Thuyết Minh Về Cây Phượng - Văn Mẫu Lớp 9

Thuyết minh về cây phượng - một loài cây đã trở thành một phần đặc biệt của quãng đời học sinh. Cũng giống như thuyết minh về những loại cây khác, chúng ta cũng cần hiểu rõ về nguồn gốc của cây phượng, các đặc điểm của cây, công dụng của phượng...., cùng Đọc tài liệu tham khảo những bài văn mẫu dưới đây để hiểu rõ hơn cấu trúc một bài cần phải viết như thế nào nhé.

Đề bài

Viết một bài văn thuyết minh về cây phượng

Dàn ý ngắn gọn thuyết minh về cây phượng

I. MỞ BÀI

• Dẫn dắt, giới thiệu về cây phượng (loài cây thân thuộc với tuổi học trò, thường trồng trong sân trường, lưu giữ nhiều kỉ niệm,...).

II. THÂN BÀI

- Giới thiệu khái quát về cây phượng:

• Tên gọi: phượng, phượng vĩ, điệp tây,...
• Nguồn gốc: từ Madagascar, trong các cánh rừng ở miền tây Malagasy.
• Nơi sinh sống chủ yếu: vùng nhiệt đới, cận nhiệt đới.

- Đặc điểm của cây phượng:

• Loại cây: cây to, thân gỗ
• Chiều cao thân cây: có thể cao đến 20 mét.
• Lá cây: lá phức, bề ngoài lá giống lông chim, màu lục nhạt,...
• Hoa phượng: có hình dáng giống chim phượng xòe đuôi, cánh hoa lớn gồm 4 cánh màu đỏ tươi dài 8 cm, cánh hoa thứ 5 mọc thẳng có lốm đốm màu trắng-vàng, cam- vàng hay trắng-đỏ,...
• Quả phượng: thuộc loại quả đậu, khi chín có màu nâu sẫm, quả dài, rất nặng.

- Vai trò của cây phượng:

• Tán cây rộng, che bóng mát.
• Hoa nở đẹp, tăng vẻ mỹ quan cho không gian được trồng.
• Hạt rất bùi, có thể ăn được.
• Nở hoa làm dấu chỉ thời gian cho mùa hè.
• Cánh hoa đẹp thường được dùng ép vào vở, lưu lại kỉ niệm tuổi học trò.
• Làm nguồn tài liệu sáng tác cho văn nghệ, thơ ca,...

- Ý nghĩa của cây phượng:

• Gắn với nhiều kỉ niệm bên mái trường.
• Loài cây mang nhiều ý nghĩa biểu trưng, gửi gắm nhiều tình cảm của lứa tuổi học trò.

III. KẾT BÀI

• Khái quát cảm nghĩ của bản thân về cây phượng (loài cây ý nghĩa, chất chứa nhiều cảm xúc, nỗi niềm,....).

Gợi ý thêm cho các bạn tham khảo một số dàn ý thuyết minh về cây phượng lớp 9 chọn lọc khác để nắm rõ hơn bố cục cần trình bày trong bài viết của mình.

Những bài văn mẫu hay thuyết minh về cây phượng lớp 9

Bài số 1

Bài văn của học sinh chuyên văn thuyết minh về cây phượng

Mỗi loài cây, mỗi loài hoa sinh ra trên đời đều mang một ý nghĩa và biểu tượng riêng. Nếu cây phát lộc biểu tượng cho sự may mắn, cây liễu là chuẩn mực cho vẻ đẹp yêu kiều của người phụ nữ, cây tùng thể hiện khí chất hiên ngang, ngay thẳng của người quân tử thì cây phượng vĩ- loài cây hết sức giản dị và thân thuộc lại là biểu tượng của tuổi học trò, là sự báo hiệu cho một mùa chia tay đầy thương nhớ. Cây phượng vĩ đã trở thành một người bạn thân thiết của tuổi học trò.

Ngay từ cái tên phượng vĩ đã gieo vào lòng người nhiều bí ẩn. Đó là chữ ghép Hán Việt, có nghĩa là đuôi con chim phượng. Cách gọi này cũng khá hợp lí và tinh tế bởi các lá cây đặc biệt là các lá non trông giống như hình vẽ đuôi của loài chim phượng.

Phượng vĩ còn có tên gọi khác là xoan tây hay điệp tây, thuộc loại thực vật có hoa, thường sinh sống ở vùng nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới.

