Thực Hiện Chế độ Chính Sách đối Với Sinh Viên Dân Tộc Thiểu Số Tại ...

Được biết, hiện nay Đại học Thái Nguyên có 07 trường đại học, 01 trường cao đẳng, 02 Khoa trực thuộc, 01 phân hiệu tại tỉnh Lào Cai, 01 Trung tâm Giáo dục Quốc phòng và An ninh (sau đây gọi chung là nhà trường) với tổng số 57.811 học sinh, sinh viên (HS,SV), trong đó 35.272 HS,SV hệ chính quy tập trung.

Với đặc thù là đại học vùng, Đại học Thái Nguyên có khoảng 33 % HS, SV dân tộc thiểu số (DTTS). Chính vì vậy, tại Đại học Thái Nguyên, việc phấn đấu hoàn thành kế hoạch, nội dung đào tạo chuyên môn về ngành nghề theo mục tiêu đào tạo của nhà trường gắn liền với việc thực hiện chế độ chính sách cho học HS, SV, đặc biệt là HS, SV DTTS. Trong những năm qua, Đại học Thái Nguyên đã chỉ đạo, triển khai thực hiện các chính sách ưu tiên trong đào tạo đối với HS, SV, đặc biệt là HS, SV DTTS tới tất cả các nhà trường một các đầy đủ, kịp thời.

Trên cơ sở các văn bản về chế độ, chính sách hiện hành, Đại học Thái Nguyên đã chỉ đạo các nhà trường thực hiện chế độ, chính sách với quy trình công khai, dân chủ (có kế hoạch, công bố rộng rãi, có thời gian để HSSV chuẩn bị hồ sơ, thủ tục và có ý kiến phản hồi, tổ chức hội đồng xét duyệt theo quy định,…), có kiểm tra, đánh giáhằng năm. Các chế độ, chính sách hiện hànhđược Nhà trường triển khai thực hiện nhằm giải quyết đúng, đủ, kịp thời các chế độ chính sách của Đảng và Nhà nước đối với HSSV gồm: học bổng khuyến khích học tập, miễn giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập và trợ cấp xã hội,vay tín dụng sinh viên,... . Bên cạnh đó, Nhà trường còn phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng và địa phương trong việc thực hiện chế độ học bổng chính sách cho sinh viên cử tuyển theo đúng các quy định của nhà nước.

Đại học Thái Nguyên còn có những chính sách riêng nhằm hỗ trợ, tạo điều kiện tốt nhất cho HS, SV DTTS trong quá trình học tập như: Sinh viên DTTS thuộc diện được hưởng chính sách ưu tiên được quan tâm khen thưởng đối với thủ khoa đầu vào; hỗ trợ đột xuất; miễn, giảm lệ phí kí túc xá;Tổ chức các nhóm học tập, các lớp bổ trợ kiến thức (miễn phí) dành cho sinh viên học yếu, sinh viên DTTS, sinh viên cử tuyển,...; Hàng kỳ rà soát và cấp học bổng, trợ cấp xã hội, học bổng ngoài ngân sách, trao quà tết ưu tiên đối với người DTTS, hộ nghèo, vùng sâu vùng xa. Hỗ trợ thêm trong sinh hoạt ăn ở sinh hoạt hàng ngày; Khuyến khích động viên HS, SV DTTS tham gia vào Ban cán sự lớp, Ban chấp hành Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Ban chấp hành Hội Sinh viên, ...; Tổ chức các đội sinh viên tình nguyện, an ninh xung kích hỗ trợ HS, SV DTTS tại khu nội trú.

Năm học 2017-2018 có 9.959 SV được miễn học phí với số tiền là 43 tỷ 427 triệu 762 ngàn 719 đồng; 3.249 SV được giảm học phí với số tiền là 12 tỷ 278 triệu 241 ngàn 260 đồng; 5.162 SV nhận trợ cấp xã hội với số tiền là 6 tỷ 233 triệu 400 ngàn đồng; 4.886 SV nhận hỗ trợ chi phí học tập với số tiền là 12 tỷ 319 triệu 629 ngàn 740 đồng.

Về học bổng khuyến khích học tập, năm học 2017-2018 có 5.296 SV (trong đó có nhiều SV DTTS) nhận19 tỷ 145 triệu 855 ngàn 185 đồng. Học bổng ngân sách nhà nước cấp cho 358 SV DTTS với số tiền 838 triệu 698 ngàn đồng.

