Tiểu đêm Nhiều Lần Là Bệnh Gì? Nguyên Nhân Do đâu

Tiểu đêm là triệu chứng thường gặp của các bệnh đường tiết niệu. Tiểu đêm không phải là vấn đề khẩn cấp nhưng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Do đó, những người tiểu đêm nhiều lần cần được thăm khám càng sớm càng tốt. Tiểu đêm nhiều lần là bệnh gì, chẩn đoán và điều trị ra sao? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp câu hỏi trên

1. Tổng quan về tiểu đêm
2. Tiểu đêm nhiều lần do bệnh gì?  
   1. 1. Thói quen, sinh hoạt
   2. 2. Bệnh lý đường tiểu dưới
3. Phương pháp chẩn đoán chứng tiểu đêm
4. Tiểu đêm có chữa được không? 
5. Lời khuyên của bác sĩ

Tổng quan về tiểu đêm

Tiểu đêm là một thuật ngữ y khoa dùng để chỉ tình trạng một người phải thức giấc nhiều lần để đi tiểu vào ban đêm. (1)

Hầu hết mọi người thường thức dậy không quá 1 lần trong đêm để đi tiểu. Trong thời gian ngủ, cơ thể tạo ra ít nước tiểu hơn, nhằm đảm bảo chất lượng giấc ngủ. Nhưng nếu phải thức giấc từ 2 lần trở lên để đi tiểu, có thể bạn đã bị tiểu đêm.

Tiểu đêm đơn thuần hoặc phối hợp với các triệu chứng khác của đường tiểu dưới như: tiểu nhiều lần ban ngày, tiểu gấp, tiểu khó, tiểu ngắt quãng, tiểu rỉ cuối dòng… Tiểu đêm làm xáo trộn chu kỳ giấc ngủ, gây thiếu ngủ, mệt mỏi, giảm tập trung, thay đổi tâm trạng, ảnh hưởng đến chất lượng sống… Tình trạng mất ngủ do tiểu đêm nhiều lần cũng là một trong những yếu tố làm cho các bệnh mạn tính như tim mạch, huyết áp, đái tháo đường khó kiểm soát, tăng nguy cơ đột quỵ và té ngã, nhất là ở người cao tuổi.

Tiểu đêm có thể do nhiều nguyên nhân, cũng có thể là biểu hiện của một số bệnh tiềm ẩn khác. Tiểu đêm nhiều lần là vấn đề sức khỏe cần phải được thăm khám và điều trị phù hợp.

Tiểu đêm nhiều lần do bệnh gì?  

Theo các chuyên gia tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu thận học, BVĐK Tâm Anh, nguyên nhân gây tiểu đêm nhiều rất đa dạng, bao gồm cả lối sống và bệnh lý . Tiểu đêm thường gặp ở người lớn tuổi nhưng cũng có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi.

Trước khi tìm hiểu tiểu đêm nhiều lần do bệnh gì, chúng ta cần biết các nguyên nhân chủ yếu gây tiểu đêm như sau:

1. Thói quen, sinh hoạt

Nguyên nhân rất phổ biến do uống quá nhiều nước, nhất là trước khi đi ngủ. Ngoài ra, uống nhiều rượu bia và thức uống chứa caffeine làm tăng lưu lượng nước tiểu do các thức uống này có gây lợi tiểu. Caffeine còn gây mất ngủ, khiến cho người bệnh phải thức giấc thường xuyên, lượng nước tiểu được sản xuất nhiều, do đó người bệnh đi tiểu tiểu đêm nhiều lần.

Các nguyên nhân gây tăng lưu lượng nước tiểu

• Mất cân bằng thể dịch

Đây là tình trạng lượng nước trong cơ thể tăng nhanh vượt mức 40 ml trên mỗi kg trong 24 giờ.

Mất cân bằng thể dịch do nhiều nguyên nhân như suy thận, đái tháo đường, suy tĩnh mạch, suy tim…

Một số trường hợp mất cân bằng thể dịch có thể do các nguyên nhân đơn giản như uống quá nhiều nước, rượu bia.

• Đa niệu về đêm

Tình trạng tiểu đêm mất ngủ được xác định khi số lượng nước tiểu ban đêm nhiều hơn 35% tổng lượng nước tiểu 24 giờ.

• Đa niệu (đái tháo nhạt)

Đa niệu là tình trạng thể tích nước tiểu hơn 3 lít/ngày. Đa niệu khác với tình trạng đi tiểu nhiều lần và đây cũng là nguyên nhân gây tiểu đêm.

