Sử Dụng Hợp Lý Insulin Trong điều Trị Bệnh đái Tháo đường

Đái tháo đường xuất hiện do tình trạng thiếu insulin tuyệt đối hoặc tương đối. Bệnh đặc trưng bởi tình trạng tăng đường huyết, cùng với rối loạn chuyển hóa quan trọng của các chất đường, đạm, mỡ, chất khoáng… Insulin thường được sử dụng trong phác đồ điều trị đái tháo đường type 1 và type 2, thay thế quá trình bài tiết insulin sinh lý, nhằm kiểm soát đường huyết cho người bệnh ở mức ổn định.

Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM (BV ĐHYD TPHCM) gần đây đã tiếp nhận người bệnh Phạm Văn D (66 tuổi, ngụ tại TP HCM). Ông D đã mắc đái tháo đường 33 năm. Bệnh của ông đã có biến chứng bệnh thận, tăng huyết áp, loét bàn chân. Được biết, người bệnh hầu như quên dùng insulin aspart theo bữa ăn, đồng thời ăn vặt suốt cả ngày, đặc biệt là vào buổi chiều và buổi tối.

Với trường hợp của ông D, ThS BS. Đinh Ngô Tất Thắng Khoa Nội tiết BV ĐHYD TPHCM cho biết đã cố gắng đo đường máu vào các thời điểm, các bối cảnh khác nhau trong ngày có thể thúc đẩy người bệnh thực hành thay đổi lối sống cũng như điều trị với thuốc. Các thiết bị theo dõi đường máu liên tục (CGM) theo thời gian thực và quét gián đoạn có thể cho những thông tin quan trọng, giúp người bệnh có động lực thay đổi hành vi.

Đồng thời, kết hợp một liều insulin glargine buổi sáng được thêm vào, giảm liều insulin glargine buổi tối. Với những thay đổi này, việc kiểm soát đường máu của ông D được cải thiện và vết loét ở chân của ông cũng đã lành.

Vai trò của insulin trong điều trị đái tháo đường

BS CKI. Lê Hoàng Bảo - Khoa Nội tiết BV ĐHYD TPHCM chia sẻ insulin là một hormone do tế bào beta của tụy tiết ra, có vai trò làm giảm đường huyết. Thuốc tiêm insulin được phát minh từ năm 1921 tại Canada. Đây là một phát minh quan trọng trong điều trị đái tháo đường, giúp kiểm soát tốt đường huyết, tối ưu hóa hiệu quả điều trị cũng như phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Ở người bệnh mắc bệnh đái tháo đường type 1, tế bào beta của tụy bị phá hủy dẫn đến thiếu insulin hoàn toàn. Do vậy người bệnh đái tháo đường type 1 cần phải được điều trị bằng cách bổ sung insulin từ bên ngoài vào cơ thể.

Ở người bệnh đái tháo đường type 2, cơ thể vẫn sản xuất được insulin nhưng lại có hiện tượng kháng insulin ở tế bào đích. Ở giai đoạn đầu của bệnh, cơ thể phản ứng bằng cách tăng tiết insulin, khi bệnh tiến triển, các tế bào beta của tụy bị suy giảm dẫn tới người bệnh đái tháo đường type 2 phải điều trị phối hợp thuốc, thậm chí có thể bao gồm cả điều trị bằng insulin.

Nguyên tắc vàng khi tiêm Insulin

Theo ThS BS. Đinh Ngô Tất Thắng cho biết đối với người bệnh đái tháo đường, việc sử dụng các loại thuốc phù hợp theo giai đoạn bệnh giúp kiểm soát bệnh tốt và phòng ngừa các biến chứng.

Hiện nay, nhờ sự tiến bộ trong sản xuất insulin, người bệnh đái tháo đường cần tiêm insulin thường được bác sĩ hướng dẫn tự tiêm với các loại bút tiêm insulin có nhiều ưu điểm như: dễ dàng sử dụng, liều lượng chính xác, ít đau và dễ mang theo.

Các nguyên tắc vàng trong kỹ thuật tiêm insulin:

• Bơm tiêm insulin phù hợp nồng độ insulin

• Độ dài kim tiêm: Kim tiêm phải đủ dài để xuyên qua da và vào đến mô mỡ dưới da nhưng phải đủ ngắn để không tiêm vào cơ.

• Chọn lựa vị trí tiêm phù hợp: bụng, hai bên hông, đùi và cánh tay

Các bước trong quá trình tiêm insulin có thể ảnh hưởng đến kiểm soát đường huyết. Vì vậy, cần đặc biệt chú ý những điều sau đây:

• Chọn lựa bơm tiêm phù hợp với nồng độ insulin.

• Đảm bảo đồng nhất thuốc khi tiêm với insulin dạng hỗn dịch.

• Tránh tiêm vào cơ: chọn lựa kim tiêm ngắn (4mm); véo da khi tiêm đúng đối tượng và đúng cách.

