Tìm Hiểu Về GNP Là Gì? So Sánh Sự Khác Nhau Giữa GDP Và GNP

GNP là một thuật ngữ được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực kinh tế vĩ mô. Nếu không phải là một người có kiến thức về lĩnh vực này thì khó có thể hiểu được GNP là gì. Có rất nhiều người nhầm lẫn giữa GNP và GDP. Vậy để giúp các bạn củng cố thêm kiến thức và giải mã những câu hỏi liên quan tới GNP, chúng tôi sẽ đưa ra toàn bộ thông tin ở trong bài viết dưới đây nhé.

Mục lục

• 1 GDP và GNP là gì? Phân biệt GDP và GNP
  • 1.1 Khái niệm GDP
  • 1.2 Khái niệm về GNP
• 2 Phân loại các GNP
• 3 Mức độ ảnh hưởng của chỉ số GNP
  • 3.1 Tầm quan trọng
  • 3.2 Những hạn chế còn tồn tại
• 4 2 cách tính GNP
  • 4.1 Cách tính theo GDP
  • 4.2 Cách tính trực tiếp
• 5 So sánh GDP và GNP
  • 5.1 Về bản chất
  • 5.2 Về mức độ phản ánh
  • 5.3 Về tính ứng dụng
• 6 Mối quan hệ giữa chỉ số GDP và chỉ số GNP là gì?

GDP và GNP là gì? Phân biệt GDP và GNP

Chỉ số GDP và GNP là gì? Chắc chắn bạn đã từng nghe qua những thuật ngữ này trên các bản tin thời sự hoặc trong các môn học liên quan tới kinh tế vĩ mô. 

Dù được nhắc tới rất nhiều nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về khái niệm của GDP và GNP. Chính vì thế, chúng tôi sẽ cung cấp những thông tin quan trọng về hai chỉ số này ở dưới đây để giúp các bạn có thêm nhiều kiến thức bổ ích hơn.

Khái niệm GDP

Chỉ số GDP ( Gross Domestic Product ) là một thuật ngữ dùng để ám chỉ tổng sản phẩm được sản xuất, bán ra ngoài thị trường nội địa của một quốc gia. Tổng các sản phẩm đó chính là tổng giá trị tiền tệ của hàng hóa, dịch vụ được tiêu thụ trong nước với một khoảng thời gian cụ thể.

Có thể nói, chỉ số GDP chính là một thước đo tiêu chuẩn về giá trị sản xuất trong nước. Chúng phản ánh mức độ tăng trưởng và phát triển của một quốc gia dựa vào khả năng tiêu thụ của người dân.

Khái niệm về GNP

Có rất nhiều người biết rõ khái niệm về GDP nhưng lại không biết chỉ số GNP là gì. Chỉ số GNP ( Gross National Product ) là một thuật ngữ được sử dụng để nói về giá trị thị trường của tổng sản phẩm hàng hóa, dịch vụ cuối cùng được sản xuất ra trong thời gian định kỳ.

Hàng hóa, dịch vụ cuối cùng ở đây phải là những sản phẩm được tiêu thụ trực tiếp. Chỉ số GNP sẽ không tính các sản phẩm được sử dụng để làm yếu tố trung gian với mục đích phục vụ quá trình sản xuất của sản phẩm khác.

Để hiểu rõ hơn, bạn có thể thông qua ví dụ sau:

 Một chiếc ô tô được bán cho người mua thì đây sẽ là sản phẩm cuối cùng. Còn các linh kiện, phụ kiện của ô tô như bánh xe, cánh cửa,…sẽ là các sản phẩm trung gian. Tuy nhiên, nếu như người tiêu dùng có nhu cầu mua lốp xe riêng mà không mua ô tô thì đó lại là sản phẩm cuối cùng.

Khi đã nắm rõ về GDP và GNP là gì thì các bạn cần phải biết rằng hai chỉ số này đóng vai trò rất lớn trong nền kinh tế của một quốc gia. Chúng phản ánh sự phát triển và thể hiện thị trường kinh tế của quốc gia đó có mạnh hay không. Và đó cũng chính là lý do chỉ số GNP và GDP lại có mối quan hệ mật thiết với nhau.

