Sử 12 Bài 13: Phong Trào Dân Tộc Dân Chủ ở Việt ...

Kiến thức lý thuyết Lịch sử 12 bài 13

Sự ra đời và hoạt động của 3 tổ chức cách mạng.

1. Hội Việt Nam cách mạng thanh niên

* Sự thành lập

- Tháng 11/1924, Nguyễn Ái Quốc về Quảng Châu, Trung Quốc, liên lạc với những người Việt Nam  yêu nước trong tổ chức Tâm Tâm xã.

- Tháng 2/1925, chọn một số thanh niên trong Tâm Tâm xã lập ra Cộng sản đoàn.

- Tháng 6/1925, Nguyễn Ái Quốc thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên nhằm lãnh đạo quần chúng đấu tranh đánh đổ đế quốc và tay sai.

* Hoạt động

- Mở lớp huấn luyện chính trị đào tạo chiến sĩ cách mạng, đưa về nước hoạt động.

- Ngày 21/6/1925, ra tuần báo Thanh niên làm cơ quan ngôn luận của Hội.

- Năm 1927, các bài giảng của Nguyễn Ái Quốc được tập hợp in thành cuốn Đường kách mệnh

- Phát triển hội viên và tổ chức cơ sở có hệ thống từ tổng bộ đến các kỳ bộ

- Năm 1928, tổ chức phong trào vô sản hóa

* Vai trò:

- Truyền bá lí luận cách mạng giải phóng dân tộc theo khuynh hướng vô sản vào Việt Nam.

- Giác ngộ, nâng cao ý thức chính trị cho giai cấp công nhân. Thúc đẩy phong trào công nhân phát triển mạnh sang giai đoạn tự giác.

- Biểu hiện:

+ 1927 - 1929, phong trào công nhân phát triển mạnh ở các trung tâm kinh tế, chính trị...

+ Các cuộc bãi công của công nhân có sự liên kết giữa các ngành, nghề, địa phương thành phong trào chung.

- Chuẩn bị về chính trị, tổ chức, đội ngũ cán bộ cho sự ra đời của Đảng.

2. Tân Việt cách mạng đảng

14/7/1925 tù chính trị ở Trung Kỳ: Lê Văn Huân, Nguyễn Đình Kiên… cùng nhóm sinh viên Cao Đẳng  Sư phạm Hà Nội lập ra Hội Phục Việt.

14/7/1928, Hội tiến hành đại hội ở Huế, quyết định đổi thành Tân Việt Cách mạng đảng (Đảng Tân Việt)

Địa bàn hoạt động: chủ yếu ở Trung Kì

Thành phần tham gia: những trí thức và tiểu tư sản yêu nước

Chủ trương: lãnh đạo quần chúng liến lạc với các dân tộc bị áp bức trên thế giới để đánh đổ chủ nghĩa, thiết lập một xã hội bình đẳng và bác ái.

Một số đảng viên tiên tiến chuyển sang Hội Việt Nam cách mạng thanh niên, số còn lại tích cực chuẩn bị tiến tới thành lập chính đảng cách mạng theo tư tưởng Nguyễn Ái Quốc và học thuyết Mác - Lênin.

3. Việt Nam Quốc dân đảng

* Sự thành lập

25/12/1927, tổ chức VNQDĐ đượ thành lập (do Nguyễn Thái Họ, Phạm Tuấn Tài,Nguyễn Khắc Nhu..) lãnh đạo

* Xu hướng hoạt động:

Năm 1929, Quốc dân đảng đưa ra hương trình hành động dựa trên tư tưởng “tự do, bình đẳng bắc ái”

- chia thành 4 thơi kì, thời kì cuối là đánh đổ ngôi vua, thiết lập dân quyền” đi theo con đường cách mạng tư sản

* khởi nghĩa Yên Bái:

Tháng 2/ 1929, VNQDĐ tổ chức ám sát tên trùm mộ phu Badanh tại Hà Nội, Pháp tiến hành khủng bố dã man cách mạng

- bị động trước tình thế đó VNQDĐ dốc toàn bộ lực lượng tiến hành cuộc khởi nghĩa Yên Bái (9/2/1930) với phương châm “ không thành công cũng thành nhân”, nhưng cuối cùng cũng bị thất bại

- khởi nghĩa Yên Bái đã cổ vũ lòng yêu nước và chí căm thù giặc của nhân dân ta. Đồng thời chấm dứt vai trò của VNQDĐ

* Nguyên nhân thất bại của khởi nghĩa Yên Bái:

- Nổ ra trong hoàn cảnh bị động (khởi nghĩa trong tình thế bất đắc dĩ, bạo động non)

- không có chuẩn bị, không có cơ sở trong quần chúng... nổ ra đơn độc

* Vai trò lịch sử của Việt Nam Quốc dân đảng với tư cách là một chính đảng cách mạng trong phong trào dân tộc.

