Tiểu Luận Triết Học Mác Lenin - 123doc

Chủ nghĩa Mác - Lê-nin cung cấp thế giới quan, phương pháp luận khoa học, để từ đó có sự vận dụng sáng tạo trong nhận thức xu hướng, quy luật phát triển của quan hệ quốc tế trong bối cản

Họ và tên MSSV

Mã lớp BT

Trần Trung Kiên 20191542 115416

Ngô Quang Bình 20191447 115416

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI

KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ

ĐỀ TÀI: ”VẬN DỤNG NGUYÊN LÝ VỀ SỰ PHÁT TRIỂN TRONG XU

HƯỚNG CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0”

Giảng viên hướng dẫn : TS Hoàng Thị Hạnh

Sinh viên thực hiện :

TIỂU LUẬN MÔN:

Triết học Mác- Lênin

Hà Nội 4/2020

ĐỀ TÀI

“Vận dụng Nguyên lý về sự phát triển trong xu hướng

cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0.”

MỞ ĐẦU 5

NỘI DUNG 7

Chương 1: Cơ sở lý thuyết – Nguyên lý về sự phát triển 7

1.1 Quan điểm phi Mác xít về sự phát triển 7

1.2 Quan điểm biện chứng của Chủ nghĩa Mác Lênin – Nguyên lý về sự phát triển 7

Chương 2: Vận dụng thực tế trong Cách mạng Công nghiệp 4.0 11

2.1 Khái quát về Cách mạng công nghiệp 4.0 11

2.2 Ảnh hưởng của cách mạng 4.0 đến sinh viên Việt Nam 12

KẾT LUẬN 18

TÀI LIỆU THAM KHẢO 19

MỞ ĐẦU

1 Lý do chọn đề tài

Những nguyên lý của chủ nghĩa Mác- Lênin đã được thử thách trong

thực tiễn, vượt qua những biến cố của lịch sử và luôn phù hợp với những bước tiến của khoa học Chủ nghĩa Mác - Lê-nin cung cấp thế giới quan, phương pháp luận khoa học, để từ đó có sự vận dụng sáng tạo trong nhận thức xu hướng, quy luật phát triển của quan hệ quốc tế trong bối cảnh thế giới đang có những biến động nhanh chóng, khó lường, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ

tư (Cách mạng công nghiệp 4.0) đang diễn ra mạnh mẽ

Cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 tác động đến tất cả các lĩnh vực kinh tế-xã hội, từ công nghiệp, tài chính, ngân hàng, lao động, việc làm, giao thông vận tải, dệt may, du lịch, y tế, giao dục đào tạo…đến doanh nghiệp và các địa phương Đây là cơ hội cũng là thách thức lớn đối với sự phát triển công nghiệp của đất nước nói chung cũng như sinh viên nói riêng, đặc biệt là sinh

viên Đại học Bách Khoa Hà Nội Đó là lí do nhôm chúng em chọn đề tài “ Vận

dụng nguyên lí về sự phát triển trong xu hướng cuộc “ Cách mạng Công nghiệp 4.0” để làm tiểu luận

2 Tổng quan đề tài

Trong thời gian gần đây, từ khóa “Cách mạng công nghiệp 4.0” cực kì nóng bỏng trong xã hội Có một số bài báo đã nghiên cứu về tác động của cuộc cách mạng này đối với đất nước Việt Nam Một số điển hình tiêu biểu là:

 Bài báo “Cách mạng công nghiệp 4.0: những mặt lợi hại ai cũng cần phải biết” (www.baomoi.com) nói lên lợi ích của robot trong nân cao năng suất lao động, mặt khác cũng đặt ra vấn đề về tình trạng thất nghiệp, vấn đề về bất ổnchính trị xã hội

 Bài báo “Trí tuệ nhân tạo – nỗi lo sợ của tương lai” (vtv.vn) nêu lên mối quan ngại về trí tuệ nhân tạo với tương lai

3 Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu đề tài

 Làm rõ cơ sở lý luận Nguyên lý về sự phát triển trong Chủ nghĩa Mác-Lênin

 Nêu lên những tác động của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đối với sinh viên

