Skkn Bản đồ Tư Duy để Học Mạch Có R, L, C Mắc Nối Tiếp - 123doc

Tải bản đầy đủ (.doc) (14 trang)

1. Trang chủ
>>
2. Khoa học xã hội
>>
3. Giáo dục học

skkn bản đồ tư duy để học mạch có r, l, c mắc nối tiếp; cộng hưởng điện thpt chuyên chu văn an

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.58 MB, 14 trang )

LỜI NÓI ĐẦU:- Thực hiện việc đổi mới phương pháp dạy học là hướng tới hoạt động học tập tích cực, chủđộng, chống lại thói quen học tập thụ động (đổi mới nội dung và hình thức hoạt động của giáo viênvà học sinh, đổi mới hình thức tổ chức dạy học …).- Các kỹ thuật dạy học tích cực là những kỹ thuật dạy học có ý nghĩa đặc biệt trong việc pháthuy sự tham gia tích cực của học sinh vào q trình dạy học, kích thích tư duy, sự sáng tạo và sựcộng tác làm việc của học sinh.- Bản đồ tư duy là một sơ đồ nhằm trình bày một cách rõ ràng những ý tưởng mang tính kế hoạchhay kết quả làm việc của cá nhân hay nhóm về mơt chủ đề. Bản đồ tư duy có thể được viết trên giấy,trên bảng hay thực hiện trên máy vi tính.- Bản đồ tư duy có thể giúp học sinh được luyện tập phát triển, sắp xếp các ý tưởng. Nó có thểdùng để tóm tắt nội dung, ôn tập một chủ đề hay ghi chép khi nghe bài giảng …- Năm học 2009 – 2010 tôi đã nghiên cứu và thực hiện đề tài Dùng bản đồ tư duy để học tốt bài:“Mạch có R, L, C mắc nối tiếp; Cộng hưởng điện”. Khi vận dụng đề tài này có mở rộng cho các bàihọc khác của môn Vật lý cho các lớp tôi giảng dạy thì thu được kết quả khả quan. Vì vậy năm học2010 – 2011 tôi tiếp tục áp dụng, đồng thời bổ sung thêm và mở rộng ra cho chương “DÒNG ĐIỆNXOAY CHIỀU”.Đề tài này nhằm giới thiệu cho các em một công cụ giúp các em trong việc ghi nhớ, thu thập vàsắp xếp các ý tưởng phục vụ cho việc hệ thống kiến thức, ôn tập chương, ôn tập học kỳ … I/ THỰC TRẠNG:Từ trước đến nay, công việc của học sinh khi tham gia một tiết ôn tập ở môn Vật lý thườnglà: giáo viên hệ thống cơng thức tồn chương, học sinh vận dụng giải bài tập. Học sinh thụ độngtrong việc hệ thống hóa kiến thức nên việc ghi nhớ trở nên khó khăn. Đặc biệt là sau mỗi chương,mỗi phần học sinh đều được kiểm tra đánh giá. Các em đa phần lúng túng và kết quả đạt được khơngcao. Hoc sinh thấy khó hiểu, khó nhớ được kiến thức. Ví dụ sau khi học xong chương “DỊNGĐIỆN XOAY CHIỀU” học sinh sẽ có bài kiểm tra HKI, nội dung gồm 5 chương: Động lực học vậtrắn; Dao động cơ; Sóng cơ; Dao động sóng điện từ; dịng điện xoay chiều. Học sinh sẽ gặp khó khănkhi trong thời gian ngắn phải nắm hết nội dung của 5 chương.Qua những năm giảng dạy, tôi theo dõi và đã nhận thấy kết quả bài kiểm tra HKI môn Vật lýquá thấp. Cụ thể ở các lớp như sau:Năm học 2008-2009LớpSĩ số9 -> 107 -> 8,95 ->6,9 107 -> 8,95 ->6,9 ZC:- Nếu ZL < ZC: Chú ý: Trong đoạn mạch thiếu đại lượng nào thì điện trở của đại lượng đó = 0. Từ mạchRLC nối tiếp ta suy ra các công thức của đoạn mạch gồm 2 phần tử mắc nối tiếp.* Hiện tượng cộng hưởng dịng điện:Nếu ZL = ZC hay ω =1thì trong mạch xảy ra hiện tượng cộng hưởng dòng điện. Khi đó:LC- Cường độ dịng điện trong mạch có giá trị hiệu dụng lớn nhất: I = Imax =UR- Dòng điện cùng pha với điện áp: ϕ = 0- Tổng trở tồn mạch có giá trị bé nhất: Z = Zmin = RU2- Cơng suất tiêu thụ có giá trị lớn nhất: P = Pmax =R- Nếu R thay đổi; U, ω, L, C khơng thay đổi thì: : P = Pmax =U22Rvới R =│ Z L - ZC│4.3/ Máy phát điện – Động cơ điện:@/ Máy phát điện xoay chiều một pha và ba pha:* Giống nhau:Về nguyên tắc hoạt động, máy phát điện xoay chiều một pha và máy phát điện xoay chiềuba pha đều dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ: khi từ thông qua một vịng dây biến thiên điềuhịa thì trong vịng dây xuất hiện một suất điện động cảm ứng xoay chiều.Nếu từ thơng qua mỗi vịng dây biến thiên theo qui luật: φ1 = φ0 cos ωt và trong cuộn dây có Nvòng giống nhau, suất điện động xoay chiều trong cuộn dây là: e = −Ndφ1π= ω Nφ0 sin ωt = ω Nφ0 cos  ωt − ÷dt2Trong đó: φ0 là từ thong cực đại qua mỗi vòng dây.Biên độ của suất điện động là: E0 = ωN φ0Mỗi phát điện xoay chiều đều có hai bộ phận chính là phần cảm và phần ứng:- Phần cảm là các nam châm điện hoặc các nam châm vĩnh cữu. Đó là phần tạo ra từ trường.