Tại Sao Bị đau Bụng Dưới Rốn ở Nam Và Nữ (bên Trái, Phải)

Đau bụng dưới rốn là tình trạng thường gặp phải ở cả nam và nữ giới. Không chỉ gây mệt mỏi, bất tiện, ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt, các chuyên gia nhận định đây còn có thể là triệu chứng của các bệnh lý đường tiêu hóa, đường tiết niệu, nam khoa, phụ khoa...Vì vậy, nếu đang gặp phải những cơn đau kéo dài tại vị trí này, người bệnh tuyệt đối không được chủ quan. Hãy cùng blog sức khỏe Lê Phương Tuấn đi tìm hiểu, giải đáp cho câu hỏi tại sao bị đau bụng dưới rốn ở cả nam và nữ.

Hiện tượng đau bụng dưới ở nam và nữ giới

Đau bụng dưới rốn hay còn được gọi là đau hạ vị là những cơn đau ở phần bụng dưới, từ rốn trở xuống. Nam nữ giới có thể đau bụng dưới bên trái, bên phải hoặc cả hai bên bụng dưới. Theo các chuyên gia, đau bụng dưới rốn có thể gặp ở mọi lứa tuổi, giới tính với nhiều nguyên nhân khác nhau, từ yếu tố sinh lý đến các bệnh lý nguy hiểm. Để chẩn đoán chính xác nguyên nhân cũng như có phương án điều trị phù hợp, người bệnh cần đến các cơ sở y tế để được thăm khám sớm.

Đa phần, những cơn đau bụng dưới thường xuất phát từ các bệnh lý đường tiêu hóa, đường tiết niệu, bệnh nam, phụ khoa...Ở mỗi bệnh lý, triệu chứng đau có thể khác nhau nên người bệnh nên quan sát kỹ và tới gặp bác sĩ nếu cơn đau kéo dài hoặc quá dữ dội.

Theo đó, đau bụng dưới rốn bên phải, trái hoặc cả hai bên có thể là dấu hiệu của bệnh rối loạn tiêu hóa, rối loạn đại tràng. Triệu chứng phổ biến nhất là những cơn đau từng cơn ở bụng dưới, thay đổi trong thói quen đại tiện, thường cảm thấy buồn nôn, đầy hơi, tiêu chảy hoặc táo bón. Riêng với nữ giới, đau bụng dưới rốn còn có thể là dấu hiệu của đau bụng kinh nếu phụ nữ chuẩn bị hoặc đang trong ngày hành kinh với các triệu chứng như đau bụng âm ỉ, ngực căng, đau đầu, mệt mỏi, đưng lưng, buồn nôn, chóng mặt…

XEM THÊM:

• Cách đeo bao cao su cho nam và nữ
• Phòng khám Hưng Thịnh ở đâu?
• Bóng cười là gì? Tác hại của bóng cười

Nguyên nhân gây đau bụng dưới rốn ở cả nam và nữ giới

Bên cạnh những căn bệnh riêng ở mỗi giới, tình trạng đau bụng dưới rốn còn là biểu hiện chung của các bệnh lý thường gặp sau đây:

1. Rối loạn tiêu hóa

Rối loạn tiêu hóa là tình trạng mà nhiều người gặp phải từ trẻ nhỏ cho đến những người cao tuổi. Nguyên nhân gây ra triệu chứng này khá đa dạng, có thể do uống nhiều rượu bia, lạm dụng thuốc kháng sinh hoặc chế độ ăn uống không hợp vệ sinh…

Triệu chứng rối loạn tiêu hóa điển hình là tình trạng rối loạn đại tiện, người bệnh có thể cảm thấy đau nặng bụng từng cơn, tiêu chảy hoặc táo bón, bụng căng to, ợ hơi liên tục. Ngoài ra, còn xuất hiện thêm những cơn đau bụng, thường là những cơn đau bụng dưới bên trái âm ỉ hoặc bộc phát dữ dội. Cơn đau có thể lan ra nhiều chỗ khác, thậm chí có thể lan ra phía sau lưng.

