Sử Dụng Biện Pháp Bón Vôi Cho đất Nhằm Mục đích Gì

05/11/2020 7,007

• I. CẢI TẠO VÀ SỬ DỤNG ĐẤT MẶN
• II. CẢI TẠO VÀ SỬ DỤNG ĐẤT PHÈN
• I. Các loại vôi và tác dụng của từng loại
• II. Bón vôi vào đất có tác dụng gì?
• III. Hướng dẫn cách sử dụng vôi đúng cách

Câu hỏi Đáp án và lời giải

Đáp án và lời giải

đáp án đúng: B

Giải thích: (Biện pháp cải tạo bón vôi được áp dụng cho đất chua để khử độ chua của đất).

Giang (Tổng hợp)

Trắc nghiệm:Bón vôi cho đất mặn có tác dụng gì?

A. Thực hiện phản ứng trao đổi với keo đất, giải phóng Na+ thuận lợi cho rửa mặn

B. Thực hiện phản ứng trao đổi với keo đất làm cho cation Na+ kết tủa

C. Tăng độ phì nhiêu của đất

D. Giảm độ chua của đất

Trả lời:

Đáp án đúng: A. Thực hiện phản ứng trao đổi với keo đất, giải phóng Na+ thuận lợi cho rửa mặn

Cùng Top lời giải tìm hiểu về Biện pháp cải tạo, sử dụng đất mặn, đất phèn các em nhé!

I. CẢI TẠO VÀ SỬ DỤNG ĐẤT MẶN

Đất mặn là loại đất có chứa nhiều cation natri hấp phụ trên bề mặt keo đất và trong dung dịch đất

Chủ yếu phân bố ở vùng đồng bằng ven biển như Nam Định, Thái Bình, Cà Mau

1. Nguyên nhân hình thành

Có 2 nguyên nhân chính hình thành đất mặn:

- Do nước biển tràn vào

- Do ảnh hưởng của mạch nước ngầm nên làm đất nhiễmmặn

2. Đặc điểm, tính chất của đất mặn

Đất mặn có thành phần cơ giới nặng, tỉ lệ sét từ 50 - 60%.

Đất chặt, thấm nước kém. Khi bị ướt, đất dẻo, dính. Khi bị khô, đất co lại, nứt nẻ, rắn chắc, khó làm đất.

Đất chứa nhiều muối tan: NaCl, Na2SO4 nên áp suất thẩm thấu dung dịch đất lớn, ảnh hưởng quá trình hút nước, chất dinh dưỡng.

Phản ứng trung tính hoặc kiềm yếu.

Hoạt động của vi sinh vật yếu

3. Biện pháp cải tạo và sử dụng đất mặn, đất phèn

a. Biện pháp cải tạo:

* Biện pháp thuỷ lợi:

- Đắp đê ngăn nước biển, xây dựng hệ thống mương máng tưới, tiêu hợp lý

- Nhằm ngăn nước biển tràn

- Tạo điều kiện thuận lợi cho việc rửa mặn

* Biện pháp bón vôi

- Bón vôi có tác dụng đẩy ion Na+ra khỏi bề mặt keo đất

- Sau đó tiến hành tháo nước vào ruộng để rửa mặn, sau 1 thời gian cần bổ sung chất hữu cơ cho đất sau khi bón vôi

- Trồng cây chịu mặn:

+ Làm giảm bớt Na trong đất sau đó sẽ trồng các cây trồng khác

+ Làm tăng hiệu quả kinh tế cho sản xuất nông nghiệp

b. Sử dụng đất mặn

- Đất mặn sau khi được cải tạo có thể sử dụng để trồng lúa (lúa đặc sản), cói

- Nuôi trồng thuỷ sản

- Vùng đất mặn ngoài đê: Trồng rừng để giữ đất và bảo vệ môi trường

II. CẢI TẠO VÀ SỬ DỤNG ĐẤT PHÈN

1. Nguyên nhân hình thành

Đất phèn là loại đất được hình thành ở vùng đồng bằng ven biển có nhiều xác sinh vật chứa lưu huỳnh

Các xác sinh vật này bị phân hủy giải phóng ra lưu huỳnh (S)

Trong điều kiện yếm khí, lưu huỳnh (S) sẽ kết hợp với sắt (Fe) trong phù sa để tạo thành hợp chất pyrit (FeS2), trong điều kiện thoát nước, thoáng khí, FeS2 bị oxi hóa hình thành axit sunphuric (H2SO4) làm cho đất chua trầm trọng. Vì vậy, tầng chứa FeS2còn được gọi là tầng sinh phèn

2. Đặc điểm, tính chất đất phèn

Có thành phần cơ giới nặng. Tầng đất mặt: khi khô thì cứng, nhiều vết nứt nẻ

Đất rất chua, trị số PH < 4.Trong đất có nhiều chất độc hại cho cây trồng: Al3+, Fe3+, CH4, H2S

Đất có độ phì nhiêu thấp.

