Sự Hình Thành Và Phát Triển Của Núi Lửa

• Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ trong phát triển phần mềm thuê ngoài: Doanh nghiệp Việt cần lưu ý gì?

• Hà Nội: Thu hồi hơn 165.000 bình chữa cháy giả nhãn hiệu DRAGON

• Trung Quốc: Từ công xưởng hàng 'fake' tới cuộc chiến bảo hộ bản quyền Labubu

• Trí tuệ nhân tạo: Chìa khóa vàng cho nông nghiệp Việt Nam bền vững

• Nhiều cựu cán bộ tại Cục An toàn thực phẩm bị đề nghị truy tố

• Đề xuất mở rộng VNeID trở thành một 'siêu ứng dụng'

• Chính sách tiền bản quyền mới: Hướng đến sự linh hoạt, gỡ bỏ 'biểu mức cứng'

• HanoiTex & HanoiFabric 2025 cung cấp chuyển đổi xanh và nâng cao giá trị chuyên ngành dệt may Việt Nam

• Festival Yên Tử: 'Hành trình di sản - Tinh hoa thế giới'

• Xã Thạch Quảng (Thanh Hóa) gặp gỡ, động viên giáo viên và học sinh tham dự kỳ thi học sinh giỏi

• Kinh doanh thiết bị điện không rõ xuất xứ, một công ty tại Ninh Bình bị xử phạt

• JCI Hanoi chính thức ra mắt Ban Điều hành 2026, sẵn sàng viết tiếp câu chuyện 10 năm

• Phương Uyên Linh – Kiến tạo Giải pháp Nhà lắp ghép & Mini Home tiên phong tại Việt Nam

• Trung tâm sức khỏe nam giới Men’s Health: Nơi chăm sóc sức khỏe toàn diện – uy tín

• Vinh danh 10 địa phương tiêu biểu: Đòn bẩy mới cho hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam

Khoa học Công nghệ

• Đời sống sáng tạo
• Khám phá - Công nghệ mới

• Click để copy

Sự hình thành và phát triển của núi lửa 18:00, 03/10/2018 (SHTT) - Núi lửa là gì? Núi lửa hình thành như thế nào? Và sự phun trào của núi lửa tác động như thế nào tới đời sống của con người?

Núi lửa là gì? 

Núi lửa là núi có miệng ở đỉnh, qua đó, từng thời kỳ, các chất khoáng nóng chảy với nhiệt độ và áp suất cao bị phun ra ngoài. Núi lửa phun là một hiện tượng tự nhiên trên Trái Đất hoặc các hành tinh vẫn còn hoạt động địa chấn khác, với các vỏ thạch quyển di chuyển trên lõi khoáng chất nóng chảy. Khi núi lửa phun, một phần năng lượng ẩn sâu trong lòng hành tinh sẽ được giải phóng.

Trên thế giới, Indonesia, Nhật Bản và Mỹ được xem là ba nước có nhiều núi lửa đang hoạt động nhất, theo thứ tự giảm dần về mức độ hoạt động.

Phân loại núi lửa

Theo hình thức hoạt động, núi lửa được chia thành ba loại

• Núi lửa đang hoạt động.
• Núi lửa đang hồi dung nham.
• Núi lửa đã không hoạt động nữa.

Quá trình hình thành núi lửa

Núi lửa được hình thành là do nhiệt độ bên dưới bề mặt Trái đất rất nóng, càng đi sâu về phía tâm Trái đất, nhiệt độ càng tăng lên. Ở độ sâu khoảng 20 dặm trong lòng đất, nhiệt độ ở đây nóng tới mức có thể làm tan chảy hầu hết các loại đá.

Khi đá nóng chảy, chúng giãn nở và cần nhiều không gian hơn. Tại một số khu vực trên Trái đất, các dãy núi liên tục được nâng lên. Áp suất ở bên dưới những ngọn núi này không lớn nên một hồ chứa đá nóng chảy hay còn gọi là mắc ma hình thành bên dưới.

Đá nóng chảy liên tục được đẩy lên trên và kết quả là những ngọn núi liên tục tăng độ cao. Khi áp lực trong các hồ mắc ma cao hơn áp lực được tạo bởi lớp đá bên trên, mắc ma sẽ phụt lên và tạo thành núi lửa.

Trong quá trình phun trào, khí ga nóng và các chất rắn khác cũng bị hất tung lên không trung. Những chất được phun trào ra từ miệng núi lửa sẽ rơi xuống sườn núi và chân núi, hình thành một ngọn núi hình nón.

Sự phun trào magma

Núi lửa có sức công phá hủy diệt. Có ngọn núi lửa phun trào dữ dội, tiêu diệt mọi thứ trong bán kính một dặm chỉ trong vòng vài phút; có ngọn núi lửa lại rỉ nham thạch ra từ từ, rất chậm, thậm chí chúng ta có thể đi trên nó một cách an toàn. Mức độ phun trào phụ thuộc vào thành phần của magma.

Tuy nhiên, hiện tượng núi lửa phun trào cũng không hoàn toàn "xấu xí". 

Khí sulfua dioxide sinh ra trong quá trình núi lửa phun trào, bay lên đến tầng bình lưu, nó sẽ tham gia vào một quá trình phản ứng hóa học, tạo thành những phân tử, có khả năng phản chiếu tia sáng mặt trời ngược trở lại không gian, thay vì cho phép nó chiếu trực tiếp xuống trái đất. Đây là nguyên nhân khiến hiện tượng nóng lên của trái đất phần nào bị hạn chế.