Theo các nghiên cứu thì phượng vĩ có nguồn gốc từ những cánh rừng ở Madagascar. Còn ở Việt Nam, phượng vĩ được du nhập vào khoảng cuối thế kỉ XIX bởi một người Pháp. Khi ấy, loài cây này thường xuất hiện ở các tỉnh thành như Hải Phòng, Đà Nẵng, Sài Gòn.

Ở Việt Nam, phượng vĩ được trồng khá phổ biến, đặc biệt là ở dọc các con đường, ở trong sân trường học bởi khả năng tạo bóng mát của cây. Đây là loại cây dễ trồng, thích hợp với mọi loại đất từ khô cằn đến màu mỡ; phát triển tốt trên mọi địa hình từ đồng bằng đến trung du và núi cao. Tuy nhiên, loài cây này lại có tuổi thọ không cao, trung bình từ 30 đến 50 năm tùy vào điều kiện chăm sóc và thời tiết.

Một cây phượng vĩ lớn có thể cao đến 20m, tán tỏa ra tứ phía với đường kính lên tới 8m. Rễ cây thuộc loại rễ chùm, đâm sâu xuống lòng đất hút chất dinh dưỡng nuôi cây đồng thời bám sây vào lòng đất để cây luôn đứng vững trước những bão tố dữ dội. Những chiếc rễ cây lâu năm to như những con rắn khổng lồ, chồi lên ngoằn nghèo trên mặt đất lại là chỗ ngồi lí tưởng cho các bạn học sinh. Thân cây to tròn đến hai học trò ôm cũng không xuể. Nó khoác lên mình bộ áo màu nâu sẫm, khi sờ vào có cảm giác xù xì và hơi thô ráp. Từ những cành cây nhỏ bé, mọc ra hàng nghìn, hàng vạn chiếc lá nhỏ li ti màu xanh lục như những lá me.

Lá cây mọc đối xứng qua một xương lá trông rất mềm mại, thỉnh thoảng lại rung rinh, đu đưa làm dáng khi chị gió thoảng qua ghé thăm. Hình ảnh khiến mọi người nhớ mãi có lẽ là hoa phượng. Mỗi bông hoa có bốn cánh tỏa rộng màu đỏ hay màu đỏ cam, cánh thứ năm mọc thẳng và lớn hơn các cánh hoa còn lại một chút. Cánh hoa cuối cùng này khá đặc biệt, có lấm tấm những đốm màu vàng, màu trắng. Hoa phượng không mọc riêng lẻ mà kết thành từng chùm từ năm đến tám bông hoa. Khi nắng ngày càng chói chang và ve cất tiếng râm ran cũng là lúc phượng nở. Mới ngày nào còn e lệ, chúm chím, điểm vài sắc đỏ giữa màu xanh bát ngát thì hôm nay đã bật tung ra, đỏ rực cả một khoảng trời. Phượng nở lại báo hiệu một mùa chia tay sắp đến, gieo vào lòng người những bồi hồi, xao xuyến; những tiếc nuối, nhớ nhung.

Bài số 2

Bài văn mẫu thuyết minh về cây phượng lớp 9

Trong đời sống, cây phượng vĩ giữ một vai trò quan trọng và thiết yếu. Cây tạo bóng mát vào những ngày hè oi ả, làm dịu đi cái nắng cháy da cháy thịt kia. Dưới bóng phượng là nơi vui chơi của các cô cậu học trò. Cây phượng đứng đó, sừng sững giữa một góc sân tưởng như chẳng hề đổi thay mà đã chứng kiến bao kỉ niệm, bao cảm xúc chẳng thể có lại lần thứ hai. Đó là vòng tay ấm áp dang rộng khi ngày đầu tiên ta đi học, là ánh mắt luyến tiếc, là lời nhắn gửi tâm tình ngày ta ra trường. Cứ thế, cứ thế thầm lặng và giản đơn, cây phượng vĩ đã ghi dấu những chặng đường thời học sinh.

Cây phượng vĩ không biết tự bao giờ đã chất chứa những giá trị tinh thần to lớn. Có cả một thành phố được mệnh danh là "thành phố hoa phượng đỏ"- Hải Phòng bởi nơi đây vào mùa hạ luôn rực đỏ trong sắc phượng. Hay bài thơ "Thời hoa đỏ" của nhà thơ Thanh Tùng đã được nhạc sĩ Nguyễn Đình Bảng phổ nhạc khi hồi tưởng lại những kỉ niệm tuổi trẻ gắn với màu đỏ phượng vĩ.

