QUI TỲ THANG

QUI TỲ THANG

( Tế sinh phương)

Thành phần:

Nhân sâm ( Đảng sâm) 12g

Phục thần 12g

Toan táo nhân sao 12 - 20g

Viễn chí 4 - 6g

Hoàng kỳ 12g

Mộc hương 4g

Bạch truật 12g

Long nhãn nhục 12g

Đương qui 8 - 12g

Chích thảo 4g

Sinh khương 3 lát

Đại táo 2 - 3 quả

Cách dùng: sắc nước uống. Có thể hòa với mật làm thành hoàn, mỗi lần uống 8 - 12g.

Tác dụng: Kiện tỳ dưỡng tâm, ích khí bổ huyết.

Giải thích bài thuốc:

Bài này gồm 2 bài "Tứ quân tử thang" và " Đương qui bổ huyết thang" gia Long nhãn nhục, Toan táo nhân, Viễn chí, Mộc hương, Đại táo là 1 bài thuốc thường dùng để trị chứng tâm tỳ hư tổn. Trong bài:

• Sâm Linh Truật Thảo ( Tứ quân) bổ khí kiện tỳ để sinh huyết là chủ dược.
• Đương qui, Hoàng kỳ bổ khí sinh huyết.
• Long nhãn, Táo nhân, Viễn chí dưỡng tâm an thần.
• Mộc hương lý khí ôn tỳ.
• Sinh khương, Đại táo điều hòa vinh vệ.

Các vị thuốc hợp lại có tác dụng ích khí kiện tỳ bổ huyết dưỡng tâm.

Ứng dụng lâm sàng:

1. Bài thuốc này chủ yếu trị các bệnh suy nhược có hội chứng bệnh lý tâm tỳ lưỡng hư, khí huyết bất túc sinh ra các triệu chứng mất ngủ, chán ăn, hay quên, tim hồi hộp, cơ thể mỏi mệt, sắc mặt vàng bủng, môi lưỡi nhợt, mạch yếu thường gặp trong các chứng suy nhược cơ thể, suy nhược thần kinh.
2. Trường hợp xuất huyết trong bệnh lóet dạ dày tá tràng có hội chứng khí huyết bất túc có thể dùng bài này để chữa; bỏ các vị Mộc hương, Viễn chí gia A giao, Địa du, Trắc bá diệp, Hoa hòe để tăng cường tác dụng chỉ huyết.
3. Trường hợp phụ nữ kinh kéo dài hoặc sanh nhiều cơ thể suy nhược hoặc sau khi mắc bệnh lâu, thời kỳ hồi phục ăn ngủ không ngon, cơ thể hư nhược đều có thể dùng bài này để chữa có kết quả tốt.

Phụ phương:

DƯỠNG VINH QUY TỲ THANG

( Hải thượng Y tôn tâm lĩnh)

Thành phần:

Thục địa 20 - 30g

Táo nhân 4g

Phục linh 6g

Ngưu tất 8g

Mạch môn ( sao với gạo) 8g

Bạch truật 12g

Bạch thược 4 - 8g

Ngũ vị tử 6 - 8g

Nhục quế 3 - 4g

Tác dụng: Chữa tất cả các chứng lao thương phát sốt ho, thổ huyết, hâm hấp sốt, biếng ăn, mỏi mệt, mạch thốn, hồng xích, nhược. Đây là bài thuốc chủ yếu chữa khí huyết hư tổn.

ĐẠI BỒ TÂM TỲ KHÍ HUYẾT PHƯƠNG

( Hải thượng Y tôn tâm lĩnh)

Thành phần:

Táo nhân, Đương qui, Bạch truật, Bạch thược, Phục thần, Nhân sâm, Viễn chí, Nhục quế, Ngũ vị ( tác giả không ghi liều lượng).

Cách dùng: sắc nước uống khi còn ấm.

Chủ trị: chứng nguyên khí đại hư, đột nhiên ngã lăn ra, sinh ra chứng thoát nên uống bài này cùng vớ Bát vị hoàn để vừa bổ thủy hỏa để sinh khí vừa bổ âm để sinh huyết.