Hoạt động vi sinh vật rất kém.

3. Biện pháp cải tạo và hướng sử dụng đất phèn

a. Biện pháp cải tạo

- Biện pháp thủy lợi:

- Xây dưng hệ thống tưới tiêu nước để thau chua rửa mặn, xổ phèn (rửa phèn) và hạ thấp mạch nước ngầm

- Bón vôikhử chua và làm giảm độc hại của nhôm tự do

- Bón phânhữu cơ, đạm, lân và phân vi lượng để nâng cao độ phì nhiêu của đất

- Cày sâu, phơi ảiđể quá trình chua hóa diễn ra mạnh, sau đó nước mưa, nước tưới sẽ rửa trôi phèn

- Lên luống (liếp)

- Lật úp đất thành luống cao

- Lớp đất phèn phía dưới được lật lên trên

- Gốc rạ, cỏ dại bị úp xuống

- Tạo thành lớp đệm hữu cơ

- Cơ chế hoạt động:Khi tưới nước ngọt vào liếp, chất phèn được hòa tan và trôi xuống rãnh tiêu

b. Sử dụng đất phèn

- Ở Đồng bằng Sông Cửu Long, người ta, dùng đất phèn để trồng lúa. Nhân dân tại đây phối hợp nhiều phương pháp như: Cày nông, bừa sục, giữ nước liên tục, thay nước thường xuyên.

- Trồng cây chịu phèn.

Câu hỏi: Biện pháp cải tạo bón vôi được áp dụng cho loại đất nào?

A. Đất đồi dốc

B. Đất chua

C. Đất phèn

D. Đất mặn

Trả lời:

Đáp án:B. Đất chua

Biện pháp cải tạo bón vôi được áp dụng cho loại đất chua.

Giải thích:

Biện pháp cải tạo bón vôi được áp dụng cho đất chua để khử độ chua của đất.

Cùng Top lời giải tìm hiểu về biện pháp cải tạo bón vôi cho đất nhé!

I. Các loại vôi và tác dụng của từng loại

- Bột đá vôi (CaCO3):được làm ra bằng cách nghiền mịn đá vôi. Loại tác dụng chậm, thường từ 2-6 tháng sau khi bón tùy theo độ mịn của bột đá;

- Vôi nung (CaO):được tạo ra bằng cách nung đá vôi trong lò nung như làm gạch ở nhiệt độ khoảng 900-1.000oC. Loại này có tác dụng mạnh và nhanh nhất nhưng dễ gây bỏng khi gặp nước;

- Vôi tôi (Ca(OH)2):được tạo ra bằng cách tưới lên vôi nung một lượng nước gần bằng trọng lượng của nó, lúc đó vôi tả ra thành bột, sinh nhiệt (khoảng 150oC) và bốc hơi. Dạng vôi này có tác dụng cũng khá nhanh;

- Vôi thạch cao (CaSO4):Đây là dạng vôi đặc biệt có chứa lưu huỳnh, tác dụng nhanh nhưng không nên sử dụng ở đất có phèn.

II. Bón vôi vào đất có tác dụng gì?

Theo một số báo cáo về Thực trạng pH đất ở Việt Nam: tại Việt Nam, đa số có pH đất thấp (dưới 4.0) do bà con lạm dụng phân hóa học sau một thời gian dài dẫn đến đất chua, chai và cằn. Một phần khác, pH ở mức trung bình (từ 4.5 đến 7) và rất ít trường hợp là pH cao – quá 7.

Khi độ pH trong đất thấp, các chất dinh dưỡng có trong đất sẽ bị thiếu hụt khiến năng suất cây trồng bị giảm sút nghiêm trọng. Để cân bằng độ pH có trong đất, bà con nông dân thường bón vôi định kỳ.

Vôi cung cấp dưỡng chất Canxi cho cây trồng:Canxi là dưỡng chất trung lượng nên cây trồng cần nhiều Canxi để làm vững chắc vách tế bào. Do đó, thiếu Canxi cây yếu ớt dễ đổ ngã, dễ bị sâu bệnh tấn công, trái hay bị nứt; khi thiếu trầm trọng đọt lá non biến dạng, quăn queo rồi chết khô. Ngoài ra, Canxi còn giúp cây trồng giải độc, tăng khả năng chống chịu với điều kiện bất lợi của nắng nóng, mặn và phèn. Đối với cây Lúa, nên bón lúc làm đất vụ Hè Thu.

