SỨC SỐNG NGHỀ ĐAN CẦN XÉ Ở TÂN THÀNH

Theo bà con ấp Chí Thành, người có công đem nghề đan cần xé về ấp là ông Trà Văn Tám, năm nay đã 76 tuổi. Theo ông Tám, khoảng năm 1968, ông và gia đình từ xã Tân Hội (Tân Hiệp) về ấp Chí Thành sinh sống. Thấy nghề đan cần xé vừa dễ học, lại nhàn hạ nên quyết chí học nghề rồi truyền đạt lại bà con trong ấp. Vậy là từ đó nghề đan cần xé dần được nhân rộng. Hiện nay do sức khỏe giảm sút nên ông Tám chỉ nhận đan gia công cho bà con làm nghề trong ấp. Mỗi ngày ông có thể đan được 10 cái, kiếm được 70 ngàn đồng. Ông Tám nói: “Nhà không ruộng đất nên các con tôi lớn khôn, dựng vợ gả chồng cũng nhờ nghề đan cần xé. Từ khi có Hợp tác xã điều hành, nghề đan cần xé xóm này mỗi ngày một phát triển, bà con làm ra sản phẩm thu nhập khá và ổn định nên vẫn giữ nghề theo kiểu cha truyền con nối”. Năm 2009, Hợp tác xã đan đát (HTXĐĐ) Trúc Xinh ở ấp Chí Thành ra đời với 64 thành viên, trở thành điểm tựa cho người dân làm nghề đan cần xé. Để tìm đầu ra cho sản phẩm, giúp người dân duy trì nghề truyền thống địa phương, Ban Giám đốc HTXĐĐ Trúc Xinh đã trải qua những ngày vất vả, chở cần xé bằng xe máy sang tận An Minh, Châu Thành và các tỉnh lân cận để bán lẻ cho ghe đánh bắt hải sản. Từ 3 năm nay, bà con chỉ cần ngồi tại nhà cũng có xe tải đến tận nhà để đem cần xé đi khắp nơi tiêu thụ. Thương lái thu mua là người địa phươn, các doanh nghiệp, các vựa trong và ngoài huyện. Nhờ vậy, đầu ra sản phẩm của làng nghề đan cần xé ổn định, người làm nghề cũng an tâm hơn.

Ảnh: Vợ chồng ông Nguyễn Văn Thành – Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc Hợp tác xã đan đát Trúc Xinh, xã Tân Thành (Tân Hiệp) đang chỉnh sản phẩm cần xé.

Theo lời ông Nguyễn Văn Thành - Giám đốc HTXĐĐ Trúc Xinh, cứ cách 20 ngày, hợp tác xã tiêu thụ từ 300-700 cái. Để đảm bảo nguồn hàng cung cấp theo đơn đặt hàng và sản phẩm bà con làm ra không bị thương lái thu mua ép giá, hợp tác xã chia đều cho các thành viên cùng đan, những hộ khó khăn được ứng trước vốn để mua nguyên liệu. 3 năm trở lại đây, bình quân HTXĐĐ Trúc Xinh cung ứng cho thị trường 2.000 cần xé/năm. Một chiếc cần xé loại đường kính 50-65cm có giá 35-100 ngàn đồng, cao hơn so 3 năm trước 10 ngàn đồng/sản phẩm. Ông Thành cho biết: “Với giá này, sau khi trừ chi phí, bình quân mỗi hộ 2 lao động thu nhập từ 5-8 triệu đồng/tháng. So với lúc trước, nguồn thu nhập này tăng và ổn định hàng tháng, đủ trang trải cuộc sống gia đình hàng ngày”. Từ hộ không có đất sản xuất, cũng nhờ đeo nghề đan cần xé mà gia đình chị Đào Thị Cà Bay, thành viên HTXĐĐ Trúc Xinh không những sống khỏe với nghề mà còn nuôi 5 người con ăn học, cất nhà cửa khang trang. Em Trà Thị Hiểu, con gái chị Cà Bay năm nay 13 tuổi nhưng đã 3 năm nay phụ mẹ đan mê cần xé sau giờ tan trường. Em Hiểu nói: “Em thấy nghề này không khó làm, chỉ cần chịu khó là có thể kiếm được tiền giúp ba mẹ tran trải sinh hoạt gia đình và lo cho em ăn học”.

Ảnh 3: Em Trà Thị Hiểu (13 tuổi), ngụ ấp Chí Thành, xã Tân Thành (Tân Hiệp) phụ mẹ đan cần xé đã 3 năm nay.

Nhằm hỗ trợ người dân làm nghề đan cần xé đỡ vất vả, ít tốn thời gian, năm 2018, HTXĐĐ Trúc Xinh được tỉnh hỗ trợ một máy vót nang, trong đó, hợp tác xã đối ứng kinh phí 50%. Theo ông Thành, một chiếc cần xé hoàn chỉnh làm hài lòng thương lái và khách hàng phải trải qua 10 công đoạn gầy mê, lên mê, đan, đánh nan tư, léo, đóng quai, luồn, vấn, nẹp hông... Trong đó, khâu khó nhất là gầy mê và lên mê vì ảnh hưởng đến sự định hình cần xé. Người chưa biết nghề nghe qua tưởng chừng rất khó nhưng với những hộ trong làng nghề thì các công đoạn này đơn giản, dễ thực hiện nên mỗi ngày, mỗi người có thể đan hoàn chỉnh từ 10-20 cái cần xé.

Rành nghề nhưng những hộ đan cần xé ở HTXĐĐ Trúc Xinh chưa bao giờ dễ dãi. Họ vẫn tỉ mỉ, khéo léo trong từng công đoạn để làm nên những chiếc cần xé đẹp, chắc. Cần xé HTXĐĐ Trúc Xinh vì thế luôn được khách hàng ưa chuộng. Theo lời ông Thành, ngoài đẹp, chữ tín trong làm ăn rất quan trọng. Vì vậy, khi doanh nghiệp đến đặt hàng, các thành viên trong tổ đều thực hiện đúng thời gian hợp đồng và bảo đảm chất lượng. Lúc thu mua cần xé, doanh nghiệp kiểm hàng nhưng hầu như không có chiếc nào bị trả lại. Hơn nữa, người đan sáng tạo, khi nhận bất kỳ mẫu nào cũng đáp ứng được nên khách hàng càng tin tưởng, hợp đồng lâu dài.