Tam Thanh (三清) là ba vị thần tiên tối cao trong Đạo giáo tại Trung Quốc. Tam Thanh bao gồm:
Ngọc Thanh Nguyên Thủy Thiên Tôn
Thượng Thanh Linh Bảo Thiên Tôn
Thái Thanh Đạo Đức Thiên Tôn, cũng chính là Thái Thượng Lão Quân, giáng thân Lão Tử là Đạo Giáo Tổ Sư.
Nguồn gốc
[sửa | sửa mã nguồn]
Theo Đạo giáo tông nguyên (道教宗源):
Ba vị tôn thần này mỗi vị là giáo chủ, tức Tam Động chi tôn thần, thống ngự các thần, là tông của thần vương, chủ của phi tiên, vũ trụ vạn vật đều do 3 vị sáng tạo ra.
Thanh khí hóa thành Thiên Bảo Quân (天宝君) hay Nguyên Thuỷ Thiên Tôn, cư trú tại Thanh Vi Thiên Ngọc Thanh Cảnh (清微天玉清境), nên xưng là Ngọc Thanh (玉清).
Xích khí hóa làm Linh Bảo Quân (灵宝君), cũng xưng là Linh Bảo Thiên Tôn, cư trú tại Vũ Dư Thiên Thượng Thanh Cảnh (禹余天上清境), cho nên xưng là Thượng Thanh (上清).
Huyền khí hóa làm Thần Bảo Quân (神宝君), cũng xưng là Đạo Đức Thiên Tôn, tức Thái Thượng Lão Quân (太上老君), cư trú tại Đại Xích Thiên Thái Thanh Cảnh (大赤天太清境), cho nên xưng là Thái Thanh (太清).
Trong Tùy thư – Kinh tịch chí (隋书 - 经籍志) cho rằng, Nguyên Thuỷ Thiên Tôn sinh ra trước cả hỗn độn[1] cho nên xưng là Nguyên Thuỷ.
Trong Tùy thư – Thích Lão chí (隋书 - 释老志) cho rằng, Thái Thượng Lão Quân sinh trước hỗn độn,[1] từng làm thầy Tam Hoàng Ngũ Đế.
Tranh vẽ Tam Thanh
Có thuyết cho rằng, Tam Thanh là 3 hóa thân của Nguyên Thuỷ Thiên Tôn vào những thời kì khác nhau. Cũng có thuyết cho rằng, cả ba đều là từ một thể thống nhất hóa ra ba thể, đồng thời vừa là ba vừa là một.
Đạo giáo Tam Thanh
Tôn hiệu
[sửa | sửa mã nguồn]
Nguyên Thủy Thiên Tôn tức Nguyên Thủy Thiên Vương, tôn hiệu thường gọi là Ngọc Thanh Nguyên Thủy Thiên Tôn.
Linh Bảo Thiên Tôn tôn hiệu đầy đủ là Ngọc Thanh Cao Thánh Thái Thượng Ngọc Thần Nguyên Hoàng Đại Đạo Quân, đến đời Đường gọi là Thái Thượng Đại Đạo Quân, đời Tống gọi là Linh Bảo Quân, trong Đạo giáo còn gọi là Thượng Thanh Linh Bảo Thiên Tôn.
Đạo Đức Thiên Tôn chính là Thái Thượng Lão Quân, là Giáo chủ, còn gọi là Hỗn Nguyên Lão Quân, Hàng Sinh Thiên Tôn, Thái Thanh Đại Đế. Tương truyền Đạo Đức Thiên Tôn giáng trần chính là Lão Tử.
Tạo hình
[sửa | sửa mã nguồn]
Trong các tranh tượng thờ Tam Thanh, cả ba được tạo hình thành ba ông lão. Nguyên Thủy Thiên Tôn ngồi giữa, cầm viên ngọc, Đạo Đức Thiên Tôn ngồi bên trái, cầm cây quạt, Linh Bảo Thiên Tôn ngồi bên phải, cầm cây như ý.
Thái Thanh Đạo Đức Thiên Tôn chùa Bổ Đà
Tam thanh ở động Thiên Tôn , Ninh Bình
Xem thêm
[sửa | sửa mã nguồn]
Đạo Đức Kinh
Đạo Thư
Các vị thần Trung Quốc
Đạo giáo
Tam nguyên
Tam quan đại đế
Tứ ngự
Ngũ lão (5 vị thần của 5 hướng Đông Tây Nam Bắc và Trung)
Lục ty (6 vị thần của sao Nam tào)
Thất nguyên (7 vị thần của sao Bắc Đẩu)
Bát cực (Bát tiên)
Cửu diệu (9 vị thần của 9 sao trên trời bao gồm Thái dương, Thái âm, Kim tinh, Mộc Tinh, Thủy Tinh, Hỏa Tinh, Thổ tinh, La Hầu Tinh và Kế Đô tinh)
Thập Đô (Thập điện diêm vương)
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]
^ abHỗn độn ở đây được hiểu đơn giản là trạng thái trước khi vũ trụ hình thành
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn] Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện về Tam Thanh (Đạo giáo).
道教三清
Bài viết liên quan đến Trung Quốc này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện về Tam Thanh (Đạo giáo). 
Thái Thanh Đạo Đức Thiên Tôn chùa Bổ Đà 
Tam thanh ở động Thiên Tôn , Ninh Bình 
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện về Tam Thanh (Đạo giáo). 