Thi Sĩ Bùi Giáng Yêu Nghệ Sĩ Kim Cương Như Thế Nào?

Đối với ông, tôi nâng niu trong lòng một ân tình sâu thẳm, trang trọng rất riêng dành cho ông.

Thi sĩ Bùi Giáng đến nhà không hẹn trước, bất chợt, quần áo xốc xếch, gõ cửa đùng đùng. Khi có ở nhà, tôi luôn mở cửa mời ông vào phòng khách uống nước và trò chuyện - Ảnh tư liệu

Đối với ông, tôi nâng niu trong lòng một ân tình sâu thẳm, trang trọng rất riêng dành cho ông.

Tình yêu kỳ dị

Tôi gặp ông lần đầu lúc 19 tuổi, thời còn theo đoàn cải lương của má. Thật ra, ông chú ý đến tôi trong đám cưới của đôi bạn Hạnh - Thùy.

Một hôm Thùy bảo tôi: “Có một ông giáo sư Đại học Văn khoa, đi học ở Đức về, ái mộ chị lắm, muốn đến nhà thăm chị”. Tôi trả lời: “Ừ, thì mời ổng tới”.

Hóa ra là ông, lúc ấy đang dạy học, cũng áo quần tươm tất chứ chưa có bất cần đời như sau này. Ông thường lui tới nhà tôi chơi, vài lần mời tôi đi uống cà phê nhưng nhất định phải đi bằng xe đạp do ông chở, chứ không chịu đi bằng bất cứ phương tiện nào khác.

Một hôm ông trịnh trọng cầu hôn tôi. Tôi thấy thái độ của ông không được bình thường nên tôi đều né tránh.

Vài lần sau, ông thở dài nói với tôi: “Thôi, chắc cô không ưng tôi vì tôi lớn tuổi hơn cô, vậy cô hứa với tôi là sẽ ưng thằng cháu của tôi nhé. Nó trẻ, lại đẹp trai, học giỏi”.

Tôi ngần ngừ: “Thưa ông, chuyện tình cảm đâu có nói trước được. Tôi không dám hứa hẹn gì đâu, để chừng nào gặp nhau hẵng tính...”.

Tưởng ông nói chơi, ai dè làm thiệt. Ông đùng đùng dắt ngay đứa cháu tới, mà đứa cháu đó chỉ... mới 8 tuổi.

Thời gian qua, thỉnh thoảng ông vẫn ghé thăm tôi. Mặc kệ tôi đang yêu ai, đang thất tình ra sao, thậm chí đang sống chồng vợ với người nào, ông đều không quan tâm.

Lá thư thi sĩ Bùi Giáng gửi Kim Cương

Hồn nhiên, bản năng và vô điều kiện

Trong những lúc ông điên nhất, quên nhất, không còn lưu lại một chút gì trong trí nhớ, cả thơ ca và kiến thức thì tên tôi vẫn được ông gìn giữ. Tên tôi được ông gọi đi gọi lại bất cứ khi vui khi buồn, bất cứ khi hạnh phúc khi đau đớn.

Chưa một lần nào ông sàm sỡ bằng hành động hay lời nói. Xưng hô vẫn cứ tôi và cô một cách nghiêm túc và chững chạc. Một tình cảm xuất phát thật hồn nhiên, bản năng và vô điều kiện.

Trong đầu ông hình như chỉ có một số điện thoại duy nhất, một địa chỉ duy nhất - đó là địa chỉ và số điện thoại nhà của tôi.

Nhiều lần ông đứng giữa đường dang tay làm “chim bay, cò bay” la hét làm kẹt xe, công an tới bắt, hỏi cách gì ông cũng chỉ nói một câu: “Mẫu thân của tôi là Kim Cương, ở số... Hoàng Diệu, điện thoại 844...”.

Thế là công an réo gọi tôi để đi lãnh ông ra. Chuyện đó xảy ra không biết bao nhiêu lần. Có khi ông té bị thương, người ta chở vô bịnh viện, ông cũng chỉ “khai báo” y như vậy.

Bịnh viện lại réo tôi đến. Hoặc những lúc ông lên cơn, có khi vô quậy cả đám cưới nhà người ta, tôi bị người ta gọi điện đến đưa ông về.

Thậm chí có một buổi ông xuất hiện trước nhà với tóc tai mặt mũi đầy máu vì mới bị ai đó đánh. Tôi hoảng hốt gọi xích lô cho ông đi cấp cứu nhưng ông không chịu.

