Rắn Ri Voi: Hướng Dẫn Kỹ Thuật Nuôi | Farmvina Nông Nghiệp

Rắn ri voi là con gì, có độc không?

Rắn ri voi (hay còn được gọi là rắn bồng voi, rắn ri tượng) là loài rắn thuộc loài rắn nước nhưng chúng có kích thước to hơn (nặng khoảng 3-8kg tùy con) và được nuôi phổ biến để lấy thịt rắn. Loài này phân bố đặc hữu ở Đông Nam Á, ở nước ta rắn có nhiều ở khu vực đồng bằng Sông Cửu Long. Thịt rắn ri voi thơm ngon và được dùng nhiều làm thức ăn. Rắn thường sống ở vùng nước ngọt.

Rắn ri voi là loài rắn không có nọc độc nhưng rất nguy hiểm vì bản tính hung dữ và sự phản xạ nhanh khi gặp con mồi và kẻ thù. Rắn ri voi cắn có thể gây vết thương khá sâu và buốt làm chảy máu nhiều, có những trường hợp răng rắn dính vào vết thương gây nhiễm trùng. Khi nuôi rắn cần lưu ý đặc điểm của rắn để tránh bị thương khi rắn tấn công.

Thức ăn của rắn ri voi là động vật tươi sống, không ươn thối, không vẩy: nòng nọc, ếch, nhái, cá trê, lươn con,…rắn thường ăn nhất là cá da trơn. Rắn ri voi có thể đẻ 7-8 lứa, số con tăng dần qua từng lứa. Rắn có thể sống được 10 năm.

Rắn đem lại hiệu quả kinh tế cao giá thường rơi vào khoảng 270.000-300.000đ/1kg. Rắn có thể nuôi được trong ao, vèo, bể, lu khạp,…

Nguồn cung cấp rắn ri voi hiện nay chủ yếu đến từ 3 nguồn: Bắt tự nhiên, đánh bắt và nuôi sinh sản trong đó nuôi rắn là nguồn cung cấp chủ yếu.

1. Chọn con giống rắn ri voi

Chọn loại con giống nhỏ, mới đẻ cỡ 50 con/kg, thường có vào khoảng tháng 3- Âm lịch. Có thể bắt giống rắn con tự nhiên vào đầu mùa mưa. Rắn con được chăm sóc riêng với mật độ 30 – 40 con/m2.

Chọn rắn ri voi cha mẹ cỡ 0,4-0,6 kg/con trở lên. Mật độ nuôi từ 5-10 con/m2. Nuôi dưỡng chúng từ mùa khô, đầu mùa mưa rắn mang bầu, vào tháng 4-5 dương lịch rắn mẹ đẻ ra rắn con khoảng 50 con.

• Video hướng dẫn nuôi rắn ráo trâu
• Rắn mùng đỏ nuôi làm sao?

Lưu ý, chọn rắn phải đồng cỡ, khỏe mạnh, không có sẹo vết, loại bỏ những con bị gãy xương sống.

2. Kỹ thuật nuôi

Rắn có thể tận dụng nuôi trong ao, mương vườn, xây bể, khạp da bò,…

Nếu nuôi trong khạp da bò, mỗi khạp nuôi 10 con rắn nhỏ. Khi rắn lớn, sang bớt ra còn mỗi khạp 7 con.

Nuôi trong bế xi măng thật ra không tốt bằng nuôi trong ao, mương vuờn. Thành bể sâu 07- 0,8m. Phần cạn của bể đặt lá chuối khô hoặc bèo lục bình cho rắn trú, phần sâu thông với hệ thống cấp thoát nước.

Nuôi rắn ở bể xi măng, lu, khạp: đáy bể và thành bể được trát láng xi măng. Trong bể cho vào 0,1-0,2m là đất thịt, đất bùn. Diện tích ½ bể được thả lục bình, diện tích còn lại để trống là bãi để mồi cho rắn ăn, trong bể tùy nơi rộng hẹp mà cho một số đống lá chuối khô, lá chuối có thể thả lên bè tre hoặc can nhựa để lá chuối không bị ngập sâu vào nước. Cho nước vào bể 0,2-0,3m. thả rắn vào nuôi.

