Sự Tích Cô Sáu Sơn Trang, Cô Sáu Lục Cung - Phủ Dầy Nam Định

Cô Sáu Sơn Trang hay còn gọi là Cô Sáu Lục Cung, cô là thánh cô thứ sáu hầu cận bên Chầu Lục Cung Nương hay Mẫu Thượng. Trong hàng Tứ Phủ Thánh Cô, Cô Sáu Lục Cung là một trong những vị thánh cô thường hay ngự đồng, ngoài ra cô còn nổi tiếng với tài chữa bệnh cứu người lúc sinh thời.

Đệ tử con dâng bài văn tấu Cung thỉnh mời cô Sáu sơn trang Đền thờ lập ở trên ngàn Lô xô đá mọc ngổn ngang mấy tầng

Sự tích Cô Sáu Sơn Trang, Cô Sáu Lục Cung

Tương truyền sự tích về Cô Sáu Sơn Trang vốn là tiên nữ trên trời, thấy cảnh hạ giới lầm than, dân tình đói khát, ốm đau bệnh tật, cô thương xót cho chúng sinh nên nguyện hạ phàm để chữa bệnh cứu người. Năm ấy cô giáng sinh vào một gia đình người dân tộc thiểu số (người Nùng có nơi cho là người Tày) ở vùng quê Hữu Lũng – Lạng Sơn. Sinh thời, cô xinh đẹp, nết na, hiền dịu, khi sinh ra đã có tài chữa bệnh, bốc thuốc. Hầu như không một chứng bệnh nào cô không biết, không một bệnh nan y nào mà cô không chữa được. Cô thường xuyên bôn ba khắp vùng miền của xứ Lạng, đi khắp hang cùng ngõ hẻm trong những ngọn núi cao, những cánh rừng già để hái thuốc. Trước y thuật cao minh của Cô, nhiều gia đình khó khăn không có tiền chữa bệnh đã từ cõi chết trở về. Sau này, khi cô Sáu mãn hạn về trời, để tưởng nhớ công ơn to lớn của Cô, dân chúng quanh vùng lập đền thờ Cô và hàng năm vẫn tổ chức cúng bái.

Trong dân gian, những thông tin sự tích về Cô Sáu được lưu truyền rất nhiều, nhưng đa phần chưa có sự thống nhất một số quan điểm về xuất thân của cô và cô Sáu hầu cận vị thánh nào.

Đầu tiên về xuất thân của cô, có lẽ đây là vấn đề còn gây nhiều tranh cãi nhất. Có hai dòng ý kiến, thứ nhất cho rằng cô Sáu là tiên trên trời giáng thế, được sinh ra trong 1 gia đình người dân tộc Tày ở Lạng Sơn. Tuy nhiên lại có quan điểm cho rằng, cô Sáu Lục Cung sinh ra trong 1 gia đình người Nùng, và điều này được nhiều người ủng hộ hơn, bởi trên thực tế vùng đất mà cô sinh ra thuộc vùng Hữu Lũng – Lạng Sơn là địa bàn sinh sống của dân tộc Nùng. Người dân tộc Tày thực tế rất ít xuất hiện ở vùng đất này.

Việc Cô Sáu hầu cận bên vị Thánh nào cũng có nhiều di bản. Đa phần đều lưu truyền rằng cô là người hầu cận bên Chầu Lục Cung Nương, vì thế mà Cô được gọi là Cô Sáu Lục Cung. Một số khác lại cho rằng cô là người hầu cận bên cạnh Mẫu Thượng Ngàn, hay còn gọi là Chúa Sơn Trang. Vì thế mà trong một số tài liệu và trong thực tế đời sống, người ta còn gọi Cô là Cô Sáu Sơn Trang.

>>> Xem thêm:   Chầu Lục Cung Nương      –   Sự tích Cô Năm Suối Lân và đền thờ cô

Hầu giá Cô Sáu Sơn Trang, Cô Sáu Lục Cung

Trong hàng tứ phủ Thánh Cô, Cô Sáu Lục Cung là vị thánh cô rất hay ngự đồng trong các giá hầu đồng. Các thanh đồng đạo quan thường thỉnh bóng Cô Sáu Sơn Trang ngự đồng không chỉ có khi về đền Lục Cung, về đất Lạng Sơn mà cả khi khai đàn mở phủ hay trong cả những dịp hầu vui, đón tiệc tiên thánh.

Khi ngự đồng cô làm lễ khai cuông rồi múa mồi như các tiên cô trên Thượng Ngàn khác. Trong trang phục áo ngắn vạt, rộng tay, màu lam hoặc chàm tím, quầy đen, đầu đội khăn xanh, chít hoa, trâm cài lược dắt.

Bản văn Cô Sáu Sơn Trang, Cô Sáu Lục Cung

Hiện trong dân gian vẫn còn lưu truyền 2 bản văn dưới đây được sử dụng khi thỉnh giá cô Sáu ngự đồng.