Phân loại các GNP

Để xác định rõ ràng các sản phẩm được tiêu thụ và xây dựng công thức tính chuẩn xác nhất, người ta đã chia chỉ số GNP thành 2 loại chính bao gồm:

• GNP danh nghĩa ( GNPn ): Giá trị của GNP danh nghĩa sẽ là thước đo để tính tổng giá trị của sản phẩm quốc dân được sản xuất ra trong 1 thời kỳ nhất định ( Tính theo giá cả đang hiện hành ). Sẽ không có điều chỉnh nào cho lạm phát được tính đến. Thêm vào đó, GNPn thường được sử dụng để các chuyên gia nghiên cứu về mối quan hệ tài chính ngân hàng
• GNP thực ( GNPr ): GNPr là chỉ số đo lường tổng sản phẩm cuối cùng được sản xuất ra ngoài thị trường trong 1 thời kỳ nhất định. Tuy nhiên, chỉ số này sẽ được tính theo giá cố định của năm được chọn làm mốc. Chính vì thế, GNPr thường được sử dụng để phân tích về tốc độ tăng trưởng kinh tế của một quốc gia.

GNP danh nghĩa và GNP thực có mối quan hệ với nhau. Cầu nối giữa hai yếu tố này chính là chỉ số lạm phát / chỉ số giá cả.

Mức độ ảnh hưởng của chỉ số GNP

Mức độ ảnh hưởng của chỉ số GNP là gì? Hiểu một cách đơn giản thì mức độ ảnh hưởng chính là những tác động tích cực và tiêu cực mà GNP mang lại. Vậy bạn có biết chỉ số GNP có tác động như thế nào đối với nền kinh tế hiện nay không? 

Tầm quan trọng

Chỉ số GNP cho chúng ta biết được thu nhập thực tế và mức sống của người dân ở một quốc gia. Đồng thời, dựa vào những tính toán, người ta cũng có thể biết được tình hình gia tăng thu nhập và cải thiện tiêu chuẩn sống của người dân.

Nếu tốc độ tăng trưởng GNP thực tế thấp hơn tốc độ gia tăng dân số thì chắc chắn mức thu nhập bình quân đầu người tại quốc gia đó sẽ giảm. Vì thế, khi so sánh về mức sống của các quốc gia trên thế giới, người ta thường lấy chỉ số GDP bình quân đầu người. Để tính được chỉ số này thì sẽ phải cần đến GNP cùng với các chi phí nhân tố và quỹ khấu hao.

Những hạn chế còn tồn tại

GNP phản ánh nguồn thu nhập thực tế của cư dân và giúp ích rất nhiều trong việc thể hiện mức sống của người dân tại một quốc gia. Tuy nhiên, bên cạnh những ảnh hưởng tích cực đó, chỉ số GNP vẫn còn một số hạn chế như sau:

• Chỉ số GNP vẫn chưa bao quát các sản phẩm được tiêu thụ trong nền kinh tế ngầm hay các sản phẩm do các hộ gia đình tự sản xuất
• Chỉ số GNP không đưa ra kết quả chính xác về tổng sản phẩm được sản xuất của 1 nền kinh tế.
• Nếu chỉ dùng chỉ số GNP để so sánh các nền kinh tế trên thế giới với nhau thì sẽ gặp nhiều khó khăn. Bởi số lượng doanh nghiệp, công ty hoạt động quy mô toàn cầu hiện nay là quá lớn. Vì thế, cần phải sử dụng nhiều chỉ số khác để so sánh thì mới có thể ra kết quả chính xác được.

2 cách tính GNP

Cách tính GNP là gì? Hiện nay có 2 cách tính phổ biến để tính được chỉ số GNP. Đó là tính theo tổng sản phẩm được tiêu thụ nội địa GDP và cách tính trực tiếp. Để biết rõ hơn, bạn có thể tham khảo các cách tính như sau:

Cách tính theo GDP

Đến với công thức tính đầu tiên, chúng ta sẽ sử dụng GDP để tính chỉ số GNP, cụ thể như sau:

GNP = GDP +  Nguồn thu nhập ròng từ nước ngoài

Trong đó, bạn cần lưu ý nguồn thu nhập ròng từ nước ngoài chính là thu nhập từ các yếu tố xuất khẩu trừ đi thu nhập từ các yếu tố nhập khẩu.