Ông nói: “Chừng nào cô chịu lên xích lô đi với tôi thì tôi mới đi”. Tôi đành phải gọi một chiếc xích lô đi cùng ông, vừa ngồi xe vừa nghe ông nói chuyện trên trời dưới đất không một cảm giác đau đớn nào. Những lúc tỉnh táo, ông nói với tôi: “Cô nhơn hậu lắm cô mới chịu nói chuyện với tôi tới giờ này!”.

Ông mê Kiều. Hễ giảng về Kiều với sinh viên là sôi nổi như lên đồng, là khóc sướt mướt như ông đang kể về những trầm luân người yêu ông đang mắc phải.

Thi sĩ Bùi Giáng trong một lần đến nhà nghệ sĩ Kim Cương - Ảnh tư liệu

""

Ông coi tôi cũng là một cô Kiều hương sắc. Ông nghĩ tôi cũng nên cảm nhận mình là Kiều, đồng cảm Kiều cũng như Kiều đồng cảm với Đạm Tiên. Chính vì vậy ông không thể chịu đựng được khi tôi chỉ thuộc Kiều lõm bõm.

Yêu Kiều say đắm

Trong một lần trao đổi về Kiều, tôi đọc mấy câu lỡ sai có một chút, ông liền đập bàn, la hét, nhảy dựng lên: “Tại sao Kiều mà cô nói như vậy? Đó không phải là Kiều mà là Đạm Tiên”.

Thấy ông trợn mắt giận dữ, tôi cứ ngỡ ông sắp bóp cổ mình tới nơi. Tôi quên mất rằng ông cũng yêu Kiều say đắm như tình cảm ông đang dành cho tôi.

Tôi hỏi ông sao ông chưa bao giờ xem tôi diễn mà lại ái mộ tôi quá mức bình thường. Ông nói với tôi ngày đầu tiên gặp tôi mặc áo dài lụa trắng trong đám cưới của Hạnh - Thùy, ông nhìn thấy hào quang tỏa ra xung quanh tôi. Do đó mà tình cảm ông dành cho tôi có sự thiên vị và trọn vẹn. Bất cứ những gì tôi nói ông đều tin.

Thỉnh thoảng, mỗi cái tết ông đều tranh thủ về, lì xì tôi vài đồng bạc, xông đất nhà tôi. Có lần ông đóng vai phụ trong một phim gì đó trên Đà Lạt, sau khi lãnh tiền thù lao ông liền mua hai trái xoài đem tới nhà tôi và nói “Tặng mẫu hậu Kim Cương thành quả lao động đầu tiên của tôi”.

Ái mộ thơ ông, cũng có nhiều nhà văn nữ tìm tới nhà thăm hỏi đều bị ông chửi té tát và đuổi đi. Ông tuyên bố “chỗ này chỉ để dành cho Kim Cương được tới mà thôi”.

Trong cuộc đời tôi, cái hạnh phúc có được tình yêu của Bùi Giáng là hạnh phúc chưa bao giờ bị hụt hẫng. Tình yêu kỳ dị của ông là duy nhất của nhân loại thì cái hạnh phúc tôi có được từ tình yêu của ông cũng là một thứ châu báu có một không hai.

Một mối tình chân thật để sống

Năm 1998, ông té bị chấn thương sọ não, được chở vào Bịnh viện Chợ Rẫy. Gia đình ông gọi tôi đến, khi đó tôi thấy ông sạch sẽ, đầu cạo sạch, không còn mớ tóc bù xù, quần áo bịnh viện thì trắng bong, không còn chút gì là Bùi Giáng của tôi ngày nào cả.

Lá thư thi sĩ Bùi Giáng gửi Kim Cương

Tôi bàn với anh Hoài, cháu ông, nên để bác sĩ phẫu thuật cho dù chỉ còn 1% hi vọng. Sau một đêm hồi hộp chờ đợi, 4 giờ sáng hôm sau tôi được gia đình cho hay ca phẫu thuật không thành, ông đã ra đi mãi mãi.

Đám tang ông diễn ra tại chùa Vĩnh Nghiêm khá ấm cúng, đầy đủ những gương mặt bạn bè thân quen trong giới văn nghệ, có cả những người ái mộ thơ ông, tôi làm chủ tang lễ theo lời yêu cầu của gia đình.

Anh Trịnh Công Sơn dẫn anh Trần Mạnh Tuấn đến trước quan tài của ông thổi saxophone và anh hát bài Một cõi đi về như một lời tiễn biệt ông.