Các nguyên nhân gây đa niệu như do uống quá nhiều nước, đái tháo nhạt trung ương, đái tháo nhạt có nguồn gốc thận, lợi tiểu thẩm thấu…

2. Bệnh lý đường tiểu dưới

• Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt

Liên quan đến câu hỏi “tiểu đêm nhiều lần là bệnh gì”, một trong những bệnh thường xuất hiện ở nam giới tuổi trung niên là tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt. Sự phát triển quá mức của tuyến tiền liệt gây chèn ép vào niệu đạo hoặc biến dạng cổ bàng quang là nguyên nhân dẫn đến rối loạn tiểu tiện, biểu hiện bởi các triệu chứng kích thích (tiểu nhiều lần, tiểu gấp, tiểu đêm)  và triệu chứng tắc nghẽn (tiểu khó, tiểu ngắt quãng, tia nước tiểu yếu, tiểu không hết…) (2)

• Nhiễm khuẩn đường tiết niệu

Đây là tình trạng nhiễm trùng ở bất kỳ một bộ phận nào của đường tiết niệu do các vi khuẩn, chủ yếu là E.Coli. Phần lớn trường hợp nhiễm khuẩn đường tiết niệu liên quan đến đường tiểu dưới bao gồm bàng quang và niệu đạo. (3)

Người bệnh sẽ đi tiểu lắt nhắt nhiều lần, cảm thấy nóng buốt, đau rát, khó chịu vùng bụng dưới.

• Bàng quang tăng hoạt

Hội chứng bàng quang tăng hoạt là tình trạng tiểu gấp, có hoặc không kèm theo són tiểu gấp, thường kèm theo tiểu nhiều lần và tiểu đêm… mà không có nhiễm trùng tiểu hoặc các bệnh lý rõ ràng khác.

• Tắc nghẽn lối ra bàng quang

Có nhiều nguyên nhân gây tắc nghẽn lối ra bàng quang như: bướu tuyến tiền liệt, xơ hóa cổ bàng quang, hẹp niệu đạo, sa bàng quang, sa tử cung… Ở nữ giới, tắc tình trạng này thường do suy yếu các cơ sàn chậu, sau thủ thuật hoặc sinh đẻ nhiều. Ở nam giới, tắc nghẽn lối ra bàng quang thường do tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt hoặc hẹp niệu đạo.

Khi có tắc nghẽn lối ra bàng quang, người bệnh sẽ có triệu chứng nổi bật với tiểu khó, dòng nước tiểu yếu, tiểu ngắt quãng, tiểu không hết.

Các nguyên nhân khác

• Mang thai

Tiểu đêm nhiều lần cũng có thể được xem là một triệu chứng điển hình của phụ nữ mang thai. Tình trạng này xuất hiện từ đầu thai kỳ, nhưng thể hiện rõ nét nhất là khi thai nhi phát triển ở tam cá nguyệt thứ 3.

Nguyên nhân khiến phụ nữ mang thai tiểu đêm nhiều là do sự thay đổi nội tiết tố HCG khiến cho máu lưu thông ở vùng chậu nhiều hơn, giảm dung tích chức năng bàng quang.

• Tác dụng phụ của một số loại thuốc

Trong nhiều trường hợp, thuốc cũng có thể gây tiểu đêm. Một số loại thuốc điển hình như thuốc lợi tiểu, thuốc điều trị tăng huyết áp, thuốc trợ tim, Demeclocycline, Methoxyflurane…

Bài viết liên quan: Tiểu đêm bao nhiêu lần là bình thường? Tiểu đêm 1 lần có sao không?

Phương pháp chẩn đoán chứng tiểu đêm

Nguyên nhân gây tiểu đêm rất đa dạng, có thể do nhiều yếu tố phối hợp. Do đó, người bệnh cần phải được thăm khám và đánh giá. Các phương pháp chẩn đoán tiểu đêm bao gồm:

• Thăm khám lâm sàng

Bác sĩ sẽ hỏi người bệnh nhiều câu hỏi có liên quan đến triệu chứng, thời điểm khởi phát triệu chứng, tần suất đi tiểu, tiền sử gia đình, tiền sử bệnh lý, các loại thuốc đang uống (nếu có)

Trước khi đến bệnh viện, người bệnh nên làm nhật ký bàng quang, ghi lại các loại thức uống, số lần đi tiểu trong khoảng 3-5 ngày để giúp bác sĩ có thông tin đánh giá chính xác triệu chứng và điều chỉnh phù hợp…

• Xét nghiệm

Xét nghiệm máu: Kiểm tra đường huyết, chức năng thận (Urea, creatinine)…

Phân tích nước tiểu: phát hiện nhiễm khuẩn đường tiết niệu, viêm cầu thận…

Cấy nước tiểu: Nuôi cấy và định danh vi khuẩn trong nước tiểu dùng để xác định nhiễm khuẩn đường tiết niệu.

• Chẩn đoán hình ảnh: Để xác định nguyên nhân tiểu đêm, trong một số trường hợp, bác sĩ cũng có thể chỉ định người bệnh thực hiện siêu âm hệ tiết niệu, chụp cắt lớp vi tính (CT), nội soi bàng quang…

Tiểu đêm có chữa được không? 

