Sự Thật Về Bức Di ảnh Thân Phụ Của Bác Hồ - Công An Nhân Dân

Anh cho tôi biết, chính từ sự phát hiện của Cục Hồ sơ nghiệp vụ An ninh mà tấm ảnh của cụ Nguyễn Sinh Sắc - thân phụ của Bác Hồ đã được thay thế trong hệ thống bảo tàng toàn quốc.

Theo cán bộ Cục Hồ sơ nghiệp vụ An ninh kể lại thì giữa năm 1983, một cán bộ của Cục khi đi tham quan một bảo tàng đã tình cờ phát hiện hình ảnh trưng bày về cụ Nguyễn Sinh Sắc khác với hình ảnh của cụ mà Cục đang lưu giữ. Việc này được báo cáo lên lãnh đạo Cục và cấp có thẩm quyền của Trung ương. Cấp trên đã yêu cầu kiểm tra kỹ thông tin này. Cũng thời điểm đó, Bảo tàng Hồ Chí Minh ở Hà Nội đang tích cực sưu tầm những tài liệu, hiện vật, hình ảnh liên quan đến Bác Hồ.

Một trong những nhiệm vụ của Cục Hồ sơ nghiệp vụ An ninh là lưu giữ, khai thác những tài liệu, hiện vật, hình ảnh do địch để lại. Đặc biệt, trong đó có nhiều hiện vật, tài liệu và hình ảnh do mật thám Pháp lập từ những năm đầu thế kỷ XX liên quan đến Bác Hồ cùng những người thân trong gia đình Bác gồm: Cụ Nguyễn Sinh Sắc, ông Nguyễn Sinh Khiêm (tức Nguyễn Tất Đạt, anh ruột của Bác Hồ), bà Nguyễn Thị Thanh (chị ruột của Bác Hồ)...

Được sự đồng ý của cấp trên, ngày 26/5/1983, Cục Hồ sơ nghiệp vụ An ninh đã trao một số tài liệu và di ảnh đó cho Bảo tàng Hồ Chí Minh quản lý và trưng bày. Sau đó, cuối năm 1988, Cục Hồ sơ nghiệp vụ An ninh lại chuyển tiếp những tài liệu liên quan cho Bảo tàng Hồ Chí Minh và Cục Lưu trữ Nhà nước quản lý.

Những trang hồ sơ, tư liệu quý hiếm này đã được Bảo tàng Hồ Chí Minh xây dựng nội dung trưng bày trong ngày khánh thành nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của Bác Hồ (19-5-1990) để phục vụ khách quốc tế và đồng bào, chiến sĩ trong nước đến tham quan. Trong đó có những tài liệu gốc như Báo cáo của mật thám Pháp về hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở Paris; Bản yêu sách của nhân dân Việt Nam do Nguyễn Ái Quốc viết gửi những nhà hoạt động cách mạng quốc tế; những bức thư của các nhà hoạt động chính trị ở Pháp gửi Nguyễn ái Quốc ở nhà số 9 ngõ Conpoint; Báo cáo của Bộ Thuộc địa Pháp về hoạt động tuyên truyền cách mạng ở hải ngoại…

Cục cũng đã lưu giữ tập tài liệu về cụ Nguyễn Sinh Sắc do mật thám Pháp lập, có bức ảnh, phim gốc chụp cụ ngày 20/11/1923. Đây là tài liệu và bức ảnh hoàn toàn mới, hồi đó chưa từng công bố.

Được biết, trước đây Cục Lưu trữ Nhà nước cũng như Bảo tàng Xô viết - Nghệ Tĩnh và các bảo tàng khác ở nước ta chưa có một bức ảnh nào của cụ Nguyễn Sinh Sắc, vì vậy chỉ sử dụng bức truyền thần của cụ được vẽ phỏng theo khuôn mặt của ông Nguyễn Sinh Khiêm - là con cả của cụ Nguyễn Sinh Sắc, là anh ruột của Bác Hồ và vẽ theo trí tưởng tượng của họa sĩ.

Đến năm 1983, sau khi có sự phát hiện của Cục Hồ sơ nghiệp vụ An ninh, đem đối chiếu giữa bức họa truyền thần này và ảnh gốc của cụ Nguyễn Sinh Sắc thì thấy khác nhau rất nhiều. Theo ảnh lưu giữ của Cục Hồ sơ nghiệp vụ An ninh thì cụ Nguyễn Sinh Sắc có nhiều nét rất giống Bác Hồ.

Tôi đã nhiều lần đến thăm Khu di tích Kim Liên (Nam Đàn, Nghệ An). Trước đây có lần tôi đã mua tại khu di tích này một tập ảnh về những thân nhân trong gia đình Bác Hồ để làm kỷ niệm, trong đó có bức chân dung cụ Nguyễn Sinh Sắc cũng truyền thần giống như ở Bảo tàng Xô viết - Nghệ Tĩnh, có nghĩa là khác xa sự thật. Bức chân dung ấy cũng khác hẳn với bức ảnh do Cục Hồ sơ nghiệp vụ An ninh tìm được.

Cũng qua tìm hiểu từ hồ sơ của mật thám Pháp để lại, tôi được biết cụ Nguyễn Sinh Sắc còn các bí danh: Nguyễn Sinh Huy, Nguyễn Xuân Sắc, Nguyễn Sinh Sách, Nguyễn Phan Diêu…

Thông qua việc Cục Hồ sơ nghiệp vụ An ninh cung cấp ảnh, Viện Bảo tàng Hồ Chí Minh đã thay thế bức họa cũ bằng bức ảnh mới tại 11 chi nhánh bảo tàng trong toàn quốc. Sự phát hiện và thay ảnh cụ thân sinh của Bác có ý nghĩa rất lớn trong việc khẳng định sự thật lịch sử về những người nổi tiếng, có công lớn với dân tộc Việt Nam.

Thượng tá Trịnh Bích Thúy, nguyên Phó trưởng Phòng 3, Cục Hồ sơ nghiệp vụ An ninh là một cán bộ giỏi tiếng Pháp, một trong những người tham gia khai thác, dịch thuật các tài liệu của mật thám Pháp để lại.

Chị nói với tôi: "Chúng tôi xác định việc nghiên cứu, truy tìm, dịch thuật những tài liệu liên quan đến Bác Hồ là niềm vinh dự và trách nhiệm lớn của cán bộ, chiến sĩ Công an làm công tác hồ sơ. Với tấm lòng kính yêu Bác, chúng tôi đã làm việc tận tình, hết lòng, với phương pháp khoa học, không bỏ qua chi tiết dù nhỏ. Cục chúng tôi đã cung cấp cho các cơ quan hữu quan nhiều hiện vật, tài liệu rất quý, có giá trị lịch sử cao. Chúng tôi đã góp phần làm cho thế hệ hôm nay và mai sau hiểu rõ hơn về thân thế, sự nghiệp hoạt động cách mạng của Bác Hồ"