Sọ Dừa | Soạn Văn Lớp 6 Ngắn Nhất | - Học Thật Tốt

Để giúp các em học sinh học tốt môn Ngữ Văn lớp 6, hocthattot.vn đã sưu tầm, biên soạn các bài soạn văn phong phú từ ngắn gọn, đầy đủ đến chi tiết.

Trong bài học này, chúng ta cùng nhau tìm hiểu bài học về “Sọ Dừa”.

1. SOẠN VĂN SỌ DỪA SIÊU NGẮN

Bố cục:

– Đoạn 1 (Từ đầu … đặt tên cho nó là Sọ Dừa): Sự ra đời của Sọ Dừa.

– Đoạn 2 (tiếp … phòng khi dùng đến): Sọ Dừa cưới cô út, trở về hình dáng tuấn tú và thi đỗ trạng nguyên.

– Đoạn 3 (còn lại): Biến cố bị hãm hại và sự đoàn tụ vợ chồng.

Tóm tắt:

Có đôi vợ chồng nghèo phải đi ở cho nhà phú ông và hiếm muộn con cái. Một lần bà vợ uống nước trong cái vỏ dừa, về nhà có mang, sinh ra một đứa bé kì dị, không chân không tay, tròn như quả dừa. Toan vứt đi thì đứa bé cầu xin nên bà vợ không nỡ mà giữ đứa bé lại, đặt tên Sọ Dừa.

Lớn lên, Sọ Dừa thay mẹ chăn bò. Ba cô con gái nhà phú ông thay nhau đưa cơm cho Sọ Dừa. Hai cô chị kênh kiệu, chỉ có cô út đối đãi tử tế với Sọ Dừa.

Một ngày, cô út phát hiện vẻ đẹp con người Sọ Dừa, đem lòng thương yêu. Sọ Dừa nhờ mẹ hỏi cưới. Dù bị thách cưới cao, Sọ Dừa vẫn đáp ứng đầy đủ. Sọ Dừa trở về hình dáng một chàng trai tuấn tú đến đón cô út về làm vợ khiến hai cô lớn nhà phú ông vô cùng ghen tức.

Sọ Dừa thi đỗ Trạng nguyên được vua cử đi sứ. Trước khi đi, chàng đưa vợ một hòn đá lửa, một con dao và hai quả trứng gà đề phòng tai họa. Sọ Dừa đi vắng, hai người chị hãm hại cô út, đẩy cô xuống biển nhằm cướp chồng em. Nhờ những đồ vật chồng đưa, cô út thoát chết, được chồng cứu trên đường đi sứ. Hai vợ chồng đoàn tụ. Hai cô chị xấu hổ bỏ nhà đi biệt xứ.

Đọc hiểu văn bản

Câu 1: Sọ Dừa ra đời có gì khác thường? Kể về sự ra đời của của Sọ Dừa, nhân dân ta muốn gửi gắm sự quan tâm đến những số phận như thế nào trong xã hội xưa.

Trả lời

Sự ra đời khác thường của Sọ Dừa:

– Bà mẹ uống nước từ cái sọ dừa nên mang thai.

– Hình dạng ra đời kì lạ mà lại biết nói.

–> đề cập đến những người đau khổ, thấp hèn trong xã hội xưa, vẻ ngoài xấu xí, nhân dân nhận thức sâu sắc về số phận và địa vị xã hội của mình.

Câu 2: Sự tài giỏi của Sọ Dừa được miêu tả qua những chi tiết nào? Nhận xét của em về sự đối lập giữa bề ngoài xấu xí với các phẩm chất cao quý bên trong của Sọ Dừa?

Trả lời

– Sự tài giỏi của Sọ Dừa: Chăn bò giỏi lại thổi sáo hay, tự tin, thông minh (đỗ trạng nguyên), có tài đoán trước sự việc.

– Hình dáng bên ngoài có thể xấu xí đối lập với phẩm chất thông minh, tài giỏi.

Câu 3: Tại sao cô út lại yêu và đồng ý lấy Sọ Dừa? Em có nhận xét gì về nhân vật cô út?

Trả lời

– Cô út bằng lòng lấy Sọ Dừa vì tính tình hiền lành, tử tế, không phân biệt, xét đoán qua vẻ bề ngoài; cô nhận ra vẻ đẹp bên trong Sọ Dừa, tình yêu chân thành.