Tùy theo nguyên nhân, tình trạng tiểu đêm có thể được điều trị hiệu quả bằng các phương pháp sau:

• Điều chỉnh lối sống: thay đổi thói quen sinh hoạt liên quan tiểu đêm như hạn chế uống nhiều nước vào buổi tối, giảm rượu bia, cà phê…
• Nếu tiểu đêm do tác dụng phụ của thuốc, việc điều chỉnh thuốc sẽ giúp tình trạng được cải thiện.
• Tiểu đêm cũng có thể là một triệu chứng của các bệnh lý như tiểu đường, nhiễm khuẩn đường tiết niệu, tăng sinh tuyến tiền liệt… Điều trị nguyên nhân để giảm bớt tình trạng tiểu đêm.
• Các loại thuốc điều trị tiểu đêm: thuốc kháng cholinergic giúp giảm các tình trạng hoạt động quá mức của bàng quang, desmopressin giúp thận giảm sản xuất nước tiểu vào ban đêm…

>> Bài viết liên quan: Tiểu đêm nhiều lần ở nam giới: Nguyên nhân, cách trị và phòng ngừa

Lời khuyên của bác sĩ

Các chuyên gia tiết niệu Trung tâm Tiết niệu thận học khuyên người bệnh nên chú ý một số vấn đề sau đây để hạn chế tình trạng tiểu đêm nhiều:

• Hạn chế rượu bia từ 2-4 giờ trước khi đi ngủ
• Tránh dùng sản phẩm có caffeine như trà, cà phê, socola, nước có gas… vào buổi tối
• Hạn chế thực phẩm gây kích thích bàng quang như thực ăn cay, có tính axit và chất làm ngọt nhân tạo…
• Tập Kegel và các bài vật lý trị liệu sàn chậu có thể giúp tăng cường cơ vùng chậu, cải thiện khả năng kiểm soát bàng quang.

Nếu tình trạng tiểu đêm không cải thiện hoặc trở nên trầm trọng hơn sau khi đã thực hiện các biện pháp thay đổi lối sống, bạn nên đến bệnh viện chuyên khoa để được thăm khám và tư vấn cụ thể.

Trung tâm Tiết niệu Thận học, hệ thống BVĐK Tâm Anh quy tụ đội ngũ các chuyên gia đầu ngành, Nội khoa và Ngoại khoa, giỏi chuyên môn, tận tâm. Giám đốc Trung tâm – Thầy thuốc ưu tú PGS.TS.BS Vũ Lê Chuyên, Phó giám đốc – Thầy thuốc ưu tú BS.CKII Tạ Phương Dung, Trưởng khoa Tiết niệu – TS.BS Nguyễn Hoàng Đức… là những cây đại thụ trong ngành Tiết niệu Thận học Việt Nam. Các chuyên gia, bác sĩ của Trung tâm luôn tự tin làm chủ những kỹ thuật mới nhất, phát hiện sớm và điều trị hiệu quả các bệnh lý về thận và đường tiết niệu, giúp người bệnh rút ngắn thời gian nằm viện, hạn chế nguy cơ tái phát, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại hàng đầu trong nước và khu vực; Phòng mổ đạt tiêu chuẩn quốc tế; Cùng với khu nội trú và dịch vụ cao cấp 5 sao… Trung tâm Tiết niệu Thận học nổi bật với các dịch vụ thăm khám, tầm soát và điều trị tất cả các bệnh lý đường tiết niệu. Từ các thường gặp cho đến các cuộc đại phẫu thuật kỹ thuật cao. Có thể kể đến phẫu thuật nội soi sỏi thận, ghép thận, cắt bướu bảo tồn nhu mô thận; cắt thận tận gốc; cắt tuyến tiền liệt tận gốc; cắt toàn bộ bàng quang tạo hình bàng quang bằng ruột non; cắt tuyến thượng thận; tạo hình các dị tật đường tiết niệu…

Để đặt lịch khám với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Tiết niệu Thận học, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để biết tiểu đêm nhiều lần là bệnh gì quý khách có thể đặt hẹn trực tuyến qua các cách sau đây:

HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH

• Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội:
  • 108 Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, Hà Nội
  • Hotline: 024 3872 3872 – 024 7106 6858
• Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TPHCM:
  • 2B Phổ Quang, P.2, Q.Tân Bình, TPHCM
  • Hotline: 093 180 6858 – 0287 102 6789
• Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Quận 8:
  • 316C Phạm Hùng, P.5, Q.8, TPHCM
  • Hotline: 093 180 6858 – 0287 102 6789
• Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7:
  • 25 Nguyễn Hữu Thọ, P.Tân Hưng, Q.7, TPHCM
  • Hotline: 093 180 6858 – 0287 102 6789
• Fanpage: https://www.facebook.com/benhvientamanh/
• Website: https://tamanhhospital.vn

Qua bài viết hẳn các bạn đã hiểu thêm về căn bệnh tiểu đêm cũng như câu hỏi tiểu đêm nhiều lần là bệnh gì? Bên cạnh những thông tin kiến thức có thể giúp các bạn một phần nào, nếu gặp những vấn đề khó giải quyết hơn thì hãy mau chóng liên lạc đến chúng tôi để được bác sĩ thăm khám trực tiếp nhằm đưa ra hướng giải quyết tốt nhất.