Tìm Hiểu Cách Sử Dụng Lực Và Cách điều Bi Trong Bida

Bài viết này sẽ cung cấp cho các bạn kiến thức cơ bản về lực đánh, cách sử dụng lực sao cho chuẩn nhất cũng như hướng dẫn cách tập luyện cảm giác hướng bóng và tìm hiểu về khái niệm điều bi trong bida.

I. Tìm hiểu về lực đánh và khái niệm điều bi trong bida

- Làm chủ được lực đánh là một kỹ năng cực kỳ quan trọng, những người mới chơi chỉ nghĩ đơn giản là cùng lực đánh đó thì bi sẽ lăn một khoảng cách như thế nhưng thực tế là tùy vào thế bi mà trái bi sẽ lăn gần hay xa. Trong bida có thể một người đánh rất tốt về các kỹ thuật, cảm giác bóng tốt nhưng chỉ cần nhìn họ điều khiển lực đánh thế nào là có thể thấy khá rõ về trình độ họ ra sao. Thường người mới chơi sẽ thích đánh mạnh vì trông uy lực và hoành tráng, nhưng nếu để ý những cao thủ bạn sẽ thấy bi lăn rất từ từ, đi đúng vào hướng họ muốn. Tất nhiên để làm được vậy bên cạnh việc phải thông thạo các kỹ thuật đánh bóng, điều đầu tiên là bạn cần phải làm chủ lực khi đánh vào tâm bi cái. Nếu bạn đánh bi cái vào ngay mặt bi đích thì bi cái sẽ bị bi đích cản lực nhiều nên bi cái sẽ nảy ra gần đó. Nhưng nếu bi cái chạm một bên của bi đích thì bi cái sẽ bị văng xa hơn bởi vì mặt tiếp xúc giữa bi cái và bi đích không nhiều nên bi đích không cản được nhiều lực từ bi cái. Điều đó có nghĩa là, nếu bi cái và bi đích tiếp xúc nhiều thì chắc chắn bi đích sẽ bay gần đó và với cùng lực đó mà bạn chẻ bi đích tiếp xúc càng ít thì bi cái văng ra sẽ xa hơn. Từ đây bạn sẽ điều chỉnh lực cho tuỳ tình huống cho phù hợp. - "Điều bi" có nghĩa là bạn đánh bi cái vào bi đích và điều khiển được bi cái đó vào đúng điểm mình mong muốn theo từng ý đồ (ví dụ như để dễ dàng đánh thế bi tiếp theo). Có rất nhiều cách để điều bi như retro, kéo, ép phê...nhưng cách đơn giản nhất là sử dụng lực. Đây là cách những cao thủ bi-a thường sẽ chọn để điều bi vì nó an toàn nhất và có độ lệch ít nhất. Trong một trận đấu bida, việc sử dụng đúng lực để điều bi rất quan trọng, hãy xem một số ví dụ dưới đây để hiểu rõ hơn về điều này. (áp dụng trong trường hợp đánh vào tâm bi cái)

1. Đánh chính giữa

Trong hình minh hoạ phía dưới ta có thể dễ dàng nhận thấy để đánh bi số 15 vào lỗ thì bi cái sẽ phải tiếp xúc khá nhiều với bi số 15, hay nói cách khác bi số 15 đã hấp thụ tương đối lực đẩy từ bi cái nên bi cái sẽ văng ra gần đó.

2. Đánh chẻ bi

Để chẻ bi số 10 vào lỗ thì bi cái sẽ chỉ chạm một chút vào bi này nên chắc chắn bi chủ sẽ bị văng ra xa hơn. Nếu bạn muốn điều bi cái sau khi ăn bi số 10 phải ở gần đó để dễ dàng đánh tiếp bi số 7 thì cần phải lực hết sức nhẹ nhưng vẫn vừa đủ lực để bi 10 rơi được vào lỗ. Những thế bi như thế này kể cả cao thủ cũng phải dè chừng vì bi cái có thể chạy sát băng là điếc ngay hoặc có người có thể chọn phương án đánh mạnh hơn 1 tí để cái đập băng về vẫn có thể đánh bi số 7. Tất nhiên ở trình độ cơ bản thì nên đánh nhẹ, hạn chế điều bi đập băng.

