Thủ Tục đám Cưới - Phong Tục Cưới Hỏi Của Người Việt Nam

4.5/5 - (8 bình chọn)

Đám cưới được xem là chuyện trọng đại của cả đời người nên các nghi lễ, thủ tục đám cưới sẽ được chuẩn bị kỹ lưỡng và tiến hành theo đúng phong tục của Việt Nam. Điều này không chỉ mang tính trân trọng cội nguồn mà còn góp phần gìn giữ những nét truyền thống trong một đám cưới của người Việt. 

Qua bài viết dưới đây, hãy cùng Asiana Plaza tìm hiểu chi tiết các thủ tục đám cưới, nghi thức cưới hỏi quan trọng nhất. Hiểu rõ mọi nghi lễ sẽ giúp cô dâu và chú rể chuẩn bị mọi thứ tốt nhất và trọn vẹn nhất cho ngày vui của mình.

Xét về thủ tục cưới hỏi thì cả ba miền Bắc – Trung – Nam đều có những nghi lễ, thủ tục khác biệt. Tuy nhiên đa phần khá tương đồng vì đều có 4 nghi lễ chính theo thứ tự từ trước đến sau đó là: lễ dạm ngõ (chạm ngõ), lễ ăn hỏi, lễ thành hôn và lễ lại mặt.

1. 1. Thủ tục lễ dạm ngõ (hoặc lễ chạm ngõ)
2. 2. Thủ tục trong lễ ăn hỏi
3. 3. Nghi thức trong lễ thành hôn
   1. 3.1 Tổ chức lễ thành hôn tại nhà 
   2. 3.2 Tổ chức lễ thành hôn tại trung tâm hội nghị tiệc cưới 
   3. 3.3 Một vài vấn đề cần lưu ý 
4. 4. Nghi thức trong lễ lại mặt

1. Thủ tục lễ dạm ngõ (hoặc lễ chạm ngõ)

Nghi lễ đầu tiên khi thực hiện các thủ tục lễ cưới là lễ dạm ngõ (một số nơi còn gọi là chạm ngõ). Đây được xem như bước khởi đầu cho một đám cưới truyền thống của người Việt. Nhà trai cần chọn ngày đẹp để thông báo cho nhà gái về việc đến dạm ngõ. Nếu nhà gái đồng ý nghĩa là đã chấp nhận cho đôi trẻ và hai gia đình qua lại thân tình.

Trong thủ tục đám cưới thì lễ dạm ngõ là lần đầu tiên hai gia đình gặp mặt và được xem như là thủ tục cần thiết để người lớn bàn bạc, đi đến thống nhất về lễ cưới. Lễ vật nhà trai mang đến trong ngày dạm ngõ cũng rất đơn giản. Bao gồm chục trầu cau, thuốc lá, bánh kẹo và chè theo số lượng chẵn để nhà gái đặt lên bàn thờ gia tiên. Những người tham gia nghi lễ này cũng đơn giản, chỉ gồm cô dâu chú rể cùng bố mẹ và anh chị em ruột.

Nhà gái đón tiếp nhà trai cần đơn giản và thân thiện với trà, thuốc, hoa quả, bánh kẹo,… để mời khách. Nhà trai đến sẽ trao lễ để nhà gái đặt lên bàn thờ thông báo với ông bà tổ tiên. Sau đó cả 2 bên ngồi lại để cùng bàn bạc chọn ngày cưới và các thủ tục khác. Sau lễ dạm ngõ, người con gái được xem như có nơi có chốn và bắt đầu tiến tới hôn nhân.

2. Thủ tục trong lễ ăn hỏi

Sau khi kết thúc lễ dạm ngõ sẽ đến lễ ăn hỏi. Đây cũng là một trong những thủ tục đám cưới quan trọng không thể bỏ qua. Nhà gái thông qua lễ ăn hỏi sẽ thông báo chính thức đến họ hàng, bà con làng xóm về việc hứa gả con gái cho nhà trai.

Thông thường, trong buổi lễ sẽ diễn ra các thủ tục ăn hỏi, xin cưới và nạp tài để thuận tiện cho việc tổ chức của đôi bên. Sính lễ được nhà trai mang đến bao gồm 30 chục trầu và một số lẻ tráp ăn hỏi. Cụ thể thứ tự nghi thức như sau:

• 30 chục trầu sẽ được mẹ chú rể gửi đến nhà gái sau khi 2 bên làm xong thủ tục giới thiệu. Chục đầu tiên dành cho nghi thức ăn hỏi, chục tiếp theo là xin cưới và chục thứ 3 dành cho lễ nạp tài.

• Tráp ăn hỏi bao gồm 5, 7 ,9 hoặc 11 tráp. Các lễ vật trong mỗi tráp cũng cần là số lẻ. Nhà trai thường sử dụng bánh cốm, mứt sen, chè, trầu cau, rượu, thuốc lá, hoa quả bánh kẹo, xôi, đầu lợn… để bày biện tráp.