Rối loạn tiêu hóa ở mức độ nhẹ không đe dọa đến tính mạng nhưng lại ảnh hưởng rất lớn đến đời sống sinh hoạt. Rất nhiều trường hợp do chủ quan khiến bệnh tiến triển nặng gây ra các biến chứng nguy hiểm như: viêm đại tràng, viêm hoặc loét dạ dày, nhiễm khuẩn đường ruột... Vì vậy, nếu mắc phải tình trạng này, người bệnh tuyệt đối không được chủ quan. Tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương pháp điều trị kịp thời.

2. Viêm ruột thừa

Đau bụng dưới bên phải ở nam và nữ giới nhiều khả năng là do viêm ruột thừa. Triệu chứng của bệnh ban đầu chỉ là những cơn đau âm ỉ vùng quanh rốn sau đó chuyển dần sang bên phải. Triệu chứng này gần giống với những cơn đau dạ dày nên nhiều người rất dễ bị nhầm lẫn.

Đau ruột thừa còn kèm theo tình trạng sốt, rối loạn tiêu hóa, buồn nôn, chán ăn, bụng bị sưng... Khi gặp phải tình trạng này, người bệnh cần phải sơ cứu y tế nhanh chóng. Đây là trường hợp nguy hiểm nếu không được xử lý sớm có thể dẫn tới tử vong do nhiễm trùng máu và viêm phúc mạc toàn thể.

3. Viêm đường tiết niệu

Hệ tiết niệu bao gồm: 2 quả thận, hai niệu quản, bàng quang và niệu đạo. Viêm đường tiết niệu được hiểu là tình trạng nhiễm khuẩn tại bất cứ vị trí nào thuộc hệ tiết niệu. Tuy nhiên, đa phần các trường hợp đều được chẩn đoán nhiễm trùng tại niệu đạo và bàng quang, gây nên những cơn đau bụng dưới rốn ở cả nam và nữ giới.

Triệu chứng của viêm đường tiết niệu đôi khi không rõ ràng, thậm chí người bệnh chỉ tình cờ phát hiện khi đi khám sức khỏe tổng quát. Nếu có triệu chứng, người bệnh sẽ có các biểu hiện bất thường khi đi tiểu tiện như: tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu nhiều lần, tiểu ra máu hoặc mủ kèm theo mùi hôi khó chịu...Bên cạnh đó, nếu bị viêm bàng quang, viêm niệu đạo, người bệnh còn cảm thấy đau bụng dưới rốn hay đau vùng hông, cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội tùy theo tình trạng bệnh.

Đường tiết niệu là cơ quan thực hiện chức năng lọc máu, hình thành và bài tiết nước tiểu cũng như các chất độc hại ra khỏi cơ thể. Chình vì vậy, nếu cơ quan này bị viêm nhiễm và không được chữa trị kịp thời sẽ gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, đôi khi gây nhiễm trùng huyết, suy thận...đe dọa đến tính mạng. Do đó, việc đến cơ sở y tế để được thăm khám ngay khi thấy bản thân xuất hiện các triệu chứng bất thường là điều vô cùng cần thiết để bảo vệ sức khỏe bản thân.

4. Viêm bàng quang

Viêm bàng quang là căn bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng phổ biến ở những người cao tuổi, từ 50 trở lên. So với nam giới, bệnh phổ biến hơn nữ giới với tỷ lệ nữ/nam là 9/1.

Nguyên nhân gây viêm bàng quang thường là do các loại vi khuẩn kết hợp với các yếu tố thuận lợi để phát triển bệnh. Biểu hiện lâm sàng của bệnh là các triệu chứng tiểu buốt, tiểu ra máu, tiểu ra mủ ở cuối bãi. Ngoài ra, người bệnh còn gặp thêm các triệu chứng đau bụng dưới rốn, cơn đau ban đầu có thể âm ỉ từng cơn nhưng về sau càng trở nên dữ dội và liên tục hơn.

Điều trị viêm bàng quang tương đối đơn giản, người bệnh chủ yếu chỉ cần dùng một số loại thuốc kháng sinh, chống viêm. Tuy nhiên, nếu để bệnh cứ tiếp tục phát triển có thể gây viêm nhiễm đến thận, niệu quản và nhiều cơ quan khác, gây suy thận, bể thận, nhiễm trùng máu... Đặc biệt nguy hiểm tới sức khỏe và tính mạng.