- Phần ứng là những cuộn dây, trong đó xuất hiện suất điện động cảm ứng khi máy hoạt động.* Khác nhau:Loại máyMáy phát điện xoay chiều mộtphaĐặc điểmCấu tạoCôngquanMáy phát điện xoay chiều ba phaPhần ứng gồm các cuộn dây Phần ứng gồm 3 cuộn dây đặt lệchgiống nhau đặt trên một vòng tròn nhau 1200 trên một vịng trịnthứcliên Nếu máy có p cặp cực, rơtơ quay - Mắc hình sao: Id = Ip; Ud = 3 Upvới tốc độ góc n (vịng/giây) thìtần số dịng điện do máy phát ra - Mắc hình tam giác:là: f = npId = 3 Ip; Ud = Uphay f =np(n: vịng/phút)60@/ Động cơ khơng đồng bộ ba pha:* Cấu tạo: Gồm hai bộ phận chính- Stato: Là 3 cuộn dây giống nhau quấn trên 3 lõi sắt đặt lệch nhau 120 0 trên một vịng trịn có dịngđiện xoay chiều chạy qua tạo nên từ trường quay.- Rơto: Là hình trụ gồm nhiều lá thép mỏng ghép lại và quay dưới tác động của từ trường quay.* Nguyên tắc hoạt động: Dựa vào hiện tượng cảm ứng điện từ và việc sử dụng từ trường quay.Cho dòng điện 3 pha chạy vào 3 cuộn dây ở stato, mỗi cuộn dây tạo nên ở vùng trung tâm Ocủa vòng tròn một từ trường có vectơ cảm ứng từ nằm dọc theo trục của cuộn dây đó và có độ lớnurbiến đổi điều hòa giống như cường độ dòng ba pha. Kết quả là tại tâm O có một từ trường B có độ32lớn khơng đổi B = B0 (B0 là cảm ứng từ cực đại do mỗi cuộn dây gây ra), và có phương quay quanh O với tóc độ góc ω (là tần số góc của dịng điện ba pha). Tại vùng quanh O có từ trường quay.Do tác dụng của từ trường quay, rôto của động cơ sẽ quay, kéo theo trục của động cơ cũng quay.Trục của động cơ cũng quay với với tóc độ góc nhỏ hơn tóc độ góc ω của từ trường.4.5/ Máy biến áp và sự truyền tải điện năng:Máy biến áp là thiết bị hoạt động dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ, dung để biến đổiđiện áp xoay chiều mà không làm thay đổi tần số của nó.Máy biến áp gồm hai cuộn dây có số vịng khác nhau quấn trên một lõi sắt kín. Hoạt động củanó dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ: Dòng điện xoay chiều chạy trong cuộn sơ cấp gây ra từthong biến thiên qua cuộn thứ cấp, làm xuất hiện trong cuộn thứ cấp một suất điện động xoay chiều.Tỷ số giữa các điện áp hiệu dụng ở cuộn sơ cấp và cuộn thứ cấp:U1 N1=U2 N2- Nếu N2 > N1  U2 > U1: Máy tăng áp- Nếu N2 < N1  U2 < U1: Máy hạ ápNếu bỏ qua hao phí điện năng trong máy thì U1L1 = U2L2, do đó:Cơng suất hao phí trên dây tải điện có điện trở R:U1 I 2 N1= =U 2 I1 N 2∆P = RI = R2P2( U cos ϕ )2Trong đó P là cơng suất truyền đi, U là điện áp hiệu dụng ở nơi phát điện, cos ϕ là hệ số côngsuất của mạch điện.Biện pháp giảm hao phí trong q trình truyền tải: Dùng máy biến áp tăng điện áp ở nguồnsản xuất, hạ áp ở nơi tiêu thụ. 5/ Giáo viên góp ý, hướng dẫn học sinh chỉnh sửa và hoàn tất sơ đồ. III/ KẾT QUẢ:Thực hiện phương pháp trên vào lớp dạy của mình (12A 1,12A5) tơi đã gặt hái được một sốkết quả:- Đa số học sinh hứng thú hơn với bài học, đặc biệt là các tiết ôn tập chương, các em tham giasôi nổi say mê và vận dụng được cho rất nhiều bài, nhiều chương. . Đặc biệt đối với những em cókhả năng tự học cao và vận dụng cho các chương để ôn tập kiến thức thì kết quả các em tiến bộ rõnét.- Kết quả cụ thể qua bài kiểm tra HKI năm học 2010 - 2011 như sau:LỚPĐIỂMSĨ SỐ12A1469  10512A54247  8,9245  6,914