Tham khảo: Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, Tân Việt Cách mạng đảng và Việt Nam Quốc dân đảng đã ra đời và hoạt động như thế nào?

Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời.

1. Sự xuất hiện các tổ chức cộng sản năm 1929

- Năm 1929, phong trào dân tộc, dân chủ phát triển mạnh trong đó khu nh hướng vô sản chiếm ưu thế ➜ Yêu cầu thành lập các tổ chức cộng sản.

- Tháng 3/1929 những hội viên tiên tiến của Việt Nam cách mạng thanh niên lập chi bộ cộng sản đầu tiên tại số nhà 5D phố Hàm Long - Hà Nội.

- Tháng 5/1929, tại Đại hội toàn quốc lần thứ nhất của Việt Nam Cách mạng Thanh niên,đại biểu Bắc kì đã đề nghị thành lập một đảng cộng sản. không được chấp nhận, đã bỏ về nước.

- Ngày 17/61929, thành lập Đông Dương cộng sản đảng tại 312 Khâm Thiên.

- Tháng 8/1929, những hội viên của Việt Nam cách mạng thanh niên ở tổng bộ và Nam Kì đã thành lập An Nam cộng sản đảng.

- Tháng 9/1929 đảng viên tiên tiến của Tân Việt đã thành lập Đông Dương cộng sản liên đoàn tại Trung Kì.

* Ý nghĩa:

- Phản ánh xu thế khách quan của cuộc vận động giải phóng dân tộc ở Việt Nam.

- Chuẩn bị trực tiếp cho sự ra đời của một chính đảng vô sản ở Việt Nam.

2. Hội nghị thành lập Đảng cộng sản Việt Nam

a. Hoàn cảnh triệu tập hội nghị

- 1929 có 3 tổ chức cộng sản ra đời,hoạt động riêng rẽ - > yêu cầu phải thống nhất thành một đảng duy nhất.

- 6-1-1930 Nguyễn Ái Quốc chủ trì hội nghị hợp nhất tại Cửu Long (Hương Cảng-Trung Quốc).

b. Nội dung hội nghị

- Nguyễn Ái Quốc với tư cách là phái viên của Quốc tế cộng sản đã phân tích tình hình thế giới,trong nước,phê phán tính thiếu thống nhất của các tổ chức, đề nghị các tổ chức thống nhất

- Hội nghị đã thảo luận và nhất trí thống nhất thành Đảng cộng sản Việt Nam.

- Thông qua cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng do nguyễn Ái Quốc khởi thảo.

- Nội dung cương lĩnh

• Đường lối cách mạng: tiến hành “tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản”
• Nhiệm vụ:

- Đánh đổ đế quốc Pháp, bọn phong kiến và tư sản cách mạng, làm cho nước Việt Nam được độc lập tự do.

- Tịch thu ruộng đất của đế quốc và bọn phản cách mạng chia cho dân cày nghèo…

• Lực lượng cách mạng: công nhân, nông dân, tiểu tư sản, trí thức; còn phú nông, trung, tiểu địa chủ và tư sản thì lợi dụng hoặc trung lập; liên lạc với các dân tộc bị áp bức và vô sản thế giới.
• Lãnh đạo cách mạng: Đảng Cộng sản Việt Nam – đội tiên phong của giai cấp vô sản.

➜ Là cương lĩnh giải phóng dân tộc sáng tạo, kết hợp đúng đắn vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp. Độc lập, tự do là tư tưởng chủ yếu của cương lĩnh.

- 24-2-1930 Đông Dương cộng sản liên đoàn gia nhập Đảng cộng sản.

c. Ý nghĩa

- Là sản phẩm của sự kết hợp giữa chũ nghĩa Mac –LêNin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước ở VN.

- Tạo ra bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử cách mạng Việt Nam.

+ Từ đây cách mạng Việt Nam có đường lối đúng đắn khoa học, sáng tạo.

+ Là bước chuẩn bị đầu tiên có tính quyết định cho những bước phát triển nhảy vọt của cách mạng Việt Nam.

+ Cách mạng Việt Nam trở thành bộ phận của cách mạng thế giới.