– Nhân vật cô út: hiền lành, tử tế, thông minh, biết xử trí kịp thời để thoát nạn, là người đầy tình thương.

Câu 4: Trong truyện, Sọ Dừa có hình dạng xấu xí nhưng cuối cùng đã được trút bỏ lốt, cùng cô gái út hưởng hạnh phúc, còn hai cô chị thì phải bỏ nhà trốn đi. Qua kết cục này, em thấy người lao động mơ ước điều gì ?

Trả lời

Mơ ước của người lao động:

– Mơ ước đổi đời: Sọ Dừa từ thân phận thấp kém, xấu xí trở thành trạng nguyên tuấn tú, hạnh phúc.

– Mơ ước về sự công bằng: cái thiện chiến thắng cái ác.

Câu 5: Hãy nêu ý nghĩa chính của truyện Sọ Dừa.

Trả lời

Ý nghĩa chính của truyện:

– Đề cao, ca ngợi giá trị bên trong của con người –> kinh nghiệm khi đánh giá con người: tốt gỗ hơn tốt nước sơn.

– Đề cao lòng nhân ái.

– Khẳng định niềm tin vào chiến thắng cuối cùng của sự công bằng.

Luyện tập

Câu 1: Trong truyện cổ tích Việt Nam và nước ngoài có nhiều truyện kể về các nhân vật Sọ Dừa (người ban đầu mang hình dạng xấu xí, có nhiều tài năng, cuối cùng trút bỏ lốt thành người đẹp và được hưởng hạnh phúc). Em hãy đọc phần Đọc thêm và tìm đọc một số truyện Sọ Dừa để biết rõ hơn điều này.

Trả lời

Một số truyện giống Sọ Dừa : Chàng Ếch, Chàng Rùa, Lấy chồng Dê, Nàng tiên khỉ, …

Câu 2: Kể diễn cảm truyện Sọ Dừa.

Trả lời

Học sinh tự kể.

2. SOẠN VĂN SỌ DỪA CHI TIẾT

3. SOẠN VĂN SỌ DỪA HAY NHẤT

Soạn văn: Sọ Dừa (chi tiết)

Học sinh xem câu hỏi bên trên

Lời giải

Tóm tắt

Có đôi vợ chồng già hiếm muộn con cái, phải đi ở cho nhà phú ông. Một hôm bà vợ vào rừng hái củi, uống nước trong cái sọ dừa, về nhà có mang, ít lâu sau sinh ra một đứa bé kì dị, không chân không tay, tròn như một quả dừa. Thấy đứa bé biết nói, bà giữ lại nuôi và đặt luôn tên là Sọ Dừa.

Thương mẹ vất vả, Sọ Dừa nhận chăn đàn bò nhà phú ông. Cậu chăn bò rất giỏi, con nào cũng béo mượt. Ba cô con gái nhà phú ông thay nhau đưa cơm cho Sọ Dừa. Hai cô chị kênh kiệu thường hắt hủi Sọ Dừa, chỉ có cô út đối đãi với cậu tử tế.

Phát hiện ra vẻ đẹp bên trong cái vẻ kì dị của Sọ Dừa, cô út đem lòng thương yêu. Sọ Dừa nhờ mẹ đến nhà phú ông hỏi vợ. Phú ông thách cưới thật lo nhưng thấy Sọ Dừa mang đủ đồ thách cưới đến, đành phải gả cô út cho chàng. Ngày cưới, Sọ Dừa hiện nguyên hình là một chàng trai trẻ đẹp khiến hai cô chị vô cùng ghen tức.

Nhờ chăm chi đèn sách Sọ Dừa thi đỗ trạng nguyên và được nhà vua cử đi, sứ nước ngoài. Trước khi đi chàng đưa cho vợ một hòn đá lửa, một con dao và hai quả trứng gà để đề phòng tai hoạ.

Sọ Dừa đi vắng, hai người chị tìm cách hãm hại cô út, đẩy cô xuống biển hòng cướp chồng em. Nhờ có các đồ vật chồng đưa cho, cô út thoát chết, được chồng cứu trên đường đi sứ về. Hai vợ chồng đoàn tụ. Hai cô chị xấu hổ bỏ nhà đi biệt tích.

Đọc hiểu văn bản

Trả lời câu 1 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1)

–    Sọ Dừa được thụ thai và ra đời sau khi người mẹ uống cạn nước mưa trong một chiếc sọ dừa. Hình dạng khác thường, dị dạng gắn liền với tên nhân vật, hàng ngày chỉ “lăn lông lốc trong nhà, chẳng làm được việc gì”.

