[Tìm Hiểu] Hàm Lượng Saponin Trong Sâm Ngọc Linh

Sâm Ngọc Linh Nam Trà My sở dĩ trở thành loại dược liệu quý hiếm vì thành phần saponin trong sâm Ngọc Linh có thể xếp hàng đầu trong những loại sâm đã được tìm thấy trước đó. Dược tính của sâm Ngọc Linh rừng phát huy tác dụng hiệu quả trong việc chữa bệnh, cải thiện sức khỏe con người.

Thành phần chính saponin trong sâm núi Ngọc Linh

Saponin là gì?

Saponin là một loại Glycosyd tự nhiên phổ biến trong thành phần của nhiều loại thực vật.  Saponin có tính chất tạo bọt khi hòa tan với nước, giảm sức căng bề mặt, có tính phá huyết đối với động vật hàn tính, đặc biệt là cá, khi đó sẽ tác dụng với cholesterol tạo nên vị hắc. Hoạt chất saponin cũng được tìm thấy trong các loài thủy sản như hải sâm, cá sao.

Saponin là các chất hoạt quang. Nhiệt độ để các saponin nóng chảy cao. Saponin bị thuỷ phân khi chịu tác động của axit hay enzym thực vật tạo thành các phần gồm genin gọi là sapogenin và phần đường. Một số dạng đường phổ biến đó là D-glucoza, D-galactoza, L-arabinoza, axít galactunoic,… Còn dạng genin được phân ra thành sapogeninsteroi hay sapogenintritecpen dạng β-amirin, dạng α-amirin, dạng lupol hoặc tritecpen 4 vòng.

Thành phần hóa học saponin trong sâm Ngọc Linh

Thành phần sâm Ngọc Linh đã chiết xuất ra 50 hợp chất, với 26 hợp chất có cấu trúc đã biết, còn lại là 24 saponin pammaran có cấu trúc hóa học chưa từng thấy ở loại sâm nào khác. Trong thành phần Sâm Ngọc Linh chứa chủ yếu các saponin triterpen,  trong đó hàm lượng saponin khung pammaran thuộc hàng cao nhất trong các loại sâm và có số lượng saponin lớn nhất so với các loài thuộc chi Panax. Bên cạnh đó, trong thành phần sâm Ngọc Linh còn có 14 axít béo, 16 axít amin với 8 axít amin không thay thế cùng 18 nguyên tố đa lượng, vi lượng.

Những nghiên cứu khoa học tiếp tục tiến hành hiện nay cũng phát hiện thêm nhiều saponin và axít amin trong thành phần sâm Ngọc Linh . Các chuyên gia Viện Dược liệu chỉ ra rằng  thành phần hóa học trong lá và cọng của loại sâm này đã phân lập được 19 saponin pammaran, với 8 saponin có cấu trúc đặc biệt. Sâm Ngọc Linh còn chứa hàm lượng tinh dầu lớn, là 0,1%.

Dưới đây là bảng so sánh thành phần dược liệu trong sâm Ngọc Linh với các loại sâm khác:

Aglycom	SâmTriều Tiên	Sâm Trung Quốc	Sâm Mỹ	Sâm Ngọc Linh
20(S) PPD	2,9	2,1	2,7	3,1
20 (S) PPT	0,6	2,4	1,2	2
Ocotilol	0,0	0,0	0,004	5,6
Aleanolic axít	0,02	0,0	0,07	0,09
Thu suất toàn phần	3,5	4,5	4,0	10,8

Nhìn vào bảng so sánh thành phần dược liệu giữa các loại sâm trên thì có thể thấy trong sâm, đặc biệt là sâm Ngọc Linh Kon Tum có các thành phần như 20(S) PPD; 20(S)PPT, Ocotilol, Aleanolic axit…đều cao hơn gấp nhiều lần so với các loại sâm khác trên thế giới. Có thể nói với thành phần như vậy, sâm Ngọc Linh được xếp vào loại sâm quý hiếm.

Phân loại thành phần saponin

Saponin được chia ra thành 3 nhóm chính gồm: triterpenoit saponin, steroit saponin và glicoancaloit dạng steroit. Các nhóm của saponin cũng gồm các loại axít, trung tính hoặc kiềm. Trong đó,  nhóm triterpenoit saponin thường ở dạng trung tính hay axít . Nhóm Steroit saponin nhóm spirostan và furostan là trung tính và nhóm glicoancaloit là loại kiềm.

Cấu trúc hóa học của thành phần saponin trong sâm Ngọc Linh

Sâm Ngọc Linh dẫn đầu về hàm lượng saponin so với các loại sâm khác đến từ Hàn Quốc, Mỹ hay Triều Tiên. Chính hàm lượng hoạt chất này cũng khiến cho sâm Ngọc Linh có những công dụng vượt trội đối với sức khỏe so với những loại sâm khác. Ngay từ khi được tìm thấy, sâm Ngọc Linh đã thu hút được sự quan tâm của giới chuyên môn. Các nghiên cứu đã phát hiện thành phần saponin triterpen của sâm Ngọc Linh có 9 đến 11 chất có Rf ngang nhau, màu sắc như nhau ở các dung môi khác nhau.