Xem thêm:

• Nêu vai trò của Nguyễn Ái Quốc đối với quá trình vận động chuẩn bị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. 
• Việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam đầu năm 1930 có ý nghĩa như thế nào?

Sơ đồ hóa kiến thức sử 12 bài 13

Soạn sử 12 bài 13

Câu 1 trang 89 SGK Sử 12

Câu hỏi

Trình bày hoàn cảnh lịch sử và diễn biến của Hội nghị thành lập Đảng cộng sản Việt Nam.

Trả lời

Hoàn cảnh lịch sử

Từ cuối năm 1929, ở Việt Nam lần lượt xuất hiện ba tổ chức cộng sản, ba tổ chức này hoạt động công khai, tranh giành quần chúng, gây ảnh hưởng lẫn nhau, ảnh hưởng tới tình hình cách mạng nói chung.

Diễn biến của hội nghị thành lập Đảng:

- Trước tình hình cách mạng nói chung, Nguyễn Ái Quốc với cương vị là phái viên của Quốc tế cộng sản, Người đã chủ trì Hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản.

- Hội nghị bắt đầu họp từ ngày 6/1/1930 tại Cửu Long, dự hội nghị có đại biểu của Đông Dương Cộng sản đảng và An Nam Cộng sản đảng.

- Tại hội nghị, Nguyễn Ái Quốc đã phê phán những quan điểm sai lầm của các tổ chức cộng sản hoạt động riêng rẽ.

- Hội nghị thống nhất các tổ chức cộng sản thành một Đảng duy nhất lấy tên là Đảng Cộng sản Việt Nam. Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam cũng được thông qua.

- Ngày 24/2/1930, theo đề nghị của Đông Dương cộng sản liên đoàn, tổ chức này cũng được gia nhập Đảng Cộng sản Việt Nam.

Câu 2 trang 89 SGK Sử 12

Câu hỏi

Nêu nội dung cơ bản của Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Trả lời

- Cương lĩnh xác định đường lối chiến lược của cách mạng của Đảng là tiến hành “tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi đến xã hội cộng sản”.

- Nhiệm vụ của cách mạng là đánh đổ đế quốc Pháp, bọn phong kiến và tư sản phản cách mạng, làm cho nước Việt Nam được độc lập, tự do. Tổ chức chính phủ công, nông binh, tổ chức quân đội công nông binh.

- Cương lĩnh chính trị đầu tiên Đảng là một cương lĩnh giải phóng dân tộc sáng tạo, kết hợp đúng đắn vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp. Độc lập và tự do là tư tưởng cốt lõi của cương lĩnh này.

Trên đây là những kiến thức trọng tâm sử 12 bài 13 đã được chúng tôi biên soạn với mong muốn giúp các em ôn tập và nắm vững các kiến thức lý thuyết của bài học này. Các em có thể tham khảo thêm những hướng dẫn soạn sử 12 bài 13 chi tiết hơn để trả lời tốt các câu hỏi và bài tập trang 74 sách giáo khoa.

Trắc nghiệm sử 12 bài 13

Câu 1. Tổ chức cách mạng tiền thân của Đảng cộng sản Việt Nam là:

A. Việt nam Quốc dân đảng B. Việt Nam quang phục hội C. Tân việt cách mạng đảng D. Hội Việt Nam cách mạng Thanh niên.

Câu 2. Tác phẩm “Đường Kách mệnh” gồm những bài giảng của Nguyễn Ái Quốc ở các lớp huấn luyện tại Quảng Châu đƣợc xuất bản khi nào?

A. 1924 B. 1925 C. 1926 D. 1927.

Câu 3. Tờ báo nào là cơ quan ngôn luận của Hội Việt nam cách mạng Thanh niên?

A. Búa liềm. B. Người nhà quê. C. Báo Thanh niên. D. An Nam trẻ.

Câu 4. Vì sao năm 1925, Nguyễn Ái Quốc không thành lập Đảng cộng sản Việt Nam?

A. Phong trào công nhân chưa phát triển. B. Chủ nghĩa Mác-Lênin chưa được truyền bá vào trong nước. C. Thực dân Pháp còn Mạnh. D. Phong trào công nhân chưa phát triển và Chủ nghĩa Mác-Lênin chưa được truyền bá vào trong nước.

Câu 5. Sau khi về Quảng Châu Trung Quốc, Nguyễn Ái Quốc đã lựa chọn, giác ngộ một số thanh niên tích cực trong tâm tâm xã để thành lập tổ chức nào?

A. Cộng sản đoàn B. An Nam cộng sản đảng C. Đông dương cộng sản đảng. D. Đông Dương cộng sản Đảng