Thời Tiết ấm Nắng, Hoa đào Nở Sớm Người Dân Lo… “mất Tết”

 Thế nhưng, với riêng những người nông dân ở các làng chuyên trồng hoa đào phục vụ cho nhu cầu chơi tết thì lại là một... “thảm họa”, bởi nếu cứ nắng ấm thế này, đào nở sớm và rất nhanh tàn và sẽ có nguy cơ làm những nhà vườn thất thu trong dịp tết Nhâm Dần này...

Người trồng đào đứng ngồi không yên

Với tâm trạng đứng ngồi không yên, bà Lê Thị Tâm, ở làng hoa Nhật Tân, người trồng hơn 100 gốc đào, mấy hôm nay cứ hết về nhà lại ra vườn, có khi một ngày bà đảo qua đảo lại giữa vườn đào và nhà mấy bận. Bà Tâm, bảo: “Tuốt lá đào thì vẫn theo lịch trình cũ, theo thời tiết lạnh của mùa đông, nhưng nếu trời nắng ấm lên như thế này, và kéo dài mươi ngày thì đào sẽ nở trước 15 tháng Chạp ÂL. Mới hôm qua tôi ra vườn các nụ đào còn chỉ bằng cái đầu tăm, vậy mà sáng nay ra vẫn các nụ hoa đó đã nhú bằng hạt gạo, to gần gấp đôi hôm trước...”. Nói rồi bà Tâm thở dài, bởi theo như bà kể thì ở cái làng đào truyền thống có tới mấy trăm năm bề dày lịch sử này thì kinh nghiệm ai cũng có thừa, nhưng cũng không thể lường trước được với ông... Trời! Năm tuốt lá muộn, trời kéo lạnh cả tháng thì tết các cành đào không thể nở nổi vài bông hoa, mà mãi ra tận Rằm tháng Giêng mới được bán đào. Năm tuốt lá sớm vì lo sợ trời rét nhiều đào sẽ “câm”, thì bỗng dưng Ông Trời trở nắng, đào lại “bung” quá sớm khiến dân thất thu, bán hoa đào trước tết cả nửa tháng...

Cùng tâm trạng lo lắng, kéo theo sự buồn bã, anh Nguyễn Văn Đạt, ở làng đào Dương Nội (quận Hà Đông, Hà Nội), chủ nhân của 450 gốc đào chia sẻ, khi anh đang chăm sóc đào ngoài ruộng: “Dẫu tôi đã cố tình chia đợt tuốt lá đào làm 2 lần, mỗi lần cách nhau 7 ngày để phòng tránh, nhỡ đợt này trượt còn có đợt khác được thu bù đắp lại. Tính toán là vậy, nhưng người tính không bằng trời tính, vì nếu từ giờ tới tết mà cứ nắng nóng như thế này thì có mà đào nở và tàn hoa trước cả ngày Ông Táo về trời, chứ tết đâu còn đào để bán. Không riêng gì nhà tôi, như các anh thấy đấy, cả cánh đồng đào ở đây các nụ hoa đã bắt đầu bung to, mà nắng ấm nó sẽ bung nở nhanh lắm...”. Khi tôi hỏi anh không có cách nào để “hãm” sức phát triển, sức nở của hoa đào, thì anh cười bảo, làm gì có cách nào có thể hãm được. Nếu đào đang câm, trời rét thì người ta có thể trùm ni lông thắp bóng điện để sưởi ấm, kích thích cho đào nhanh nở, chứ tiết trời nóng thì chỉ có chịu thua...

Đi thăm quan một số làng trồng đào mới ở ven đô khác như: Ngọc Trục, Uy Nỗ, Tiên Dương, Nỏ Bạn, La Cả..., chúng tôi tiếp xúc, trò chuyện với rất nhiều người nông dân, và đều cảm nhận ở họ sự lo lắng, bồn chồn. Hàng ngày, họ tất tưởi ra đồng để chăm sóc cho những cây đào mình trồng, mong tới ngày thu... hoa, nhưng khi các nụ hoa bung nở quá nhanh và có dấu hiệu nở to đồng loạt, họ lại đâm lo, bởi tết đâu đã tới, mà còn cách cả 3 tuần nữa, trong khi vòng đời của các bông hoa đào khoe sắc là rất ngắn ngủi, chỉ độ non tuần lễ là tàn phai. Chị Nguyễn Thị Hương, một người trồng đào ở xã Uy Nỗ(huyện Đông Anh) nói rằng, nhà chị trồng đào được 8 năm rồi, nhưng chỉ có 4 năm là được thu theo đúng dịp tết, còn toàn bị “trượt”, hoặc trước, hoặc sau tết, mà khi đào thu không đúng dịp tết thì chặt bán giá chỉ có rẻ như cho không, chứ đâu có được đắt như bán tết, và như thế thì chuyện người nông dân bị thua lỗ là điều khó tránh khỏi.

