Sò Công Suất Là Gì? Ứng Dụng Quan Trọng Của Sò Trong Amply, Cục đẩy

Nội Dung

• Sò công suất là gì?
• Cấu tạo sò công suất
• Phân loại sò công suất
  • Phân loại sò công suất theo hình dáng
  • Phân loại sò công suất theo kích thước
  • Phân loại theo chất liệu bên ngoài
  • Phân loại sò công suất theo màu sắc
  • Phân loại theo công năng
    • Sò trường (Eft, Mosfet)
• Cách đo sò công suất
• Cách xác định số sò công suất trong amply hay cục đẩy công suất.
• Ứng dụng của sò công suất
• Sò công suất nào mạnh nhất
• Giá sò công suất bán thế nào?

Sò công suất là một linh kiện quan trọng cấu tạo nên amply, cục đẩy công suất. Do sò công suất được đặt bên trong thiết bị amply nên hầu hết người dùng thường ít chú ý đến sự có mặt của nó. Tuy nhiên, nếu không có những hiểu biết chính xác về sò công suất. Bạn sẽ không biết được tầm quan trọng của nó đối với dàn karaoke, dàn âm thanh của bạn. Hãy cùng Lạc Việt Audio tìm hiểu sò công suất là gì? Những đặc điểm, phân loại, ý nghĩa và ứng dụng của sò công suất trong hệ thống âm thanh ngay sau đây.

Sò công suất là gì? Ứng dụng trong mạch công suất và sò công suất amply

Sò công suất là gì?

Sò công suất là cách gọi đã được đơn giản hóa  từ một thuật ngữ chuyên ngành “transistor”. Gọi là sò công suất đơn giản vì từ ngày xưa, những chiếc “trasistor” có hình dạng tròn và lồi giống sò biển. Nên gọi là sò công suất nghe thuần Việt và dễ hiểu, dễ nhớ hơn nhiều.

Sò công suất xuất hiện trong các thiết bị âm thanh như amply karaoke, cục đẩy công suất lớn,…

Sò công suất là một linh kiện điện tử bán dẫn kết hợp với IC. Chúng sẽ quyết định đến công suất của chiếc amply. Khả năng khuếch đại tín hiệu của amply phụ thuộc nhiều vào sò công suất. Chúng quyết định cho âm lượng loa của bạn to hay nhỏ. Chứ không hề ảnh hưởng đến chất âm, độ hay của âm thanh như nhiều người vẫn lầm tưởng.

Cấu tạo sò công suất

Sò công suất được cấu tạo từ 3 lớp vật liệu bán dẫn loạn P và loại N ghép so le với nhau. Do đó có 2 loại sò công suất NPN (sò ngược) và PNP (sò thuận) theo 2 cách xếp các lá vật liệu bán dẫn. Như hình mô tả, transistor  3 lớp bán dẫn phân hóa thành 3 cực B, C,E. Sự phân hóa thành 3 cực này là do đặc tính vật lí của 3 lớp bán dẫn là khác nhau. Bạn có thể tiến hành kiểm tra transister để thấy rõ sự khác biệt giữa hai loại sò này.

Sơ đồ cấu tạo sò công suất

Phân loại sò công suất

Sò công suất có rất nhiều loại và được phân chia theo nhiều phương thức khác nhau. Người ta căn cứ vào hình dáng, kích thước, màu sắc, công năng và chất liệu bên ngoài:

Phân loại sò công suất theo hình dáng

• Sò công suất hình tròn lồi
• Sò công suất hình vuông

Đây là hai loại hình dáng công suất sò phổ biến hay sản xuất.

Đối với transistor hình tròn lồi. Đây là kiểu thiết kể phổ biến thường thấy nhất khi nói về sò công suất. Chúng có kiểu dáng tròn lồi tương tự như vỏ sò. Cách thiết kế cô đúc này giúp dễ dàng vệ sinh và tháo gỡ và lắp đặt. Hai tai vành loe có lỗ giúp cố định con sò một cách chắn chắn trên thiết bị.

Kiểu sò công suất hình vuông cũng rất dễ tìm thấy nhất trong các cục đẩy công suất. Cục sò được thiết kế vuông vắn và gọn gàng. Có một đầu kết nối với các dây dẫn điện giúp truyền tải điện năng một cách hiệu quả.

Phân loại sò công suất theo kích thước

• Sò sắt nhỏ
• Sò sắt trung
• So cỡ lớn

Phân loại theo chất liệu bên ngoài

• Sò sắt
• Sò than

Sò sắt và sò than tương ứng với sò công suất hình tròn lồi và hình vuông. Từ những khác biệt từ cấu tạo nên chất liệu mà mỗi loại sò có tính năng phù hợp với từng thiết bị.

