Răng Cối Lớn: Những Thành Viên "mới" Của Bộ Răng Vĩnh Viễn - YouMed

Nội dung bài viết

• Giới thiệu về nhóm răng cối lớn (RCL)
• Răng cối lớn hàm trên
• Răng cối lớn hàm dưới
• Những vấn đề về răng khôn

Răng cối lớn còn được gọi là răng hàm. Đây là những răng phẳng nằm ở phía sau của miệng. Chúng có thể khác nhau về kích thước và hình dạng. Nhưng là những chiếc răng lớn nhất trong miệng. Răng có các múi tròn và dùng để nghiền thức ăn thành những miếng cho dễ nuốt. Các răng cửa nhỏ hơn và sắc hơn dùng để cắn và xé thức ăn. Răng hàm được thiết kế để chịu một lượng lớn lực từ việc nhai, mài và nghiến. Mỗi răng hàm được cố định vào xương hàm bằng hai đến bốn chân răng.

Giới thiệu về nhóm răng cối lớn (RCL)

Số lượng

Một người trưởng thành trung bình có mười hai răng hàm, với sáu ở hàm trên và sáu ở hàm dưới. Mỗi bên của hàm trên và hàm dưới có ba răng hàm. Chúng  chiếm phần sau của mỗi nửa cung răng. Đây là nhóm răng không mọc thay thế răng sữa. Chúng được gọi là răng kế tiếp.

Thời điểm mọc

Răng cối lớn thứ nhất (RCL 1/ Răng 6) mọc lúc khoảng 6 tuổi, nên còn lược gọi là “răng 6 tuổi”. Đây là răng vĩnh viễn đầu tiên mọc trong miệng. Răng cối lớn thứ hai (RCL 2/ răng 7) mọc vào khoảng 12 tuổi, nên còn được gọi là “răng 12 tuổi”. Răng cối lớn thứ ba (RCL 3), thường được gọi là “răng khôn”. Nó mọc vào thời điểm khá thất thường, khoảng từ 18 đến 25 tuổi. Đôi khi mọc sớm hơn hoặc trễ hơn, hoặc không mọc do không có mầm răng hay do không mọc được (răng ngầm).

Chức năng

Răng cối lớn có vai trò lớn trong việc nhai nghiền thức ăn và chức năng giữ kích thước dọc của tầng dưới mặt. Vị trí của răng so với khớp thái dương hàm làm cho răng rất thích hợp với chức năng nghiền.

Hình thể

Tóm tắt các đặc điểm nhóm:

1. RCL có mặt nhai lớn nhất trên cung răng.
2. Có từ ba đến năm múi lớn.
3. Là nhóm răng duy nhất mà mỗi răng có ít nhất hai múi ngoài.
4. Có hai hay ba chân lớn. Vị trí và hướng của chân răng đặc trưng cho nhóm.
5. Mặt nhai có nhiều múi, chân răng vững chắc.

Về mặt giải phẫu và phát triển, răng khôn là răng có nhiều biến thể nhất trong ba răng cối lớn.

Răng cối lớn hàm trên

Đặc điểm

Đặc điểm của nhóm răng cối lớn hàm trên:

1. Có ba chân: hai ngoài (gần ngoài và xa ngoài) và một trong.
2. Thường có ba múi lớn và một múi nhỏ hơn (múi xa trong).
3. Thân răng có chiều ngoài trong lớn hơn chiều gần xa.
4. Múi gần trong và múi xa ngoài có các gờ tam giác nối với nhau tạo thành gờ chéo.
5. Các múi gần ngoài, xa ngoài và gần trong tạo thành một mẫu tam giác gồm ba múi.
6. Hai múi ngoài có kích thước không tương đương: múi gần ngoài lớn hơn múi xa ngoài.
7. Múi xa trong thường nhỏ hoặc rất nhỏ và có thể không có.

Có nhiều đặc điểm riêng để phân biệt các RCL trên với nhau. Rõ ràng nhất là độ lớn của múi xa trong. Kích thước của nó giảm từ răng cối lớn 1 đến răng cối lớn 2, và có thể tiêu biến ở răng cối lớn 3.

Do vị trí trên cung răng và tuổi mọc răng, RCL 1 được xem như là neo chặn của hàm răng trên. Về mặt giải phẫu, nó dại diện cho mẫu nguyên thủy cơ bản, hay còn gọi là nguyên mẫu (“prototype”) của RCL vĩnh viễn của loài người. Ngoài ra, RCL 1 là răng lớn nhất, và ít có biến thể nhất trong nhóm.

Kích thước và tuổi mọc răng cối lớn trên

Kích thước các răng cối lớn (mm)	R6	R7	R8
Cao thân răng	7,5	7,0	6,5
Gần xa thân răng	10,0	9,0	8,5
Ngoài trong thân rằng	11,0	11,0	10,0
Cao toàn bộ	18,0	17,5	19,5
Tuổi mọc	6	12	18+

Răng cối lớn hàm dưới

Ba RCL dưới chiếm phần sau của mỗi bên hàm dưới. Cũng như các RCL trên, kích thước của chúng giảm từ RCL 1 đến RCL 3. Đó là một trong những đặc trưng của nhóm răng này ở loài người.

