Sofia – Wikipedia Tiếng Việt

SofiaСофия
Một số địa điểm du lịch tại Sofia
Hiệu kỳẤn chương
Vị trí của Sofia ở Bulgaria
Sofia
Tọa độ: 42°42′B 23°20′Đ / 42,7°B 23,333°Đ / 42.700; 23.333
Quốc gia	Bulgaria
Tỉnh	Thành phố Sofia
Đặt tên theo	Saint Sophia Church
Chính quyền
• Thị trưởng	Boiko Borisov
Diện tích
• Thành phố	1.349 km2 (521 mi2)
Độ cao	550 m (1,800 ft)
Dân số (2018)
• Thành phố	decrease 1,241,675
• Mật độ	1.030/km2 (2,700/mi2)
• Vùng đô thị	1,386,702
Múi giờ	EET (UTC+2)
• Mùa hè (DST)	EEST (UTC+3)
Mã bưu chính	1000
Mã điện thoại	02
Thành phố kết nghĩa	Algiers, Ankara, Berlin, Bratislava, Bruxelles, Bucharest, Bursa, Helsinki, Karlovac, Kyiv, Luân Đôn, Madrid, Milano, Moskva, Pittsburgh, Ílhavo, Praha, Sankt-Peterburg, Salalah, Tel Aviv, Tirana, Warszawa, Yerevan, Viên, Sidon, Skopje, Athena, Amman, Bruxelles, Tbilisi, Monterrey
Trang web	sofia.bg

Sofia ngheⓘ (tiếng Bulgaria: София Sofiya), là thủ đô và là thành phố lớn nhất của Cộng hòa Bulgaria với dân số 1.270.010 (là thành phố lớn thứ 14 ở Liên minh châu Âu), và dân số là 1.386.702 trong vùng đô thị, Đô thị Thủ đô.[1] Thành phố nằm ở phía tây Bulgaria, dưới chân khối núi Vitosha, và là trung tâm hành chính, văn hóa, kinh tế và giáo dục của quốc gia này, là một Thành phố thế giới - Beta.[2]

Là một trong những thủ đô cổ nhất châu Âu, thành phố này có lịch sử từ thế kỷ 8 trước Công nguyên, khi những người Thracia đã thiết lập một khu định cư ở đây. Các di tích trong lịch sử của thành phố vẫn hiện diện cùng với các công trình hiện đại trong thành phố này. Trải qua quá trình phát triển, Sofia đã từng có nhiều tên gọi. Các khu định cư tiền sử đã được khai quật ở trung tâm thành phố, gần hoàng cung cũng như ở các quận ngoại vi như Slatina và Obelya.[3] Tường thành của thành phố được bảo quản tốt là một thành cổ có từ thế kỷ 7 trước Công nguyên.

Dân số Sofia giảm từ 70.000 vào cuối thế kỷ 18, qua 19.000 vào năm 1870, xuống còn 11.649 vào năm 1878 và bắt đầu tăng lên.[4] Sofia có khoảng 1,23 triệu cư dân trong lãnh thổ 492 km²,[5] tập trung 17,5% dân số cả nước trong phần trăm thứ 200 của lãnh thổ quốc gia. Khu vực đô thị của Sofia có khoảng 1,54 triệu [9] cư dân trong phạm vi 5723 km², bao gồm Tỉnh Thành phố Sofia và một phần của tỉnh Sofia (Dragoman, Slivnitsa, Kostinbrod, Bozhurishte, Svoge, Elin Pelin, Gorna Malina, Ihtiman, Kostenets) và Pernik Province (Pernik, Radomir), chiếm 5,16% lãnh thổ quốc gia.[6] Khu vực đô thị của Sofia dựa trên một giờ di chuyển bằng ô tô, trải dài trên phạm vi quốc tế và bao gồm Dimitrovgrad ở Serbia.[7] Không giống như hầu hết các khu vực đô thị châu Âu, nó không được định nghĩa là một khu vực đô thị có chức năng đáng kể, nhưng thuộc loại có "nhiều chức năng hạn chế".[8] Vùng đô thị Sofia có dân số 1,68 triệu người [9] và được tạo thành từ toàn bộ các Thành phố Sofia, Sofia và Pernik, bao gồm hơn 10.000 km².[10]