Sò sắt có vỏ ngoài làm từ kim loại, có thể là sắt và nhôm giá thành rất rẻ. Vật liệu có tính tản nhiệt rất tốt, có thể hoạt động trong thời gian dài với mức công suất vừa phải. Sò công suất sắt được ưa chuộng và ứng dụng rộng rãi hơn. Nó thích hợp với các dàn âm thanh không quá hầm hố đòi hỏi công suất không quá lớn. Sò công suất sắt được ứng dụng nhiều trong các thiết bị âm thanh chính hãng thời trước.Tuy nhiên khi hỏng âm thanh nghe sẽ rất khó chịu, nhưng cũng đừng lo vì bạn có thể mua con sò công suất khác phù hợp để thay thế.

Hình ảnh sò công suất than

Sò vỏ than thực chất là làm từ nhựa tổng hợp chất lượng cao hay bằng vật liệu gốm sứ. Âm thanh loa karaoke nghe qua sò công suất than sẽ cực kì chất lượng và đáng giá. Tuy vậy nhưng giá thành của sò than lại khá đắt đỏ. Khả năng hoạt động của transistor vỏ than cũng còn mặt hạn chế bới mức tản nhiệt kém và không thể hoạt động lâu dài. Tuy nhiên nếu mong muốn một chất âm trong, tiếng nói mượt mà cũng rất đáng để bạn thử nghiệm đấy.

Phân loại sò công suất theo màu sắc

• Sò công suất đen
• Sò công suất xanh

Phân loại theo công năng

• Sò thường
• Sò trường

Đối với mỗi loại sò thường và sò trường, người ta lại chia thành hai loại phan biệt là sò ngược và sò thuận

Sò thường (Bjt)

Sò công suất thường (sò bjt) được sử dụng thông dụng nhất hiện nay. Tuy khả năng dẫn truyền không quá ân tượng nhưng với khả năng khuếch đại tín hiệu âm thanh cực tốt. Sò Bjt vẫn đáng để bạn sử dụng hằng ngày với nhiều mục đích sử dụng. Sò Bjt vẫn đáng để bạn sử dụng hằng ngày với nhiều mục đích sử dụng.

Sò trường (Eft, Mosfet)

Sò trường hoạt động dựa trên nguyên tắc cảm ứng từ trường để tạo ra điện nên người ta gọi là sò trường. Sò trường có trở kháng đầu vào lớn. Nó được đánh giá là sò công suất phù hợp cho mạch khuếch địa tín hiệu yếu. Cân tất cả những mạch khuếch đại yếu nhất, hoạt động mạnh mẽ và hiệu quả hơn hẳn Bjt. Sò trường có độ ổn định nhiệt độ cao, trở kháng rất cao trong khi tiếng ồn gây ra ít hon nhiều với sò thường.

Sò trường cho dòng điện chạy qua một loại hạt dẫn đa số tạo nên nên nó có kết cấu đơn cực và trở kháng cao. Tần số làm việc cao và không bù điện áp tại ID= 0 , khả năng chịu được điện áp thấp nên phù hợp cho các amply Trung Quốc hay amply kiên doanh. Bạn nên cân nhắc khi dùng vơi các dòng amply từ Nhật, Hoa Kỳ hay Hàn Quốc…

Xem thêm:

• Âm thanh Hi-end là gì? Các thiết bị cần có trong dàn Hi-end loại tốt
• Top 8 loa Yamaha nghe nhạc hay và xem phim hay nhất
• Sóng VHF là gì? Sóng VHF trong micro không dây và bộ đàm

Cách đo sò công suất

Để kiể tra sò công suất, Lạc Việt Audio hướng dẫn bạn cách đo sò công suất đơn giản như sau:

• Bước 1: Chuẩn bị một đồng hồ vạn năng kỹ thuật.
• Bước 2: Móc day dẫn cực dương từ đồng hồ vạn năng kỹ thuật số đến cực B (BASE) của sò công suất, cực E (EMITTER) vào dây dẫn âm.

Kết quả của bước 2:

• TH1: Đồng hồ vạn năng hiển thị chỉ số điện áp trong khoảng từ 0,45V đến 0,9V => Sò công suất vẫn hoạt động bình thường.
• TH2: Đồng hạn vạn năng không hiện thị kim =>  Sò công suất đã quá tải hoặc bạn đã thực hiện sai cách ở bước 1 và 2. Vui lòng kiểm tra thật kĩ lại

Cách kiểm tra sò công suất đơn giản hiệu quả nhanh nhất

• Bước 3: Móc dây dẫn cực dương của đồng hồ vạn năng vào cực B và dây dẫn cực âm của đồng hồ vào cực C (COLLECTOR)

Kết quả bước 3:

• TH1: Đồng hồ vạn năng hiển thị chỉ số điện áp trong khoảng từ 0,45V đến 0,9V => Sò công suất hoạt động ổn định
• TH2: Đồng hồ vạn năng không hiển thị kim => Kiểm tra kĩ lại các bước trên, nếu đúng thế thì sò công suất của bạn đã chết.

Cách xác định số sò công suất trong amply hay cục đẩy công suất.

