Thánh Thất Đô Thành - Cao Đài Nantes

Thánh thất Đô Thành thuộc Hội Thánh Cao Đài Ban Chỉnh Đạo Ảnh Đạt Truyền & Đạt Linh

Một số sự kiện lịch sử

Đại hội thành lập Ban Chỉnh Đạo được tổ chức ngày 14-10 Giáp Tuất (20-11-1934) tại thánh thất An Hội (tỉnh Bến Tre) do Ngài Quyền Thượng Đầu Sư Nguyễn Ngọc Tương và Ngài Quyền Ngọc Đầu Sư Lê Bá Trang cùng một số Thiên phong như Ngài Bảo Pháp Nguyễn Trung Hậu, Bảo Văn Pháp Quân Cao Quỳnh Diêu, v.v… cùng 85 họ đạo trong 18 tỉnh tách rời từ Tòa Thánh Tây Ninh về dự. Hết thảy được chừng 1.300 vị.

Ngày 18-11 Giáp Tuất (24-12-1934), nhóm đại hội thành lập Hội Thánh Ban Chỉnh Đạo, bầu Ngài Quyền Đầu Sư Ngọc Trang Thanh làm Thượng Chưởng Pháp, bầu ba vị Chánh Phối Sư Ngọc Kinh Thanh, Thượng Lai Thanh và Thái Minh Thanh phụ trách hành chánh đạo.

Đại hội Vạn Linh từ 8 đến 11-01 Ất Hợi (11 đến 14-2-1935) có 88 họ đạo trong 20 tỉnh đến dự và bỏ thăm lập Hội Thánh Ban Chỉnh Đạo, bầu Ngài Nguyễn Ngọc Tương lên ngôi Giáo Tông. Lễ đăng điện Giáo Tông được cử hành long trọng ngày 07-4 Ất Hợi (09-5-1935). Hội Thánh nhóm lần đầu tiên vào ngày 08-01 Bính Tý (31-01-1936) có 96 thánh thất (trong số 135 thánh thất) quy tụ về Ban Chỉnh Đạo.

Sau khi tổ chức xong Hội Thánh, Ban Cửu Viện, đầu họ đạo tỉnh, đầu họ đạo các thánh thất, ban cai quản, ban trị sự, ban hành thiện, các dự án thành lập nhà tu trung thừa, nhà tu thượng thừa, Ngài Nguyễn Ngọc Tương nhập đại tịnh 120 ngày tại Thiên Lý Mật Truyền từ 07-7 Ất Hợi (05-8-1935), quyền hành chánh đạo giao cho Thượng Chưởng pháp Lê Bá Trang. Tiếp theo Ngài còn bảy lần nhập đại tịnh vào các năm 1936, 1937, 1939, 1940, 1941.

Ngày 07 đến 15-01 Mậu Dần (1938) lễ thành đạo được tổ chức trọng thể. Công cuộc chỉnh đạo đã xong, cơ đạo đã qua cơn khảo đảo, Hội Thánh Ban Chỉnh Đạo đổi tên là Hội Thánh Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ, nhưng trên bảng hiệu các thánh thất hoặc trên giấy tờ thường dùng danh xưng là Hội Thánh dưới quyền ủng hộ của Đức Giáo Tông Nguyễn Ngọc Tương. Cũng trong ngày lễ nầy, Đức Giáo Tông Nguyễn Ngọc Tương phong chức Thập Nhị Thời Quân ra mắt toàn đạo: Nguyễn Văn Cho (Chưởng Quản Hiệp Thiên Đài), Nguyễn Ngọc Thắng (Bảo Thế), Tạ Văn Tân (Bảo Pháp), Trần Chí Thành (Hiến Thế, lúc ấy còn trẻ nên đến năm 1953 mới nhận), Phạm Hồng Tiên (Tiếp Đạo), Lê Thành Tính (Khai Thế), Phạm Văn Ngọ (Bảo Đạo).

Năm 1939 xây cất nhà Thiên Lý Mật Truyền trên miếng đất trước nhà tu thượng thừa nam và nhà tịnh cho các vị thượng thừa nam sau Thiên Lý Mật Truyền. Đức Giáo Tông Nguyễn Ngọc Tương cũng dời về ở nơi đây và đặt tên khu đất nầy là vườn Trước Hoa Kỳ Thọ.