4 Đối tượng, phạm vi nghiên cứu đề tài

Đề tài tập trung đề cập đến:

 Những quan điểm của Chủ nghĩa Mác- Lênin về Nguyên lý về sự phát triển

 Sinh viên trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0

5 Phương pháp nghiên cứu đề tài

Phương pháp luận: dựa trên các nguyên lý, phạm trù cơ bản của chủ

nghĩa duy vật biện chứng, đồng thời tuân thủ các nguyên tắc của chủ nghĩa duy vật lịch sử để xem xét, đánh giá vấn đề

6 Đóng góp đề tài

Đề tài khóa luận góp phần phân tích làm rõ những tác động của cuộc cách

mạng công nghiệp 4.0 đối với sinh viên Từ đó, đưa ra những yêu cầu đối với sinh viên để bắt kịp với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0

7 Kết cấu đề tài

Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, tiểu luận có kết cấu gồm:

Chương 1: Cơ sở lý thuyết – Nguyên lý về sự phát triển

Chương 2: Vận dụng thực tế trong Cách mạng Công nghiệp 4.0

NỘI DUNG Chương 1: Cơ sở lý thuyết – Nguyên lý về sự phát triển

1.1 Quan điểm phi Mác xít về sự phát triển

Theo Ăngghen: “Quan điểm siêu hình mà điểm trung tâm là quan niệm về tính tuyệt đối không thay đổi của giới tự nhiên, phủ nhận mọi sự biến đổi, mọi sự phát triển trong giới tự nhiên.”

Quan điểm siêu hình, một trong những quan điểm phi Mác xít, xem sự phát triển chỉ là sự tăng lên hay sự giảm đi đơn thuần về mặt lượng, không có sự thay đổi gì về mặt chất của sự vật Những người theo quan điểm siêu hình coi tất cả chất của sự vật không có sự thay đổi gì trong quá trình tồn tại của chúng Sự vật ra đời với những chất như thế nào thì trong toàn bộ quá tình tồn tại của nó vẫn được giữ nguyên, hoặc nếu có sự thay đổi nhất định về chất thì sự thay đổi ấy cũng chỉ diễn

ra theo một vòng khép kín Họ coi sự phát triển chỉ là sự thay đổi về mặt lượng của từng loại mà sự vật đang có, chứ không có sự sinh thành ra cái mới với những chất mới Những người theo quan điểm siêu hình xem sự phát triển như là một quá trình tiến lên liên tục, không có những bước quanh co, thăng trầm, phức tạp

Một cấu thành quan trọng của thế giới quan của chủ nghĩa Mác – Lênin là phép duy vật biện chứng Phép duy vật biện chứng bao gồm hai nguyên lý, ba quy tắc và sáu cặp phạm trù Trong đó, hai nguyên lý về mối quan hệ phổ và sự phát triển đóng vai trò “xương sống” và có ý nghĩa bao trùm lên các quan điểm của phép duy vật biện chứng

1.2.1 Khái niệm sự phát triển

Quan điểm duy vật biện chứng định nghĩa: “Phát triển là phạm trù triết học dùng để chỉ quá trình vận động tiến lên từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp,

từ kém hoàn thiện đến hoàn thiện hơn.”

Đối lập với quan điểm siêu hình, trong phép biện chứng khái niệm phát triển dùng để chỉ quá trình vận động theo khuynh hướng đi từ thấp đến cao, từ kém hoàn thiện đến hoàn thiện hơn Như vậy, khái niệm phát triển không đồng nhất với khái niệm “vận động” (biến đổi) nói chung; đó không phải là sự biến đổi tăng lên hay giảm đi đơn thuần về lượng hay sự biến đổi tuần hoàn lặp đi lặp lại ở chất cũ mà là

sự biến đổi về chất theo hướng hoàn thiện của sự vật

Phát triển cũng là quá trình phát sinh và giải quyết mâu thuẫn khách quan vốn có của sự vật; là quá trình thống nhất giữa phủ định những nhân tố tiêu cực và

