Soạn Bài Miêu Tả Nội Tâm Trong Văn Bản Tự Sự (Chi Tiết)

Phần I

Video hướng dẫn giải

TÌM HIỂU YẾU TỐ MIÊU TẢ NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ 

Câu 1 (trang 117 SGK Ngữ Văn lớp 9 Tập 1)

Đọc lại đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích, tr. 93 - 94 và thực hiện các yêu cầu sau:

a. Tìm những câu thơ tả cảnh và những câu thơ miêu tả tâm trạng của Thuý Kiều.

b. Những câu thơ tả cảnh có mối quan hệ như thế nào với việc thể hiện nội tâm nhân vật?

c. Miêu tả nội tâm có tác dụng như thế nào đối với việc khắc hoạ nhân vật trong văn bản tự sự?

Trả lời:

a.

- Những câu thơ tả cảnh trong đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích:

Bốn bề bát ngát xa trông

Cát vàng còn nọ bụi hồng dặm kia

- Những câu thơ miêu tả tâm trạng:

    Bẽ bàng mây sớm đèn khuya,

   Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng

- Những câu thơ vừa tả cảnh, vừa miêu tả tâm trạng:

   + Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung.

   + Buồn trông cửa bể chiều hôm

   ....Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi

b. Những câu thơ miêu tả cảnh sắc bên ngoài có mối liên hệ mật thiết với việc miêu tả nội tâm nhân vật. Cảnh rộng, xa tạo ra sự mênh mang, đối lập với tâm trạng cô đơn của Kiều đến nỗi nàng phải lấy trăng, lấy núi để ở chung. Những câu thơ tả cảnh, nhưng cũng chính là để tả tình, cái tình cảnh buồn bã, cô đơn, thân phận như hoa trôi nước chảy, không biết đi đâu về đâu trước một tương lai mịt mờ.

c. Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự có tác dụng khắc họa sinh động, chân thật hình tượng nhân vật. Từ đó thể hiện được chiều sâu những suy tưởng của nhân vật.

 

Câu 2 (trang 117 SGK Ngữ Văn lớp 9 Tập 1)

Đọc đoạn văn sau và nhận xét cách miêu tả nội tâm nhân vật của tác giả:         Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít.

Trả lời:

  Tác giả Nam Cao khi miêu tả Lão Hạc tập trung vào những hành động cử chỉ của lão Hạc (co rúm, những vết nhăn xô lại, ép cho nc mắt chảy ra, đầu ngoẹo, miệng mếu, bật khóc) để làm nổi bật lên tâm trạng xót xa, ăn năn, hối hận của mình khi bán cậu Vàng. Lão giống như một đứa trẻ khi phải rời xa người mà mình yêu mến nhất.