Lịch sử

[sửa | sửa mã nguồn]

Hành chính

[sửa | sửa mã nguồn]

Thành phố Sofia là một trong 28 tỉnh của Bulgaria (không nên nhầm lẫn với tỉnh Sofia bao quanh nhưng không bao gồm trong thành phố này). Ngoài thành phố Sofia, tỉnh thủ đô bao gồm 3 thành phố khác và 34 làng, được chia thành 24 quận.[11] Quận của thành phố Sofia:

#	Tên	Dân số	Loại
1	Bankya	9.186	Thị xã
2	Vitosha	42.953	Ngoại ô
3	Vrabnitsa	47.417	Nội ô
4	Vazrazhdane	47.794	Nội ô
5	Izgrev 3,1	33.611	Nội ô
6	Ilinden	37.256	Nội ô
7	Iskar	69.896	Nội ô
8	Krasna polyana	65.442	Nội ô
9	Krasno selo	72.302	Nội ô
10	Kremikovtsi	23.599	Ngoại ô
11	Lozenets	45.630	Nội ô
12	Lyulin	120.897	Nội ô
13	Mladost	110.852	Nội ô
14	Nadezhda	77.000	Nội ô
15	Novi Iskar	26.544	Thị xã
16	Ovcha kupel	47.380	Nội ô
17	Oborishte	36.000	Nội ô
18	Pancharevo	24.342	Ngoại ô
19	Poduene	85.996	Nội ô
20	Serdika	52.918	Nội ô
21	Slatina	65.772	Nội ô
22	Studentski	50.368	Nội ô
23	Sredets	41.000	Nội ô
24	Triaditsa	65.000	Nội ô
Tổng	1.299.155
Nguồn: NSI Lưu trữ 2013-04-03 tại Wayback Machine[12]

Kinh tế

[sửa | sửa mã nguồn]

Giao thông

[sửa | sửa mã nguồn]

Hàng không

[sửa | sửa mã nguồn]

Thành phố có sân bay Sofia.

Đường sắt

[sửa | sửa mã nguồn]

Đường thủy

[sửa | sửa mã nguồn]

Địa lý

[sửa | sửa mã nguồn]

Sofia nằm phía tây Bulgaria, có vị trí ở trung tâm của vùng Balkan. Thành phố nằm ở phía tây thung lũng Sofia (Thung lũng Hoa hồng), sát chân núi phía bắc của khối núi Vitosha. Thành phố rộng 1344 km2.

Khí hậu

[sửa | sửa mã nguồn]

Sofia có một khí hậu lục địa ôn hòa với biên đô nhiệt độ cao. Tháng nóng nhất là tháng 8 còn tháng lạnh nhất là tháng 1. Cho đến năm 1936, nhiệt độ trung bình là +10,0 °C (50 °F) và kể từ đó nhiệt độ đã tăng +0,5 °C (+1 °F).[13] Lượng mưa trung bình hàng năm khoảng 650 mi-li-mét (25,6 in) với lượng mua mùa Hè cao và mùa Đông thấp. Sofia ít nóng vào mùa Hè hơn các vùng khác của Bulgaria do cao độ của khu vực này cao, dù đôi khi nhiệt độ có thể lên tới 40 °C.