Văn phòng Giáo Tông dưới Thiên Lý Mật Truyền được thành lập do ông Châu Văn Trận làm Đầu Phòng Văn nam và bà Nguyễn Thị Thiên Hương làm Đầu Phòng Văn nữ. Ông Khai Thế Lê Thành Tính làm Tổng Lý Văn Phòng Cửu Viện. Ông Trần Chí Thành làm Phó Tổng Lý. Mỗi Viện đều có một thư ký. Ông Thái Giáp Thanh ở Tân Quý Tây làm Thái Chánh Phối Sư. Ông Thượng Trò Thanh ở Tân Hương làm Thượng Chánh Phối Sư. Ông Ngọc Chung Thanh ở Sơn Đốc làm Ngọc Chánh Phối Sư.

Ngày 08-01 Canh Thìn (1940), khánh thành tịnh xá cho bực thượng thừa nam ở hiến thân làm công quả và tu tịnh. Mở cửa khai tịnh lần đầu do đích thân Giáo Tông Nguyễn Ngọc Tương truyền dạy.

Năm 1941 nhà tu trung thừa nữ được dời về mảnh đất rộng rãi hơn gần nhà tu thượng thừa nữ và Diêu Trì Bửu Điện, do bà Chánh Phối Sư Hương An quản lý.

Năm 1942, nhiều ban Minh Đạo được phái đi thăm viếng các thánh thất để chấn chỉnh sự tu hành và củng cố đức tin đạo hữu. Ngày 15-8 Nhâm Ngọ (1942) khánh thành nhà tu thượng thừa nữ.

Sau tháng 8-1945, ông Nguyễn Khắc Bích được phong chức Hiến Đạo Hiệp Thiên Đài. Đức Giáo Tông Nguyễn Ngọc Tương thường dạy “người đạo chỉ phải lo tu hành và cầu nguyện mà thôi, chẳng nên xu hướng vào việc quốc sự.”

Năm 1948, thanh đồng Tô Văn Pho được phái đi hành đạo ở Hà Nội.

Lần cuối Đức Giáo Tông Nguyễn Ngọc Tương nhập đại tịnh 9 năm 81 ngày suốt từ ngày 21 rạng 22-02 Nhâm Tuất (giờ Tý ngày 07 rạng 08-4-1942) đến giờ Tý 14 rạng 15-5 Tân Mão (17 rạng 18-6-1951).

Ngày 19-5 Tân Mão (22-6-1951) ba vị bác sĩ khám nghiệm di thể Đức Giáo Tông Nguyễn Ngọc Tương. Các ông tuyên bố Ngài đã quy thiên từ hai ngày trước nhưng vì tinh thần mạnh nên nhục thể chưa hoại.

Lễ đại tang kể từ ngày 24-5 Tân Mão có trên 10.000 người tham dự. Bửu tháp của Ngài được xây ở sân trước, ngay mặt tiền Tòa Thánh.

Vào năm 1965, Hội Thánh dưới sự lãnh đạo của ba vị Quyền Chưởng Pháp (Nguyễn Khắc Bích, Lê Thành Tính và Nguyễn Ngọc Thắng), ba vị Quyền Đầu Sư (Ngọc Biện Thanh, Thượng Thuộc Thanh, và Thái Chung Thanh) và ba vị Chánh Phối Sư (Ngọc Núi Thanh, Thượng Khuê Thanh và Thái Hồ Thanh) và Nữ Chánh Phối Sư Hương Phụng, chủ trương xây dựng Tổ Đình. Từ việc góp tiền, chi tiền mua đất, vẽ hoạ đồ Tổ Đình, cứu trợ, v.v… lại thêm ảnh hưởng của chiến tranh đương thời, làm rạn nứt Hội Thánh trong ba năm 1968, 1969, 1970, để rồi Hội Thánh phân hóa với sự ra đời của Giáo Hội Bến Tre.