kế thừa, nâng cao nhân tố tích cực từ sự vật cũ trong hình thái mới của sự vật

Quá trình đó diễn ra vừa dần dần, vừa nhảy vọt, đưa tới sự ra đời của cái mới thay thế cái cũ Dù trong hiện thực khách quan hay trong tư duy, sự phát triển diễn ra không phải lúc nào cũng theo đường thẳng, mà rất quanh co, phức tạp, thậm chí có thể có những bước lùi tạm thời Theo quan điểm biện chứng, sự phát triển là kết quả của quá trình thay đổi dần dần về lượng dẫn đến sự thay đổi về chất, là quá trình diễn ra theo đường xoáy ốc và hết mỗi chu kỳ sự vật lặp lại dường như sự vật ban đầu nhưng ở cấp độ cao hơn

Quan điểm duy vật biện chứng đối lập với quan điểm duy tâm và tôn giáo về nguồn gốc của sự phát triển Quan điểm duy vật biện chứng khẳng định nguồn gốc của sự phát triển nằm trong bản thân sự vật Đó là do mâu thuẫn trong chính sự vật quy định Quá trình giải quyết liên tục mâu thuẫn trong bản thân sự vật, do đó, cũng là quá trình tự thân phát triển của mọi sự vật

Trên cơ sở khái quát sự phát triển của mọi sự vật, hiện tượng tồn tại trong hiện thực, quan điểm duy vật biện chứng khẳng định được bản chất của sự phát triển, để từ đó đưa ra được một định nghĩa đúng đắn về sự phát triển

Theo quan điểm này, phát triển không bao quát toàn bộ sự vận động nói chung Nó chỉ khái quát xu hướng chung của sự vận động - xu hướng vận động đi

lên của sự vật, sự vật mới ra đời thay thế cho sự vật cũ Sự phát triển chỉ là một trường hợp đặc biệt của sự vận động Trong quá trình phát triển của mình trong sự vật sẽ hình thành dần dần những quy định mới cao hơn về chất, sẽ làm thay đổi mối liên hệ, cơ cấu, phương thức tồn tại và vận động, chức năng vốn có theo chiều hướng ngày càng hoàn thiện hơn

1.2.2 Tính chất của sự phát triển

Theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng, phát triển có ba tính chất

cơ bản: Tính khách quan, tính phổ biến và tính đa dạng, phong phú

Sự phát triển bao giờ cũng mang tính khách quan Bởi vì, như trên đã phân tích theo quan điểm duy vật biện chứng, nguồn gốc của sự phát triển nằm ngay trong bản thân sự vật Sự phát triển là quá trình bắt nguồn từ bản thân sự vật, hiện tượng; là quá trình giải quyết liên tục những mâu thuẫn nảy sinh trong sự tồn tại và vận động của sự vật, hiện tượng đó Nhờ đó sự vật luôn luôn phát triển Vì thế sự phát triển là tiến trình tất yếu, khách quan, không phụ thuộc vào ý muốn, nguyện vọng, ý chí, ý thức của con người Dù con người có muốn hay không muốn, sự vật vẫn luôn phát triển theo khuynh hướng chung của thế giới vật chất

Sự phát triển mang tính phổ biến Tính phổ biến của sự phát triển được hiểu

là nó diễn ra ở mọi lĩnh vực: tự nhiên, xã hội và tư duy; ở bất cứ sự vật, hiện tượng nào của thế giới khách quan Tính phổ biến của sự phát triển được thể hiện ở các quá trình phát triển diễn ra trong tất cả mọi sự vật, hiện tượng và trong mọi quá trình, mọi giai đoạn của sự vật, hiện tượng đó Trong mỗi quá trình biến đổi đã bao hàm khả năng dẫn đến sự ra đời của cái mới, phù hợp với qui luật khách quan Ngay cả các khái niệm, các phạm trù phản ánh hiện thực cũng nằm trong quá trình vận động và phát triển, hoặc đúng hơn, mọi hình thức của tư duy cũng luôn phát triển Chỉ trên cơ sở của sự phát triển, mọi hình thức của tư duy, nhất là các khái niệm và các phạm trù, mới có thể phản ánh đúng đắn hiện thực luôn vận động và phát triển

