Thung Lũng Loire – Wikipedia Tiếng Việt

Thung lũng Loire giữa Sully-sur-Loire và Chalonnes

Di sản thế giới UNESCO
Lâu đài Azay-le-Rideau
Tiêu chuẩn	Văn hóa: i, ii, iv
Tham khảo	933
Công nhận	2000 (Kỳ họp 24th)

Thung lũng Loire (tiếng Pháp: Vallée de la Loire, phát âm [va.ledəlalwaːʁ]) trải dài 280 kilômét (170 mi), nằm ở đoạn giữa của sông Loire, chủ yếu nằm trong khu vực hành chính của vùng Centre-Val de Loire, miền Trung nước Pháp. Khu vực thung lũng Loire có diện tích 800 kilômét vuông (310 dặm vuông Anh).[1] Nó được gọi là Cái nôi của người Pháp và Khu vườn của Pháp do sự phong phú cuẩ những khu vườn nho, vườn cây ăn quả, rau bao gồm anh đào, măng tây và Atisô nằm dọc bên sông.[2] Nơi đây là một khu vực đáng chú ý với những thị trấn lịch sử, các công trình kiến trúc tuyệt đẹp cùng những loại rượu vang, thung lũng đã có người ở từ Thời đại đồ đá cũ giữa.[1] Năm 2000, UNESCO đã thêm một phần trung tâm của thung lũng Loire vào danh sách Di sản thế giới.

Địa lý và khí hậu

[sửa | sửa mã nguồn]

Thung lũng bao gồm những thị trấn lịch sử Amboise, Angers, Blois, Chinon, Montsoreau, Orléans, Saumur và Tours. Đây là một khu vực có khí hậu thuận lợi ở Pháp, sông Loire đóng vai trò như là cột mốc giữa hai vùng khí hậu miền Bắc và Nam của Pháp. Dòng sông có ảnh hưởng lớn đến khí hậu của khu vực trồng nho ở Loire. Mùa xuân mát mẻ với sự xuất hiện của sương muối và thường có mưa vào khoảng thời gian thu hoạch nho.[3] Mùa hè tuy nóng nhưng nhờ những cơn gió từ Đại Tây Dương thổi vào khiến nhiệt độ hạ và dễ chịu hơn.[4]

Khí hậu trung bình ở Angers (Anjou) đo được như sau:

Tháng	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Năm
Nhiệt độ tối thiểu bình quân (°C)	2,1	2,2	3,9	5,6	8,9	11,8	13,6	13,4	11,3	8,3	4,6	2,8	7,4
Nhiệt độ bình quân (°C)	5	5,7	8,2	10,4	13,9	16,2	19,2	19,1	16,5	12,7	8	5,6	11,8
Nhiệt độ tối đa bình quân (°C)	7,9	9,2	12,6	15,3	19	22,6	24,9	24,7	21,8	17	11,4	8,4	16,2
Lượng mưa tháng bình quân (mm)	62,1	50,8	51,7	44,6	54,4	41,2	43,8	44,9	52,2	59,6	64,5	63,4	633,4
Số giờ nắng trong tháng (giờ/tháng)	70	92	141	179	201	234	248	237	191	129	89	65	1877
Nguồn:[5]

Rượu vang

[sửa | sửa mã nguồn]

Thung lũng Loire là một trong những khu vực nổi tiếng nhất trên thế giới về sản xuất rượu vang, bao gồm một số vùng rượu vang nằm dọc theo sông Loire từ Muscadet trên bờ biển Đại Tây Dương cho đến đến vùng Sancerre và Pouilly-Fume nằm ở phía đông nam của thành phố Orléans, phía bắc miền trung nước Pháp.

Văn hóa

[sửa | sửa mã nguồn]

Ngày 2 tháng 12 năm 2000, UNESCO đã thêm phần trung tâm của thung lũng Loire, giưa Chalonnes-sur-Loire và Sully-sur-Loire vào danh sách Di sản thế giới. Nó bao gồm các khu vực hành chính thuộc tỉnh Loiret, Loir-et-Cher, Indre-et-Loire và Maine-et-Loire. Ủy ban Di sản thế giới cho rằng, thung lũng Loire là một cảnh quan văn hóa đặc biệt, với vẻ đẹp tuyệt vời, bao gồm các thị trấn lịch sử và làng mạc, các tượng đài kiến trúc vĩ đại- các lâu đài, và đất đai được hình thành qua nhiều thế kỷ bởi sự tương tác của người dân địa phương với môi trường tự nhiên.

Những bài hát Chanson Thung lũng Loire xuất hiện từ thời Trung cổ cho đến Phục hưng là những ví dụ sống sớm nhất về một thể loại mới được kết hợp từ ngữ, âm nhạc và sự sáng tạo của con người địa phương nơi đây.[6]

