Sự Hình Thành Và Văn Hóa Của Các Quốc Gia Cổ đại Phương Đông

Số lượt đọc bài viết: 31.004

Để tìm hiểu về các quốc gia cổ đại phương Đông thì không thể bỏ qua đặc trưng hình thành của các quốc gia đó như thế nào? Văn hoá và xã hội ra sao? Hãy cùng DINHNGHIA.VN tìm hiểu về điều này qua bài viết dưới đây.

MỤC LỤC

• Sự hình thành của các quốc gia cổ đại phương Đông
  • Điều kiện tự nhiên
  • Sự phát triển của các ngành kinh tế
• Sự hình thành các quốc gia cổ đại p.Đông
• Chế độ chuyên chế cổ đại phương Đông
• Xã hội cổ đại phương Đông bao gồm những tầng lớp nào?
• Văn hóa của các quốc gia cổ đại phương Đông
  • Thiên văn học và lịch pháp
  • Chữ viết
  • Toán học
  • Kiến trúc

Sự hình thành của các quốc gia cổ đại phương Đông

Tại những quốc gia cổ đại phương Đông bao gồm 4 nền văn minh, đó là: Ai Cập, Lưỡng Hà, Ấn Độ và Trung Quốc, ra đời trong khoảng thế kỷ IV – III TCN. Tìm hiểu về những quốc gia cổ đại phương Đông, đầu tiên ta cần nắm được điều kiện tự nhiên cũng như sự phát triển của các ngành kinh tế tại những quốc gia cổ đại phương Đông.

Điều kiện tự nhiên

Điều kiện tự nhiên ở những quốc gia cổ đại phương Đông ta thấy có 1 điểm chung là hình thành bên cạnh lưu vực của các dòng sông lớn:

• Ai Cập là sông Nin.
• Lưỡng Hà là sông Ti-gơ và sông Ơ-phơ-rát.
• Ấn Độ là sông Ấn, sông Hằng.
• Trung Quốc là sông Hoàng Hà, sôngTrường Giang.
• Công cụ lao động của họ chủ yếu bằng đồng thau, đá, tre, gỗ…
• Thuận lợi: Bởi vì đất đai phù sa và màu mỡ, gần nguồn nước tưới nên rất thuận lợi cho sản xuất và sinh sống.
• Khó khăn: Một trong những khó khăn của khu vực này chính là việc dễ bị lũ lụt, làm mất mùa, ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân.

Nhận xét: Chính nhu cầu trị thuỷ để làm nông nghiệp, bảo vệ mùa màng của các quốc gia này đòi hỏi phải có nhiều người sống quần tụ và được tổ chức một cách khoa học, vì thế mà nhà nước của các quốc gia cổ đại phương Đông ra đời.

Việc sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi và phát triển thủ công nghiệp từ các bộ lạc nguyên thuỷ đã tạo ra dư thừa của cải thường xuyên. Đồng thời phân hoá thành các giai cấp, nên đã thúc đẩy sự hình thành nên những quốc gia cổ đại phương Đông.

Sự phát triển của các ngành kinh tế

• Những quốc gia cổ đại phương Đông đều lấy nghề nông làm gốc.
• Bên cạnh đó thì họ cũng lấy chăn nuôi gia súc là ngành chủ yếu.
• Một số ngành khác như thủ công nghiệp làm gốm, dệt vải…
• Bên cạnh đó họ còn tiến hành trao đổi sản phẩm giữa vùng này với vùng khác.

Sự hình thành các quốc gia cổ đại p.Đông

• Chính bởi vì sản xuất phát triển đã dẫn đến sự phân hóa xã hội, đồng thời làm xuất hiện kẻ giàu, người nghèo nên giai cấp và nhà nước ra đời.
  • Trong thiên niên kỉ thứ IV Trước Công Nguyên, tại lưu vực sông Nin, cư dân Ai Cập cổ đại sống tập trung theo từng công xã. Các công xã đã kết hợp thành liên minh công xã, được gọi là các “Nôm”. Vào khoảng 3200 TCN, một quý tộc có thế lực đã chinh phục được tất cả các “Nôm” và đã thành lập nhà nước Ai Cập thống nhất.
  • Tại lưu vực Lưỡng Hà (thiên niên kỉ IV Trước Công Nguyên), hàng chục nước nhỏ người Su-me đã được hình thành.
  • Tại lưu vực sông Ấn thì các quốc gia cổ đại ra đời giữa thiên niên kỉ III Trước Công Nguyên.
  • Vương triều nhà Hạ cũng hình thành vào thế kỉ XXI Trước Công Nguyên đã mở đầu cho xã hội có giai cấp và nhà nước Trung Quốc.