Sự phát triển còn có tính đa dạng, phong phú Phát triển là khuynh hướng chung của mọi sự vật, mọi hiện tượng, song mỗi sự vật, mỗi hiện tượng, mỗi lĩnh vực hiện thực lại có quá trình phát triển không giống nhau Tồn tại ở không gian khác nhau, ở thời gian khác nhau, sự vật phát triển sẽ khác nhau Đồng thời trong quá trình phát triển của mình, sự vật còn chịu nhiều sự tác động của các sự vật,

hiện tượng hay quá trình khác, của rất nhiều yếu tố và điều kiện lịch sử, cụ thể Sự tác động đó có thể thúc đẩy hoặc kìm hãm sự phát triển của sự vật, đôi khi có thể làm thay đổi chiều hướng phát triển của sự vật, thậm chí làm cho sự vật thụt lùi tạm thời, có thể dẫn tới sự phát triển về mặt này và thoái hóa ở mặt khác

1.2.3 Ý nghĩa phương pháp luận

Nguyên lý về sự phát triển là cơ sở lý luận khoa học để định hướng việc nhận thức thế giới và cải tạo thế giới Theo nguyên lý này, trong mọi hoạt động nhận thức và thực tiễn con người phải tôn trọng quan điểm phát triển Theo Lênin:

“Logic biện chứng đòi hỏi phải xét sự vật trong sự phát triển, trong sự tự vận động, trong sự biến đổi của nó”

Quan điểm phát triển đòi hỏi khi nhận thức các sự vật, hiện tượng, khi giải quyết một vấn đề nào đó con người phải đặt chúng ở trạng thái động, nằm trong khuynh hướng chung là phát triển Quan điểm phát triển đòi hỏi không chỉ nắm bắt những cái hiện đang tồn tại ở sự vật, mà còn phải thấy rõ khuynh hướng phát triển trong tương lai của chúng, phải thấy được những biến đổi đi lên cũng như những biến đổi có tính chất thụt lùi Song điều cơ bản là phải khái quát những biến đổi để vạch ra khuynh hướng biến đổi chính của sự vật

Xem xét sự vật theo quan điểm phát triển còn phải biết phân chia quá trình phát triển của sự vật ấy thành những giai đoạn Phát triển là một quá trình biện chứng, bao hàm tính thuận nghịch, đầy mâu thuẫn, vì vậy đòi hỏi chúng ta phải nhận thức được tính quanh co, phức tạp của sự vật, hiện tượng trong quá trình phát triển Xem xét sự vật, hiện tượng trong quá trình phát triển cần phải đặt quá trình

đó trong nhiều giai đoạn khác nhau, trong mối quan hệ biện chứng giữa quá khứ, hiện tại và tương lai trên cơ sở khuynh hướng phát triển đi lên Trên cơ sở ấy để tìm ra phương pháp nhận thức và cách tác động phù hợp nhằm thúc đẩy sự vật tiến triển nhanh hơn hoặc kìm hãm sự phát triển của nó, tùy theo sự phát triển đó có lợi hay có hại đối với đời sống của con người

Quan điểm phát triển góp phần khắc phục tư tưởng bảo thủ, trì trệ, định kiến trong hoạt động nhận thức và hoạt động thực tiễn Nếu chúng ta tuyệt đối hóa nhận thức, nhất là nhận thức khoa học, về sự vật hay hiện tượng nào đó Đồng thời, phải phát huy vai trò nhân tố chủ quan của con nguời để thúc đẩy quá trình phát triển của sự vật, hiện tượng theo đúng quy luật

Chương 2: Vận dụng thực tế trong Cách mạng Công nghiệp 4.0

2.1 Khái quát về Cách mạng công nghiệp 4.0

Cách mạng: là xóa bỏ cái cũ để thay thế bằng cái mới tiến bộ hơn, là một sự thay đổi sâu sắc, thường là xảy ra trong một thời gian tương đối ngắn Các cuộc cách mạng có thể dẫn đến thay đổi trong các thể chế chính trị - xã hội, hoặc thay đổi lớn trong một nền kinh tế, văn hóa, công nghiệp…