3. Retro

Retro bi là khi bạn đánh khiến bi xoáy xuống nhưng do lực đánh tiến nên bi vẫn phải lăn tiến, và khi bi đập vào bi đích mà lực tiến càng bị giảm nhiều thì khả năng bóng giật xoáy về càng cao. Ở thế bi như hình minh họa bên dưới thì ta nên retro bi số 6 để đưa bi số 6 vào lỗ rồi trô cái về tiếp tục đánh bi số 13 vào lỗ giữa bàn. Như hình minh họa ở trên thì không thể trô về được. Retro chỉ áp dụng trong những trường hợp như hình bên dưới khi bi đích lấp khá nhiều mặt tiếp xúc với bi cái. Một biến thể của retro: không nhất thiết phải giật về mà có thể men và đi vòng cung như hình minh họa bên dưới. Nhưng đường điều bi này cũng phải tập luyện rất lâu mới được nên thường thì sẽ điều bi cái đập băng và bật ngược lại để ăn số 13 sẽ dễ hơn. Tìm hiểu thêm về retro: Hướng dẫn cách đánh trô, kéo bida cơ bản (đánh Retro bida)

Lưu ý khi tập luyện:

- Hãy để ý tuỳ từng thế bi và suy nghĩ xem khi đánh thế này độ văng của bi sẽ thế nào để từ từ luyện tập và quen dần với cảm giác dùng lực. Hãy nhớ luôn luôn cố gắng tập và thành thạo đánh nhẹ vì một khi đã đánh nhẹ quen sẽ có thể đánh mạnh, nhưng nếu luyện đánh mạnh trước thì rất nan giải để quay về lực đánh nhẹ. - Hãy tạm thời quên các kỹ năng cao siêu mà chỉ cần tập quen với lực thôi. Hãy nhớ, học căn bản vững thì kỹ thuật khác sẽ học và luyện rất nhanh còn kể cả có kỹ thuật cao siêu mà căn bản không vững thì giống như cây to mà ở trong bị sâu mọt, chỉ có thể loè được mấy người mới chơi chứ không phải giỏi về lâu về dài, đánh trường kỳ nhiều trận.

II. Tập luyện cảm giác hướng bóng để điều bi

Tập luyện cảm giác hướng bóng ở đây có nghĩa là mỗi khi bạn đánh vào giữa tâm bi cái (để hướng bi không bị ảnh hưởng bởi kỹ thuật nào) thì bạn sẽ phải để ý và dự đoán được bi cái và bi đích sẽ lăn như thế nào. Để có cảm giác tốt yêu cầu phải cần có thời gian tập luyện lâu dài. Sử dụng lực vào tâm bi tuy không thay đổi được hướng đi của bi nhưng ta có cảm giác hướng bóng và đoán được quỹ đạo bi sẽ đi. Nếu ta đánh nhẹ thì bi cũng nằm trên một điểm gần gần ở trục quỹ đạo, còn nếu đánh mạnh thì nó sẽ tiến xa hơn. Hay nói cách khác bạn cần học cách đọc ra quỹ đạo đi của bóng thế nào khi đánh vào tâm bi và xem trên quỹ đạo đó thì dừng ở đâu là có thể tạo cơ hội dễ dàng cho cơ sau (ví dụ đánh bi tiếp theo vào lỗ chẳng hạn) và từ từ điều chỉnh lực.

Xem hình minh họa:

Bạn có thể thấy trong ví dụ trên, sau khi bi cái đánh trúng bi số 9 sẽ đập băng ngắn và bật trở ra (như hình). Nếu bi cái nằm trong một trong 3 vị trí màu đỏ là có thể dễ dàng ăn bi số 2. Do đó ta phải canh lực để điều bi cái, nghĩa là đánh vào giữa tâm bi rồi chỉnh lực vừa đủ. Tất nhiên trong một ván đầu không phải lúc nào bạn cũng có thể điều bi theo cách dùng mỗi lực mà không sử dụng ép phê, cắm, hay cu lê...nhưng nếu điều bi được thì đã tạo cơ hội thắng cao hơn cho bạn khi đấu với đối thủ. Và quan trọng nó dạy cho bạn cách dùng lực chuẩn. Đây là điều kiện đầu tiên khi muốn sử dụng những kỹ thuật điều bi khác phức tạp hơn.

Lưu ý khi tập luyện:

- Hãy luyện cảm giác bóng mỗi khi đặt cơ xuống, hình dung xem quỹ đạo bóng thế nào và dùng lực đánh cố gắng nó vào đúng điểm mình muốn. Mới đầu có thể khó khăn nhưng từ từ khi đã quen bạn sẽ cảm thấy khá thích thú khi bi lăn theo đúng ý mình. - Nên tập luyện với lực nhẹ trước, dù trong trường hợp nào đi nữa cũng hạn chế kiểu bắn hết mình rồi mặc bi lăn đi đâu thì lăn, làm như vậy mãi mãi sẽ không giỏi được.Minh Hùng (Tổng hợp)