Nuôi trong ao, diện tích nên từ  50m2 trở lên. Sâu 1,3-1,5m. Ao được dọn bớt bùn sình, cây cỏ thối mục. Lớp bùn đáy ao dày 10-20cm. Mặt ao, thả bèo hoặc lục bình, rau muống, rau ngổ.

Diện tích thả, chiếm không quá 4/5 diện tích mặt ao. Bít chặt các hang mọi. Dùng tấm chắn bọng thoát nước, bịt lưới kỹ, đặt cách đáy ao 0,3 m. Cặp mé ao có thể dùng Fibroximăng phẳng khép khít vào nhau bao vòng quanh mé ao.

Tấm Fibroximang phải được cắm sâu dưới đáy ao, phía trên còn lại so với mặt bờ mực nước cao nhất tối thiểu 0,5m. Tường Fibroximang được cắm thẳng đứng, phía trên tường có lưới rộng 0,3m, dầy, chắn độ nghiêng 250 về phía trong để rắn không bò ra ngoài được.

Cần lưu ý không để bờ đất còn lại nhiều, rắn sẽ vào trú trong hang không ra ăn, rắn chậm lớn. Thả lá chuối khô thành đống cao khỏi mặt nước 0,3-0,5m, lá chuối thả mé bờ.

Nếu mé bờ bị nước ngập, đóng bè chuối bè tre, thả từng đống tàu lá chuối khô vào để rắn trú sau khi ăn, ít đánh nhau gây thương tích, khoảng trống còn lại là nơi làm bãi cho rắn ăn, cho vào ao 0,5-0,8m.

Cách nuôi thương phẩm hay còn gọi nuôi vỗ béo. Cách nuôi này được nhiều hộ áp dụng. Thu mua rắn Ri voi, trọng lượng từ 600-800g cho mỗi con. Nuôi khoảng 1-3 tháng, đạt trên 1kg/con, bán rắn thương phẩm, lợi nhuận rất cao, gấp 2-3 lần so với cách nuôi thông thường đồng thời rút ngắn được thời gian nuôi.

Nơi nuôi rắn phải gần nguồn nước sạch, thuận tiện cho việc thay nước dễ dàng,…

3. Thức ăn cho rắn ri voi

Rắn ri voi thích ăn nhất là động vật tươi sống, không ương thối như nòng nọc, ếch nhái, lươn con, trùng, các loại cá không vảy hoặc vảy nhỏ. Cứ bình quân 3-4 kg thức ăn rắn tăng trọng 1 kg.

Lượng thức ăn hằng ngày khoảng 3-5% trọng lượng rắn trong ao. cho ăn hằng ngày. Tùy theo khả năng tăng trọng của rắn mà tăng hoặc giảm khẩu phần thức ăn. Không nên để thức ăn dư thừa, làm thối nước.

Cần chuẩn bị nguồn thức ăn sẵn từ các ao mương hiện có. Có thể nuôi thêm lươn, cá sặc, cá trê, nhái,… trong ao, vừa tận dụng thức ăn thừa, bớt ô nhiễm, vừa làm thức ăn tại chỗ cho rắn.

Thức ăn được làm vừa cỡ cho rắn ăn, rải đều nơi có rắn. Cần cho rắn ăn đủ và đều để rắn mau lớn.

4. Chăm sóc

• Khoảng 1 – 2 tuần, thay nước một lần
• Rắn sắp lột da cá thì màu vảy trắng và mặt đục.
• Bổ sung ủ lá chuối khô để sau khi ăn xong rắn vào trú, ít đánh nhau và rắn mau lớn.
• Rắn bệnh hay bị thương tích được nuôi chăm sóc riêng, khi khoẻ nuôi chung.
• Rắn biếng ăn, cần thay đổi thức ăn và bổ sung kích thích tăng trưởng như B complex, vitamin C để kích thích rắn ăn.

5. Phòng và trị bệnh rắn

Rắn có thế bị xây xát hoặc lở miệng do vi khuẩn tấn công. Dùng Streptomycine pha với nước cất bôi vào vết thương cho rắn. Xử lý nguồn nước bằng muối.