Cách mạng công nghiệp: là cuộc cách mạng trong lĩnh vực sản xuất, là sự thay đổi cơ bản các điều kiện kinh tế xã hội, văn hóa và kỹ thuật, xuất phát từ nước Anh sau đó lan tỏa ra toàn thế giới

Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0) là kỷ nguyên công nghiệp lớn lần thứ tư kể từ cuộc cách mạng công nghiệp lần đầu tiên từ thế kỷ XVIII

Diễn ra từ thế kỷ XVIII đến XIX ở châu Âu và Mỹ, Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất được thúc đẩy bởi sự phát triển của ngành công nghiệp sắt, dệt và động cơ hơi nước Cách mạng công nghiệp lần thứ hai diễn ra từ năm 1870 đến năm 1914, là giai đoạn tăng trưởng của các ngành công nghiệp đã có từ trước và

mở rộng các ngành mới, như thép, dầu, điện, và sử dụng điện để sản xuất hàng loạt Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba, bắt đầu vào những năm 1980, tạm được xem là cuộc cách mạng kỹ thuật số, đề cập đến sự tiến bộ của công nghệ từ các thiết bị cơ điện tử tương tự sang công nghệ số ngày nay

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư có thể được mô tả như là sự ra đời của một loạt các công nghệ mới, kết hợp tất cả các kiến thức trong lĩnh vực vật lý,

kỹ thuật số, sinh học, và ảnh hưởng đến tất cả các lĩnh vực, nền kinh tế, các ngành kinh tế và ngành công nghiệp Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đại diện cho những cách mới công nghệ trở nên hiện hữu trong xã hội và ngay cả cơ thể con người Trung tâm của cuộc cách mạng này đang nổi lên những đột phá công nghệ trong các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, điện toán nhận thức, robot, điện toán đám mây, Internet vạn vật (hệ thống không gian mạng thực-ảo), xe tự lái, công nghệ in 3D, công nghệ nano, công nghệ sinh học

2.2 Ảnh hưởng của cách mạng 4.0 đến sinh viên Việt Nam

2.2.1 Tích cực

Thứ nhất, cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ tác động về kiến thức kỹ năng và

tâm thế của sinh viên

Những kiến thức và kỹ năng có thể chia thành 3 nhóm và có những tác động tích cực đối với sinh viên như sau:

 Các kiến thức và kỹ năng liên quan đến nhận thức, tư duy hệ thống, tư

duy phản biện, kỹ năng thích nghi, kỹ năng sáng tạo

- Cải tiến chất lượng học tập và thực hành thông qua nghe nhìn

- Thúc đẩy tốc độ riêng để nâng cao năng lực học cá nhân khi sinh viên có thể theo kịp tiến độ và học tăng cường phù hợp với nhu cầu của bản thân

- Thúc đẩy tốc độ riêng để nâng cao năng lực học cá nhân khi sinh viên có thể theo kịp tiến độ và học tăng cường phù hợp với nhu cầu của bản thân

- Tăng cường thông tin liên tục, bổ sung chuẩn xác vào độ xác thực của nhiệm vụ học tập và thông tin nâng cao

- Thúc đẩy học tập độc lập và những ưa thích cá nhân để xử lý, phác thảo, cách thiết kế bài giảng

- Để cho người học tự làm ra sản phẩm đa phương tiện chất lượng cao

- Phát triển tư duy của sinh viên ở bậc cao hơn: năng lực ứng dụng kiến thức và kỹ năng phân tích vấn đề thách thức, nắm bắt khái niệm rộng, đưa raý tưởng và giải pháp mới

- Tăng cường cơ hội học nâng cao, kinh nghiệm cho học viên có kết quả học

tập

- Cải tiến kỹ năng viết tay và ngôn ngữ qua xử lý từ ngữ