Một vài nghiên cứu cho thấy, khí thải từ các nước đang phát triển tại châu Á như Ấn Độ và Trung Quốc phần nào khiến lượng khí sulfua dioxide tăng lên 60% trong một thập kỷ, chủ yếu là do đốt than. Tuy nhiên, vài nghiên cứu lại chỉ ra rằng chính núi lửa mới là nguyên nhân quan trọng khiến lượng sulfua dioxide tăng đến nhường đó.

Sử dụng thuật máy tính so sánh sự thay đổi ở tầng bình lưu khi chịu sự tác động của việc đốt than tại châu Á và hiện tượng núi lửa phun trào trên toàn thế giới trong những năm từ 2000 đến 2010, các nhà khoa học đã rút ra kết luận chính hiện tượng núi lửa phun trào là nguyên nhân dẫn tới việc các phân tử trong khí quyển tăng lên.

"Nghiên cứu này cho thấy khí thải từ những vụ núi lửa phun trào từ nhỏ tới vừa giúp làm chậm quá trình nóng lên của trái đất”, Ryan Neely, người thực hiện nghiên cứu này như một phần trong luận án tiến sỹ của mình tại đại học Colorada, Boulder nói.

"Phát hiện cho thấy các nhà khoa học cần để tâm nghiên cứu tới những dạng phun trào núi lửa khi nghiên cứu thay đổi khí hậu hơn. Tuy nhiên, những núi lửa hoạt động lâu không có khả năng cân bằng tình trạng nóng lên của trái đất bởi khí thải từ hoạt động của núi lửa có lúc lên, lúc xuống, trong khi khí thải gây hiệu ứng nhà kính từ các hoạt động của con người thì chỉ có tăng lên”, Brian Toon, giáo sư tại đại học Colorado nói.

Theo giáo sư Toon, hoạt động của núi lửa lớn có ảnh hưởng khá nhiều tới khả năng "làm mát" nhiệt độ toàn cầu, như núi Pinatubo ở Philippines, phun trào năm 1991, với một lượng khí sulfat dioxide thải vào tầng bình lưu đủ làm trái đất giảm đi 0,55 độ C và "làm mát" trái đất được trong vòng 2 năm.

• Ứng dụng công nghệ mới phát hiện tranh giả trong tích tắc bằng smartphone

• Nhà in 3D: Công nghệ mới Nhanh - Bền - Rẻ - Đẹp - Sạch

• Hai nhà nghiên cứu đạt giải Nobel Y học 2018 là ai?

Mai An (t/h)

• Chia sẻ Facebook

Tags:
• núi lửa
• núi lửa là gì
• sự hình thành của núi lửa
• magma
• Núi lửa phun trào
• các loại núi lửa
• shtt
• sở hữu trí tuệ

TIN LIÊN QUAN

• Trốn thuế, Phạm Băng Băng lĩnh án phạt hơn 100 triệu USD

• Bán bánh mì không đeo găng tay sẽ bị phạt từ 1 đến 3 triệu đồng

• Thầy phong thủy tiết lộ: Đầu giường đặt 3 vật may mắn, gia đình hòa thuận, tài lộc đến dồn dập

• Jestar Pacific: 8 tháng đầu năm có hơn 200 sự cố hàng không

Tin khác

Đề xuất mở rộng VNeID trở thành một 'siêu ứng dụng'

Khoa học Công nghệ 12 giờ trước (SHTT) - Bộ Công an vừa công bố dự thảo Nghị quyết về phát triển công dân số, lấy ý kiến từ ngày 12 đến 31/12. Điểm nhấn lớn nhất là đề xuất xây dựng VNeID thành siêu ứng dụng quốc gia.

MIPPIA: Giải pháp AI 'tiên phong' định nghĩa lại bản quyền âm nhạc toàn cầu

Khoa học Công nghệ 20 giờ trước (SHTT) - Trong bối cảnh công nghệ trí tuệ nhân tạo tạo sinh đang làm rung chuyển ngành công nghiệp âm nhạc toàn cầu, đặt ra câu hỏi pháp lý và đạo đức về ranh giới giữa sáng tạo của con người và sản phẩm của máy móc, một startup công nghệ Hàn Quốc đã giới thiệu giải pháp đột phá.

Năm 2025 - Thời khắc hội tụ của các cuộc cách mạng công nghệ

Khoa học Công nghệ 1 ngày trước (SHTT) - Năm 2025 không chỉ là một mốc thời gian, mà là "điểm hội tụ" nơi các dòng chảy công nghệ vĩ mô gặp nhau, kiến tạo nên một kỷ nguyên mới. Không còn là lý thuyết, những tiến bộ đột phá đang định hình lại toàn diện phương thức vận hành của doanh nghiệp và cả đời sống con người.

Y học cổ truyền toàn cầu có thư viện số tập hợp hơn 1,6 triệu hồ sơ khoa học

Khoa học Công nghệ 1 ngày trước (SHTT) - Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vừa chính thức giới thiệu thư viện số toàn cầu về y học cổ truyền. Đây là kho tri thức chứa hơn 1,6 triệu hồ sơ khoa học, đồng thời vận hành mạng lưới dữ liệu và bộ khung nhằm hỗ trợ tri thức bản địa, đa dạng sinh học và sức khỏe cộng đồng.

Phiên bản cập nhật iOS 26.2 bổ sung nhiều tính năng cho người dùng Iphone

Khoa học Công nghệ 1 ngày trước (SHTT) - Apple phát hành iOS 26.2, bổ sung nhiều thay đổi đáng chú ý cho iPhone, đồng thời phát hành iPadOS 26.2, macOS Tahoe 26.2, watchOS 26.2, tvOS 26.2 và visionOS 26.2, hoàn tất đợt cập nhật lớn cuối năm cho hệ sinh thái của hãng. Loading... .