Ngày 28-5-1970, Nghị định số 378/BNV cho phép Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ Giáo Hội Bến Tre được sinh hoạt hành đạo theo bản điều lệ với thành phần ban sáng lập gồm có Thượng Chánh Phối Sư Đặng Văn Khuê, Thái Chánh Phối Sư Nguyễn Văn Tân, Nữ Chánh Phối Sư Lương Thị Phụng, Khai Đạo Lưu Ngọc Nữ, Nữ Phối Sư Hương Nguyệt (thứ nữ Đức Giáo Tông) và ông Thượng Nghị Sĩ Nguyễn Ngọc Kỷ (trưởng nam Ngài Nguyễn Ngọc Tương). Giáo Hội Bến Tre đặt Hội Thánh tại thánh thất Đô Thành Sài Gòn dưới sự lãnh đạo của các vị: Hiến Thế Trần Chí Thành, Khai Đạo Lưu Ngọc Nữ, hai Chánh Phối Sư Thượng Khuê Thanh và Thái Tân Thanh và nữ Chánh Phối Sư Hương Phụng.

Ngày 11-11 Nhâm Tý (1972) Giáo Hội Bến Tre (tại thánh thất Đô Thành) ký kết thỏa ước liên giao hành đạo giữa các hội thánh tại thánh thất Tây Thành (Cần Thơ) quy tụ 18/20 phái đạo Cao Đài, bên trong có sự ngầm giúp của Mặt Trận Giải Phóng Khu Tây Nam Bộ để thành lập tổ chức liên giao 18 hội thánh Cao Đài.

Trong thời gian ba năm từ ngày thành lập Giáo Hội Bến Tre (tại thánh thất Đô Thành), các vị chức sắc lớn dần dần quy liễu hết sáu vị. Từ năm 1973, bộ phận Cửu Viện được tăng cường bổ sung: Tổng Lý ba viện Nội, Lễ, Hòa là Phối Sư Thái Yển Thanh; Tổng Lý ba viện Ngoại, Học, Phước là Chánh Phối Sư Thượng Biện Thanh; Tổng Lý ba viện Hộ, Công, Nông là Quyền Thái Chánh Phối Sư Thái Tá Thanh.

Sau ngày 30-4-1975, tại Thành phố HCM, Giáo Hội Bến Tre (tại thánh thất Đô Thành) được tiếp tục hoạt động bình thường, tổ chức học tập nghị quyết trung ương 24/TW theo hướng dẫn của Ủy Ban Mặt Trận Khu 8 và Khu 9. Giáo Hội Bến Tre (tại thánh thất Đô Thành) ra châu tri tuyên bố giải thể cho trên 10.000 thanh niên trước đây xuất gia (trốn quân dịch) được hoàn tục.

Tại Bến Tre, vào tháng 8-1975 chính quyền tỉnh Bến Tre cho mời các vị chức sắc lãnh đạo Hội Thánh Ban Chỉnh Đạo tại Tòa Thánh Bến Tre: Nho Chưởng Pháp Nguyễn Khắc Bích, Ngọc Chánh Phối Sư Phan Văn Đáng, Thái Chánh Phối Sư Trần Văn Vững. Sau đó ba vị phải làm bản kiểm điểm.

Ngày 15-8-1975, Hội Thánh ra châu tri 901 tuyên bố giải thể cơ cấu tổ chức hành chánh đạo từ trung ương (Hội Thánh) đến cơ sở (thánh thất) trong toàn phái. Ở Tòa Thánh chỉ bầu ra ban quản lý từ 3 đến 5 người theo hướng dẫn của Mặt Trận Tổ Quốc, để trông coi cơ sở vật chất của đạo, kể cả việc lễ bái của tín đồ. Tại thánh thất, nhà tu ở các địa phương cũng phải bầu lại một ban quản lý từ 1 đến 3 người theo sự hướng dẫn của Mặt Trận Tổ Quốc nơi đó.

Ngày 26-10-1975, tại Tòa Thánh Bến Tre có buổi học tập cho hơn 200 người, đủ mặt chức sắc các cấp và tín đồ quanh vùng. Thi hành chỉ thị của Trung Ương, chánh quyền và Mặt Trận Tổ Quốc tỉnh Bến Tre đã đọc và giải thích một văn thơ của Mặt Trận Tổ Quốc tỉnh Bến Tre gởi cho toàn đạo trong tỉnh. Đại diện chính quyền xác nhận đạo Cao Đài Ban Chỉnh Đạo chỉ có một Hội Thánh …

Những năm 1983-1984, Hội Thánh Cao Đài Ban Chỉnh Đạo Giáo Hội Bến Tre ở Đô Thành công khai hóa huân chương kháng chiến hạng nhì do Nhà Nước thưởng cho Hội Thánh Cao Đài Ban Chỉnh Đạo vào năm 1954.

