book on Delphi method (free download, 11Mb PDF, 618 pages)
• RAND publications on the Delphi Method Downloadable documents from RAND concerning applications of the Delphi Technique.

Bài viết này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.

• x
• t
• s