[Review] Cỏ Ven Đường – Natsume Soseki - Người Ham đọc

THẾ GIỚI NỘI TÂM TĂM TỐI CỦA MỖI CON NGƯỜI

Với mình, Cỏ ven đường là 1 cuốn sách đầy day dứt, đầy suy tư nhưng khi đọc xong lại cực mãn nguyện vì sách được viết và dịch quá đẹp và hay.

Một cuốn sách đào sâu vào sự phức tạp, đen tối trong tính cách con người. Nhân vật chính, Kenzo – một giáo sư trường đại học, từng đi du học ở nước Anh, được tiếp thu những nền văn hóa tiên tiến của thế giới, nhưng không tránh khỏi những suy nghĩ đầy định kiến, mang nặng yếu tố Nho giáo truyền thống.

Anh cho rằng một người vợ phải có nghĩa vụ ở yên một góc, chăm lo cho gia đình, mà không một chút thông cảm cho người vợ tần tảo, phải đi cầm đồ để chu toàn từng bữa cơm. Anh không ngần ngại tỏ thái độ thất vọng với người vợ chỉ sinh toàn con gái và phớt lờ những cảm xúc của những người con. Khi xảy ra động đất, anh ta chạy ra khỏi nhà đầu tiên, bỏ mặc người vợ đang sơ tán những đứa con. Nhưng một mặt, anh lại cảm thấy trong gia đình mình, mình là người lạc lõng nhất, cô độc nhất. Anh tự xót xa cho bản thân khi có người vợ không biết thấu hiểu cho chồng.

Anh không khỏi cảm thấy đáng thương cho những người xung quanh vì cách sống suốt ngày chỉ biết nghĩ đến những chuyện tầm thường, vặt vãnh. Nhưng anh lại không hề nhận ra mình cũng chỉ là một con người bị cuốn trong vòng xoáy tiền bạc, công việc, gia đình.

Dù vậy, anh lại người dám nhìn thẳng, đối chiếu những suy nghĩ của mình. Anh càng đào sâu vào cõi lòng, càng nhận ra bản chất thực của mình. Càng hiểu mình, anh càng muốn trốn thoát khỏi vòng xoáy xã hội để đi tìm tự do của bản thân và nỗi lòng. Nhưng càng đấu tranh, anh càng bị ràng buộc chặt hơn bởi thực tại, bởi những hủ tục xã hội vẫn đang áp đặt trên lương tâm anh. Anh chỉ trích xã hội anh đang sống khiến anh trở nên thế này. Mặc khác, anh cũng chỉ trích chính sự yếu đuối, nhu nhược của bản thân.

Càng đọc, mình càng thấy sự tăm tối, sự ích kỷ, sự nhẫn tâm, loan tính trong cõi lòng mỗi con người. Nhưng không vì thế mà mình khinh ghét nhân vật chính. Trái lại, với cái nhìn trực diện, thẳng thắn, mình lại có thái độ thương xót, đồng cảm của Kenzo. Bởi trong sự đen tối đó, ta cảm nhận rõ những thử thách của cuộc đời, những sự khác biệt trong mối quan hệ con người và cả sự khốn khó trong quá trình đấu tranh bên trong mỗi con người. Đó là sự đấu tranh giữa những tư tưởng đối lập, đấu tranh giữa lương tâm, nghĩa vụ và những mong muốn đầy ích kỷ sâu thẳm, đấu tranh giữa lợi ích tập thể và mưu cầu cá nhân.

Cỏ ven đường là một cuốn sách sẽ khiến người đọc phải suy ngẫm rất nhiều về bản chất của con người. Tác phẩm đã đem đến một bức tranh tổng thể về cuộc sống hàng ngày ở Nhật Bản vào cuối thời Minh Trị nhưng những giá trị, tư tưởng của nó có thể áp dụng cho cả mai sau. Đây cũng được coi là cuốn tự truyện duy nhất của Natsume Soseki. Vì vậy, bất cứ ai muốn đi nỗi lòng sâu thẳm bên trong con người nói chung và Soseki nói riêng thì nhất định phải đọc cuốn sách này.