Sông Núi Lào Cai - Báo Công An Nhân Dân điện Tử

Có thể gọi Lào Cai là đô thị sát biên cấp thành phố duy nhất của cả nước ta.

Lào Cai có hai con sông là sông biên giới: Sông Hồng và sông Nậm Thi. Sông Hồng khi vào Việt Nam thường được gọi là sông Cái nghĩa là sông Mẹ. Sông Hồng có nguồn từ Trung Quốc và Lào Cai là nơi con nước màu mỡ ấy bắt đầu từ nước bạn chảy vào nước ta.

Lào Cai xưa cũ có tên gọi là Lão Nhai nghĩa là Phố Cổ. Cái tên đất giàu dấu ấn thổ âm bản địa ấy phải chăng đã bắt nguồn cho hai chữ Lào Cai được phổ cập như lâu nay. Lào Cai có con sông Nậm Thi cũng là sông biên giới nhưng nhỏ bé hơn sông Hồng nhiều.

Nậm Thi giàu dư vị của một con suối lớn hơn là một con sông. Mùa khô người ta có thể lội qua sông. Nậm Thi thường là nước trong vắt nhìn thấy đáy. Cây cầu Hồ Kiều nối bên này Lào Cai với Hà Khẩu bên kia, nối Việt Nam với Trung Quốc là bắt qua dòng sông này.

Cầu Kiều với trên một trăm năm tuổi có một đường biên vạch thẳng ở trên mặt cầu. Đây là đoạn đường biên giới Việt - Trung vào loại thẳng nhất của nước ta. Bởi ngoài đường biên giới Việt - Trung trên mặt cầu ở Lào Cai còn có một vạch thẳng biên giới trên mặt cầu bắc qua sông biên giới ở Móng Cái, Quảng Ninh với Đông Hưng bên Trung Quốc nữa.

Đến Lào Cai ban đêm, ngồi bên này sông Hồng nhìn sang bên kia sông Hồng nơi có Hà Khẩu sầm uất của nước bạn mà cảm nhận vẻ hoang vu vốn có của những nẻo đường biên ải như không có ở đây. Không gian Lào Cai đã là một không gian mở với cửa khẩu quốc tế ngày đêm nhộn nhịp.

Cầu Hồ Kiều tấp nập người dân hai nước qua lại thăm nom, buôn bán. Hàng hóa hai bên có mặt ở mỗi bên thật phong phú. Có lẽ nơi đây là sự sum vầy đa dạng nhất trong quan hệ làm ăn và sinh sống của hai vùng đất khác quốc tịch lấy câu chân tình làm đầu trong lịch sử kiến tạo của mình.

Đến Lào Cai hôm nay, tôi như bị lạc đi giữa bao nhiêu đổi thay. Những phố, những nhà, những con đường… cứ cao lên, cứ dài ra và mở rộng lên. Từ tầm vóc thành phố biên cương của mình nhìn sang bên kia Hà Khẩu mà thấy tự hào và trân trọng ý chí và sức lực của những công dân đất Việt ở Lào Cai đang ngày đêm vươn lên để sánh cùng với bạn.

Lào Cai có con phố mang tên núi Hoàng Liên. Đây là con phố chính của TP Lào Cai. Phố như cây cột sống của đô thị trẻ. Lần trước tôi lên Lào Cai khi mùa rét đang còn. Tôi đã về với Pha Long sau trùng trùng núi cao nghiêng mình trước linh hồn những chiến sĩ biên phòng đã hy sinh cho mảnh đất này. Đêm lạnh ở Lào Cai ngồi bên ngọn lửa rừng nhâm nhi men rượu San Lùng mà lòng muốn thốt lên:

Ai mang núi Hoàng Liên lên phố

Mang cả Phan Xi Păng vào bếp lửa

Đêm Lào Cai trinh trắng ngọc ngà

Chén rượu San Lùng nẻo nhớ đón nhau qua…

Hôm nay, tôi lại về với con phố mang tên núi ấy. Hoàng Liên Sơn có đỉnh núi cao nhất nước, đỉnh Phan Xi Păng. Đường lên đỉnh cao ấy có hoa Đỗ Quyên rất đẹp. Loài hoa của xứ lạnh chỉ ưa những vùng đất sạch và cao. Hoa như nết người. Người có phẩm chất hoa là người đẹp và quý.

Trong chuyến đi Tây Bắc và dừng lại ở TP Lào Cai lần này, tôi đã bắt gặp những bông hoa người mang phẩm chất của những bông hoa núi giàu nhân cách ấy. Họ là những chiến sĩ Công an lặng thầm quả cảm, những nữ trinh sát xinh đẹp, mưu trí của lực lượng phòng chống tội phạm về ma túy của vòng cung lửa Tây Bắc.

Lào Cai có đường biên dài, đường mòn nhiều, kẽ hở không ít. Từng có người sử dụng thuốc phiện giờ thêm người tiêm chích heroin, dùng ma túy tổng hợp. Có cung là có cầu. Những lối rừng từ Lai Châu sang, những lối mòn biên giới. Tội phạm tàng hình và nhũng nhiễu. Lực lượng phòng chống ma túy của Công an, của Bộ đội Biên phòng phối hợp cùng những cơ quan hữu trách đã truy đuổi và ngăn chặn ngày càng hiệu quả.

Trong bữa cơm trưa thân tình cùng đồng đội ở Lào Cai, tôi đã được ngồi cùng một cô gái xinh đẹp. Sau mới biết chị là người đã đón chúng tôi khi xe vừa tới Lào Cai lúc chiều muộn. Nếu không có lời giới thiệu của chủ nhà tôi sẽ chẳng thể biết đấy là một nữ trinh sát ấn tượng của Phòng CSĐT tội phạm về ma túy của Công an Lào Cai.

Rồi cũng chính lãnh đạo của người nữ trinh sát xinh đẹp ấy đã kể cho tôi nghe về chị. Chuyện không dài. Chỉ cần vài nét chấm phá về công việc của chị, ta đã nhận ra vẻ kiên định thầm lặng của phẩm chất điều tra cùng những gian nan vất vả đi liền kề với nó. Người nữ trinh sát ấy đã từng sẩy thai sau khi đi làm nhiệm vụ căng thẳng trở về. Chị cũng là người được gọi với cái tên thân mật: Cô gái toòng teng bên những nam trinh sát đóng vai người bán bánh bao…

Trên vai cô gái ấy toòng teng một gánh hàng bán rong là một trách nhiệm, một công việc. Chị đã hoàn thành tốt những điều mình được giao để mãi vẹn nguyên màu sắc phục của người chiến sĩ Công an trên mặt trận phòng chống ma túy:

Người ơi mừng thật là mừng

Toòng teng vai nhỏ lối rừng nẻo xa

Mình em đi giữa nhập nhòa

Lặng thầm thân gái vào ra gánh gồng

Một mình mình bước lang thang

Truy kẻ ác giữa ngổn ngang nỗi đời…

Không thể nào nói hết được sự xúc động của mình trước các chiến sĩ trên mặt trận phòng chống ma túy đầy cam go, nhiều hiểm nguy trong mong manh giữa mất và còn này. Sự hoàn thành công việc của họ là một hy sinh, một xuất sắc. Rất trân trọng các anh và nhất là các chị - những nữ chiến sĩ với một tình cảm tin yêu tha thiết nhất trong những ngày được sống ở miền sông núi Lào Cai nhiều ý nghĩa này