Kiến trúc

[sửa | sửa mã nguồn] Bài chi tiết: Lâu đài của thung lũng Loire

Các di sản kiến trúc nằm tại các thị trấn lịch sử của thung lũng Loire rất đáng chú ý, đặc biệt là những lâu đài tráng lệ như Lâu đài Amboise, Azay-le-Rideau, Chambord, Chenonceau, Chinon, Rivau, Ussé, Villandry và Montsoreau. Với tổng cộng hơn 300 lâu đài, đại diện cho lâu đài và công sự ở Pháp từ thế kỷ 10 cho đến nửa thiên niên kỷ sau đó. Khi các vị vua Pháp xây dựng những lâu đài khổng lồ của họ ở đây, tầng lớp quý tộc không muốn hoặc không dám ở xa khu vực này hoặc thậm chí họ cũng để lại dấu ấn với những lâu đài khác ở Loire. Thung lũng màu mỡ nhiều cây xanh bắt đầu xuất hiện những nhà thiết kế cảnh quan giỏi nhất. Ngoài những lâu đài, rất nhiều di tích văn hóa khác tại đây đã minh họa cho những lý tưởng của thời kỳ Phục hưng và thời kỳ Khai sáng về tư tưởng và thiết kế ở Tây Âu. Nhiều trong số các lâu đài được thiết kế để được xây dựng trên đỉnh đồi, ví dụ như Lâu đài Amboise. Nhiều lâu đài còn có cả nhà thờ được thiết kế vô cùng tỉ mỉ và trang trí đắt tiền. Điều này là bởi vì tất cả các vị vua người Pháp cai trị trong khoảng thời gian xây dựng các lâu đài ở thung lũng Loire đều là những tín đồ Công giáo mộ đạo.

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ a b Tockner, Klement; Uehlinger, Urs; Robinson, Christopher T. (2009). Rivers of Europe. Academic Press. tr. 183. ISBN 978-0-12-369449-2. Truy cập ngày 11 tháng 4 năm 2011.
2. ^ Williams, Nicola; Boone, Virginie (ngày 1 tháng 5 năm 2002). The Loire. Lonely Planet. tr. 7–10. ISBN 978-1-86450-358-6. Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2011.
3. ^ J. Robinson (ed.) The Oxford Companion to Wine, Third Edition pp. 408–410, Oxford University Press, 2006. ISBN 0-19-860990-6
4. ^ "Loire Valley weather". Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2011.
5. ^ "Khí hậu từ 1947 tới 2008 - Angers, Pháp". Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 10 năm 2008. Truy cập ngày 5 tháng 8 năm 2016.
6. ^ "Short Description for Songs, Scribes, and Society". bookdepository.com. Truy cập ngày 11 tháng 4 năm 2011.

x t s Di sản thế giới tại Pháp
Île-de-France	Cung điện và Công viên Versailles Lâu đài Fontainebleau và Công viên Paris – Ven sông Seine từ Cầu Sully đến Iéna Provins, Thành phố Hội chợ thời Trung cổ
Phụ cận Paris	Nhà thờ chính tòa Đức Bà Amiens Nhà thờ chính tòa Bourges Nhà thờ chính tòa Đức Bà Chartres Sườn đồi, nhà và hầm rượu Champagne Nhà thờ chính tòa Đức Bà Reims, nguyên là Vương cung thánh đường Thánh Remi và Cung điện Tau, Reims Đan viện Fontenay của Dòng Xitô Le Havre Nhà thờ Vézelay và ngọn đồi
Nord-Pas-de-Calais	Vùng mỏ Nord - Pas de Calais
Đông	Salins-les-Bains và Xưởng muối hoàng gia Arc-et-Senans Quảng trường Stanislas, Quảng trường Carrière và Quảng trường Alliance, Nancy Strasbourg từ Grande Île đến Neustadt: Một cảnh quan đô thị châu Âu Nhà sàn thời tiền sử xung quanh dãy núi Anpơ4 Causses và Cévennes: Cảnh quan văn hóa nông mục Địa Trung Hải Sườn đồi, nhà và hầm rượu Champagne Khí hậu và lãnh thổ Burgundy
Tây	Tu viện Saint-Savin-sur-Gartempe
Tây Nam	Albi Hải đăng Cordouan Port de la Lune của Bordeaux Lascaux Pyrénées-Mont Perdu2 Saint-Émilion
Trung Đông	* Khu vực kiến tạo Chaîne des Puys-Limagne Hang Chauvet Lyon Các thị trấn Spa lớn của châu Âu (Vichy)6
Địa Trung Hải	Arles, Các đài kỷ niệm Romanesque và La Mã Thành phố pháo đài Carcassonne Vịnh Porto Vũng đá Piana Gulf of Girolata Khu bảo tồn thiên nhiên Scandola Cung điện của Giáo hoàng và Cầu Saint-Bénezet, Avignon Pont du Gard Nhà hát cổ ở Orange và Khải hoàn môn Orange Nice
Nhiều vùng	Các tháp chuông của Bỉ và Pháp1 Tu viện và vịnh biển Mont-Saint-Michel Canal du Midi Các pháo đài do Vauban thiết kế Thung lũng Loire giữa Sully-sur-Loire và Chalonnes Đường hành hương Santiago de Compostela ở Pháp Tác phẩm kiến trúc của Le Corbusier, một đóng góp nổi bật cho Phong trào kiến trúc hiện đại4 Các khu rừng sồi nguyên sinh trên dãy Carpath và các khu vực khác của châu Âu5
Tỉnh hải ngoạivà lãnh thổ hải ngoại	Vịnh san hô ở Nouvelle-Calédonie Vườn quốc gia Réunion Taputapuatea Vùng đất và biển thuộc Pháp ở Ấn Độ Dương (gồm Quần đảo Crozet, Kerguelen, Saint-Paul, Amsterdam)
1 Chung với Bỉ 2 Chung với Tây Ban Nha 3 Chung với Áo, Đức, Ý, Slovenia và Thụy Sĩ 4 Chung với Argentina, Bỉ, Đức, Thụy Sĩ, Ấn Độ và Nhật Bản 5 Chung với 16 quốc gia châu Âu khác 6 Chung với Anh, Áo, Bỉ, Đức, Ý, Cộng hòa Séc