THUỐC LÁ ĐIỆN TỬ, NHIỀU TÁC HẠI CHƯA ĐƯỢC BIẾT ĐẾN

17 Tháng 5 2021

Theo các chuyên gia y tế, hiện nay thuốc lá điện tử được nhiều người xem như mốt dòng sản phẩm thay thế cho thuốc lá truyền thống đang là mối đe doạ khẩn cấp đối với sức khoẻ cộng đồng trên toàn cầu, đặc biệt là thanh thiếu niên. Các chuyên gia cảnh báo khi sử dụng thuốc lá điện tử lâu dài, người nghiện sẽ phải đối mặt với nhiều nguy cơ trong đó đáng chú ý là nguy cơ tổn thương phổi, mắc bệnh tim mạch và có thể ung thư,… bên cạnh đó thuốc lá điện tử còn tác động đến nhiều mặt của đời sống xã hội.

Những tác hại với sức khỏe

Trước quảng cáo rầm rộ của ngành công nghiệp thuốc lá, “Thuốc lá điện tử là một sản phẩm giảm hại” và họ nỗ lực vì “một thế giới không khói thuốc”? làm nhiều người lầm tưởng.

Thực tế, các sản phẩm thuốc lá điện tử (thuốc lá thế hệ mới) có nguy cơ ảnh hưởng lớn tới sức khỏe của người sử dụng vì chứa nicotine - là chất gây nghiện cao, theo đó là các chất độc hại và các hương liệu gây hại đối với sức khỏe. Theo WHO, có đến hơn 15.000 loại hương vị khác nhau trong dung dịch điện tử được biết là có nhiều chất độc. Nếu hương liệu được trộn chung cùng các loại nguyên liệu khác nhau sẽ gây độc hơn. Bên cạnh đó, các chất độc được tìm thấy trong thuốc lá điện tử như: Formaldehyde, Hydrooxycarbonyls, Acetaldehyde, Polycyclic Aromatic Hydrocarbons, phân tử Ultrafine… gây ra bệnh tim mạch, đột quỵ, hô hấp, viêm phổi cấp, tiêu hóa, ngộ độc, động kinh, các bệnh về răng miệng và gây ung thư,…

Ngoài ra, cũng như thuốc lá truyền thống, thuốc lá điện tử vẫn có rủi ro cho người dùng hoặc những người tiếp xúc với khói thuốc từ thuốc lá điện tử. Các kim loại cũng được tìm thấy ở mức độ cao trong khói thuốc như niken, chì,... Các hạt siêu mịn trong khí do khói thuốc lá điện tử có khả năng đi sâu vào phổi và có thể gây nguy cơ mắc các bệnh không thường gặp ở những người hút thuốc lá điếu thông thường. Trong đó, các ca viêm phổi cấp tính, thương tích phổi do bộ phận điện tử phát nổ là những tác hại chưa được biết đến ở thuốc lá điếu thông thường nhưng lại xuất hiện ở thuốc lá điện tử. Chưa dừng lại ở đó, khi một người tiếp xúc với nicotine, nhịp tim và huyết áp sẽ tăng lên bởi động mạch vành bị co lại, làm giảm lưu lượng máu và khí oxy. Qua thời gian, sự tiếp xúc với nicotine có thể dẫn đến bệnh về tim, đột quỵ và đau tim.

Bất lợi về kinh tế

Theo đánh giá của giới chuyên môn, thuốc lá điện tử gây ra nhiều vấn đề xã hội, kinh tế ảnh hưởng nghiêm trọng tới an sinh xã hội, an ninh trật tự, kinh tế, môi trường và sự phát triển bền vững. Thuốc lá điện tử có nguy cơ cao tiềm ẩn và phát sinh các tệ nạn, nhất là sử dụng ma túy và các chất gây nghiện, ảnh hưởng đến sức khỏe, an ninh, trật tự. Tại Việt Nam, tình trạng tội phạm ma túy trộn các loại ma túy vào các sản phẩm thuốc lá điện tử và hướng vào đối tượng học sinh, sinh viên và giới trẻ đang rất phức tạp và một số vụ việc đã được điều tra, phát hiện.

Thiết bị điện tử để sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng có thể hỏng, lỗi và gây cháy nổ, thương tích, mất an toàn cho người sử dụng. Các chấn thương nghiêm trọng đã được ghi nhận như miệng, mặt, cổ mắt, mũi, xương hàm,... Thuốc lá điện tử gây ảnh hưởng đến môi trường vì lượng chất thải rắn thải ra ngoài môi trường sau khi sử dụng, đặc biệt là với thiết bị sử dụng 1 lần. Theo cáo cáo của WHO năm 2017 và một số nghiên cứu khác cho thấy: 2/3 lượng thuốc lá điếu bị vứt bừa bãi; chỉ riêng chi phí dọn sạch lượng thuốc lá bị vứt bừa bãi đã là 11 tỷ USD, chưa kể các chi phí môi trường khác trong cả chuỗi cung ứng thuốc lá ... Trong khi đó, thiết bị thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng có rất nhiều thành phần: nhựa, pin, bảng mạch điện, dung dịch…. Quy trình dỡ bỏ, phân loại… nhằm tái chế hay vứt bỏ, tiêu hủy đều phức tạp và tốn kém. Nếu bị vứt bỏ dưới dạng vỡ, nát có thể phát tán ra môi trường các chất độc hại như kim loại, axit, nicotine...

Ảnh hưởng đến mục tiêu giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá

Trái với quảng cáo “có thể giúp cai nghiện thuốc lá”, thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng làm gia tăng tỷ lệ sử dụng thuốc lá do cung cấp thêm sự lựa chọn cho việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá bên cạnh thuốc lá truyền thống, thúc đẩy cả người không hút thuốc lá hoặc đã bỏ và người đang sử dụng thuốc lá điếu chuyển sang sử dụng thuốc lá điện tử. Từ đó, ảnh hưởng đến mục tiêu giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá và ảnh hưởng đến nỗ lực phòng, chống tác hại của thuốc lá tại Việt Nam.

Có nhiều bằng chứng cho thấy những người đang hút thuốc lá điếu thông thường có khả năng sử dụng thuốc lá điện tử nhiều hơn, và thanh thiếu niên không hút thuốc lá vẫn thử và bắt đầu sử dụng thuốc lá điện tử trên toàn cầu. Người trẻ tuổi sử dụng thuốc lá điện tử có nhiều khả năng trở thành người hút thuốc lá điếu thông thường, bao gồm cả những người không sử dụng thuốc lá. “Đối với thanh thiếu niên chưa bao giờ hút thuốc lá nhưng sử dụng thuốc lá điện tử, tỷ lệ hút thuốc lá điếu thông thường cao hơn tới 6 lần so với những thanh thiếu niên chưa từng sử dụng thuốc lá điện tử” - theo một báo cáo ở Anh. Các kết quả điều tra cũng cho thấy, tỷ lệ phụ nữ sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tăng cao hơn so với tỷ lệ sử dụng thuốc lá điếu thông thường,...

Từ những tác hại rất lớn, gây bệnh tật, tử vong, ảnh hưởng đến sức khỏe của cả người hút và người xung quanh, gây ra các tác hại về xã hội, kinh tế, môi trường, đặc biệt là nguy cơ tiềm ẩn ảnh hưởng đến giới trẻ được xác định là nghiêm trọng hơn rất nhiều so với thuốc lá điếu thông thường. Việc cấm hoàn toàn dưới mọi hình thức mua bán, sản xuất, nhập khẩu đối với các sản phẩm mới này cần thiết. Tuy nhiên trước khi thuốc lá điện tử được cấm hoàn toàn mỗi chúng ta hãy hành động và kêu gọi một thế hệ trẻ không sử dụng thuốc lá và các sản phẩm gây nghiện như nicotine.

Long Cảnh

• Trang trước
• Trang sau