Vẫn nuôi hi vọng “Ông Trời” thương

Dẫu đang đứng ngồi không yên và tâm trạng buồn, nhưng tất cả các nhà vườn trồng đào đều vẫn hi vọng, luôn cầu mong cho thời tiết thuận hòa ngay tức thì, nghĩa là đừng qua nắng nóng để hoa đào chậm nở hơn, và họ không bị… mất tết! Anh Lê Hùng, chủ nhân của 50 gốc đào ở Nhật Tân tính toán rằng, nếu bây giờ thời tiết bỗng trở lạnh, ban ngày không có nắng, và kéo dài tới độ ngoài Rằm tháng Chạp thì sẽ cứu vãn được hết thảy những diện tích đào không chỉ nhà anh mà còn của nhiều gia đình khác. Anh Hùng cũng cho hay, bình thường, nếu trời nắng chỉ 2 ngày thôi, nụ hoa đào sẽ bung to bằng cả chục ngày lạnh, vì sự phát triển, sức nở của hoa khi trời rét đậm là cực chậm. Chính vì hiện tại nụ đào đang hé to nhanh, nên người dân đều muốn trời rét đậm trở lại để nó “hãm” sự bung nở của các nụ hoa đào ấy lại.

Trò chuyện tại đầu bờ ruộng với một người phụ nữ tên Hồng, ở thôn Ngọc Trục, quận Bắc Từ Liêm, chúng tôi được nghe chị kể về một số mùa đào được “Ông trời” cứu ngoạn mục, mà tưởng như nó đã mất trắng rồi! Chị Hồng kể rằng, vụ đào năm 2017, nhà chị trồng 250 gốc đào. Năm đó thời tiết cũng thất thường giống như năm nay, cách tết cả tháng mà trời thì nắng nóng như mùa hè khiến dân làng mất ăn ngủ vì lo phải bán đào đầu tháng Chạp. Thế nhưng, bỗng dưng trời trở rét đậm và kéo dài tới tận ngày ông Táo, khiến vụ đó hoa đào nở và bán đúng tết luôn. Hay như trước đó, vào năm 2015, thời tiết cũng hệt như năm nay ở thời điểm này, nghĩa là ấm nắng, và đào đang nở bung khoảng 20% số nụ hoa trên cành, thì thời tiết trở rét đại hàn, kéo dài tới sát tết luôn, vì thế nguồn thu được cứu vãn... Chính vì những “bằng chứng” có thực như vậy nên mong ước trời sẽ tức thì trở lạnh để cứu vãn mùa hoa đào của gia đình chị cũng như hết thảy những người nông dân trồng hoa đào là vẫn còn có hi vọng. Qua một năm dài trồng trọt, chăm bẵm, uốn tỉa…, họ không muốn thất thu, không muốn mất tết khi mà vốn liếng công sức họ bỏ ra đâu có ít!

Là những người đứng “ngoài cuộc” nhưng khi dạo thăm những vườn đào chúng tôi cũng thấy buồn lây khi thấy hoa đào thì bung nở tươi rói trong nắng mùa đông, còn lòng người nông dân thì héo hon buồn bã. Chia tay họ- những người nông dân trồng đào lắm cơ cực, nhiều vất vả, chúng tôi cũng luôn cầu mong cho thời tiết thuận hòa từ nay tới tết, để công sức họ bỏ ra cả một năm dài không trở thành công cốc, mà nhà ai cũng sẽ có tết đầm ấm, vui tươi, vì trải qua vài năm đại dịch Covid bùng phát, ai ai cũng quá khổ và điêu đứng rồi…