Một loài cây tưởng như bình thường nhưng lại có vai trò rất quan trọng trong cuộc sống con người. Ngày nay khi đất nước đang vươn mình đứng dậy, hội nhập cùng thế giới với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa thì mỗi chúng ta càng cần giữ gìn và tích cực trồng phượng vĩ nhiều hơn để tạo một không gian xanh sạch đẹp.  Trong cuộc đời mỗi con người thì quãng đời học sinh là khoảng thời gian rực rỡ nhất và đẹp đẽ nhất trong cuộc đời mỗi con người. Thời học sinh gắn liền với những trang lưu bút, những bộ đồng phục, chiếc áo dài trắng tinh khôi và đặc biệt là một loại cây, loại cây mà không thể nào thiếu, không thể nào không nhắc đến khi nói đến năm tháng thời học sinh đó là cây phượng .

Phượng là loại cây có từ lâu, phượng có nguồn gốc từ Madagasca. Đến tận cuối thế kỉ XIX thì phượng được du nhập vào các thành phố lớn ở Việt Nam như Hải Phòng, Đà Nẵng, … Và cũng chính vì vậy mà ngày nay Hải Phòng được mệnh danh là thành phố hoa phượng đỏ Bởi vậy mà cứ đến dịp hè khi phượng ra hoa thì Hải Phòng lại được đón một lượng du khách lớn đến để ngắm sắc đỏ rực rỡ trên khắp các con phố ở Hải Phòng. Phượng, ngoài cái tên này ra thì cây này có rất nhiều tên gọi khác nhau như phượng vĩ, xoan tây, điệp tây hoặc hoa nắng. Tên tiếng anh của nó còn được gọi là Mohur tree, bởi phượng được trồng rất nhiều nơi trên thế giới nên mỗi vùng miền nó lại được gọi bằng một cái tên khác nhau. Phượng là cây thuộc họ fabaceae và phượng sinh sống ở những vùng nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới bởi vậy nên phượng mới thích nghi với điều kiện nóng ẩm ở Việt Nam.

Phượng thường không cao như những loài cây cổ thụ khác. Cao nhất cũng chỉ khoảng 20m. Phượng có tán rộng nên gốc phượng thường là nơi trú cái nắng hè oi ả của các bạn học sinh. Phượng là loại cây thân gỗ. Thân cây nhỏ không có kích thước quá to. Thân phượng màu nâu sẫm bao bọc bên ngoài là lớp vỏ xù xì gai góc.

Lá phượng đặc biệt, không giống với những chiếc lá cây khác. Mà lá phượng nhỏ xíu, lấm chấm li ti mọc đói xứng qua một xương lá tạo thành những chiếc lá canpo, những chiếc lá nhỏ ấy lại được gắn đối xứng nhau qua một chiếc xương lớn tạo thành một chiếc lá hoàn chỉnh .Chính vì cấu trúc đặc biệt như vậy nên lá phượng thưa thớt chứ không đặc kín như lá bàng, lá bằng lăng,… Lá phượng thuộc họ lá kép lông chim, lá thường có màu xanh lục. Dặc biệt vào mùa khô lá cây thường xuyên vàng và lá bắt đầu rụng vào khoảng thời gian này.

Phượng có tán rộng dài, vươn xa. Mỗi cành lớn thường có nhiều nhánh nhỏ đan xen chi chít khiến cây phượng có hình dáng như những chiếc ô khổng lồ xanh mướt tỏa bóng râm mát tránh cái nắng gắt, oi ả của ngày hè.

Cây phượng có rễ to, thuộc loại rễ cọc. Là rễ cọc nên nó đâm sâu xuống đất hút chất dinh dưỡng nuôi cây. Có một số cây phượng có phần rễ nổi trên mặt đất, đó là những chiếc dễ dài, ngoằn ngoèo và có kích thucows tùy theo đọ tuổi của cây.