Bản văn Cô Sáu Sơn Trang, Cô Sáu Lục Cung thứ nhất

Đệ tử con dâng bài văn tấu Cung thỉnh mời cô Sáu sơn trang Đền thờ lập ở trên ngàn Lô xô đá mọc ngổn ngang mấy tầng

Nước suối chảy rì rầm róc rách Cá lượn mình luồn lách dưới khe Đền cô cây mọc xum xuê Lối lên sông Hoá lối về Suối Ngang

Cảnh sơn trang trên ngàn lồng lộng Lục Cung từ thượng đẳng tối linh Càng thêm nức tiếng thơm danh Trừ tà trị bệnh cứu sinh cho đời

Tiên cô Sáu vâng lời Mẫu Thượng Hái thuốc tiên độ lượng nơi nơi Nón xanh đủng đỉnh lên đồi Chân quấn xà cạp chiếc gùi trên vai

Thật ưa ngắm đôi tay vòng bạc Thẳng đường ngôi mườn mượt tóc mây Da ngà vẻ ngọc hây hây Môi trầu cắn chỉ vẻ đầy khuôn trăng

Nở nụ cười hàm răng rưng rức Má hây hây sực nức hương bay Áo lam ngắn vạt rộng tay Long lanh đáy nước tóc mai hoa cài

Bước khoan thai lên hầu Mẫu Thượng Sớ trạng dâng kính ngưỡng Tam Toà Mẫu yêu cô Sáu nết na Độ cho đệ tử gần xa yên lành

Tính đành hanh trên đời có một Kẻ gian tà nhất mực không tha Thư phù luyện ấn canh ba Canh tư đốt đuốc vào ra cửa rừng

Cất tiếng hú khắp rừng im bặt Rước Mẫu hoa rắc hang sâu Mẫu sai cô Sáu theo hầu Tay cầm nhành quạt đứng hầu một bên

Đức Mẫu Thượng chỉ lên đỉnh núi Cô vâng lời vượt suối băng ngàn Tới đâu cầm thú reo vang Voi quỳ hổ phục bên đàng cô đi

Tiếng tử quy bên đồi gọi bạn Gà gáy rừng gọi sáng năm canh Hái hoa trẩy quả vin cành Hái tài hái lộc lấy danh cho đồng

Trốn hiên mai cành hồng thấp thoáng Cô Sáu Ngàn đã đáng Mẫu yêu Đêm ngày khăn túi nâng niu Phấn son trang điểm dập dìu vào ra

Chúa tiên trâm giắt hài hoa Tay đàn miệng đọc xướng ca dịu dàng Tóc mây mườn mượt vấn ngang Chân đi dịu dàng yểu điệu nết na

Vui về trăm thức bông hoa Chân chim bóng cá giang khê hữu tình Vui về tiếng thổ tiếng kinh Giọng mường giọng mán xinh xinh dịu dàng

Danh tiếng đồn cô sáu khôn ngoan Thần thông cô học sơn trang phép nhà Đường về hữu lũng bao xa Thanh sơn thủy tú vào ra tháng ngày

Lầu hồng phủ tía đông tây Có phen nương gió cưỡi mây bay về Động Đình bát hải thủy tề Chiếc thoai cô sáu chèo về khoan khoan

Bát muôn lá ngọc cành vàng Nam thanh nữ tú đảm đang chấm đồng Kén người má phấn lưng ong Nỗi nhầm cô quở hình dong võ vàng

Mẫu sai cô cứu bệnh trần gian Bệnh nào cũng khỏi bình an tức thì Khỏi rồi cô chả lấy chi Lấy một quả núi cùng thì chiếc thoi

Núi thời có cả thú vui Có hoa có cỏ có người sơn trang Thoi thời sắp đặt gọn gàng Cô về tiến mẫu sơn trang cửa rừng

Tiên cô gốc tích người nùng Danh thơm lừng lẫy khắp vùng Chín Tư Thỉnh cô trắc giáng linh từ Khuông phù đệ tử thiên thu thọ trường

Bản văn Cô Sáu Sơn Trang, Cô Sáu Lục Cung thứ hai

Nước suối chảy bên đèo róc rách Cá lượn mình luồn lách dưới khe Ngôi đền thờ cô có ngôi đền thờ cô Hoa quả xum xuê, lối lên sông hóa lối về đồi ngang

Ngôi đền chín tư, đền chín tư huy hoàng lồng lộng Sắc tặng phong thượng đẳng tối anh linh Càng thêm nức tiếng thơm danh Càng thêm nức tiếng thơm danh

Cả cô chữa bệnh cứu sinh cho đời Tiên cô sáu nay vâng lời mẫu thượng Hái thuốc tiên cô độ lượng nơi nơi Hàng nón xanh đủng đỉnh cô lên đồi