Cấu trúc hóa học của thành phần saponin sâm Ngọc Linh

Hàm lượng saponin trong sâm Ngọc Linh nói riêng hay trong những loại sâm khác nói chung sẽ là yếu tố quyết định chất lượng của sâm. Theo những nghiên cứu của Viện Dược Liệu Bộ Y tế từ những năm 70 đã phát hiện thành phần sâm Ngọc Linh có 9 hoặc 11 chất có độ Rf bằng nhau, màu sắc như nhau ở hai hệ dung môi khác biệt. Đặc biệt, chiết xuất sâm Ngọc Linh cũng đã cho thấy 50 hợp chất saponin, trong đó có tới 26 hợp chất đã được xác định, còn lại 24 saponin có cấu trúc đặc biệt mới. Đây chính là điểm khác biệt của sâm Ngọc Linh so với các loại sâm khác.

Thành phần hóa học sâm Ngọc Linh có tác dụng gì?

Công dụng của sâm Ngọc Linh được nghiên cứu đã cho thấy hiệu quả đối với một số chứng bệnh như tiểu đường, cao huyết áp, bệnh gan, thận, hô hấp, các chứng suy nhược cơ thể và suy nhược thần kinh. Ngoài ra, sâm Ngọc Linh còn giúp bồi bổ, nâng cao thể trạng của những người suy nhược, hỗ trợ tăng cường đề kháng, thúc đẩy sản xuất nội tiết tố, giảm thiểu tình trạng suy nhược sinh dục. Bên cạnh đó, sâm Ngọc Linh còn giúp người bị bệnh ung thư tăng khả năng kháng bệnh và kìm hãm sự gia tăng của các tế bào ung thư mới trong cơ thể người bệnh.

Sâm Ngọc Linh có nhiều thành phần hóa học đặc biệt quý hiếm

Sâm Ngọc Linh có công dụng tăng cường thể lực, phòng chống suy nhược cơ thể. Tuần hoàn máu, đưa máu lên não, kích thích hệ thần kinh làm việc hiệu quả. Sâm Ngọc Linh điều hòa nội tiết tố sinh dục. Tăng lượng hồng cầu trong máu, chữa thiếu máu. Giải tỏa căng thẳng, mệt mỏi, lo âu, trầm cảm. Bảo vệ tế bào gan và giải độc gan hiệu quả. Sử dụng sâm Ngọc Linh giúp giảm lượng cholesterol trong máu, điều hòa đường huyết, chống xơ vữa động mạch. Công hiệu trong việc hỗ trợ trong điều trị tiểu đường. Tăng cường hoạt động tim mạch, ổn định huyết áp.  Phòng chống lão hóa. Gia tăng sức đề kháng ,miễn dịch.

Tác dụng của từng loại saponin trong sâm

• Saponin Ro: giúp giải rượu, phòng viêm gan và bảo vệ gan.
• Saponin Rb1: điều hòa hệ thần kinh, giảm các cơn đau, phục hồi tế bào gan hư tổn.
• Saponin Rb2: hỗ trợ giảm thiểu bệnh tiểu đường, hạn chế xơ gan, thúc đẩy khả năng hấp thu của tế bào gan.
• Saponin Rc: thúc đẩy quá trình tổng hợp protein.
• Saponin Rd: tăng cường hoạt động của vỏ tuyến trên thận.
• Saponin Re: phục hồi chức năng gan, đẩy mạnh khả năng tổng hợp của các tế bào tủy.
• Saponin Rf: xoa dịu cơn đau xảy ra trong tế bào não.
• Saponin Rg1: hạn chế suy nhược thần kinh, giảm thiểu tình trạng mệt mỏi
• Saponin Rg2: hạn chế kết nối các tiểu cầu máu, tăng cường trí nhớ.
• Saponin Rg3: hạn chế ung thư và các bệnh về gan.
• Saponin Rh1: giảm thiểu khối u, hạn chế gắn kết các tiểu cầu máu.
• Saponin Rh2: kìm hãm tế bào ung thư, khối u.

Sâm ngọc linh chứa thành phần saponin rất cao

Hàm lượng saponin trong sâm Ngọc Linh cũng nằm trong top cao nhất với 50 hợp chất saponin, gấp nhiều lần các loại sâm khác (sâm Triều Tiên chỉ có hơn 10 saponin, sâm Hàn Quốc khoảng 30 saponin). Trong đó, so với các loại khác cũng thuộc chi Panax thì loại sâm này cũng có hàm lượng saponin khung pammaran cao nhất, từ 12-15%.

3.7/5 - (58 bình chọn) Hai thẻ thay đổi nội dung bên dưới.

• Về tôi
• Bài mới

Đào Văn Quang

Đào Văn Quang được báo chí nhắc đến là người có đam mê bất tận với sâm Ngọc Linh Việt Nam. Hiện nay, đây là người sở hữu bộ sưu tập bình sâm Ngọc Linh giá trị, trong đó có bình sâm trị giá hàng tỷ đồng với củ sâm Ngọc Linh nặng 2.4 – 2.7kg vô cùng quý hiếm. Với bộ sưu tập đồ sộ của mình đã thu hút rất nhiều người yêu sâm, đam mê, có kiến thức về sâm tìm đến đàm đạo, giao lưu, chia sẻ về những củ sâm quý hiếm hay cách chọn sâm chuẩn, dùng sâm đúng.

Bài mới nhất của Đào Văn Quang (Xem tất cả)

• Cách phân biệt sâm Ngọc Linh thật giả - 30 Tháng Chín, 2022
• Hướng dẫn cách làm sâm ngọc linh ngâm mật ong - 17 Tháng Tám, 2022
• Cách ngâm rượu sâm ngọc linh và hỗ trợ ngâm miễn phí - 10 Tháng Tám, 2022