Tập Làm Văn: Luyện Tập Tả Cảnh (trang 62 Sgk Tiếng Việt 5)

Câu 1 (trang 62 sgk Tiếng Việt 5): Đọc các đoạn văn dưới đây và trả lời câu hỏi:

a) – Đoạn văn tả đặc điểm gì của biển?

- Để tả đặc điểm đó, tác giả đã quan sát những gì, vào những thời điểm nào?

- Khi quan sát biển, tác giả đã có liên tưởng thú vị như thế nào?

b) – Con kênh được quan sát vào những thời điểm nào trong ngày?

- Tác giả nhận ra đặc điểm của con kênh chủ yếu bằng giác quan nào?

- Nêu tác dụng của những liên tưởng khi quan sát và miêu tả con kênh.

Giải đáp:

a)

- Đoạn văn tả sự thay đổi màu sắc của biển theo màu sắc của trời và mây.

- Để tả đặc điểm đó, tác giả đã quan sát bầu trời và mặt biển vào các thời điểm khác nhau: khi bầu trời xanh thẳm / khi bầu trời rải mây trắng nhạt / khi bầu trời âm u mây mưa / khi bầu trời ầm ầm giông gió.

- Khi quan sát sự thay đổi màu sắc của biển, tác giả liên tưởng đến sự thay đổi tâm trạng của con người, biển được ví như con người – cũng biết buồn, biết vui, lúc tẻ nhạt, lạnh lùng, lúc sôi nổi, hả hê, lúc thì đăm chiêu và gắt gỏng.

b)

- Con kênh được quan sát vào mọi thời điểm trong ngày: suốt ngày, tù lúc mặt trời mọc đến lúc mặt trời lặn, buổi sáng, giữa trưa và lúc trời chiều.

- Để tả những đặc điểm đó của con kênh tác giả cảm nhận chủ yếu bằng thị giác (bằng mắt nhìn): thấy nắng nơi đây đổ lửa xuống mặt đất bốn bề trống huếch trống hoác.

+ Buổi sáng – phơn phớt màu đào; giữa trưa – hóa thanh dòng thủy ngân cuồn cuộn lóa mắt; về chiều – biến thành một con suối lửa.

- Tác dụng của những liên tưởng trên là: giúp người đọc hình dung được cái nắng nóng dữ dội ở nơi có con kênh Mặt Trời này; làm cho cảnh vật hiện ra sinh động hơn, ấn tượng hơn với người đọc.

Câu 2 (trang 62): Dựa vào kết quả quan sát của mình, em hãy lập dàn ý bài văn miêu tả một cảnh sông nước (một vùng biển, một dòng sông, một con suối hay một hồ nước).

Giải đáp:

a. Mở bài: Giới thiệu bao quát mặt hồ.

- Thăm quan công viên nước Đầm Sen, không thể bỏ nét đẹp rất riêng của hồ nước ở đây.

b. Thân bài: Tả từng cảnh hoặc sự thay đổi của cảnh theo thời gian.

- Hồ nước khá rộng, hình bầu dục, từ khu vực cho mướn thuyền ngắm nhìn mặt hồ thật là thích.

- Buổi sáng khi những đoàn khách thăm quan còn thưa thớt, mặt hồ trong veo tựa tấm gương lớn, từng đám mây lững lờ trôi trên mặt hồ, cây cối xung quanh cũng nghiêng mình soi bóng.

- Đến trưa, mặt hồ loang loáng phản chiếu ánh nắng gay gắt, từng cơn gió thổi qua mặt hồ đem theo hơi nước làm dịu bớt cái nóng oi bức, cành lá xào xạc gọi mời gió đến.

- Chiều đến, lượng khách đến vui chơi trên hồ là đông nhất, thuyền không đủ cho khách thuê.

- Những thuyền dọc ngang trên hồ, bánh quay quạt nước tòm tõm tạo nên những vòng tròn sóng, vỗ nhẹ vào bờ, tiếng nói và tiếng cười đùa vui vẻ văng vẳng khắp hồ.

- Khi mặt trời sắp lặn sau những hàng cây, người chơi thuyền cũng dần thưa thớt, ánh hoàng hôn chiếu lên mặt hồ, hồ lấp lánh như được đắp lên một lớp chăn vàng.

- Ánh nắng tắt hẳn, trò chơi đạp thuyền trên hồ kết thúc, mặt hồ trở lại vẻ phẳng lặng, yên tĩnh.

- Gió đùa, những gợn sóng lăn tăn nổi lên, mặt hồ lấp lánh ánh bạc.

c. Kết bài:

- Ngắm nhìn hồ nước thật thích thúc.

- Hồ như một máy điều hòa không khí, đem lại sự mát mẻ dễ chịu cho cả công viên.

Bài trước: Luyện từ và câu: Dùng từ đồng âm để chơi chữ (trang 61 sgk Tiếng Việt 5) Bài tiếp: Tập đọc: Những người bạn tốt (trang 65 sgk Tiếng Việt 5)