Sẽ Có Ma Làng 2 Nếu... - Tuổi Trẻ Online

Phóng to

Cảnh trong phim Ma làng Ảnh: Phạm Quang Minh

Ma làng - bức tranh quê trước thời đổi mới

Tiếp sau ý kiến của khán giả màn ảnh nhỏ, Tuổi Trẻ trích đăng lá thư phúc đáp của NSƯT Nguyễn Hữu Phần - biên kịch, đạo diễn phim Ma làng.

Chúng tôi vô cùng xúc động trước sự quan tâm, khen ngợi, động viên, góp ý cho Ma làng của khán giả truyền hình cả nước và bạn đọc báo Tuổi Trẻ. Thay mặt anh chị em trong đoàn, tôi chân thành cảm ơn quí vị khán giả và bạn đọc. Chúng tôi rất vui khi nhận được những góp ý chân thành về nhiều thiếu sót trong bộ phim này. Sự đóng góp ấy sẽ giúp chúng tôi thận trọng, kỹ lưỡng hơn trong những bộ phim sau...(*)

Một bộ phim dài 19 tập, dựng lại bối cảnh quá khứ khá phức tạp với lượng diễn viên chính, thứ, phụ, quần chúng khá đông đảo, nhưng vẫn chỉ được cấp một khoản kinh phí “đồng hạng” như mọi bộ phim của Trung tâm Sản xuất phim truyền hình (trung tâm chúng tôi là một đơn vị sự nghiệp, kinh phí sản xuất phim do Nhà nước cấp từ ngân sách với mức giá được vật giá nhà nước qui định từ gần 15 năm trước, đến nay vẫn chưa thay đổi dù vật giá đã khác đi rất nhiều lần).

Với kinh phí ấy, các đoàn phim thường không dám đi xa khỏi Hà Nội và tránh những kịch bản phim phức tạp về bối cảnh. Đoàn phim chúng tôi quả là đã liều lĩnh khi chọn đề tài này, và điều may mắn lớn nhất đối với chúng tôi là các thành phần làm phim, diễn viên đều yêu thích kịch bản nên bất chấp các điều kiện làm phim gian khổ, catsê thấp để cùng nhau lên một xã hẻo lánh của huyện Lương Sơn (Hòa Bình) và huyện Nho Quan (Ninh Bình) “chơi nghệ thuật”.

Chính vì yêu kịch bản mà anh chị em trong đoàn đã tạo được không khí làm việc rất sôi động, vui vẻ. Nhiều anh em làm phim có thâm niên cũng đã nhận xét: “Lâu lắm mới có được một đoàn làm phim hăng say làm việc và vui như đoàn phim Ma làng này”. Nhưng tôi biết không thể kéo dài sự chịu đựng gian khổ đến lúc mất vui, nên chỉ dám thực hiện giai đoạn quay trong vòng hai tháng 15 ngày.

Qua quan sát thực tế, đặc biệt là thực tế ở nông thôn trong và sau thời gian chiếu phim Ma làng, chúng tôi còn nhận thấy những hệ quả mà bộ phim tạo ra trong đời sống xã hội (ở vùng nông thôn): đó là sự liên hệ giữa thực tế địa phương mình với thực tế được tái tạo trong bộ phim, từ đó bày tỏ nguyện vọng về đội ngũ cán bộ địa phương cũng như so sánh, phê phán những vấn đề tốt xấu trong cuộc sống... (Chúng tôi nhận thức được những hệ quả này vì hiện nay cả êkip làm phim Ma làng đang cùng nhau thực hiện một bộ phim về nông thôn khác mang tên Gió làng Kình (24 tập) ở nhiều địa phương thuộc các tỉnh đồng bằng Bắc bộ).

Một số khán giả, bạn bè, đồng nghiệp hỏi chúng tôi: có làm Ma làng phần 2 không? Nhiều người và cả chúng tôi đều cho rằng có thể làm được bởi vì hiện thực mà Ma làng tái hiện đã cách chúng ta trên 20 năm rồi, trong 20 năm qua (sau “đêm cuối cùng của mùa đông” - đến thời kỳ đổi mới và phát triển) đất nước ta nói chung, khu vực nông thôn và nông dân nói riêng có rất nhiều vấn đề mới, có thể viết tiếp câu chuyện về xã Bâm Dương lắm chứ...

Vậy sao chúng tôi chưa làm? Chúng tôi cũng đành phải trình bày thật là anh em rất muốn làm nhưng điều kiện làm phim còn nhiều khó khăn gian khổ quá (chưa có trường quay, phải tìm kiếm bối cảnh và chỗ ăn ở cho đoàn phim khắp nơi), kinh phí sản xuất phim quá eo hẹp…

Hiện nay Đài truyền hình VN và các đài truyền hình địa phương đã có cơ chế “xã hội hóa phim truyền hình” (nghĩa là huy động các nguồn tài trợ trong xã hội cho hoạt động sản xuất phim truyền hình). Hi vọng đó cũng là một ô cửa mới mở ra cho những người làm phim chúng tôi có nhiều điều kiện tốt hơn để làm nghề, đóng góp cho xã hội những sản phẩm nghệ thuật đích thực.

(*) Trong thư, đạo diễn Nguyễn Hữu Phần có thanh minh với khán giả về một số sai sót trong phim khán giả đã chỉ đúng hoặc chưa đúng nhưng vì trang báo có hạn, chúng tôi xin lược bớt.