Đặc điểm

Có thể liệt kê những đặc điểm cung răng cối lớn dưới sau đây:

1. Răng cối lớn dưới thường có hai chân: một gần, một xa. (Răng cối nhỏ 1 trên cũng có hai chân nhưng là một ngoài, một trong).
2. Thường có bốn múi lớn và một múi thứ năm nhỏ hơn.
3. Thân răng có chiều gần xa lớn hơn chiều ngoài trong.
4. Là những răng có hai múi lớn ở phía trong có kích thước gần tương đương nhau.
5. Các múi gần ngoài và xa ngoài cũng có kích thước gần tương đương nhau.

RCL 1 trên và dưới là các răng vĩnh viễn đầu tiên mọc lên trong miệng, khoảng 6 tuổi, ngay phía xa răng cối sữa 2. Chúng đánh dấu sự khởi đầu của giai đoạn bộ răng hỗn hợp, với sự có mặt đồng thời của cả răng sữa lẫn răng vĩnh viễn trên cung răng.

RCL 1 dưới được xem là răng neo chặn của bộ răng dưới, và mang đặc điểm cơ bản đặc trưng cho các răng cối lớn dưới. Răng này có năm múi.

Kích thước và tuổi mọc răng cối lớn dưới

Kích thước các răng cối lớn (mm)	R6	R7	R8
Cao thân răng	7,5	7,0	7,0
Gần xa thân răng	11,0	10,0	10.0
Ngoài trong thân răng	10,5	10,5	9.5
Cao toàn bộ	21,5	20,0	18,0
Tuổi mọc	6	12	18+

Những vấn đề về răng khôn

Tại sao chúng ta có răng khôn?

Chiếc răng hàm thứ ba, hay răng khôn, là dấu tích từ quá khứ tiến hóa của chúng ta khi miệng con người lớn hơn và có nhiều răng hơn. Những chiếc răng bổ sung này rất hữu ích trong việc nhai, đặc biệt là thức ăn tự nhiên. Chẳng hạn như rễ, quả hạch, lá và thịt dai. Chế độ ăn này gây khó khăn cho răng — đặc biệt là nếu không có các công cụ bảo dưỡng hữu ích giống ngày nay như bàn chải đánh răng, chỉ nha khoa. vì vậy răng tổ tiên của chúng ta đã bị mòn và rụng đáng kể do sâu răng.

Con người hiện đại không tiêu thụ các loại thực phẩm đòi hỏi những chiếc răng thừa này. Thức ăn của chúng ta thường mềm hơn rất nhiều. Cùng với việc nấu nướng và dùng các dụng cụ, việc mọc của chiếc răng khôn đã không còn hữu ích. Tuy nhiên, sự tiến hóa vẫn chưa bắt kịp chúng ta. Vì vậy chúng ta vẫn có những chiếc răng thừa đó mọc lên trễ hơn.

Vấn đề về răng khôn

Mặc dù việc mọc răng không vẫn còn, nhưng quá trình tiến hóa đã thực hiện một số điều chỉnh đối với kích thước xương hàm của chúng ta trong suốt lịch sử loài người. Hàm của người hiện đại nhỏ hơn tổ tiên của chúng ta. Điều này gây ra một loạt các vấn đề khi những chiếc răng khôn mọc lệch cố gắng chen vào.

Khi răng khôn hình thành, chúng có thể bị các răng khác của chúng ta chặn lại. Nếu răng khôn nhú lên một phần, điều này có thể tạo ra nơi trú ẩn khó tiếp cận cho vi khuẩn, dẫn đến nhiễm trùng nghiêm trọng nướu và mô xung quanh. Răng khôn cũng có thể không bao giờ mọc. Điều này cũng kéo theo các vấn đề, bao gồm sự phát triển tiềm ẩn của u nang hoặc khối u có thể gây tổn hại đáng kể đến xương hàm và răng nếu không được khắc phục.

Những vấn đề này chính là lý do khiến nhiều người phải nhổ răng khôn. Người ta khuyến cáo rằng phẫu thuật này được thực hiện trong độ tuổi thanh niên,  khi bất kỳ biến chứng nào ít có khả năng xảy ra nhất và tối thiểu.

Một số người có thể không cần phải nhổ răng khôn ngay lập tức. Bởi vì chúng có thể mọc mà không có vấn đề gì. Một nghiên cứu đưa ra con số này vào khoảng 15% dân số.  Ngay cả trong những trường hợp này, có thể khuyên bạn nên nhổ răng khôn loại bỏ để tránh các vấn đề có thể phát triển sau này trong cuộc sống, khi phẫu thuật có nhiều tiềm năng biến chứng hơn và thời gian lành thương lâu hơn.

Răng cối lớn đóng góp một phần quan trọng trong việc tiêu hóa thức ăn và duy trì kích thước tầng mặt dưới. Cùng với sự tiến hóa của loài người, các răng cối lớn đã có sự thay đổi sao cho phù hợp. Tuy nhiên, răng khôn vẫn còn tồn tại và gây nên nhiều vấn đề răng miệng. Cùng gìn giữ và chăm sóc các răng cối thật tốt để chúng có thể hoạt động tốt vai trò của mình.

Răng cối nhỏ vĩnh viễn (răng tiền hàm vĩnh viễn) được đặt giữa răng trước và răng hàm. 8 răng tiền hàm được tìm thấy trong bộ răng vĩnh viễn. Trong đó, 4 chiếc trên mỗi cung và hai chiếc ở mỗi góc phần tư. Cùng xem thêm tại đây nhé.