Cuối năm 1993, Chánh Phối Sư Ngọc Đáng Thanh rời Bến Tre lui về nhà riêng dưỡng bệnh ở xã Mỹ Lệ.

Ngày 05-5-1994, Ban Quản Lý Tòa Thánh Bến Tre tổ chức gặp một số chức sắc Giáo Hội Bến Tre (ở thánh thất Đô Thành) mở đường cho tiến trình hòa hợp hoàn nguyên.

Ngày 07 và 08-6-1994, được sự chấp thuận của tỉnh Bến Tre, Ban Quản lý Tòa Thánh Bến Tre tổ chức học tập có sự hiện diện của 125 vị chức sắc có thư mời và trên 200 vị dự thính. Đa số đồng ý phục hồi toàn vẹn Hội Thánh Ban Chỉnh Đạo tại Bến Tre đúng theo chính sách của Nhà Nước và cử Ban Vận Động gồm 15 vị nam nữ thuộc cả hai Hội Thánh để chuẩn bị tiến tới Đại hội Nhơn Sanh và Đại hội Hội Thánh Ban Chỉnh Đạo hợp nhất. Gần một tháng sau, Ban Tôn Giáo của Chính Phủ công nhận Ban Vận Động và cho phép hoạt động từ ngày 01-7-1994.

Ban Vận Động hoạt động được một thời gian nhưng số thành viên thuộc phía Tòa Thánh Bến Tre khuyết 14 vị không chịu hợp tác, nên phải bổ sung thêm 14 vị cho đủ 25 vị. Sau ba năm hoạt động tích cực với không ít khó khăn, Ban Vận Động đã hoàn thành kết quả.

Ngày 07-8-1997, Đại Hội Đại Biểu Nhơn Sanh khai mạc trọng thể tại Tòa Thánh Bến Tre đón tiếp 229 đại biểu từ 249 thánh thất ở 26 tỉnh, thành về dự. Đại Hội thông qua hiến chương, luật công cử chức sắc và chương trình hành đạo, bầu tín nhiệm 2 vị cố vấn. Ban Thường Trực Hội Thánh Ban Chỉnh Đạo gồm 9 vị như sau :

Ban Cố vấn: Ngọc Đáng Thanh, Trần Chí Thành.

Ban Thường Trực Hội Thánh: Tô Văn Pho (Trưởng Ban); Châu Văn Phon (Phó Ban 1); Trần Văn Liệp (Phó Ban 2); các thành viên là Nguyễn Thị Nguyệt, Lê Văn Sáu, Nguyễn Tấn Hưng, Võ Văn Nho, Đoàn Văn Thức và Nguyễn Văn Lãnh.

Ngày 08-8-1997, Ban Tôn Giáo của Chính Phủ ký quyết định số 26/QĐ/TGCP công nhận tư cách pháp nhân của Giáo Hội Hội Thánh Cao Đài Ban Chỉnh Đạo tại Tòa Thánh Bến Tre với sự hợp nhứt hai Hội Thánh Ban Chỉnh Đạo: Bến Tre và Đô Thành.

Ngày 06-10-1998, Thượng Đầu Sư Tô Văn Pho, Trưởng Ban Thường Trực Hội Thánh quy thiên. Bửu tháp được xây tại vườn Trước Hoa Kỳ Thọ.

Ngày 05-5 Kỷ Mão (18-6-1999), Cố Vấn Ban Thường Trực Hội Thánh là Thượng Sanh Trần Chí Thành quy thiên, thọ 81 tuổi. Bửu tháp được xây tại vườn Trước Hoa Kỳ Thọ.

Ngày 08-9 Canh Thìn (05-10-2000), Phó Ban Thường Trực Hội Thánh là Chánh Phối Sư Quyền Đầu Sư Thượng Phon Thanh quy liễu lúc 2 giờ khuya. Tang lễ cử hành tại bửu điện từ ngày 06 đến 09-10-2000. Bửu tháp được xây tại vườn Trước Hoa Kỳ Thọ.