–     Sọ Dừa thuộc kiểu nhân vật mang lốt xấu xí giống một số nhân vật cũng có hình dáng xấu như vậy như: Lấy vợ cóc, chàng Bầu, nàng út ông Tre… Qua đó nhân dân ta muốn thể hiện sự quan tâm, thương cảm đến những số phận thấp hèn, đau khổ, chịu nhiều thua thiệt

Trả lời câu 2 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

    Sọ Dừa có nhiều khả năng: Chăn bò giỏi, tài thổi sáo, tự tin vào bản thân mình (Tin chắc lấy được nàng út.), lo đủ sính lễ để lấy vợ, thông minh, học giỏi, đỗ trạng nguyên, dự đoán trước sự việc. Các phẩm chất tương ứng: Chăm làm, thương mẹ, tâm hồn yêu đời, tự tin vào hạnh phúc, sáng tạo ra vật chất, trí tuệ sáng suốt, tình cảm thủy chung.

–  Sự đối lập giữa bề ngoài dị dạng và vẻ đẹp tài năng, phẩm chất cao quý thể hiện ước mơ của nhân dân về sự đổi đời (bù đắp) và đề cao, khẳng định giá trị chân chính của con người. Đó là giá trị tinh thần bên trong. Và khi đánh giá con người không chỉ nhìn ở góc độ bên ngoài mà phải nhìn ở phẩm chất bên trong mới thấy được vẻ đẹp thực sự.

Trả lời câu 3 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

–   Cô Út lại yêu và đồng ý lấy Sọ Dừa không phải vì chiều theo ý cha (chính phú ông cũng không muốn con mình lấy Sọ Dừa đưa ra lễ vật để từ chối khéo), không vì lễ vật quý giá, hậu hĩnh, cũng không phải vì hai cô chị nhường em. Cô yêu Sọ Dừa vì chính tình yêu và lòng thương người, cô phát hiện ra Sọ Dừa không xấu xí như vẻ bên ngoài.

–   Cô Út là người giàu lòng nhân hậu, biết yêu thương và sẻ chia, thông minh, giàu nghị lực. Khi người ta có tình yêu thương, biết quan tâm đến người khác thì sẽ được đền đáp xứng đáng, có được tình yêu thương, con người sẽ phát sáng tinh hoa, mọi tiềm năng bên trong.

Trả lời câu 4 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

–   Truyện kết thúc có hậu, thể hiện ước mơ, nguyện vọng của nhân dân: Sự đổi đời cho người thiệt thòi đau khổ, mơ ước cho sự công bằng xã hội. Người tài giỏi đức độ phải được sống hạnh phúc, còn kẻ ác tham lam sẽ bị trừng trị thích đáng.

Trả lời câu 5 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

–   Đề cao giá trị đích thực, vẻ đẹp bên trong của con người. Đề cao lòng nhân ái với người bất hạnh. Khẳng định giá trị đích thực của con người là các phẩm chất tinh thần bên trong.

–   Sức mạnh của tinh thần lạc quan không có gi ngăn nổi của người lao động.

–  Ước mơ chân chính về sự công bằng xã hội.

Luyện tập

Câu 1:

Một số truyện giống Sọ Dừa : Chàng Ếch, Chàng Rùa, Lấy chồng Dê, Nàng tiên khỉ, …

Bố cục

Bố cục: 3 đoạn

– Đoạn 1 (Từ đầu … đến “đặt tên cho nó là Sọ Dừa”): Sự ra đời của Sọ Dừa.

– Đoạn 2 (Tiếp theo … đến “phòng khi dùng đến”): Sọ Dừa cưới cô Út, trở về hình dáng tuấn tú và thi đỗ trạng nguyên.

– Đoạn 3 (Còn lại): Biến cố cô Út bị hãm hại và đoàn tụ vợ chồng

ND chính

 

Truyện đề cao lòng nhân ái, sự yêu thương đùm bọc lẫn nhau, ca ngợi vẻ đẹp bên trong của con người, khẳng định niềm tin vào sự công bằng, vào giá trị của lao động và sự cố gắng. Truyện nêu lên bài học khi đánh giá, nhìn nhận một con người: phải xem xét toàn diện, không nên chỉ nhìn vẻ bề ngoài

 

 

Soạn văn: Sọ Dừa (hay nhất)

Học sinh xem câu hỏi bên trên

Lời giải

Bố cục:

– Đoạn 1 (Từ đầu … đặt tên cho nó là Sọ Dừa): Sự ra đời của Sọ Dừa.