Nhờ có những chiếc rễ to, khỏe hút chất dinh dưỡng nuôi cây mà đến dịp hè cây mới bung hoa khoe sắc. Hoa phượng thường có màu đỏ thẫm hoặc đỏ tươi. Hoa phượng có năm cánh trong đó có một cánh gọi là cánh lớn. Cánh lớn có đặc điểm hình dáng khác so với bốn cánh còn lại. Cánh lớn có màu đỏ, mọc chính giữa trên lá có lốm đốm màu vàng. Màu đỏ cảu hoa là màu của nắng của gió là màu đỏ của cái nắng gay gắt của mùa hè oi ả. Tuy bông hoa phượng ấy mang sắc đỏ gay gắt nhưng khi nó hòa quyện với màu xanh của lá, vàng của nắng, màu xanh trong trẻo của của bầu trời mùa hè thì lại tạo nên một bức tranh thật tuyệt đẹp.

Quả phượng dài, dẹp màu đen, bên trong có nhiều hạt rất cứng . Ở Việt Nam thì quả phượng chưa có nhiều lợi ích trong cuộc sống nhưng ở Caribe thì họ đã biết sử dụng những quả phượng để làm nên bộ gõ để sử dụng trong âm nhạc.

Phượng có tuổi đời không cao chỉ tầm khoảng 20-30 năm tuổi. Nhưng phượng lại có thể tái sinh rất dễ dàng, có thể trồng bằng chồi hoặc hạt và phát triển rất nhanh trên mọi địa hình và đất trồng.

Bên cạnh lợi ích của hầu hết mọi cây là tạo bóng râm che mát và làm đẹp cho con phố phường, trường học thì nó còn là cây gợi nhắc cho chúng ta về những kỉ niệm tuổi thơ, thời cắp sách tới trường. Mỗi khi hè tới, tiếng ve bắt đầu râm ran trên các vòm cây thì phượng cũng bắt đầu ra hoa. Phượng nở cũng là lúc lũ học sinh háo hức được nghỉ hè, cũng là lúc tụi học sinh khóc nức nở vì sắp phải chia xa, phượng nở đem bao niềm vui nỗi buồn của học sinh.

Phượng là loại cây vừa hữu ích, vừa làm đẹp cho đời. Bởi những lợi ích của nó là một người dân chúng ta cần có ý thức giữu gìn và chăm sóc cây để có thể khoe sắc cho đời.

Bài số 3

Văn mẫu 9 thuyết minh về cây phượng

Chắc hẳn ai đã từng đi qua tuổi học trò đều thấy nhớ, thấy thương một thời áo trắng mộng mơ, ngây thơ mà trong sáng. Tuổi học trò gắn liền với biết bao nhiêu kỉ niệm, nhưng có lẽ kỉ niệm bên những gốc phượng có thể sẽ không bao giờ quên. Mỗi khi tiếng ve râm ran trong các vòm lá, khi ánh nắng như rót vàng rót mật xuống trần gian thì cũng là lúc hè về, phượng nở. Phượng nở mang theo hoài niệm, nỗi nhớ thương vơi đầy, là người bạn đồng hành trong suốt quãng đời học sinh. Có lẽ vì thế mà người ta gọi phượng với một cái tên âu yếm “cây học trò”.

Phượng có tên khoa học là Delonix regia, thuộc họ Caesalpiniaceae, có nguồn gốc từ Madagasca. Phượng phân bố rộng rãi ở các nước nhiệt đới ẩm, đặc biệt mọc tốt ở những nơi có lượng mưa từ 1.00 đến 2.00 mm/năm. Vì điều kiện phù hợp nên khu vực Caribe trồng rất nhiều phượng vĩ.

Phượng là loài cây thân gỗ. Rễ phượng thuộc loại rễ cọc, cắm sâu xuống lòng đất để hút chất dinh dưỡng, một vài rễ to trồi cả lên mặt đất, trông như những con rắn bò ngoằn ngoèo. Thân phượng rất cao, từ 6 – 12 mét. Cây bé thì chiều ngang bằng một vòng tay người lớn, còn cây to thì hai người ôm mới xuể. Thân cây màu nâu sẫm đầy những vết sần, cục u nhuốm màu thời gian. Từ thân mọc ra nhiều cành to và nhỏ như những cánh tay vươn ra tứ phía để đón ánh nắng mặt trời. Lá cây là loại lá kép, màu xanh cốm, mỏng và nhỏ như lá me, mọc đối xứng nhau. Tán cây cao và rộng, trông ra như những chiếc ô khổng lồ. Vì thế phượng được trồng nhiều ở trên đường, trong công viên sân trường vừa để làm đẹp, vừa cho bóng mát.

