Ráng Bay Cây Thuốc điều Trị Thận Hư, Viêm Tiết Niệu Và Phong Thấp

Cây ráng bay còn được gọi là cốt toái bổ lá to, cây chồn đèn, cây đuôi công… Là một loại cây thân thảo mọc hoang rất phổ biến ở các khu rừng trên đất nước ta, hầu như đâu đâu cũng thấy loài cây này.

Tác dụng nổi bật của loại thảo dược này khiến caythuoc.org muốn giới thiệu ngay với quý vị đó là hiệu quả điều trị bệnh suy thận, bệnh phong thấp và chứng đau nhức xương khớp, dưới đây là những thông tin chi tiết về loài cây thảo dược này.

Tên khoa học

Drynaria quercifolia (L), thuộc họ dương sỉ (1)

Mô tả

Thân: Ráng bay là dạng cây thân thảo, sống phụ sinh cùng với các loại cây gỗ khác. Ở ngoài tự nhiên cây có thể sống trên hốc các loại cây gỗ lớn hoặc bán trên các vách đá, thân cây mọc sát phía dưới, gốc cây có nhiều lông.

Lá: Lá có thể vươn dài tới 1 m, lá cây có công dụng quan trọng, là bộ phận hứng lấy chất mùn, lá cây hay hoa quả của các loại cây cao lớn để tập chung chất dinh dưỡng vào gốc cây. Lá cây sẻ nhiều khía, cánh lá dài nhìn tương tự như cọng lông của chim công nên mới có tên gọi là cây đuôi công hay đuôi phượng.

Rễ: Phủ lông rất dày ở dưới gốc.

Bộ phận dùng

Theo dân gian bộ phận được sử dụng làm thuốc của cây ráng bay đó là gốc (hay thân rễ), là phần còn lại sau khi cắt bỏ lá và rễ con. Người dân chế biến là thuốc bằng cách, đem phần gốc cây về cạo sạch hết lông, rửa sạch và thái mỏng phơi khô.

Tính vị

Theo sách “Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam”, tập 2, ráng bay có vị hơi đắng, tính ôn.

Công dụng của cây ráng bay

Các tài liệu y học cổ truyền có tiếng như (Hai cuốn sách: Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam, và cuốn Từ điển bách khoa dược học) đều ghi nhận ráng bay là vị thuốc có những công dụng rất hay, đặc biệt nhất là công dụng điều trị bệnh suy thận hay còn gọi là bệnh thận hư. Ngoài ra cây còn có một số tác dụng chính như sau:

• Điều trị suy thận (thận hư)
• Điều trị viêm tiết niệu
• Điều trị phong thấp, đau nhức xương khớp
• Giảm đau, tan máu bầm do trấn thương, bong gân
• Điều trị chứng ù tai, tai điếc
• Đau nhức răng
• Chứng bệnh giảm bạch cầu

Tham khảo: 4 cây thuốc nam điều trị bệnh suy thận, thận hư diệu kỳ ở Bình Định

Cách dùng cây ráng bay làm thuốc

Điều trị thận hư, bổ thận, viêm tiết niệu: Dùng gốc ráng bay sắc uống, liều lượng 15g khô sắc với khoảng 500ml nước, sắc cạn còn khoảng 200ml nước chia làm 2 lần uống trong ngày, uống sau bữa ăn 15 phút.

Dùng ráng bay ngâm rượu điều trị đau nhức xương khớp, bổ thận: Ráng bay khô 1kg, rượu gạo loại 40 độ 4 lít đếm 5 lít. Ngâm trong thời gian khoảng 1 tháng là dùng được.

Dùng kết hợp với các vị thuốc khác: Ngoài các dùng độc vị trên các bạn cũng có thể dùng kết hợp với các vị thuốc như: rễ có xước, thổ phục linh, rễ nhàu, thiên nhiên kiện. Dùng dưới dạng thuốc sắc hoặc ngâm rượu, cách dùng kết hợp có tác dụng mạnh gân xương, điều trị phong thấp, giảm đau thắt lưng và bổ thận.

Điều trị giảm bạch cầu: Ráng bay, đương quy, thục địa (mỗi vị 15g), củ cốt khí khô 8g. Sắc với khoảng 1 lít nước, đun cạn lấy 300ml nước uống trong ngày, uống liên tục 1 tháng.

• Tham khảo: Cốt toái bổ (tắc kè đá) bồi bổ chức năng thận

Nghiên cứu khoa học về cây ráng bay

Hoạt động chống viêm và giảm đau của cây ráng bay Drynaria quercifolia (L.): Nhóm nghiên cứu tại Viện nghiên cứu và vườn bách thảo nhiệt đới, Palode, Ấn Độ đã sử dụng chiết xuất etanolic của thân rễ của Drynaria quercifolia trên cơ thể chuột để đánh giá tác dụng của nó. Kết quả cho thấy chiết xuất trên làm giảm đáng kể các cơn đau ở chuột. Nhóm nghiên cứu đi tới kết luận Drynaria quercifolia có tác dụng chống viêm và giảm đau rất mạnh (2).

Hiệu quả điều trị viêm đường tiết niệu của cây ráng bay Drynaria quercifolia (L.) đã được kiểm chứng về mặt khoa học: Nhóm các nhà nghiên cứu tại Đại học NM Christian, Marthandam, Ấn Độ đã tiến hành nghiên cứu kháng khuẩn được thực hiện trên các vi khuẩn nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI) phân lập trên lâm sàng bằng phương pháp khuếch tán đĩa đệm. Kết quả trong số 6 chiết xuất được thử nghiệm thì có 2 loại chiết xuất là acetone và ethanol có hiệu quả kháng vi khuẩn đường tiết niệu. Các nhà nghiên cứu kết luận: việc sử dụng Drynaria quercifolia trong điều trị nhiễm trùng tiết niệu đã được kiểm chứng về mặt khoa học (3).

Chống chỉ định

• Phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ cần thận trọng khi sử dụng vị thuốc này.
• Tham khảo và hỏi ý kiến bác sỹ trước khi dùng, không nên tự ý sử dụng khi chưa hiểu biết hết về vị thuốc này.

▼ Nguồn tham khảo

1. Ráng bay, nhiều tác giả “Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam”, tập 1, Nxb Khoa học và kỹ thuật, HN, 2004, trang 562, 563.
2. Anti-inflammatory and analgesic properties of Drynaria quercifolia (L.) J. Smith, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0378874110005854, ngày truy cập 12 tháng 12 năm 2019.
3. Antibacterial efficacy of Drynaria quercifolia (L.) J. Smith (Polypodiaceae) against clinically isolated urinary tract pathogens, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2221169112601439, ngày truy cập 12 tháng 12 năm 2019.