• Rắn bị đường ruột sình bụng, bỏ ăn dùng Sulfa Guanidin tán vào nồi để khô rồi cho rắn ăn.
• Rắn bị nấm miệng dùng Mycostatine sử dụng theo hướng dẫn trên nhãn thuốc.

6. Thu hoạch

Khi rắn nuôi được 6 tháng đến 1 năm tuổi, có thể thu hoạch. Rắn 6 tháng tuổi, đạt trọng lượng từ 500g/con. trở lên (loại 1). Khi thu hoạch, rắn cái để lại, tiếp tục gây giống.

Bắt đầu từ tháng 8 âm lịch khi nguồn rắn ri con đã hết , cũng là mùa vụ nuôi vỗ béo và nuôi hậu bị bắt đầu để cung cấp cho thị trường mùa đông của Trung Quốc, thời điểm giá rắn ri cao nhất, giá thu vào khoảng 500-600.000đ/kg.

Nuôi rắn ri voi vỗ béo và sinh sản

Để chủ động mùa vụ nuôi, chủ động nguồn rắn con, bà con nên nghĩ hướng nuôi vỗ béo và sinh sản rắn ri voi để có thể bán gia cao nhất, chủ động nguồn rắn bố mẹ và rắn con không bị bệnh cho mùa sau.

NUÔI RẮN RI VOI VỖ BÉO:

Bắt đầu từ tháng 8 âm lịch khi nguồn rắn ri con đã hết , cũng là mùa vụ nuôi vỗ béo và nuôi hậu bị bắt đầu để cung cấp cho thị trường mùa đông của Trung Quốc, thời điểm giá rắn ri cao nhất, giá thu vào khoảng 500-600.000đ/kg

Điều quan trọng là chọn con giống:

• Chọn con giống từ 200g trở lên, ở cỡ này con rắn tăng trọng nhanh nhất.
• Con giống phải sạch bệnh, không bị đẹn miệng.
• Nên chọn theo tỉ lệ 1 đực 1 cái hay 1 đực 2 cái để khi nuôi lớn ta có thể chọn lại một số con thật sự khỏe mạnh làm con giống bố mẹ cho mùa sinh sản năm sau.
• Có thể nuôi vỗ béo trong bể xi măng hay lu khạp để dễ thúc, dễ theo dõi.

NUÔI RẮN SINH SẢN:

Bắt đầu từ tháng 9-11 âm lịch khi đa số rắn cái lớn đều đã giao phối và dễ dàng nhận biết rắn nào đã có thai, là mùa thích hợp để nuôi rắn bố mẹ sinh sản cho mùa sau.

Bằng cách này có thể chủ động nguồn rắn con cho năm sau một cách an toàn và tiết kiệm chi phí đầu tư con giống, một con rắn mẹ sinh ra ít nhất là 10-15 rắn con ở đợt đầu và tăng lên 30-40 rắn con vào những mùa sau.

• Chọn rắn bố mẹ không bị bệnh, dị tật, thân hình cân đối, không quá mập hoặc quá ốm.
• Rắn mẹ có dấu hiệu cấn thai rõ ràng.

Chuyên đề nuôi rắn ri voi trong bể xi măng hoặc thùng nhựa

Nuôi rắn ri voi rất ít tốn chi phí vì không nhất thiết phải đầu tư xây dựng chuồng trại, tùy theo điều kiện mà người nuôi rắn có thể tổ chức quy mô lớn hay nhỏ. Người nuôi có thể thả rắn trong thau, chậu, thùng,.. thức ăn cho rắn dễ tìm và nhẹ công chăm sóc. Nghề nuôi rắn ri voi đang được nhiều người chọn lựa và được nuôi chủ yếu ở các vùng nông thôn.

Chọn rắn ri voi giống

Khi chọn giống rắn con khoảng 50con/kg. Mật độ 30-40 con/m2; Rắn cha mẹ khoảng 0,4-0,6kg. Mật độ 5-10con/m2. Chọn rắn khỏe mạnh, lanh lợi, không sẹo và đồng cỡ.