Vôi ngăn chận sự suy thoái của đất:Ở đất có phèn, đất thâm canh, đất canh tác bón nhiều phân đạm (urê) và kali lâu năm, và nhất là điều kiện thời tiết nắng nóng và thời gian chuyển vụ gấp từ Đông Xuân qua Hè Thu làm cho đất suy thoái dần. Khi đất bị suy thoái, năng suất cây trồng giảm dần theo thời gian canh tác, khoáng sét trong đất bị phá hủy, đất mất dần cấu trúc, trở nên rời rạc, mềm nhão khi gặp nước và kết dính đóng váng khi khô, đất trở nên bí chặt kém thông thoáng. Nếu để tình trạng suy thoái kéo dài, bạc màu, sức sản xuất kém, năng suất và chất lượng của cây trồng giảm, lúc đó không thể khôi phục lại sức sống của đất được.

Vôi khử được tác hại của mặn:Mực nước biển dâng lên do tác động của biến đổi khí hậu, cùng với lượng nước cung cấp không thường xuyên trong vụ Hè Thu làm cho nước biển xâm nhập sâu vào đất liền gây nhiễm mặn nhiều vùng đất ven phá. Đất nhiễm mặn bị mất dần cấu trúc, rời rạc; trong đó cây Lúa không hút được nước và dưỡng chất. Để hạn chế tác hại của mặn, những vùng đất mặn có phèn nên bón vôi nung (CaO) để rửa mặn, còn đất mặn không phèn nên bón vôi thạch cao (CaSO4). Bón bằng cách rải đều trên đất ruộng đã được cày xới và ngập nước trước khi bón vôi. Sau khi rải vôi cần bừa hoặc trục cho vôi trộn đều trong đất, ngâm nước từ 1-2 ngày rồi rút bỏ nước.

Vôi phát huy hiệu lực của chất hữu cơ, phân vô cơ và thuốc diệt cỏ.

Bón vôi giúp chất hữu cơ phân hủy nhanh hơn, làm giảm ngộ độc hữu cơ ở đất lúa; Vôi giúp giữ chất mùn (từ sự phân hủy chất hữu cơ) không bị rửa trôi ở đất có nhiều cát, nên đã phát huy vai trò của chất hữu khi được cung cấp vào đất.

Ở đất phèn, phân lân bón vào đất chỉ hữu dụng khoảng 30%, bón vôi trước khi bón phân lân, nhất là lân supe sẽ làm gia tăng sự hữu dụng của phân lân. Bón vôi còn làm gia tăng sự hấp thu Kali (K) của cây trồng.

III. Hướng dẫn cách sử dụng vôi đúng cách

Vôi bón với lượng thấp, bón không đúng cách, vôi không được trộn đều với đất thì hiệu quả cải tạo đất thấp. Ngược lại bón quá nhiều vôi làm đất bị chai cứng, khả năng giữ phân của đất cũng không tốt.

Lượng vôi bón và thời điểm bón cụ thể cho từng loại đất tuỳ thuộc vào độ chua của đất, thành phần cơ giới đất, cũng như đặc điểm các loại cây trồng.

3.1 Liều lượng

3.2 Thời điểm

Với đất trồng lúa, bón theo chu kỳ:

• Đất sét: 1 lần/ năm
• Đất cát: 2 lần/ năm

Với đất trồng cây ăn quả:

• Vườn cây chưa thu hoạch có thể bón bất cứ thời điểm nào
• Vườn đang cho trái chỉ bón sau khi đã thu hoạch xong, kết hợp với các biện pháp chăm sóc khác như tạo hình, cắt cành, bồi đắp mặt liếp, bón phân, phòng trừ sâu bệnh

3.3 Hướng dẫn bón vôi đúng cách

• Rải đều vôi lên mặt đất/ liếp rồi cày, bừa hoặc dùng cào răng xới sâu 5 – 10cm để trộn đều vôi và tưới nước để vôi hoà tan trong nước
• Không trộn vôi với bất kỳ loại thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu gì,… vì vôi sẽ mất tác dụng
• Chỉ bón vôi trước và sau các loại phân bón ít nhất 7 ngày vì vôi có tính kiềm mạnh, có thể trung hoà nhiều chất hoá học