The World Is Flat: Thế Giới Phẳng Là Gì? - CAPAPHAM | CPP

[CPP] Thế giới phẳng đã trở thành thuật ngữ quen thuộc chỉ sự phát triển toàn cầu hóa từ những năm đầu của thế kỷ 21 khi mười nhân tố lớn liên quan đến kinh tế và khoa học kỹ thuật trên thế giới cùng nhau tác động, khiến cho các mô hình xã hội, chính trị và xã hội đã bị thay đổi và thế giới trở nên phẳng hơn bao giờ hết khi sự tiếp xúc giữa các cá nhân trở nên dễ dàng và chặt chẽ hơn trước.

  Thế giới phẳng: Tóm lược Lịch sử Thế giới Thế kỷ 21

Theo tác giả “Thế giới phẳng”, ngoài kiến thức thông thường như toán học, khoa học…, sinh viên cần trang bị thêm kiến thức liên quan đến 4 nguyên tắc: sáng tạo, sự hợp tác, sự đối thoại, tư duy phản biện để có thể tồn tại trong thế giới có nhiều cạnh tranh như hiện nay.

Thomas Friedman nói rằng những nhà lịch sử trong tương lai khi nhìn vào những năm đầu thế kỷ 20, họ sẽ nghĩ rằng những điểm nổi bật nhất trong khoảng năm đầu thế kỷ 20 đó là sự kết hợp của khái niệm toàn cầu hóa và cuộc cách mạng công nghệ thông tin. Hai điều này có quan hệ biện chứng với nhau và qua đó thúc đẩy nhau.

Thế giới càng trở nên “phẳng hơn” từ chuyện “kết nối” với nhau cho đến siêu kết nối; từ chỗ kết nối lẫn nhau rồi sau đó phụ thuộc lẫn nhau. “Thế giới phẳng hơn” sẽ là điều tuyệt vời cho những người làm cải cách, doanh nhân nhưng đồng thời sẽ điều tồi tệ đối với những người làm lãnh đạo bởi chỉ việc đối thoại một chiều như trước đây sẽ không còn nữa.

Trong cuốn Thế giới phẳng, Friedman vạch ra “nguyên nhân và cách thức mà toàn cầu hóa đang bùng nổ với tốc độ ghê gớm”, cũng như giải mã thế giới phẳng một cách rất tài tình khiến độc giả hiểu được những biến động khôn lường đang diễn ra ngay trước mắt họ.

Tác giả cho rằng sự làm phẳng thế giới đã xuất hiện vào buổi ban mai của thế kỷ 21, tầm quan trọng của nó đối với các quốc gia, các công ty, các cộng đồng và các cá nhân, đồng thời chỉ ra biện pháp để các chính phủ và các xã hội thích nghi với thể giới phẳng cũng như lý do vì sao có những thế lực muốn cản trở nó.

Thế giới phẳng là gì?

Mục lục ẩn 1. Thế giới phẳng là gì? 2. Các quan niệm về thế giới 3. Ai làm phẳng thế giới? 4. Các nhân tố chính làm phẳng thế giới? 10 nhân tố làm phẳng thế giới theo Thomas L. Friedman

Thế giới phẳng là gì? Đó là một kỷ nguyên hoàn toàn mới, làm cho thế giới từ cỡ trung bình xuống cỡ bé tí và san bằng thế giới ra phẳng lì. Bé bằng chừng nào và phẳng như thế nào? Thế giới bé lại chỉ còn đúng bằng cái màn hình máy tính và cũng phẳng như vậy!

Khi thế giới là phẳng, bất cứ ai với trí thông minh, tiếp cận đến Google và máy tính không dây rẻ tiền, đều có thể tham gia vào cuộc tranh đua đổi mới. Khi thế giới là phẳng, bạn có thể đổi mới mà không cần phải di cư…”.

Tác giả cho rằng: mục tiêu chính trong thời kỳ trước là xây dựng một quốc gia hùng mạnh, mục tiêu chính trong thời kỳ này là xây dựng những cá nhân hùng mạnh

Friedman gọi kỷ nguyên toàn cầu hoá hiện nay là “Toàn cầu hoá 3.0″. Nó tạo ra một động lực mới cho phép các cá nhân trên khắp thế giới cộng tác và cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

*****

Các quan niệm về thế giới

Cách đây nhiều ngàn năm, thế giới này của chúng ta được loài người nhận thức như là phẳng. Một thế giới phẳng rộng lớn mà con người không bao giờ đi đến được chân trời giới hạn của nó. Người Trung quốc nói đến khái niệm trời tròn đất vuông và nhà toán học vĩ đại Euclide của Hy Lạp vào thế kỷ thứ tư trước Công nguyên đã đưa ra năm định đề xây dựng nên một nền hình học phẳng mà ngày nay chúng ta vẫn còn học. Nhưng đến thế kỷ 16, Copernic và Galileo đã chứng minh quả đất có hình cầu và chuyển động quanh trục của nó cũng như xoay quanh mặt trời. Nhận thức con người về một thế giới phẳng đã chấm dứt. Hình học phẳng chỉ có thể áp dụng cho không gian Euclide, mà một không gian chỉ có thể được xem là phẳng khi nó ở cấp độ cực nhỏ. Bây giờ, nền vật lý hiện đại đang nói tới khái niệm không gian đa chiều. Một thế giới phẳng là không tồn tại.