Hoa phượng có năm cánh to, mỏng, mịn như nhung, màu đỏ thắm hoặc đỏ cam. Cánh hoa thứ năm mọc thẳng, cánh hoa này lớn hơn một chút so với bốn cánh kia và lốm đốm màu trắng/vàng hoặc cam/vàng (cũng có khi trắng/đỏ). Phượng nở rực rỡ nhất vào tháng Sáu. Hoa phượng mọc thành từng chùm to, mỗi cành lại có nhiều chùm như thế, trông xa như những đốm lửa khổng lồ. Ở giữa hoa là nhuỵ hoa có hình bầu dục, dài và cong. Tụi học trò thường lấy nhụy hoa để chơi chọi gà vào những giờ ra chơi. Những cô bạn gái dịu dàng còn lấy cánh hoa phượng ép trong cuốn nhật ký để lưu giữ những kỷ niệm, hoặc là:

“Những chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng

Em chở mùa hè của tôi đi đâu”

(Phượng hồng)

Hết mùa phượng nở, quả phượng bắt đầu phát triển. Quả là loại quả đậu có màu nâu sẫm khi chín, dài tới 60 cm và rộng khoảng 5cm. Bên trong là hạt phượng có thể rang lên để ăn hoặc làm củi đốt.

Ở Việt Nam, phượng được trồng ở những thành phố lớn như Hà Nội, Hải Phòng, Sài Gòn, Đà Nẵng. Ở Hà Nội, ven Hồ Tây có “con đường hoa phượng” vì có mấy trăm cây phượng được trồng hai bên đường, đem đến vẻ đẹp rực rỡ cho thủ đô mỗi khi hè về. Còn Hải Phòng được mệnh danh là “thành phố hoa phượng đỏ”.

Cây phượng từ xưa đến nay đã trở thành nguồn cảm hứng cho biết bao nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ sáng tác:

“Cánh phượng hồng.. còn ép hoài trang vở

Mỗi hè về.. nỗi nhớ lại miên man

Tuổi thanh xuân.. lời thương ấy nồng nàn

Những kỉ niệm.. vẫn ngập tràn rung động”

(Phượng hồng – Quốc Phương)

Hay

“Xin em giữ mãi khung trời hạ

Để phượng đừng phai nhạt sắc hồng

Mai mốt anh về ươm giọt nắng

Cho cành phượng thắm trổ thêm bông”

(Giữ hạ - Quốc Phương)

Nhà thơ Thanh Tùng có bài thơ “Thời hoa đỏ” đã được nhạc sĩ Nguyễn Đình Bảng phổ nhạc thành bài hát cùng tên, viết về những kỷ niệm của tuổi trẻ với mùa hoa phượng vĩ, tản văn “Hoa học trò” của Xuân Diệu. Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh đã lấy sắc đỏ của hoa phượng để đặt tên cho tập truyện ngắn “Hạ đỏ” của mình. Không phải nghiễm nhiên mà hoa phượng được mệnh danh là “hoa học trò”. Không phải là sắc tím biếc thủy chung và nhanh tàn như hoa bằng lăng, hoa phượng rực rỡ suốt mùa hè, suốt một mùa thi, chở cả bao hoài niệm, ước mơ của tuổi học trò. Mỗi khi nhìn thấy hoa phượng đơm bông, học trò cuối cấp lại rưng rưng nỗi nhớ, trào dâng nỗi xúc động xốn xang:

“Hoa phượng đỏ sân trường như muốn nói

Mùa chia ly đỏ chói giấc mơ đầu”

Ngày tổng kết, ai cũng đội trên đầu mình được vòng được kết từ hoa phượng nhưng ý nghĩa vô cùng. Cây phượng đứng ở giữa sân trường như bác bảo vệ già ngày ngày che mát cho sân trường, cho lũ học trò vui đùa thỏa thích

“Hoa học trò” cứ thế khẳng định vị trí của mình trong đời sống học trò nói riêng và con người nói chung. Sắc đỏ rực rỡ đã làm say đắm bao tâm hồn nhiều thế hệ. Nếu ai đã từng đi qua quãng đời học trò chắc hẳn đều ghi nhớ những kỉ niệm gắn với cây phượng thân yêu.

----------

Trên đây là những bài văn mẫu 9 thuyết minh về cây phượng bao gồm cả những bài văn hay của học sinh chuyên văn và những bài văn mẫu chọn lọc được Đọc tài liệu biên soạn. Hy vọng sẽ giúp ích cho các em trong khi viết bài.

Tuyển tập những bài văn hay lớp 9