Thủ Tục Cưỡng Chế Thu Hồi đất được Thực Hiện Thế Nào?

Câu hỏi: Chào Luật sư, gia đình tôi có phần diện tích đất nông nghiệp thuộc diện bị Nhà nước thu hồi để mở rộng đường quốc lộ. Tôi nghe nói, nếu gia đình tôi không tự nguyện thực hiện thu hồi đất thì bị cưỡng chế thu hồi? Không biết thông tin mà tôi nhận được như vậy có đúng không thưa Luật sư? Thủ tục cưỡng chế thu hồi đất được quy định cụ thể thế nào?

Chào bạn, liên quan đến thủ tục cưỡng chế thu hồi đất mà bạn đang quan tâm, chúng tôi giải đáp cho bạn như sau:

Khi nào bị cưỡng chế thu hồi đất?

Cưỡng chế thu hồi đất hay chính là thủ tục cưỡng chế thu hồi đất (cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất) có thể hiểu là việc Nhà nước sử dụng quyền lực của mình để buộc người sử dụng đất phải thực hiện thu hồi đất theo quyết định thu hồi đất đã có hiệu lực.

Khoản 2 Điều 71 Luật Đất đai 2013 quy định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất được thực hiện khi đảm bảo đồng thời 4 điều kiện sau đây:

• Người có đất thu hồi đã được Ủy ban nhân dân cấp xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã nơi có đất bị thu hồi và tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng đã vận động, thuyết phục mà không chấp hành quyết định thu hồi đất;

• Việc cưỡng chế thu hồi đất được thực hiện sau khi quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất đã được niêm yết công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi theo quy định pháp luật;

• Cưỡng chế thu hồi đất chỉ được thực hiện khi quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất (quyết định cưỡng chế thu hồi đất) đã có hiệu lực thi hành;

• Để việc cưỡng chế thu hồi đất được diễn ra đúng pháp luật thì người bị cưỡng chế phải nhận được quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất. Nếu người bị cưỡng chế từ chối không nhận quyết định hoặc vắng mặt tại thời điểm giao thì Ủy ban nhân dân cấp xã lập biên bản về việc vắng mặt hoặc từ chối nhận quyết định này.

Đây là 4 điều kiện phải đảm bảo để việc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất được tiến hành theo đúng quy định pháp luật. Nếu không thỏa mãn 1 trong số 4 điều kiện trên thì việc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất cũng không thể được thực hiện.

Kết luận: Cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất được thực hiện khi người có đất bị thu hồi không tự nguyện thực hiện thu hồi đất mặc dù đã được cơ quan có thẩm quyền vận động, thuyết phục. Cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất chỉ được thực hiện khi đảm bảo đồng thời 4 điều kiện mà luật định như chúng tôi đã nêu trên.

 Thủ tục cưỡng chế thu hồi đất gồm những bước nào?

Theo quy định pháp luật, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện là người có trách nhiệm tổ chức, thực hiện việc cưỡng chế thu hồi đất. Cụ thể, khoản 4 Điều 71 Luật Đất đai 2013, Điều 17 Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định về trình tự, thủ tục cưỡng chế thu hồi đất, cụ thể, các bước thực hiện như sau:

Bước 1: Gửi Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất

Cơ quan có thẩm quyền gửi Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất trước khi tiến hành cưỡng chế thu hồi đất.

Bước 2: Thành lập Ban cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất

Ban cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất gồm Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện là trưởng ban, các thành viên bao gồm đại diện các cơ quan tài chính, tài nguyên và môi trường, thanh tra, tư pháp, xây dựng cấp huyện, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường giải phóng mặt bằng, Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất và một số thành viên khác do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định.

Bước 3: Ban cưỡng chế thực hiện vận động, thuyết phục người có đất bị thu hồi tự nguyện thực hiện quyết định cưỡng chế thu hồi đất

Ban cưỡng chế thực hiện vận động, thuyết phục, đối thoại với người có đất bị thu hồi để họ tự nguyện thực hiện Quyết định cưỡng chế. Nếu việc vận động, thuyết phục thành công thì lập biên bản ghi nhận về việc tự nguyện chấp hành. Ngược lại, nếu vận động, thuyết phục không thành công thì thực hiện cưỡng chế thu hồi đất.

Bước 4: Thực hiện cưỡng chế thu hồi đất

- Ban cưỡng chế thực hiện cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất như sau:

• Buộc người bị cưỡng chế và những người có liên quan phải ra khỏi khu đất cưỡng chế và tự chuyển tài sản ra khỏi khu đất cưỡng chế. Nếu họ không thực hiện thì Ban thực hiện cưỡng chế thực hiện di chuyển người bị cưỡng chế và người có liên quan cùng tài sản ra khỏi khu đất cưỡng chế.

• Nếu người bị cưỡng chế từ chối nhận lại tài sản sau khi thực hiện cưỡng chế thì Ban cưỡng chế phải lập biên bản, giao tài sản cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thực hiện cưỡng chế thu hồi đất bảo quản theo quy định pháp luật và thông báo cho người có tài sản nhận lại tài sản.

- Trong quá trình thực hiện cưỡng chế, lực lượng công an có nhiệm vụ giữ gìn trật tự, Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất bị cưỡng chế thực hiện các công việc: Phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan để thực hiện việc giao, niêm yết công khai quyết định cưỡng chế thu hồi đất, cùng tham gia thực hiện cưỡng chế và phối hợp với tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng niêm phong, di chuyển tài sản của người bị cưỡng chế thu hồi đất theo quy định pháp luật.

Như vậy, trình tự thủ tục cưỡng chế thu hồi đất được thực hiện theo các bước mà chúng tôi đã nêu ở trên.

Trên đây là giải đáp về thủ tục cưỡng chế thu hồi đất, nếu còn thắc mắc, vui lòng liên hệ  19006192 để được hỗ trợ.