Chế độ chuyên chế cổ đại phương Đông

• Vào thiên niên kỉ IV – III TCN, xã hội đã có giai cấp, nhà nước đã được hình thành ở lưu vực sông Nin, Tigơrơ và Ơphơrát, sông Ấn, Hằng, Hoàng Hà.
• Xã hội tại những quốc gia cổ đại phương Đông đã có giai cấp hình thành từ liên minh bộ lạc,do nhu cầu thủy lợi.
• Nhà nước chuyên chế từ trung ương tập quyền, và đứng đầu là vua.
• Vua đã dựa vào quý tộc và tôn giáo để bắt mọi người phải phục tùng. Vua chuyên chế – với người Ai Cập gọi là Pharaôn (cái nhà lớn), với người Lưỡng Hà gọi là Enxi (người đứng đầu), vớiTrung Quốc thì gọi là Thiên Tử (con trời).
• Với họ thì giúp việc cho vua là một bộ máy hành chính quan liêu gồm quý tộc, đứng đầu chính là Vidia (Ai cập), Thừa tướng (Trung quốc). Bên cạnh đó họ thu thuế, xây dựng các công trình như đền tháp, cung điện, đường sá, chỉ huy quân đội.
• Chế độ nhà nước với vua đứng đầu đồng thời cũng có quyền lực tối cao và một bộ máy quan liêu giúp việc thừa hành,… thì được gọi là chế độ chuyên chế cổ đại.

Xã hội cổ đại phương Đông bao gồm những tầng lớp nào?

Xã hội cổ đại Phương Đông bao gồm 3 tầng lớp chính bao gồm:

• Tầng lớp quý tộc: Đứng đầu là vua nắm mọi quyền hành và quan lại quản lý hành chính từ trung ương đến địa phương.
• Tầng lớp nông dân công xã: Đây là tầng lớp chiếm đa số trong các quốc gia cổ đại phương Đông, cũng là tầng lớp chính sản xuất ra của cải cho xã hội.
• Tầng lớp nô lệ: Chủ yếu phục vụ cho quý tộc và quan lại, có thân phận phụ thuộc, hèn kém, ít tham gia sản xuất.

Văn hóa của các quốc gia cổ đại phương Đông

Văn hoá của những quốc gia cổ đại phương Đông có những thành tựu rực rỡ vẫn còn tồn tại đến ngày nay, trong đó có kể đến các lĩnh vực sau:

Thiên văn học và lịch pháp

Do nhu cầu của sản xuất nông nghiệp, dựa vào thiên nhiên nên lịch pháp và thiên văn học được ra đời sớm nhất ở đây. Sự chuyển động của mặt trăng, mặt trời được cư dân tại các quốc gia cổ đại phương Đông ghi lại và chia thành ngày tháng và các giờ khác nhau, gọi là nông lịch.

Lịch của những quốc gia cổ đại phương Đông gần chính xác với lịch hiện đại mà chúng ta sử dụng.

Chữ viết

Chữ viết là phát minh lớn nhất khi ghi lại những thành tựu hoặc các kinh nghiệm trong sản xuất nông nghiệp của các quốc gia cổ đại phương Đông. Ban đầu là các chữ tượng hình, sau là các loại chữ tượng ý.

Từ việc hình thành chữ viết thì các loại giấy cũng ra đời tại các quốc gia như: giấy Papyrus của người Ai Cập, thẻ tre, xương thú, mai rùa… của người Trung Quốc, viết trên đất sét, đem nung của người Lưỡng Hà.

Toán học

Toán học tại những quốc gia cổ đại phương Đông cũng rất phát triển khi nó gắn liền với việc chia ruộng đất và xây dựng.

Điển hình nhất là người Ai Cập tính ra số Pi, người Lưỡng Hà tìm ra các phép tính cộng trừ nhân chia, người Ấn Độ tìm ra số 0…

Kiến trúc

Kiến trúc của những quốc gia cổ đại phương Đông phát triển rất phong phú, điển hình như:

• Ai Cập có Kim tự tháp.
• Các đền tháp ở Ấn Độ.
• Thành treo Babylon nổi tiếng của Lưỡng Hà.

Các công trình kiến trúc còn tồn tại đến ngày nay như Kim tự tháp Ai Cập được coi là kỳ quan của thế giới và cũng là kỳ tích, sự sáng tạo, thành tựu rực rỡ của văn minh phương Đông cổ đại.

Sự hình thành của các quốc gia cổ đại phương Đông là bước đi tất yếu của lịch sử khi xã hội có sự phân chia giai cấp. Sự phát triển của các thành tựu văn hoá rực rỡ của nhân loại mà các giá trị còn được lưu truyền tới ngày nay được hình thành một phần từ nền văn minh của các quốc gia cổ đại phương Đông.

Xem thêm >>> Các quốc gia cổ đại phương Tây: Sự hình thành và Đặc điểm xã hội

Rate this post Please follow and like us: