Thuốc Dexamethasone: Công Dụng, Cách Dùng Và Lưu ý - YouMed

Nội dung bài viết

• Thuốc Dexamethasone là gì?
• Công dụng của thuốc Dexamethasone
• Chống chỉ định dùng thuốc Dexamethasone
• Cách dùng thuốc hiệu quả
• Các tác dụng phụ có thể xảy ra
• Tương tác khi dùng chung với thuốc Dexamethasone
• Những lưu ý khi dùng Dexamethasone
• Các đối tượng sử dụng đặc biệt
• Xử trí khi quá liều Dexamethasone
• Xử trí khi quên một liều Dexamethasone
• Cách bảo quản
• Dexamethasone giá bao nhiêu?

Thuốc Dexamethasone là gì? Thuốc được dùng trong những trường hợp nào? Cần lưu ý gì về những tác dụng phụ có thể xảy ra trong quá trình dùng thuốc? Hãy cùng tìm hiểu thật kỹ về thuốc Dexamethasone trong bài viết được phân tích dưới đây của Dược sĩ Nguyễn Ngọc Cẩm Tiên nhé!

Thành phần hoạt chất: dexamethasone.

Thuốc có thành phần tương tự: Codudexon 0,5; Cor-F; Daewon Dexamethasone Inj; Dectancyl; Dehatacil; Dexa; Dexacare; Dexalife; Dexa-NIC; Dexapos; Dexone; Dexone-S; Dexpension…

Thuốc Dexamethasone là gì?

Dexamethasone được biết là fluomethylprednisolon, một glucocorticoid tổng hợp.

• Thuốc hoạt động bằng cách gắn kết vào thụ thể ở tế bào, chuyển vị vào nhân tế bào và ở đó tác động đến một số gen được dịch mã.
• Ngoài ra, Dexamethason còn có một số tác dụng trực tiếp, có thể không qua trung gian gắn kết vào thụ thể.
• Tác dụng chính của Dexamethason là chống viêm, chống dị ứng và ức chế miễn dịch. Tác dụng đến cân bằng điện giải thì rất ít.

Công dụng của thuốc Dexamethasone

Điều trị tích cực, như điều trị trạng thái hen, bệnh dị ứng nặng, phản ứng sau truyền máu, viêm thanh quản rít.

Có thể phối hợp với các phương pháp điều trị khác trong phù não, trong sốc do nhiều nguyên nhân khác nhau.

Dùng Dexamethason trước khi sinh trong chuyển dạ trước kỳ hạn (giữa 24 và 34 tuần) để thúc đẩy quá trình trưởng thành thai.

Dexamethason dùng như một liệu pháp hỗ trợ trong điều trị viêm màng não phế cầu.

Ngoài ra, thuốc Dexamethasone cũng được sử dụng nhiều để ngăn ngừa buồn nôn và nôn do hóa trị liệu ung thư gây ra.

Trường hợp điều trị tại chỗ của Dexamethason:

• Tiêm trong và quanh khớp ở người bệnh viêm khớp dạng thấp, viêm mỏm lồi cầu thoái hóa xương khớp, viêm quanh khớp.
• Một số trường hợp bệnh lý tai mũi họng, nhãn khoa, ngoài da.

Chống chỉ định dùng thuốc Dexamethasone

• Dị ứng với hoạt chất Dexamethason hoặc bất kỳ thành phần nào có trong công thức của thuốc.
• Người bệnh bị nhiễm nấm toàn thân, bị sốt rét thể não, nhiễm virus tại chỗ hoặc nhiễm khuẩn lao.
• Các trường hợp mắc bệnh lậu chưa kiểm soát được bằng thuốc kháng khuẩn và khớp bị hủy hoại nặng.
• Mắc bệnh trong nhãn khoa do nhiễm virus (Herpes simplex mắt thể hoạt động), nhiễm nấm hoặc nhiễm khuẩn lao ở mắt.

Cách dùng thuốc hiệu quả

Nguyên tắc chung khi dùng thuốc Dexamethasone:

• Liều dùng cần thay đổi tùy theo từng người bệnh, mức độ viêm, diện viêm rộng hay hẹp, vị trí viêm và đáp ứng của người bệnh.
• Để giảm thiểu được các tác dụng phụ, nên dùng liều nhỏ nhất nhưng có hiệu quả điều trị.

Ngoài ra, Dexamethason có thời gian tác dụng dài (kéo dài từ 36 đến 54 giờ) nên khi dùng liều cách nhật thì không có thời gian để phục hồi tuyến thượng thận giữa các liều.

Đối với chứng suy thượng thận thứ cấp do thuốc:

• Có thể xảy ra do ngừng thuốc quá nhanh.
• Hạn chế được bằng cách giảm liều từ từ sau nhiều tuần hoặc nhiều tháng tùy thuộc vào liều dùng, thời gian điều trị.
• Vẫn có thể còn tồn tại nhiều tháng sau khi đã ngừng thuốc.

Không được tự ý giảm liều hoặc ngừng thuốc mà không có sự đồng ý của bác sĩ.

Tránh phơi nhiễm với các bệnh sởi, thủy đậu. Trường hợp bị phơi nhiễm, cần thông báo ngay cho thầy thuốc. Báo cho bác sĩ biết nếu có đau thể cấp tính bao gồm sốt và các triệu chứng khác của nhiễm khuẩn.

Các tác dụng phụ có thể xảy ra

• Hạ kali máu, giữ natri và nước, từ đó gây tăng huyết áp và tình trạng phù nề.
• Hội chứng Cushing, teo tuyến thượng thận, giảm dung nạp glucid, rối loạn kinh nguyệt.
• Tình trạng teo cơ hồi phục, gây loãng xương, gãy xương bệnh lý, nứt đốt sống hoăc có thể gây hoại tử xương vô khuẩn.
• Các trường hợp loét ở dạ dày tá tràng, tình trạng loét gây chảy máu, loét thủng, viêm tụy cấp.
• Teo da, ban đỏ, bầm máu, rậm lông.
• Gây mất ngủ.
• Xuất hiện phản ứng quá mẫn, đôi khi gây choáng phản vệ, tăng bạch cầu, huyết khối tắc mạch…

Triệu chứng và các dấu hiệu ngừng thuốc:

• Xảy ra đột ngột khi giảm quá nhanh liều thuốc.
• Hậu quả ngưng sau khi điều trị kéo dài có thể dẫn tới suy thượng thận cấp, hạ huyết áp và chết.
• Hiểu một cách nôm na, ngừng thuốc đôi khi giống như tái phát bệnh.
• Điều trị kéo dài các sản phẩm tra mắt chứa Dexamethason có thể gây tăng áp lực trong mắt và giảm thị lực.

Tương tác khi dùng chung với thuốc Dexamethasone

• Everolimus, natalizumab, nilotinib, nisoldipin, ranolazin, tolvaptan, vắc-xin (sống).
• Amphotericin B.
• Các chất ức chế acetylcholinesterase.
• Cyclosporin.
• Lenalidomid.
• Thuốc lợi tiểu quai.
• Natalizumab.
• Thalidomid.
• Một số thuốc chống viêm không steroid (chất ức chế COX-2), thuốc chống viêm không steroid (không chọn lọc).
• Các chất chẹn kênh calci.
• Barbiturat, phenytoin, rifampicin, rifabutin, carbamazepin, ephedrin.
• Dẫn chất cumarin chống đông máu.

Những lưu ý khi dùng Dexamethasone

Đối với người bệnh bị nhiễm khuẩn hoặc nghi ngờ bị nhiễm khuẩn, cần đặc biệt chú ý và ưu tiên điều trị bằng các thuốc kháng khuẩn đặc hiệu. Điều này là do tác dụng ức chế miễn dịch nên Dexamethasone có thể gây nên những cơn kịch phát và lan rộng nhiễm khuẩn.

Tuy nhiên, đối tượng bị viêm màng não nhiễm khuẩn cần phải dùng Dexamethason để ngăn ngừa viêm não do phản ứng với các vi khuẩn đã bị thuốc kháng khuẩn tiêu diệt trước khi dùng các thuốc kháng khuẩn đặc hiệu.