Đầu tiên, nhà gái sẽ mang một phần đồ lễ thắp hương lên bàn thờ tổ tiên. Số lễ vật được chia ra làm 3 lần, khi kết thúc thủ tục đám cưới – ăn hỏi sẽ gửi lại một phần cho nhà trai mang về.

Ngoài ra, bên phía chú rể cần chuẩn bị thêm một phong bì đựng tiền gọi là lễ đen. Số tiền này tùy thuộc vào sự thống nhất của 2 bên gia đình.

Sau khi kết thúc nghi lễ thì cô dâu và chú rể ra mắt hai họ bằng việc đi rót nước, mời trầu các vị quan khách.

Thông thường, lễ ăn hỏi sẽ sau lễ dạm ngõ khoảng 1 tuần và trước lễ cưới 2-3 ngày. Tuy nhiên cũng có nhiều trường hợp lâu hơn tùy theo việc hai bên gia đình thống nhất chọn ngày như thế nào.

3. Nghi thức trong lễ thành hôn

Thủ tục đám cưới chính thức để thông báo cô dâu và chú rể trở thành vợ chồng là lễ Thành hôn. Tùy theo điều kiện và sự thống nhất của 2 bên mà có thể tổ chức tại nhà hay tại các Trung tâm Hội nghị Tiệc cưới.

3.1 Tổ chức lễ thành hôn tại nhà 

Nhà trai cần lên kế hoạch xuất phát trước sao cho đến nhà gái vào giờ lành đã định sẵn. Chú rể sẽ cùng bố mẹ cùng người đại diện, anh em họ hàng đến nhà gái, mang theo xe hoa và hoa cưới để đón cô dâu. Sau đó các nghi lễ cưới hỏi sẽ được diễn ra tùy thuộc địa điểm ở nhà trai hay nhà gái như sau:

3 ảnh về cô dâu chú rể – đám cưới tại nhà

Tại nhà gái: Lễ Vu Quy

Khi nhà trai tiến vào sân khấu, nhà gái sẽ sắp xếp chú rể cùng ban đại diện ngồi ở vị trí trang trọng nhất cũng gia đình.

Các nghi thức lễ cưới nhà gái diễn ra lần lượt như sau: Hai bên sẽ lần lượt giới thiệu thành phần tham dự buổi lễ. Sau đó nhà trai trao cơi trầu để xin dâu và xin phép cho tân lang được lên phòng đón tân nương. Tiếp theo đó 2 người thực hiện nghi lễ cúng gia tiên. Cuối cùng, nhà trai xin phép đưa cô dâu về trước sự đồng ý và chứng kiến của đại diện nhà gái.

Tại nhà trai: Lễ Thành Hôn (đối với người miền Bắc). Hoặc Lễ Tân Hôn (đối với người miền Nam)

Thủ tục đám cưới tại nhà trai diễn ra như sau: Khi cô dâu mới về sẽ cùng chú rể thắp hương lên bàn thờ gia tiên. Tiếp theo, mẹ hoặc người đại diện nhà chú rể sẽ phát biểu, giới thiệu trước quan khách về việc đón được tân nương trở về. Chú rể sẽ dắt cô dâu ra mắt gia đình nhà chồng, chào 2 họ, trao quà và ăn tiệc. Đại diện nhà trai cũng sẽ mời đại diện nhà gái vào thăm phòng cô dâu chú rể.

Lưu ý: tùy trường hợp mà có thể tổ chức tiệc chung tại nhà hàng. Nếu hai bên gia đình đều thống nhất không tổ chức tiệc chung thì việc mời họ hàng, bạn bè tới ăn uống và chúc mừng sẽ được diễn ra 1 ngày trước lễ cưới.

Tiệc đãi khách thường được chọn là tiệc mặn, một số gia đình chọn đãi tiệc chay. Riêng ở một số tỉnh miền Bắc,  trong ngày nhà cô dâu đãi tiệc mời khách thì chú rể cũng sẽ có mặt để chung vui.

Ngoài ra, một số gia đình sống theo quan niệm xưa sẽ cẩn thận xem tuổi cô dâu trước khi cử hành việc cưới xin. Có tuổi sẽ tổ chức đón dâu 2 lần, cụ thể là nhà trai sẽ xin dâu trước 1 lần vào ngày ăn hỏi, cô gái sẽ về nhà trai và ở lại 1 đêm. Sáng hôm sau cô dâu tự ra về và không để ai biết. Như vậy được xem là một lần xuất giá.

