Sử Dụng Các Công Thức để Tính Diện Tích Và Thể Tích | Giải Tích

Như đã học trong Giáo trình, để tính diện tích của một hình D, được bao quanh bởi đường cong kín L (trong mặt phẳng) ta dùng Công thức Green

\iint_D dxdy= \int_L xdy= -\int_L ydx= \dfrac{1}{2}\int_L (xdy-ydx),

trong đó đường cong L được định hướng dương là hướng mà nếu ta đi theo hướng đó thì miền D ở bên tay trái.

Vậy trong không gian thì ta sẽ dùng Công thức Stokes thay thế! Ta sẽ phải chọn các hàm P, Q, R phù hợp! Trước hết tôi nhắc lại Công thức Stokes

\int_L (Pdx+Qdy+Rdz)=

\iint_D \big((Q'_x-P'_y)dxdy+(R'_y-Q'_z)dydz+(P'_z-R'_x)dzdx\big)=

\iint_D \big((Q'_x-P'_y)n_z+(R'_y-Q'_z)n_x+(P'_z-R'_x)n_y\big)ds

với n=(n_x, n_y, n_z) là véc-tơ pháp tuyến đơn vị định hướng mặt D, đường cong L được định hướng dương sao cho ở mỗi điểm trên D ta đứng theo hướng của n rồi nhìn xuống thì thấy đó là hướng ngược chiều kim đồng hồ.

Như vậy nếu tôi chọn

P=zn_y-yn_z, Q=xn_z-zn_x, R=yn_x-xn_y

ta có diện tích của mặt D cho bởi

\dfrac{1}{2}\int_L \big((zn_y-yn_z)dx+(xn_z-zn_x)dy+(yn_x-xn_y)dz\big).

Công thức Ostrogradski- Gauss cho phép ta tính thể tích của một miền V (trong không gian) qua tích phân mặt loại II trên mặt S bao quanh nó được định hướng theo phía ngoài của miền; và tính diện tích của mặt S bằng tích phân bội trên V!

Trước hết, ta nhớ lại Công thức Ostrogradski-Gauss

\iiint_V (P'_x+Q'_y+R'_z)dxdydz=

\iint_S (Pdydz+Qdzdx+Rdxdy)=

\iint_S(Pn_x+Qn_y+Rn_z)ds,

với n=(n_x, n_y, n_z) là véc-tơ pháp tuyến đơn vị của mặt S hướng ra ngoài miền V.

Nếu tôi chọn

P=x, Q=y, R=z

thể tích của miền V được cho bởi

\iint_S xdydz=\iint_S ydzdx=\iint_S zdxdy=

=\dfrac{1}{3}\iint_S (xdydz+ ydzdx+ zdxdy).

Còn nếu tôi chọn

P=n_x, Q=n_y, R=n_z

diện tích của mặt S được cho bởi

\iiint_V ((n_x)'_x+(n_y)'_y+(n_z)'_z)dxdydz.

Chia sẻ:

  • Facebook
  • X
Thích Đang tải...

Có liên quan

Từ khóa » định Lý Gauss Ostrogradski