5. Hội chứng ruột kích thích

Hội chứng ruột kích thích là một kiểu rối loạn thường gặp ở những người dưới 45 tuổi. Đây không phải là bệnh mà là một nhóm các triệu chứng về rối loạn chức năng của đường tiêu hóa. Trước đây, hội chứng này thường được gọi là viêm đại tràng, bệnh đại tràng co thắt, đại tràng dễ kích thích... Tuy nhiên, với sự phát triển của y học hiện nay, các triệu chứng rối loạn này đều được thống nhất gọi với cái tên hội chứng ruột kích thích.

Đến nay, người ta vẫn chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây ra hội chứng ruột kích thích là gì. Thế nhưng,các nghiên cứu cho thấy những bất thường của hệ thần kinh ở đường tiêu hóa, hoạt động co bóp của ống tiêu hóa, nhiễm khuẩn ruột, viêm dạ dày...là những yếu tố có liên quan. Người gặp phải hội chứng này thường có những thay đổi trong thói quen tiểu tiện, đau bụng dưới rốn, chướng bụng... Một số trường hợp bị khó tiêu, ợ nóng, buồn nôn, nôn, tiểu nhiều, mót tiểu, đau khi giao hợp.

Hội chứng ruột kích thích là một hội chứng rối loạn mãn tính, tái đi tái lại nhiều lần. Nếu không được điều trị đúng cách sẽ làm giảm chất lượng cuộc sống sinh hoạt, tinh thần...ảnh hưởng đến thể trạng, sức khỏe.

Nguyên nhân gây đau bụng dưới rốn ở nữ

Ngoài các dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nguy hiểm trên, đau bụng dưới bên phải, bên trái ở nữ còn có thể do một số nguyên nhân sau đây:

1. Do trứng rụng

Rụng trứng là hiện tượng sinh lý bình thường ở nữ giới trong độ tuổi sinh sản và là yếu tố quyết định đến khả năng mang thai. Sự rụng trứng diễn ra vào khoảng giữa chu kỳ kinh nguyệt. Theo đó, mỗi tháng sẽ có 1 hoặc nhiều hơn 1 trứng trưởng thành ở buồng trứng rụng xuống và đi vào ống dẫn tử cung. Tại đây, nếu gặp được tinh trùng thì trứng sẽ nhanh chóng diễn ra quá trình  thụ thai. Ngược lại, nếu sau 24h không gặp được tinh trùng, trứng sẽ bị đào thải ra bên ngoài tử cung, tạo nên hiện tượng kinh nguyệt.

Các biểu hiện của ngày rụng trứng có nhiều điểm tương đồng với dấu hiệu đến ngày kinh nguyệt. Chị em thường cảm thấy đau vùng chậu, đau bụng dưới rốn bên phải, bên trái hoặc cả 2 bên. Cơn đau có thể âm ỉ hoặc trở nên dữ dội tùy theo cơ địa của từng người. Ngoài ra,đi kèm với đó là tình trạng xuất hiện dịch nhầy ở cổ tử cung, thân nhiệt tăng cao, đau tức ngực, buồn nôn, chán ăn, dễ cáu gắt…

Nếu nguyên nhân đau bụng dưới bên phải nữ hoặc bên trái là do đến ngày rụng trứng, chị em không cần phải quá lo lắng. Đây thậm chí còn là dấu hiệu cho thấy cơ thể bạn đang khỏe mạnh. Vì vậy, nếu gặp phải trường hợp này, chị em cần chú ý nghỉ ngơi, ăn uống hợp lý để làm giảm các triệu chứng.

2. Viêm vòi trứng

Viêm vòi trứng là một bệnh lý phụ khoa phổ biến ở nữ giới hiện nay. Bệnh được hiểu là tình trạng vòi trứng bị viêm nhiễm do vi khuẩn tấn công. Nguyên nhân có thể do quan hệ tình dục không an toàn, vệ sinh vùng kín không đúng cách, nạo hút thai nhiều lần, mắc các bệnh ở cơ quan sinh dục…

Mỗi nữ giới đều có 2 vòi trứng ở 2 bên bụng. Vì vậy, khi vòi trứng bị viêm nhiễm, chị em có thể cảm thấy đau bụng dưới bên trái hoặc bên phải. Trường hợp nặng có thể đau cả 2 bên kèm theo những cơn đau lưng, mệt mỏi, sốt nhẹ.