Dữ liệu khí hậu của Sofia (1952–2011)
Tháng	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Năm
Cao kỉ lục °C (°F)	19.0(66.2)	22.0(71.6)	27.5(81.5)	30.3(86.5)	34.0(93.2)	38.0(100.4)	41.0(105.8)	39.4(102.9)	36.1(97.0)	33.9(93.0)	25.5(77.9)	23.0(73.4)	41.0(105.8)
Trung bình ngày tối đa °C (°F)	3.0(37.4)	5.6(42.1)	10.5(50.9)	15.8(60.4)	20.6(69.1)	24.4(75.9)	27.0(80.6)	27.2(81.0)	23.0(73.4)	17.1(62.8)	9.7(49.5)	4.5(40.1)	15.7(60.3)
Trung bình ngày °C (°F)	−1.4(29.5)	0.6(33.1)	4.9(40.8)	10.0(50.0)	14.7(58.5)	18.2(64.8)	20.5(68.9)	20.3(68.5)	16.3(61.3)	11.0(51.8)	4.9(40.8)	0.4(32.7)	10.1(50.2)
Tối thiểu trung bình ngày °C (°F)	−5.0(23.0)	−3.6(25.5)	0.0(32.0)	4.5(40.1)	9.0(48.2)	12.3(54.1)	14.0(57.2)	13.8(56.8)	10.2(50.4)	5.7(42.3)	0.9(33.6)	−3.1(26.4)	5.0(41.0)
Thấp kỉ lục °C (°F)	−24.0(−11.2)	−25.0(−13.0)	−16.1(3.0)	−6.0(21.2)	−2.0(28.4)	1.4(34.5)	2.0(35.6)	3.9(39.0)	−1.0(30.2)	−6.0(21.2)	−15.0(5.0)	−20.0(−4.0)	−25.0(−13.0)
Lượng Giáng thủy trung bình mm (inches)	29.7(1.17)	31.7(1.25)	40.8(1.61)	76.7(3.02)	70.4(2.77)	71.9(2.83)	68.5(2.70)	56.7(2.23)	36.9(1.45)	42.8(1.69)	54.1(2.13)	41.1(1.62)	621.3(24.46)
Số ngày giáng thủy trung bình	14.5	14.7	14.2	13.6	11.5	8.3	6.7	6.1	9.1	10.9	9.4	15.9	134.9
Độ ẩm tương đối trung bình (%)	80.7	75.1	66.7	64.9	68.2	66.9	62.0	63.1	68.7	76.0	76.9	83.2	71.0
Số giờ nắng trung bình tháng	82.2	110.6	158.1	181.5	232.5	266.5	303.8	283.7	213.0	170.5	108.0	62.0	2.172,3
Nguồn: Climatebase.ru[14]

Dân số

[sửa | sửa mã nguồn]

Dân số trong giai đoạn 2004-2011 được ghi nhận như sau:

Lịch sử dân số của Sofia (Nguồn: Viện thống kê quốc gia Bulgaria[15])

Năm	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011
Dân số	1138950	1148429	1154010	1156796	1162898	1165503	1174515	1208097
From the year 1962 on: No double counting—residents of multiple communes (e.g. students and military personnel) are counted only once.