Cần theo dõi chặt chẽ và điều trị tích cực các bệnh lý sau nếu cần phải dùng thuốc:

• Loãng xương.
• Mới phẫu thuật ruột.
• Loạn tâm thần.
• Loét dạ dày tá tràng.
• Thủng giác mạc.
• Đái tháo đường.
• Tăng huyết áp.
• Suy tim, suy thận.
• Lao.

Các đối tượng sử dụng đặc biệt

Phụ nữ mang thai

• Thuốc có khả năng gây tình trạng quái thai ở động vật. Tuy nhiên, tình trạng này chưa được nghiên cứu ở người.
• Dexamethason có thể làm giảm trọng lượng nhau thai và cân nặng của thai nhi.
• Không những vậy, thuốc này cũng có thể gây ức chế tuyến thượng thận ở trẻ sơ sinh nếu mẹ dùng thuốc kéo dài.
• Dùng glucocorticoid trước khi sinh non đã chứng minh có khả năng bảo vệ chống nguy cơ hội chứng suy hô hấp sơ sinh và bệnh loạn sản phổi – phế quản do đẻ non.
• Cần cân nhắc lợi ích trên mẹ và nguy cơ trên thai nhi rồi mới quyết định dùng.

Khi mang thai, mẹ bầu cần hết sức cẩn thận và chỉ được dùng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ. Các loại thuốc như kháng sinh cần phải được cân nhắc rất kỹ với mẹ bầu. Xem thêm: Dùng kháng sinh khi mang thai có an toàn không?

Phụ nữ cho con bú

Thuốc Dexamethasone có thể được bài tiết vào sữa mẹ. Do đó, thuốc có thể gây ra nguy cơ có hại đối với trẻ bú mẹ. Vì vậy, cần phải cân nhắc cẩn thận trước khi quyết định dùng.

Xử trí khi quá liều Dexamethasone

Quá liều glucocorticoid gây ngộ độc cấp hoặc gây tử vong nhưng rất hiếm. Hiện nay, vẫn chưa có thuốc giải độc đặc hiệu. Vì thế, để bảo vệ sức khoẻ tối ưu thì việc tập trung điều trị triệu chứng và giảm thiểu tối đa các biến chứng trên sức khỏe sau quá liều là điều cần thiết.

Xử trí khi quên một liều Dexamethasone

• Dùng ngay sau khi nhớ ra đã quên liều.
• Nếu liều đã quên kề với liều kế tiếp: Bỏ qua liều đã quên và dùng theo đúng lịch trình dùng thuốc.
• Không dùng gấp đôi liều với mục đích bù vào liều đã quên.

Cách bảo quản

• Để thuốc Dexamethasone tránh xa tầm tay của trẻ em và thú cưng trong nhà.
• Bảo quản thuốc ở nơi khô ráo và thoáng mát. Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng hoặc để thuốc ở những nơi ẩm ướt.
• Nhiệt độ bảo quản tốt nhất là < 25°C.
• Không nên dùng thuốc đã quá hạn sử dụng (thông tin đã được in trên bao bì thuốc).

Dexamethasone giá bao nhiêu?

Dexamethason 4 mg/1ml:

• Dạng bào chế: Dung dịch tiêm.
• Quy cách đóng gói: Hộp 10 ống x 1 ml.
• Giá Dexamethason tiêm: 150.000 VNĐ/hộp.

Dexamethason 0.5 mg:

• Dạng bào chế: Viên nén.
• Quy cách đóng gói: Hộp 500 viên.
• Giá thuốc Dexamethason 0.5 mg: 80.000 VNĐ/hộp.

Lưu ý: Mức giá chỉ mang tính tham khảo. Có thể thay đổi tuỳ thời điểm và phụ thuộc vào nhà cung cấp. Theo đó, bạn nên tìm đến những nhà thuốc uy tín để nhận được sự tư vấn cụ thể của bác sĩ/dược sĩ có chuyên môn.

Bên trên là những thông tin sử dụng thuốc Dexamethasone. Hãy gọi ngay cho bác sĩ nếu xuất hiện bất kỳ một triệu chứng nào bất thường để có thể được xử trí và hỗ trợ kịp thời nhé!