Ngoài ra, biểu hiện của bệnh còn là tình trạng rối loạn kinh nguyệt, khí hư bất thường, đau khi quan hệ tình dục...Nhìn chung, viêm vòi trứng nếu phát hiện sớm sẽ không gây ra nhiều nguy hiểm, việc điều trị cũng tương đối đơn giản. Tuy nhiên, nếu để bệnh tiến triển nặng có thể gây vô sinh hiếm muộn, mang thai ngoài tử cung, áp xe buồng trứng... đặc biệt nguy hiểm.

3. Viêm vùng chậu

Vùng chậu của nữ giới nằm ở phía bụng dưới, bao gồm các cơ quan: tử cung, cổ tử cung, vòi trứng, buồng trứng, phúc mạc chậu và các mô mềm hỗ trợ. Viêm vùng chậu là bệnh phụ khoa xảy ra khi một hoặc nhiều cơ quan trong vùng chậu bị vi khuẩn tấn công và gây viêm nhiễm.

Triệu chứng của bệnh viêm vùng chậu ở mỗi nữ giới là khác nhau do còn phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Trong đó, dấu hiệu điển hình nhất là việc xuất hiện những cơn đau bụng dưới rốn bên phải, bên trái, cơn đau càng dữ dội hơn khi quan hệ tình dục. Ngoài ra, chị em còn gặp phải tình trạng khí hư ra nhiều, có mùi hôi và màu sắc bất thường, rối loạn kinh nguyệt, sốt, ớn lạnh...Ở một vài người còn cảm thấy khó khăn khi đi đại tiện, chướng bụng và mót rặn.

Viêm vùng chậu nếu không được điều trị sớm và đúng cách có thể dẫn đến vô sinh, mang thai ngoài dạ con, sảy thai, đau vùng chậu mãn tính...ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Vì vậy, nếu bị đau bụng dưới rốn bên phải, bên trái, nữ giới không nên chủ quan, cần thăm khám sớm để hạn chế thấp nhất các rủi ro có thể gặp phải.

4. U xơ tử cung

U xơ tử cung là bệnh phụ khoa thường gặp ở nữ giới trong độ tuổi từ 30 - 40. Bệnh là tình trạng trong thành tử cung hoặc bên ngoài bề mặt tử cung xuất hiện khối u bất thường do các tế bào cơ mềm và các mô tạo thành. Khối u có thước từ 0,1 đến hơn 20cm, tùy vào mức độ bệnh.

Theo các chuyên gia, triệu chứng bệnh u xơ tử cung phụ thuộc nhiều vào vị trí hơn là kích thước khối u. Ở giai đoạn sớm bệnh thường gây rối loạn kinh nguyệt, khí hư bất thường, đau bụng dưới rốn bên phải, bên trái, đau khi quan hệ…

U xơ tử cung nếu không được điều trị sớm có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như: băng huyết khi sinh, vỡ khối u gây chảy máu nặng, sảy thai, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản... Vì thế, nếu bị đau bụng dưới bên phải nữ hoặc bên trái, chị em nên khám bệnh càng sớm càng tốt.

5. Lạc nội mạc tử cung

Lạc nội mạc tử cung là tình trạng các mô đáng lẽ phải phát triển trong tử cung lại được tìm thấy ở các bộ phận khác trên cơ thể. Đa số các trường hợp lạc nội mạc tử cung được phát hiện ở vùng chậu như: buồng trứng, vòi trứng, mặt sau của tử cung…

Cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra chính xác nguyên nhân gây lạc nội mạc tử cung là gì. Tuy nhiên, những bất thường về hệ miễn dịch, sự biến đổi của các tế bào phúc mạc, tế bào phôi thai... được cho là các yếu tố có liên quan mật thiết.

Ở giai đoạn đầu, triệu chứng của lạc nội mạc tử cung thường là tình trạng đau ở vùng chậu, thường trong giai đoạn hành kinh. Theo thời thời gian, cơn đau này sẽ có xu hướng tăng dần, đau khi giao hợp, chảy máu ồ ạt trong ngày hành kinh. Ngoài ra, một số trường hợp xuất hiện thêm các triệu chứng như: mệt mỏi, tiêu chảy, táo bón, buồn nôn…

Lạc nội mạc tử cung có thể gây vô sinh nếu chậm trễ điều trị. Thậm chí, có thể biến chứng thành ung thư buồng trứng hoặc u lạc nội mạc tử cung... nguy hiểm đến tính mạng.