– Đoạn 2 (tiếp … phòng khi dùng đến): Sọ Dừa cưới cô út, trở về hình dáng tuấn tú và thi đỗ trạng nguyên.

– Đoạn 3 (còn lại): Biến cố bị hãm hại và sự đoàn tụ vợ chồng.

Đọc hiểu văn bản

Câu 1 (trang 54 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Sự ra đời của Sọ Dừa khác thường ở:

– Sự mang thai kì lạ của người mẹ: uống nước trong chiếc sọ dừa và mang thai

– Hình dạng khi ra đời khác thường, dị dạng: không chân, không tay, tròn như quả dừa

– Hoạt động: biết nói, biết cười, suốt ngày chỉ lăn lông lốc, chẳng làm được việc gì

⇒ Kể về sự ra đời Sọ Dừa, dân gian muốn thể hiện sự cảm thông với nhân vật trong xã hội có thân phận thấp kém, mang hình dạng xấu xí

Câu 2 (trang 54 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Những chi tiết thể hiện sự tài giỏi của Sọ Dừa:

+ Chăn bò rất giỏi

+ Thổi sáo rất hay

+ Yêu thương chân thành ( giục mẹ hỏi cưới con gái phú ông làm vợ)

+ Có tài dự đoán tương lai chính xác (dặn dò vợ trước khi đi thi)

– Hình dạng bên ngoài của Sọ Dừa xấu xí, dị dạng đối lập với phẩm chất bên trong.

⇒ Sự đối lập này khẳng định giá trị bản chất, chân chính của con người nằm ở nhân cách bên trong. Đó cũng là ước mơ về hạnh phúc, công bằng của người xưa.

Câu 3 (trang 54 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Cô út bằng lòng lấy Sọ Dừa vì:

– Cô út là người duy nhất nhìn thấy bản chất tốt đẹp bên trong của Sọ Dừa

– Cô út yêu Sọ Dừa chân thành: “có của ngon vật lạ đều giấu đem cho chàng”

Nhân vật:

– Hiền lành, thương người, đối đãi với Sọ Dừa tử tế

– Thông minh, biết xử trí kịp thời để thoát nạn ( thoát chết khi bị cá nuốt)

– Con người thành thực, nết na

⇒ Nhân vật cô út (con gái phú ông) là con người của tình yêu thương, nhân dân khi thể hiện ước mơ về triết lý “ở hiền gặp lành”

Câu 4 (trang 54 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Người lao động muốn thể hiện những ước mơ:

– Ước mơ về thành quả lao động: có lao động mới có hạnh phúc

– Mơ về sự đổi đời: Sọ Dừa từ nhân vật xấu xí, thấp kém cuối cùng thành người khôi ngô, tài giỏi và được hưởng hạnh phúc

– Ước mơ về sự công bằng trong xã hội:

+ Người thông minh, tài giỏi, chân thành được hưởng hạnh phúc

+ Người độc ác, tham lam, dối trá sẽ bị trừng trị thích đáng.

Câu 5 (trang 54 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Ý nghĩa chính của truyện Sọ Dừa:

– Truyện đề cao giá trị thực, ca ngợi vẻ đẹp bên trong của con người. Truyện nêu lên bài học khi đánh giá, nhìn nhận một con người: phải xem xét toàn diện, không nên chỉ nhìn vẻ bề ngoài

– Truyện đề cao lòng nhân ái, sự yêu thương đùm bọc lẫn nhau.

– Truyện khẳng định niềm tin vào sự công bằng, vào giá trị của lao động và sự cố gắng

Luyện tập

Bài 1 (trang 54 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Các câu chuyện khác cùng motip với chuyện Sọ Dừa:

+ Chàng Chuối, Người lấy Cóc, Hoàng tử ếch, Nàng tiên khỉ, Chàng Rùa

Bài 2 (trang 54 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Kể diễn cảm truyện Sọ Dừa

– Giọng văn van nài của Sọ Dừa

– Giọng than phiền của người mẹ

– Giọng mỉa mai, kẻ cả của phú ông

– Giọng chống chế, coi thường của phú ông