Thực tế số sò công suất ở mỗi thiết bị âm thanh là khác nhau. Bạn không thể tùy ý  thích lắp bao nhiêu thì lắp. Cần phải nắm rõ các thuộc tính trong dàn âm thanh để định lượng được số sò công suất. Thông thường ở phía nhà sản xuất amply hay cục đẩy công suất đã có sự tính toán chính xác và hợp lí rồi. Trong quá tình sử dụng nếu có sự thay đổi hay tác động khác, bạn cần phải thay đổi số sò công suất thì cần chú ý tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Loại sò bạn chọn phải phù hợp với công suất mà bộ nguồn cung cấp. Mạch công suất sò phải đảm bảo được tính logic hợp lí, tránh sai lệch dẫn đến méo tiếng.

Ứng dụng sò công suất trên amply

• Tùy thuộc vào các thiết bị âm thanh bạn có hoặc chuẩn bị ghép nối. Hệ thống âm thanh bạn sử dụng nhằm mục đích gì? Nếu không cần đến công suất quá cao thì bạn không nên lựa chọn nhiều sò công suất gây làng phí. Định lượng âm thanh bạn mong muốn ở mức nào? Từ đó đưa ra số sò công suất và tính toán hợp lí mới lắp đặt.
• Trong trường hợp chỉ đơn giản là thay sò công suất  khi đã hỏng. Bạn cần kiểm tra sò công suất bằng cách cách đo sò công suất như đã nói ở trên. Khi mở amply hoặc cục đẩy ra, bạn có thể quan sát thấy số lượng sò. Chú ý phải thay thế đúng loại sò ban đầu đã sử dụng.

Ứng dụng của sò công suất

Như đã nói, sò công suất là một linh kiện vô cùng trong thiết bị âm thanh của bạn. Với chức năng khuếch đại âm thanh, sò công suất được sử dụng trong các amply karaoke, cục đẩy công suất.

Hình ảnh bên trong bộ amply sử dụng 12 sò công suất

Thông thường sò công suất amply hay sử dụng 4 sò, 8 sò, 12 sò và cao nhất là 20 sò. Ví dụ như cục đẩy công suất King MX-800 sử dụng 12 con sò tại Lạc Việt Audio. Còn đối với những cục đẩy công suất thường dùng số sò công suất nhiều hơn thế. Cục đẩy công suất nhiều sò có mạch công suất 36 sò, 56 sò, thậm chí là mạch công suất 64 sò. Đáp ứng cho nhu cầu xử lý công suất rất cao. Số lượng sò công suất càng nhiều thì sức nâng công suất càng lớn.

Ứng dụng mạch công suất 24 sò (cục đẩy công suất)

Vì thế tính ứng dụng của sò công suất trong amply nói riêng và dàn âm thanh nói chung rất phổ biến và đa dạng. Bạn có thể trang bị mạch công suất hoặc sò công suất amply phù hợp để phục vụ cho dàn âm thanh hội trường, quán bar, âm thanh sân khấu… Hay hoạt động karaoke gia đình, karaoke kinh doanh cũng đều được. Tùy thuộc vào mục địch và nhu cầu của bạn.

Đó là những mạch công suất, sò công suất amply truyền thống. Ngày nay với công nghệ Anathog Digital, bộ mày sò công suất đã được giảm bớt đề bớt cồng kềnh và việc xử lý trở nên nhanh hơn. Tuy nhiên vẫn không thể thiếu sò công suất được. Đủ thấy vai trò quan trọng của sỏ công suất trong hệ thống âm thanh, đặc biệt là dàn âm thanh chuyện nghiệp.

Sò công suất nào mạnh nhất

Loại sò công nhất mạnh nhất là các loại sò của các hãng đến từ Nhật Bản. Trong đó các hãng sò mạnh nhất không xếp theo thứ tự đó là sò TOSHIBA, JK và sò Hitachi

Giá sò công suất bán thế nào?

Hình ảnh chi tiết một bọ mạch khuếch đại công suất sử dụng sò sắt

Sò công suất là linh kiện được sử dụng phổ biến rất dễ kiếm với giá thành rẻ. Chỉ vài chục nghìn bạn có thể mua được cặp sò công suất amply. Bạn có thể tham khảo giá sò công suất trên thị trường và trên các trang thương mại điện tử. Và nên tìm mua các loại sò công suất chính hãng có nguồn gốc xuất sứ đảm bảo rõ ràng.Thực tế giá các linh kiện không chênh lệch đáng kể, tùy thuộc vào loại sò và các điều kiện khác. Thêm một mẹo khi mua, bạn nên mua thêm miếng lót sò công suất để đảm bảo kĩ thuật, tính an toàn khi sử dụng.

Trên đây là những chia sẻ của Lạc Việt Audio về sò công suất. Bạn đã hiểu sò công suất là gì? Vai trò, ý nghĩa, ứng dụng của sò công suất cũng như cách đo sò công suất. Hi vọng những kiến thức này sẽ hữu ích với bạn. Lạc Việt Audio luôn đồng hành cùng bạn, là giải pháp âm thanh hiệu quả và chuyên nghiệp cho mọi người, mọi nhà.