Chân quấn xà cạp chiếc gùi đeo vai Cô sáu nay vâng lời mẫu thượng Đi hái thuốc tiên độ lượng nơi nơi Hàng nón xanh đủng đỉnh cô lên đồi

Chân quấn xà cạp có chiếc gùi trên vai Chân khoan thai lên hầu mẫu thượng Sớ trạng dâng cô đề tấu tam tòa Mẫu yêu cô sáu nết na

Áo lam ngắn vạt rộng tay Khăn chít củ ấu tóc mây có bông hoa cài Chân bước khoan thai lên hầu đức mẫu thượng Sớ trạng dâng cô đề tấu tam tòa

Mẫu khen cô sáu đẹp nhất nhà Về đồng làm lễ dâng nhang Lễ phật ngũ bái mười phương độ trì Tay dâng nhang miệng khấn dù rì

Nàng ân nàng ái vốn dòng sơn trang Tính hay măng trúc măng giang Măng tre măng lứa cơm lam trà vàng Tính cô hay sung ngái cô đi tìm

Đăng ai đăng ai sáng tỏ lưng đèo Một bầu xuân sắc tốt tươi riềm rà Lên ngàn, lên trên ngàn lắm quả nhiều hoa. Hài hoa dạo bước lên non.

Tiếng đàn tiếng hát véo von. Suối sâu vang lừng câu ca Đồi núi bao xa sương mờ nhạt nhòa Thương đồng loan giá về đây

Dốc dốc cao mặc dốc băng qua đèo đường còn xa. Dốc dốc cao mặc dốc băng qua đèo đường còn xa Dáng người tiên nữ đang đi về ngày hội hoa Dáng người tiên nữ đang đi về hội ngày hoa

Đường mập mù ngàn treo leo núi non mịt mờ Suối tuôn róc rách ôi nước chảy về đâu Suối tuôn rì rào nghe róc rách Tiếng đàn tiếng phách hát vang muôn lời ca

Khi lên ngàn đi hái thuốc cho trăm họ được an lành Ơi rừng ơi, ơi suối ơi rừng ơi suối ơi Hoa ngàn hoa thắm tươi Chim oanh ríu ran nhạc lừng hát khúc ca mùa xuân

Đồi vàng đồi núi cô về cô vui múa ca Hài hoa dạo khắp nơi nơi Chim oanh ríu ran nhạc rừng hát khúc ca chào xuân Kìa cành hồng tươi sáng

Chim én bay rợp trời Chập chờn chập chờn trong nắng mai Chim oanh ríu ran nhạc rừng hát khúc ca mùa xuân Chim oanh rợp trời hát khúc ca mùa xuân

Riêu tăm hiến đủ ba bình Ốc dăm ba cái cua kình mười ba con Cô tiến dâng lên con tu con tu lị Con tu lị cùng con tu quay chất phan lị phà

Chi cha chi chô tuần lục là tuần lô trang chầu tu nhởn kim Vỏ đắng trầu cay Trầu têm cánh phượng lại hay thuốc lào Dâng lên một ống vôi đào

Cau xanh cả quả, thuốc lào cả phong Dâng lên một ống vôi đào Cau xanh cả quả, thuốc lào cả phong Ôi mùi thuốc lào ngát hương tinh bảo

Câu yên phỏng nay đủ cánh tiên Có phen hiến cả rượu nồng Ốc dăm ba cái cua kềnh mười ba con Tính hay trà hoa cúc đắng ngạt ngào

Cau cành vỏ gạch thuốc lào tiến dâng Đôi cô tố nữ têm trầu cánh phượng Miếng trầu nồng thực bích cô sáu ưa Hôm nay loan giá cô về đây

Ở ấp khe nay về rừng cấm Hay là về đất tổ thanh hoa Dẫu rằng ai đã mắc bệnh hiểm nghèo Rằng ai mắc bệnh hiểm nghèo.

Tay tiên phù chú bệnh đà tan ngay Ngày hôm nay loan giá cô về đây. Xe loan thánh giá hồi cung.

Đền thờ Cô Sáu Lục Cung

Cô Sáu Lục Cung không có đền thờ riêng. Hiện nay Cô Sáu Lục Cung chính là thánh cô trấn giữ bản đền Lục Cung Chín Tư. Cung thờ cô được xây ngay cạnh chính cung đền Chầu Lục tại thôn Chín Tư, Hữu Lũng, Lạng Sơn. Đền Lục Cung còn là nơi thờ chính của Chầu Lục hay còn gọi là Chầu Sáu Lục Cung, Chầu Lục Cung. Đôi khi đền Lục Cung còn được gọi là Đền Chín Tư.

Khánh tiệc Cô Sáu Lục Cung, Cô Sáu Sơn Trang

Ngày 10 tháng 5 âm lịch hang năm chính là ngày tiệc cô Sáu Sơn Trang

>>>  Nhấn Subscribe để theo dõi các video về Phủ Dầy Nam Định tại kênh: Phủ Dầy Nam Định Official