Bên mộ ông, trước giờ hạ huyệt, tôi đã nhẹ nhàng nói như ông đang nằm im lặng lắng nghe: “Thưa ông Bùi Giáng! Đời ông là một đời giang hồ, chỉ biết yêu thương mọi người và mong được mọi người yêu thương lại. Mấy hôm nay, với bao tình cảm thương tiếc của bạn bè cũng như mọi người dành cho ông, chắc ông cũng mãn nguyện rồi. Riêng tôi có ba điều cảm ơn ông.

Thứ nhất, ông đã để lại một sự nghiệp thơ ca ẩn mật cho muôn đời sau.

Thứ hai, cảm ơn mối tình đơn phương 40 năm ông dành tặng tôi, tới giờ tôi có thể nói đó là mối tình lớn, ông là người yêu tôi chung thủy nhất, lâu dài nhất.

Thứ ba, cảm ơn vì ông đã cho tôi một bài học rằng dù điên hay tỉnh, giàu hay nghèo, già hay trẻ, trong lòng mỗi người đều phải có một mối tình chân thật để sống”.

Tôi viết những dòng chữ này để tưởng nhớ đến ông.

Gần 60 tuổi, ông tới nhà tôi với đôi mắt nheo nheo không nhìn thấy rõ. Tôi dắt ông đi mua cặp kính lão. Nhưng chỉ một tháng sau, ông xuất hiện với một bên tròng kính bị bể vì người ta đánh. Tôi năn nỉ ông: “Tôi mua cho ông kính mới nghen”. Ông lắc đầu: “Thôi cô, nhìn đời bằng một con mắt đủ rồi”. Đôi khi tỉnh táo, ông cũng viết cho tôi những bức thư rất dễ thương và trân trọng mà đến tận bây giờ tôi còn lưu giữ:

Cô Kim Cương yêu quý

Kể cũng gần 50 năm quen biết và yêu mến cô. Đó là hạnh phúc lớn đi suốt đời tôi. Sau này cô cao hứng đến nhà viếng thăm tôi. Ấy thật bất ngờ. Rủi ro lần đầu tôi say rượu chẳng biết gì cả. Lần thứ nhì, tôi tỉnh tảo. Tâm hồn thoải mái như được cùng tiên tái ngộ.

Mấy ngày rày cứ giở mấy tấm ảnh chụp chung với cô. Gương mặt cô càng ngày trông càng lạ. Mấy đứa cháu gái cháu ruột, cháu dâu chúng xúm xít trầm trồ: “Cô Kim Cương ngoài đời trông đẹp hơn trên tivi… Lạ quá! Lạ quá!...” Gương mặt cô có nét hồn hậu, trung hậu dịu dàng. Ai ai cũng nhận thấy thế. Hình như sau này cô gặp hạnh phúc lớn hay sao mà bỗng nhiên trông cô càng trẻ hơn xưa nay?

Lúc trước đọc báo nghe cô nói có ý mua cho tôi một cái nhà. Tôi cảm động đến ngẩn ngơ. Giữa đêm tỉnh giấc, còn âm ỷ khóc lóc một mình. Nhưng cô nghĩ xem? Làm sao tôi dám chấp nhận? Tôi vốn già điên say rượu… Ở với tụi cháu sum vầy sum vầy mấy chục năm nay, chúng quen thuộc tính nết tôi rồi. Chúng vui vẻ hân hoan chịu đựng. Nhiều lúc tôi lại có ý chọc cho chúng la ngầy để nghe cho vui vẻ cái lỗ tai… đỡ buồn hiu quạnh… Tuổi già tôi có được đôi ba bạn thân và còn giữ được tình nghĩa của cô thì thử hỏi còn gì tốt đẹp hơn nữa?

Xin mời cô thỉnh thoảng ghé lại nhà coi như đi nghỉ mát. Chỗ tôi ở có thể gọi là một thôn xóm thơ mộng. Ai ai cũng vui vẻ, thân mật hiền lành. Ít xảy ra ồn ào náo động. Đúng là nơi sinh hoạt lý tưởng. Được nhìn thấy cô là tự nhiên hết buồn, hết điên, hết say rượu.

Chúc cô suốt đời sung sướng

Bùi Giáng 98 (Mậu Dần)

(Lá thư được trích trong tập thơ Cuối đời của thi sĩ Bùi Giáng 1988)

__________

Trong hồi ký của mình, NSND Kim Cương đã nói tình yêu kỳ dị của Bùi Giáng là duy nhất của nhân loại thì cái hạnh phúc của bà là có được từ tình yêu của ông cũng là một thứ châu báu có một không hai.

Và cuộc tình đó diễn tiến như thế nào? Mời bạn xem tiếp phần tiếp theo.