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ “Population table by permanent and present address as of ngày 12 tháng 6 năm 2006” (bằng tiếng Bulgaria). Head Direction of Residential Registration and Administrative Service. Truy cập 15 tháng 6 năm 2006.
2. ^ Sofia Lưu trữ 2011-08-09 tại Wayback Machine, The Times. Truy cập ngày 23 tháng 3 năm 2011
3. ^ Sofia Luxury Hotels, About Sofia Lưu trữ 2011-09-15 tại Wayback Machine. Truy cập ngày 23 tháng 3 năm 2011
4. ^ 10 tháng 5 năm 2017 “История” Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp). www.kmeta.bg.[liên kết hỏng]
5. ^ “NATIONAL STATISTICAL INSTITUTE - Information for the area of city of Sofia”. Nsi.bg. Truy cập 11 tháng 4 năm 2018.
6. ^ NATIONAL STATISTICAL INSTITUTE. “CITIES AND THEIR URBANISED AREAS IN THE REPUBLIC OF BULGARIA” (PDF): 91. Chú thích journal cần |journal= (trợ giúp)
7. ^ “Metropolitan areas in Europe” (PDF): 95. ISSN 1868-0097. Bản gốc (PDF) lưu trữ 15 tháng 7 năm 2018. Truy cập 8 tháng 3 năm 2019. Chú thích journal cần |journal= (trợ giúp)
8. ^ “Metropolitan areas in Europe” (PDF): 103. ISSN 1868-0097. Bản gốc (PDF) lưu trữ 15 tháng 7 năm 2018. Truy cập 8 tháng 3 năm 2019. Chú thích journal cần |journal= (trợ giúp)
9. ^ “Eurostat - Data Explorer”. appsso.eurostat.ec.europa.eu.
10. ^ (PDF) http://www.cittametropolitana.torino.it/cms/risorse/territorio/dwd/pianificazione_strategica/pdf/Report_PS_IRES_totale_definitivo.pdf. |title= trống hay bị thiếu (trợ giúp)
11. ^ “District Mayors”. Sofia Municipality. Bản gốc lưu trữ 20 tháng 12 năm 2009. Truy cập 26 tháng 12 năm 2009.
12. ^ София в числа, НСИ, 2003
13. ^ “Bản sao đã lưu trữ” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ 14 tháng 6 năm 2007. Truy cập ngày 4 tháng 1 năm 2008.
14. ^ “Climate Data for Sofia Observ, Bulgaria 1952-2011” (bằng tiếng Anh). Climatebase. Truy cập 18 tháng 10 năm 2014.
15. ^ “Population by towns and sex – Table data”. Viện thống kê quốc gia Bulgaria. Bản gốc lưu trữ 13 tháng 11 năm 2010. Truy cập 16 tháng 10 năm 2012.

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]

• Tư liệu liên quan tới Sofia tại Wikimedia Commons
• Website chính thức

Bài viết liên quan đến Bulgaria này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. x t s

Tiêu đề chuẩn	BNE: XX452168 BNF: cb118847425 (data) CiNii: DA17158360 GND: 4077502-1 LCCN: n79131147 MBAREA: 0641d55d-9fcb-48be-92c7-0a5273ab58bc NARA: 10044997 NDL: 01025308 NKC: ge130885 NLI: 000977360 SUDOC: 026638061 TDVİA: sofya Trove: 979670 VIAF: 164770757 WorldCat Identities (via VIAF): 164770757

x t s Thủ đô quốc gia và thủ phủ các vùng ở châu Âu
Bắc Âu	Copenhagen, Đan Mạch · Tallinn, Estonia · Helsinki, Phần Lan · Reykjavík, Iceland · Dublin, Ireland · Riga, Latvia · ,Vilnius, Litva · , Oslo, Na Uy · Stockholm, Thụy Điển · Luân Đôn, Anh Quốc
Đông Âu	Yerevan, Armenia · Baku, Azerbaijan · Warszawa, Ba Lan · Minsk, Belarus · Tbilisi, Gruzia · Astana, Kazakhstan · Sofia, Bulgaria · Praha, Séc · Budapest, Hungary · Chişinău, Moldova · Bucharest, Romania · Moskva, Nga · Bratislava, Slovakia · Kyiv, Ukraina
Nam Âu	Tirana, Albania · Andorra la Vella, Andorra · Sarajevo, Bosna và Hercegovina · Zagreb, Croatia · Athens, Hy Lạp · Roma, Ý · Skopje, Bắc Macedonia · Valletta, Malta · Podgorica, Montenegro · Lisboa, Bồ Đào Nha · Madrid, Tây Ban Nha · Thành phố San Marino, San Marino · Beograd, Serbia · Ljubljana, Slovenia · Thành Vatican, Thành Vatican · Nicosia, Síp ·
Tây Âu	Viên, Áo · Brussel, Bỉ · Paris, Pháp · Berlin, Đức · Vaduz, Liechtenstein · Thành phố Luxembourg, Luxembourg · Monaco, Monaco · Amsterdam, Hà Lan · Bern, Thụy Sĩ