Tổng kết nhiệm kỳ 5 năm 1997-2002 về nhân sự, Hội Thánh Ban Chỉnh Đạo đã công cử 1.403 chức sắc (28 điền khuyết), 3 đầu sư, 12 phối sư, 58 giáo sư, 155 giáo hữu, 1.247 lễ sanh; 6.972 chức việc, có thêm 3.500 tín đồ nhập môn, 124 chức sắc nam nữ thọ giới thượng thừa.

Chức sắc Hiệp Thiên Đài đang hoạt động có 17 vị.

Chức sắc Cửu Trùng Đài đang hoạt động có: lễ sanh 2.678, giáo hữu 216 (hàm phong 42), giáo sư 64 (hàm phong 33), phối sư 13 (hàm phong 5), chánh phối sư 3, đầu sư 3 với 788.000 tín đồ nam nữ.

Công cử 11 ban đại diện tỉnh, thành phố và 217 họ đạo.

Còn 52 thánh thất chưa hoàn nguyên.

Tòa Thánh Bến Tre dùng thánh thất An Hội Bến Tre xây cất lại năm 1935 làm Tòa Thánh. Đây là Tòa Thánh không có quả càn khôn nơi Bát Quái Đài. Tòa Thánh xây cất đã trên 70 năm, xưa nhứt so với tất cả các Tòa Thánh khác. Phía sau Tòa Thánh là Thiên Phong Đường, nơi làm việc của các chức sắc cao cấp. Đứng hàng thứ nhì về số lượng thánh sở Cao Đài, phái Bến Tre hiện có 264 thánh thất và 36 thánh thất bị hư hoại chưa cất lại. Bến Tre là tỉnh có nhiều thánh thất Ban Chỉnh Đạo nhất (61 thất).

Thánh thất Hà Nội thuộc Hội Thánh Cao Đài Ban Chỉnh Đạo

Thánh thất Thái Bình Thánh Địa, thường gọi là Nhà Nhóm, đây là một thánh thất đặc biệt của Ban Chỉnh Đạo, chỉ cách cổng số 12 Tòa Thánh Tây Ninh khoảng 200m, là thánh sở không cất hai tháp Hiệp Thiên Đài, do Đức Ngọc Lịch Nguyệt hiến đất và xây dựng, và cũng là nơi Ngài đã cùng làm việc với các Ngài Lê Bá Trang, Nguyễn Ngọc Tương. Nơi đây còn di tích bàn, ghế, tủ, hình ảnh của Ngài Lê Bá Trang để lại, và là nơi đã cất giữ bảy chiếc ngai, bộ lọng tàn và hai dàn bát bửu của Tòa Thánh Tây Ninh trong thời gian Pháp chiếm Tòa Thánh từ 1941 đến 1946.

Nét nổi bật của Hội Thánh Ban Chỉnh Đạo là:

- Lập nhà tu trung thừa ở địa phương để đào luyện những người có chí trở thành bậc tài đức để ra gánh vác việc phổ thông chơn đạo.

- Lập nhà tu thượng thừa dành cho các bậc chơn tu giải thoát vào học phép tịnh luyện. Giáo hữu phải về nhà tu thượng thừa Tòa Thánh học tịnh 36 ngày, giáo sư học tịnh 72 ngày, phối sư 108 ngày. Hàng tháng 4 ngày tịnh hội cho hàng chức sắc thượng thừa. Nam thì để râu, để tóc.

- Chủ trương không dùng cơ bút ở Hiệp Thiên Đài nên mỗi việc cần thi hành, Đức Giáo Tông Nguyễn Ngọc Tương đều viết thành văn hết, chức sắc chức việc theo đó mà thực thi từ hành lễ, giáo lý, các quy giới, nội luật thánh thất, lập họ đạo, công cử chức sắc, v.v…

- Lập phép bí tích riêng: phép đại xá, phép giải khổ.

Sau ngày lễ thành đạo, suốt năm 1938, Đức Giáo Tông Nguyễn Ngọc Tương đi viếng các thánh thất và làm phép đại xá và giải khổ cho từng nơi. Sau nầy cứ ba năm đáo lệ một lần, Hội Thánh lập Cửu Trùng Thiên ở sân trước Tòa Thánh, thỉnh Đức Giáo Tông Nguyễn Ngọc Tương đăng đài chứng lễ làm phép.

Đạt Truyền & Đạt Linh

Trở lại trang chánh

Từ khóa » Thánh Thất Cao đài Bến Tre