3.2 Tổ chức lễ thành hôn tại trung tâm hội nghị tiệc cưới 

Nếu chọn tổ chức lễ Thành hôn tại trung tâm tiệc cưới thì cả 2 họ phải đến trước giờ mời khách khoảng 30 phút. Cô dâu ngồi tại phòng chờ đợi chú rể lên đón. Trong khi đó người của 2 họ sẽ đi kiểm tra cỗ và bài trí phòng tiệc một lần nữa

Trước giờ mời tiệc 10 phút, cả 2 bên phải quay về sảnh chính, đừng theo hàng để bắt đầu đón tiếp quan khách đến dự. Quá trình đón tiếp trong khoảng 30 phút thì có thể bắt đầu nghi lễ chính thức.

Chương trình và các nghi thức tiếp theo sẽ được MC – người dẫn chương trình hướng dẫn và điều hành. Sau khi kết thúc các thủ tục đám cưới sẽ đến thời gian dùng tiệc mặn. Cô dâu, chú rể cùng bố mẹ hai bên sẽ đi nâng ly với toàn thể khách mời để chia vui. Cuối cùng, tiệc tan, cô dâu chú rể cùng gia đình cần đứng tiễn khách tại sảnh chính cửa ra vào.

Gợi ý: nếu đang tìm một địa điểm tổ chức tiệc cưới, Asiana Plaza chính là lựa chọn tốt nhất. Đây là nơi bảo chứng cho những trang đầu tiên cuộc sống hạnh phúc của rất nhiều cặp đôi. Khi lựa chọn tổ chức tiệc cưới tại đây, bạn sẽ nhận được rất nhiều chương trình ưu đãi tùy theo thời điểm.

Trong năm 2021, Asiana Plaza gửi đến đôi bạn trẻ chương trình – ̛̣ ̣̂ ̉ ̛̃ ̂́ ̛ với những ưu đãi đặc biệt. Đây là món quà ý nghĩa chúc 2 bạn có cuộc sống viên mãn, vẹn tròn hạnh phúc.

3.3 Một vài vấn đề cần lưu ý 

Khi thực hiện các thủ tục đám cưới trong nghi lễ Thành hôn, 2 bên gia đình cùng cô dâu chú rể cần lưu ý một số vấn đề sau đây:

• Gia đình cần bố trí người mời khách vào bàn tiệc đồng thời chuẩn bị lời cảm ơn quan khách đã đến chung vui. Nên sử dụng dịch vụ quay phim, chụp ảnh để lưu giữ lại toàn bộ những khoảnh khắc đẹp trong ngày lễ đặc biệt trọng đại này.
• Sau khi thực hiện thủ tục mời rượu, cảm ơn quan khách thì gia đình 2 bên về bàn tiệc đã được chuẩn bị sẵn để dùng bữa.

Trong quá trình thực hiện cần trải qua rất nhiều thủ tục. Việc đi chào hỏi quan khách họ hàng 2 bên cũng tương đối mất thời gian. Bởi vậy tân lang, tân nương cùng cha mẹ nên chuẩn bị sức khỏe tốt, ăn uống đầy đủ để có thể giữ được sự tươi trẻ, mạnh khỏe đến cuối cùng.

4. Nghi thức trong lễ lại mặt

Thủ tục đám cưới cuối cùng chính là lễ lại mặt. Đôi vợ chồng trẻ cần về lại mặt nhà gái ngay sau ngày cưới. Tuy nhiên tùy từng điều kiện công việc, khoảng cách địa lý mà thời gian này có thể xê dịch.

Đồ lễ lại mặt bao gồm gà trống và gạo nếp. Nếu đơn giản hơn có thể sử dụng bánh kẹo, rượu thuốc, bia hay nước ngọt để cô dâu chú rể mang về nhà ngoại. Vợ chồng mới sẽ ở lại ăn cơm cùng với bố mẹ vợ sau đó mới trở về nhà mình.

Đây là nghi lễ quan trọng nhắc nhở con cái nhớ về công ơn nuôi dưỡng của bố mẹ, không chỉ với nhà chồng mà còn với đấng sinh thành ra người vợ. Bên cạnh đó, lễ lại mặt còn thể hiện sự quan tâm, chu đáo của ông bà thông gia đằng nhà trai đến đằng nhà gái. Điều này sẽ tạo sự gắn bó thân thiết, gần gũi giữa hai bên gia đình.

Xem thêm

• Nghi thức lễ gia tiên trong quy trình đám cưới truyền thống ở Việt Nam
• Gợi ý 15 mẫu hoa để bàn đám cưới đơn giản, trang nhã và sang trọng
• Kế hoạch tổ chức đám cưới đơn giản, tiết kiệm chi phí cho cặp đôi
• Top 6 các phong cách trang điểm cô dâu đẹp ngày cưới

Trên đây là toàn bộ thông tin những thủ tục đám cưới và nghi lễ cần thiết theo đúng phong tục tập quán Việt Nam. Asiana Plaza hi vọng chúng sẽ giúp cho các bạn chuẩn bị kế hoạch cưới thật hoàn hảo và trọn vẹn.