Trong quá trình thực hiện chế độ, chính sách đối với HS, SV DTTS, mặc dù có rất nhiều cố gắng, Đại học Thái Nguyên vẫn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Số lượng HS, SV DTTS chiếm tỷ lệ lớn, trong đó còn nhiều em có hoàn cảnh kinh tế khó khăn,tuy nhiên, nguồn tài chính của Nhà trường để hỗ trợ đối với các em còn hạn chế. Các đối tượng HS, SV khác nhau được hưởng các chế độ khác nhau nhưng quy định của Chính phủ về địa bàn mà HS, SV thường trú tại đó được hưởng chế độ, chính sách rải rác ở nhiều văn bản nên việc xác định chính xác đối tượng HS, SV rất khó khăn, có thể xảy ra thiếu sót. Kinh phí Nhà ngước cấp bù miễn, giảm học phí và hỗ trợ chi phí học tập cho HS, SV hằng năm còn chậm.

Bên cạnh đó, Nhà trường cũng nhận thấy, một số quy định về chế độ, chính sách còn bất hợp lý, cần được bổ sung, sửa đổi hoặc xây dựng mới. Ví dụ:  Nguồn trợ cấp xã hội căn cứ theo Quyết định số 1121/1997/QĐ-TTg, ngày 23 tháng 12 năm 1997 của Thủ tướng Chính phủ về học bổng và trợ cấp xã hội đối với học sinh, sinh viên các trường đào tạo công lập và Quyết định 194/2001/ QĐ-TTg ngày 21/12/2001 của Thủ tướng chính phủ còn thấp (140.000 đồng/người/tháng), đối tượng không xác định (HS, SV ở vùng sâu; HS, SV vượt khó học tập,.. ).

Hiện nay, theo quy chế tuyển sinh Đại học, có 02 đối tượng sinh viên tham gia xét tuyển vào các trường đại học: xét tuyển theo điểm thi THPT quốc gia và xét tuyển theo học bạ THPT,nhưng chế độ hỗ trợ chi phí học tập cho SV theo Quyết định số 66/2013/QĐ-TTg ngày 11/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ Quy định chính sách hỗ trợ chi phí học tập đối với SV là người DTTS học tại các cơ sở giáo dục đại họclại quy định đối tượng thụ hưởng là SVDTTS thuộc hộ nghèo và cận nghèo, thi đỗ vào học đại học, cao đẳng hệ chính quy. Việc đổi mới trong công tác tuyển sinh đặt ra vấn đề phải sửa đổi, bổ sung chính sách để đảm bảo sự công bằng  trong tiếp cận giáo dục ở trình độ đại học đối với DTTS.

Về hồ sơ, thời điểm tiếp nhận hồ sơ quy định ở một số văn bản về chính sách đối với HS, SV, đặc biệt là xác nhận hộ nghèo, cận nghèo,do có sự không đồng nhất giữa năm học và năm tài chính nên gây rất nhiều khó khăn trong việc xác định đối tượng được hưởng chính sách. Có hiện tượng một số HS, SV lợi dụng chính sách của Nhà nước, chuyển hộ khẩu vào gia đình người thân thuộc hộ nghèo, cận nghèo để đề xuất xét hưởng chế độ miễn học phí và hỗ trợ chi phí học tập.

Trong những năm học tiếp theo, Đại học Thái Nguyên trên cơ sở thực hiện chế độ, chính sách cho HS, SV sẽ nghiên cứu, đề xuất các phương án để thực hiện các chế độ, chính sách hiện hành đối với HS, SV DTTS chính xác, kịp thời hơn. Ứng dụng triệt để công nghệ thông tin nhằm giảm thiểu tối đa thủ tục hành chính khi xem xét cho HS,SV được hưởng chế độ. Bên cạnh đó, Nhà trường cũng tích cực tham gia, đề xuất với các cơ quan có thẩm quyền về việc sửa dổi, bổ sung và xây dựng mới chế độ, chính sách đối với học sinh DTTS nhằm thực hiện công bằng trong giáo dục, trên cơ sở đó thực hiện ngày càng hiệu quả mục tiêu giáo dục của Nhà trường.