So Sánh Sinh Sản Vô Tính Và Sinh Sản Hữu Tính | Giống & Khác

Các loài trên trái đất để duy trì sự sống và nòi giống đều sẽ trải qua quá trình sinh sản. Tùy thuộc vào độ tiến hóa của loài, chúng được chia ra thành loài sinh sản vô tính và loài sinh sản hữu tính. Vậy hai cách sinh sản này có gì khác nhau? Những so sánh sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính dưới đây sẽ giúp bạn nhìn rõ nhất.

Nội dung bài viết

• 1 Sinh sản vô tính là gì?
• 2 Sinh sản hữu tính là gì?
• 3 So sánh sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính
• 4 Sự có lợi và bất lợi giữa sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính

Sinh sản vô tính là gì?

Sinh sản vô tính hiểu đơn giản nhất là sự sinh sản theo kiểu nhân bản cá thể, không có sự kết hợp giữa giao tử cái và giao tử đực, con sinh ra hoàn toàn giống mẹ. Hình thức sinh sản vô tính hoàn toàn không liên quan đến giảm phân cũng như các bộ nhiễm sắc thể đi kèm. Các thế hệ con F1 sẽ trở thành bản sao tuyệt đối của cá thể mẹ, không có biến dị.

Sinh sản vô tính xảy ra ở thực vật

Các sinh vật nhân sơ hầu hết sử dụng hình thức sinh sản vô tính, hình thức này có cơ chế di truyền gen theo kiểu chuyển hóa, tải nạp, kết hợp. Một số cách để sinh vật sinh sản theo hình thức vô tính như:

• Sinh sản phân tách
• sinh sản mọc chồi
• sinh sản sinh dưỡng
• Sự phân mản

Sinh sản hữu tính là gì?

Sinh sản hữu tính là việc tạo ra các thế hệ F1 theo kiểu kết hợp vật chất di truyền trong hai cơ thể sinh vật. Quá trình xảy ra sinh sản hữu tính diễn ra trong cơ thể cá thể đực và cơ thể cá thể cái.

Sinh sản hữu tính ở thực vật

Trên thực tế, sinh sản hữu tính thường bắt gặp ở các sinh vật đa bào, nó được gọi là quá trình tái tổ hợp di truyền, vật chất di truyền trong quá trình sinh sản hữu tính là ADN. Thế hệ thứ hai sẽ được tổ hợp gen từ hai cá thể khác nhau, cùng nhau để xếp thẳng chuỗi NST trong dãy tương đồng.

Trong quá trình sinh sản, các thông tin di truyền sẽ được trao đổi giữa các cá thể, sau đó được tái tổ hợp thành sinh vật mới. Sinh vật mới mang kiểu gen biến dị tổ hợp, có tác dụng trong chọn lọc và tiến hóa nguồn gen của loài.

Theo ước tính, sinh sản hữu tính là loại sinh sản của đại đa số các loài trên trái đất. Sự phát triển của quá trình này hiện nay giới khoa học vẫn đang nghiên cứu và chưa có một câu trả lời cụ thể nào.

||Tìm hiểu:

• so sánh trùng kiết lị và trùng sốt rét, trùng biến hình
• Phân biệt biến thái hoàn toàn và biến thái không hoàn toàn

So sánh sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính

So sánh sinh sản hữu tính và sinh sản vô tính

Để hiểu rõ hơn về khái niệm sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính, chúng ta có thể theo dõi qua một số so sánh sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính như sau:

Sự giống nhau:

Đều là hình thức sinh sản, duy trì nòi giống cho các loài sinh vật.

Sự khác nhau:

Sinh sản vô tính	Sinh sản hữu tính
Khái niệm	Hình thức sinh sản tạo ra cá thể mới không cần sự kết hợp giao tử đực & cái.	Hình thức sinh sản tạo ra cá thể mới bằng cách kết hợp giao tử đơn bội hình thành do tế bào đực & cái kết hợp.
Cơ sở tế bào học	Giao tử hình thành ngay ở nguyên phân	Giao tử hình thành ở nguyên phân, giảm phân, thụ tinh.
Đặc điểm di truyền	Không có sự thụ tinh của các giao tử. Con được sinh ra ngay từ một phần của cơ thể mẹ. Cấu trúc di truyền, cơ thể y chang cơ thể mẹ. Không có sự di truyền, không tại ra tổ hợp biến dị.	Trong quá trình có sự phân li độc lập, tổ hợp tự do của các cặp gen nên tạo được nhiều loại giao tử khác nhau. Giao tử được tổ hợp lại trong di truyền tạo ra các biến dị tổ hợp, chọn lọc tiến hóa loài. Có sự đa dạng trong di truyền.
Ý nghĩa	Sinh ra các cá thể mới duy trì nòi giống của loài, thích nghi với môi trường sống mới.	Sinh ra các cá thể mới thích nghi với môi trường sống thay đổi.

Sự có lợi và bất lợi giữa sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính

Sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính đã được nghiên cứu cẩn thận với từng loài khác nhau. Mỗi kiểu hình thức sinh sản lại có những ưu điểm và nhược điểm nhất định. Từ hai hình thức sinh sản, chúng ta có thể nhìn rõ một số ưu điểm và nhược điểm như:

Sinh sản vô tính	Sinh sản hữu tính
Ưu điểm	– Con sinh ra giống mẹ hoàn toàn về di truyền.  – Chỉ cần có một cơ thể gốc là có thể sinh sản được.  – Cá thể sinh sản độc lập, không cần sự kết hợp, nếu mật độ quần thể thấp thì cũng không lo.  – Sinh sản nhanh chóng, thời gian tạo ra quần thể mới được rút gọn tốt đa.  – Không tốn nhiều năng lượng trong quá trình sinh sản.  – Tạo ra các cá thể mới ổn định, hạn chế biến động, quần thể loài phát triển nhanh.	– Có mức độ tiến hóa cao hơn hình thức sinh sản vô tính.  – Tạo ra nhiều cá thể mới đa dạng do quá trình sinh sản tạo biến dị tổ hợp.  – Thích nghi và phát triển tốt hơn trong điều kiện sống thay đổi đột ngột.  – Hợp tử được nuôi dưỡng tốt hơn, con non sinh ra cũng có tỷ lệ sống cao hơn.
Nhược điểm	– Khả năng tiến hóa thấp bởi không có nhiều sự đa dạng trong di truyền.  – Khi gặp điều kiện sống bất lợi dễ bị biến động, chết hàng loạt hoặc quần thể bị tiêu diệt nhanh chóng.	– Trường hợp quần thể có mật độ thấp thì khá bất lợi.  – Bất lợi khi quần thể bị chênh lệch cao số cá thể đực và cái.

Trên đây chúng tôi đã so sánh sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính. Hai hình thức sinh sản này đều có tác dụng to lớn trong tiến hóa sinh học, ổn định của các loài trên trái đất. Sinh học là một bộ môn vô cùng thú vị, học sinh giúp chúng ta có cái nhìn tổng quan hơn về sự sống trên trái đất.

||Bài viết liên quan khác:

• Đặc điểm chung của ngành ruột khoang
• so sánh trùng roi và trùng giày
• So Sánh Kiểu Bay Vỗ Cánh Và Bay Lượn Thấy Ở Loài Chim