Nguyên nhân đau bụng dưới rốn ở nam giới

So với nữ giới, các nguyên nhân đau bụng dưới rốn bên phải, bên trái ở nam giới thường ít hơn. Chủ yếu, đến từ các vấn đề ở tinh hoàn hoặc viêm tuyến tiền liệt. Cụ thể:

1. Xoắn tinh hoàn

Xoắn tinh hoàn là tình trạng tinh hoàn bị xoắn quanh trục, làm tắc nghẽn mạch máu nuôi tinh hoàn gây nên tình trạng phù nề, sung huyết và hoại tử tinh hoàn. Bệnh được chia làm 2 nhóm chính gồm:

• Xoắn tinh hoàn tinh mạc: thường gặp ở trẻ nhỏ, trẻ sở sinh do dây chằng bìu không cố định hoàn toàn vào vách bìu khiến tinh hoàn xoay tự do trong bìu.
• Xoắn trong tinh mạc: thường gặp ở thanh thiếu niên, người trưởng thành. Nguyên nhân là do tinh mạc bám cao vào thừng tinh, làm tinh hoàn xoay quanh thừng tinh như quả lắc.

Nam giới bị xoắn tinh hoàn thường có các biểu hiện như: đau dữ dội đột ngột ở một bên tinh hoàn, bìu sưng to, buồn nôn và nôn, đau bụng dưới rốn bên phải, trái. Theo các chuyên gia, xoắn tinh hoàn nếu không điều trị sớm sẽ khiến tinh hoàn bị tổn thương vĩnh viễn, nam giới có thể phải tiến hành cắt bỏ, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Chính vì vậy, đau bụng dưới bên phải ở nam là dấu hiệu cần hết sức lưu ý.

2. Viêm tuyến tiền liệt

Tuyến tiền liệt là tuyến đặc biệt chỉ có ở nam giới, nằm ở phía dưới bàng quang, bao quanh niệu đạo. Chức năng chính của tuyến tiền liệt là tiết ra chất dịch được hòa với tinh dịch, giúp bảo vệ tinh dịch chống lại các tác nhân gây bệnh, giúp tinh trùng được khỏe mạnh và hoạt động thuận lợi.

Viêm tuyến tiền liệt là tình trạng nhiễm trùng hoặc viêm nhiễm tại bất kỳ vị trí nào thuộc tuyến tiền liệt. Tác nhân chính gây bệnh thường do vi khuẩn do tình trạng nhiễm trùng ngược dòng của viêm niệu đạo, viêm mào tinh hoặc các vùng lân cận.

Bệnh có nhiều dạng khác nhau, mỗi dạng có những triệu chứng khác. Với viêm tuyến tiền liệt cấp tính, nam giới có thể cảm thấy sốt, ớn lạnh, mệt mỏi, đau nhức cơ thể, đau bộ phận sinh dục, đau bụng dưới rốn...Khi bệnh chuyển sang giai đoạn mãn tính, người bệnh sẽ cảm thấy đau khi đi tiểu, mắc tiểu thường xuyên, sốt nhẹ, đau ở bộ phận sinh dục…

Theo các chuyên gia, viêm tuyến tiền liệt ở dạng cấp tính hay mãn tính đều gây ra nhiều ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe và đời sống sinh hoạt. Nếu để bệnh phát triển lâu ngày có thể gây nhiễm trùng đường tiết niệu, gây vô sinh hiếm muộn. Thậm chí, trường hợp nặng có thể gây nhiễm trùng máu, viêm nội mạc cơ tim, viêm tinh hoàn, ung thư tiền liệt tuyến... Vì vậy, đau bụng dưới bên phải ở nam là triệu chứng bất thường nam giới tuyệt đối không được chủ quan.

Như vậy, đau bụng dưới bên trái, phải ở cả nam và nữ giới là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý khác nhau, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý, sức khỏe, chức năng sinh lý và sinh sản. Vì vậy, nếu gặp phải tình trạng này, người bệnh tuyệt đối không được chủ quan, nên đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám sớm, tránh để xảy ra các hậu quả nghiêm trọng tới sức khỏe.