• Phòng ngừa loạn dưỡng mô mỡ: luân chuyển vị trí tiêm, hạn chế tái sử dụng kim tiêm.

Khi tiêm tại nhà, người nhà và người bệnh cần tuân thủ các nguyên tắc trên để tiêm insulin đúng cách, mang lại hiệu quả điều trị, hạn chế những biến chứng có thể xảy ra do tiêm insulin sai kỹ thuật. Những nguy cơ thường gặp nếu người bệnh tiêm insulin sai cách có thể kể đến như:

• Tuột đường huyết: đây là biến chứng đầu tiên và phổ biến nhất nếu người bệnh tự ý tăng liều hoặc sử dụng bơm tiêm insulin sai cách.

• Nhiễm trùng tại vị trí tiêm: thường xảy ra đối với người bệnh không vệ sinh vị trí tiêm. Khi gặp tình huống này người bệnh cần liên lạc với bác sĩ để sử dụng kháng sinh điều trị.

• Biến đổi mô mỡ dưới da: tình trạng hay gặp ở người bệnh tiêm liên tục cùng một vị trí trong thời gian dài. Các biến đổi thường gặp là teo hoặc tăng sản tế bào mỡ dưới da.

Khuyến cáo tiếp cận và chăm sóc đái tháo đường

TS.BS Trần Quang Nam Khoa Nội tiết - BV ĐHYD TPHCM, thông qua chủ đề lần này gửi gắm mong muốn mọi người cần nắm rõ vai trò của dịch vụ chăm sóc người bệnh đái tháo đường. Không bây giờ còn phải đợi đến khi nào!

Với những con số đã minh chứng cho hàng triệu người mắc bệnh đái tháo đường trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng (trên 40%) không được tiếp cận với dịch vụ chăm sóc bệnh đái tháo đường. Những người mắc bệnh cần được chăm sóc và hỗ trợ liên tục để kiểm soát tình trạng của họ và tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Với công nghệ khoa học hiện đại, việc điều trị insulin cũng đã trở nên dễ dàng hơn, bên cạnh phương pháp tiêm insulin truyền thống, người bệnh đã có thể tiêm insulin tại nhà bằng bút tiêm insulin. Phương pháp này mang đến sự thuận tiện và rất dễ sử dụng. Tin rằng những thông tin trên đây, người bệnh đã hiểu rõ hơn về đái tháo đường cũng như tự trang bị kiến thức về cách tiêm insulin tại nhà và một số biện pháp xử trí khi gặp những tác dụng không mong muốn.

Nhằm hưởng ứng ngày Đái tháo đường thế giới và kỷ niệm 100 năm phát hiện ra insulin – phương pháp điều trị mang đến cơ hội điều trị hiệu quả đái tháo đường cho hơn 460 triệu người đang sống chung với bệnh, Trung tâm Truyền thông Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM (BV ĐHYD TPHCM) phối hợp cùng VPĐD Becton Dickinson Việt Nam thực hiện Chương trình tư vấn trực tuyến với chủ đề “Insulin - Hành trình 100 năm đồng hành cùng người bệnh đái tháo đường”.

Với sự tư vấn của TS BS. Trần Quang Nam, ThS BS. Đinh Ngô Tất Thắng và BS CKI. Lê Hoàng Bảo - Khoa Nội tiết BV ĐHYD TPHCM, chương trình sẽ cung cấp những thông tin hữu ích về việc điều trị insulin cho người bệnh đái tháo đường cùng những nguyên tắc tiêm Insulin để đảm bảo an toàn, hiệu quả với các nội dung chính:

1. Hành trình 100 năm insulin đồng hành cùng người bệnh đái tháo đường

2. Những nguyên tắc vàng trong kỹ thuật tiêm insulin

Chương trình được phát sóng vào 10h00 ngày 26/11/2021, trực tiếp trên Fanpage, Youtube của Bệnh viện, Fanpage, Youtube Báo Tuổi trẻ và Fanpage VTV9 - Nhịp Sống Phương Nam.

Đặc biệt, nhân kỷ niệm 100 năm phát hiện ra insulin, chương trình sẽ dành 300 phần quà cho người bệnh đái tháo đường đang điều trị bằng insulin. Các phần quà sẽ được dành tặng cho người bệnh theo dõi chương trình và đăng ký nhận quà sớm nhất qua đường link: https://bit.ly/BectonDickinson-SampleForm. Quà tặng sẽ được gửi trực tiếp đến đến địa chỉ người bệnh đã đăng ký.

Quà tặng gồm:

- 10 cây kim bút tiêm hoặc 10 bơm kim tiêm

- Bản đồ luân chuyển vị trí tiêm

- Bảng hướng dẫn tiêm Insulin

- Phiếu mua hàng giảm giá 22.000 đồng tại Shopee