Chuẩn bị bể hoặc thùng nuôi

1. Với bể xi măng

Xây dựng đáy bể và thành bể phải được trát láng xi măng thường cao khoảng 1m trở lên, tùy vào kích thước rắn mà bà con có thể nuôi nhốt với 1 diện tích ước chừng sao cho rắn có không gian, không bị tù là được. Trong bể cho vào 0,1-0,2m đất thịt, đất bùn; 1/2 diện tích bể là lục bình để tạo môi trường tự nhiên, còn lại để trống để thả mồi cho rắn ăn.

Trong bể có thể cho thêm lá chuối khô, bè tre hoặc can nhựa để lá chuối khôn bị ngập nước. Lượng nước trong bể khoảng 0,2-0,4m. Khi xây dựng xong có thể cho rắn vào bể nuôi. Có thể xây dựng thêm hệ thống xả, lọc nước để dễ dàng nuôi rắn.

2. Với thùng nhựa

Nuôi rắn ri voi trong thùng nhựa cũng hiệu quả không kém. Thùng nhựa nuôi rắn khoảng 20 lít, trên nắp khoét vài lỗ thoát khí, lượng nước đổ vào tầm 20-30cm. Trong thùng có thể bỏ thêm lục bình, lá chuối cắt nhỏ vừa tầm,…để tạo không gian sống cho rắn.

Khi nuôi trong thùng nhựa dễ quản lí đàn rắn, dễ cho ăn và tránh trầy xước cho rắn. Ngoài ra, sử dụng thùng nhựa còn tiết kiệm được chi phí. Đổi lại không gian sống của rắn bị thu nhỏ lại làm sinh trưởng của rắn chưa thực sự hiệu quả hơn bể. Lưu ý khi nuôi rắn không được làm ô nhiễm nguồn nước, nhiệt độ lí tưởng cho rắn từ 23-32 độ C. Khoảng 1-2 tuần thay nước 1 lần.

Thức ăn cho rắn ri voi

Cả 2 mô hình nuôi rắn trên đều có chung nguồn thức ăn đã nêu (thường là cá trê, cá chốt, cá tra… sống tươi), cách 10 ngày cho rắn ăn 1 lần, ăn tươi tỉ lệ 3-5% trọng lượng rắn, tùy vào mật độ rắn mà cho ăn, không nên để thức ăn thừa làm thối nước. 5-6 âm lịch cho rắn giao phối tỉ lệ 50% rắn đựa, 50% rắn cái trọng lượng từ 8 lạng đến 1,5kg.

Cần quan sát các biểu hiện lạ của rắn để phòng và điều trị bệnh phù hợp (Rắn bệnh nên nhốt cách ly và chăm sóc riêng). Rắn nuôi từ 6 tháng – 1 năm tuổi có thể thu hoạch.

Câu Hỏi Thường Gặp

Nên chọn con giống rắn ri voi như thế nào?

Chọn loại con giống nhỏ, mới đẻ cỡ 50 con/kg, thường có vào khoảng tháng 3- Âm lịch. Có thể bắt giống rắn con tự nhiên vào đầu mùa mưa. Rắn con được chăm sóc riêng với mật độ 30 – 40 con/m2. Chọn rắn ri voi cha mẹ cỡ 0,4-0,6 kg/con trở lên. Mật độ nuôi từ 5-10 con/m2.

Diện tích ao nuôi rắn ri voi là bao nhiêu?

Nuôi trong ao, diện tích nên từ 50m2 trở lên. Sâu 1,3-1,5m. Ao được dọn bớt bùn sình, cây cỏ thối mục. Lớp bùn đáy ao dày 10-20cm. Mặt ao, thả bèo hoặc lục bình, rau muống, rau ngổ.

Nên cho rắn ri voi ăn thức ăn gì?

Rắn ri voi thích ăn nhất là động vật tươi sống, không ương thối như nòng nọc, ếch nhái, lươn con, trùng, các loại cá không vảy hoặc vảy nhỏ. Thức ăn được làm vừa cỡ cho rắn ăn, rải đều nơi có rắn. Cần cho rắn ăn đủ và đều để rắn mau lớn.

Nuôi rắn ri voi bao lâu thì thu hoạch?

Khi rắn nuôi được 6 tháng đến 1 năm tuổi, có thể thu hoạch. Rắn 6 tháng tuổi, đạt trọng lượng từ 500g/con. trở lên (loại 1). Khi thu hoạch, rắn cái để lại, tiếp tục gây giống.