Nhưng vào đầu thế kỷ 21 này, Thomas Friedman, một nhà báo và là một nhà kinh tế học người Mỹ, bằng những chứng minh thực tiễn và đầy sinh động, đã thuyết phục chúng ta tin vào sự tồn tại của một thế giới phẳng mới, một thế giới phẳng về mặt kinh tế, hay đúng ra, đang được san phẳng vì đang được biến thành siêu nhỏ.

Ai làm phẳng thế giới?

Một thế giới nếu đang được làm phẳng bởi nhiều nhân tố do con người liên tục tạo ra, kết quả cuối cùng đạt được chắc chắn sẽ là một thế giới phẳng! Friedman nhận định rằng hệ thống thế giới phẳng là sản phẩm của sự hội tụ giữa máy tính cá nhân (cho phép các cá nhân trở thành tác giả của sản phẩm số) với cáp quang (cho phép các cá nhân tiếp cận với các sản phẩm số trên thế giới gần như miễn phí) và phần mềm xử lý công việc (cho phép các cá nhân trên khắp thế giới công tác trên cùng cơ sở dữ liệu số, bất kể từ nơi đâu với khoảng cách như thế nào). Sự hội tụ đó, theo ông, chỉ mới vừa diễn ra, vào khoảng năm 2000.

Các nhân tố chính làm phẳng thế giới? 10 nhân tố làm phẳng thế giới theo Thomas L. Friedman

Friedman cho rằng có đến mười nhân tố làm phẳng thế giới. Nhưng thật ra chỉ có ba nhân tố ông phân tích đầu tiên mới thực sự là các nhân tố cơ bản, các nhân tố khác chỉ là những tác nhân nối tiếp tiến trình làm phẳng thế giới đã được khởi động bởi ba nhân tố đầu tiên.

+ Nhân tố thứ nhất: “kỷ nguyên sáng tạo mới” Bắt đầu với sự sụp đổ các bức tường chính trị của thời kỳ Chiến tranh Lạnh và sự xuất hiện mang tính chất toàn cầu của phần mềm Windows của Microsoft.

+ Nhân tố thứ hai: “kỷ nguyên kết nối mới” xuất hiện với sự phổ cập rộng rãi không kém của mạng toàn cầu (world wide web) và sự ra đời vĩ đại của Internet.

+ Nhân tố thứ ba: sự ra đời và ứng dụng rộng rãi của phần mềm xử lý công việc.

Ba nhân tố cơ bản này đã làm nảy sinh thêm các tác nhân làm phẳng khác mà Friedman gọi là các hình thức cộng tác mới đang diễn ra trên phạm vi toàn cầu, mọi người ở mọi quốc gia đều đang tham gia vào sự cộng tác đó một cách tích cực tuy ở các cấp độ khác nhau. Đó là các hoạt động:

+ Tải lên mạng (uploading) + Thuê làm bên ngoài (outsourcing) + Chuyển sản xuất ra nước ngoài (offshoring) + Chuỗi cung (supply-chaining) + Thuê bên ngoài làm (insourcing)  + Cung cấp thông tin (in-forming)  + Các nhân tố xúc tác:

Nhân tố xúc tác đầu tiên liên quan đến tin học, được cấu thành bởi ba thành phần: khả năng tính toán, khả năng lưu trữ và khả năng cung cấp đầu ra và đầu vào – tốc độ mà thông tin được truyền ra khỏi máy tính và được truyền vào máy tính/bộ phận lưu trữ thông tin.

Nhân tố xúc tác thứ hai là đột phá trong công nghệ chia sẻ tài liệu.

Nhân tố xúc tác thứ ba là việc gọi điện thoại qua mạng, thay đổi toàn bộ cách làm việc của con người; các công ty viễn thông chỉ có thể cạnh tranh và tính tiền những dịch vụ phụ thu.

Nhân tố xúc tác thứ tư là đàm thoại qua video đang vươn lên tầm cao mới, giúp cho việc cộng tác với bên ngoài dễ dàng và hiệu quả hơn.

Nhân tố xúc tác thứ năm là tiến bộ của đồ họa máy tính, tạo hình ảnh rõ nét hơn, trung thực dễ tương tác, bổ sung cho nhau.

Nhân tố xúc tác cuối cùng và có thể là nhân tố quan trọng nhất “thực ra là một nhóm các nhân tố xúc tác” gồm có các công nghệ và thiết bị không dây mới. Nhờ vào những nhân tố này, các động cơ có thể liên hệ với máy tính, mọi người có thể nói chuyện với nhau, các máy tính có thể liên hệ với máy tính khác, và con người với máy tính nhanh hơn, xa hơn, rẻ và dễ dàng hơn bao giờ hết.

Những hoạt động này đang góp phần làm phẳng thế giới một cách liên tục và đều đặn.

Thế giới là phẳng trong ý nghĩa sự bùng nổ công nghệ ở bất cứ nơi nào trên hành tinh cũng được nhanh chóng tiếp thu và ứng dụng tại một nơi xa xăm, và sự cung ứng các sản phẩm tốt hơn với giá thành rẻ hơn phát xuất từ công nghệ mới đó có thể được thực hiện tại bất cứ đâu để phục vụ nhu cầu ở những nơi xa xăm khác. Khái niệm khoảng cách không còn ý nghĩa, thế giới sẽ trở nên siêu nhỏ theo cách nhìn của Friedman.