Công thức này được tính bằng cách dựa trên sự chênh lệch về các khoản thu nhập từ trong và ngoài nước.

Để hiểu rõ phương pháp tính hơn, bạn có thể xem qua ví dụ sau:

Một quốc gia có tổng chỉ số GDP là 300 tỷ USD, thu nhập ròng từ nước ngoài là 80 tỷ USD. Từ đó, có thể kết luận chỉ số GNP của quốc gia này là: GNP = 300 + 80 = 380 tỷ USD

Cách tính trực tiếp

Bên cạnh cách tính theo GDP, bạn có tò mò cách tính tiếp theo của GNP là gì không? Đó chính là cách tính trực tiếp. Với cách tính này, bạn sẽ không cần phải tính nguồn thu nhập ròng từ nước ngoài mà có thể áp dụng thẳng công thức được. Cụ thể cách tính như sau:

GNP = ( X – M ) + NR + C + I + G

Trong đó, những ký hiệu mà bạn cần biết đó là:

• X: Sản lượng kim ngạch xuất khẩu ròng về dịch vụ và hàng hóa
• M: Sản lượng kim ngạch xuất nhập khẩu ròng về dịch vụ và hàng hóa
• NR: Nguồn thu nhập ròng từ các tài sản được tiêu thụ ở các quốc gia khác
• C: Chi phí tiêu dùng của cá nhân
• I: Tổng mức đầu tư cá nhân trong một quốc gia
• G: Chi phí Nhà Nước sử dụng để tiêu dùng

So sánh GDP và GNP

Nếu các bạn theo dõi từ đầu thì chúng tôi đã nêu rõ khái niệm GDP và GNP là gì. Từ khái niệm đó, chúng ta có thể thấy rằng hai thuật ngữ này hoàn toàn khác nhau. Tuy nhiên, vẫn có rất nhiều người nhầm lẫn và không biết phân biệt GDP và GNP sao cho đúng. 

Chính vì thế, chúng tôi sẽ đưa ra 3 tiêu chí để giúp bạn có thể phân biệt một cách dễ dàng ở dưới đây.

Về bản chất

Về bản chất, chỉ số GNP nói đến tổng giá trị sản phẩm mà người dân của một quốc gia sản xuất cả ở trong và ngoài nước. Còn đối với chỉ số GDP là tổng sản phẩm được sản xuất và tiêu thụ trong phạm vi lãnh thổ của 1 quốc gia. Sự khác biệt được hiển thị một cách rõ ràng. 

Về mức độ phản ánh

Khi nói đến mức độ phản ánh, người ta sẽ đánh giá cao chỉ số GNP về mặt số lượng hàng hóa, dịch vụ mà người dân có thể mua nhờ vào sự chênh lệch tài sản nước ngoài. Chỉ số GDP cũng phản ánh rất tốt số lượng hàng hóa và dịch vụ được sản xuất ra ngoài thị trường. Để từ đó có thể làm căn cứ để tính bình quân đầu người tại một quốc gia cụ thể.

Qua những thông tin trên, chúng ta có thể kết luận rằng chỉ số GNP phản ánh về sự mua còn GDP phản ánh về sự sản xuất.

Về tính ứng dụng

Chỉ số GNP được ứng dụng rộng rãi để các chuyên gia tính toán về mối quan hệ tài chính ngân hàng của một quốc gia. Thông thường, ngân hàng thế giới sẽ sử dụng chỉ số này để tính toán.

Còn với chỉ số GDP, các quốc gia trên thế giới đều sử dụng GDP để tính bình quân đầu người. Từ đó, có thể phản ánh được nguồn thu nhập, mức độ tăng trưởng kinh tế của một quốc gia một cách chính xác.

Mối quan hệ giữa chỉ số GDP và chỉ số GNP là gì?

Mối quan hệ giữa chỉ số GDP và chỉ số GNP là gì? Khi nhắc tới 2 chỉ số GDP và GNP, chúng ta thấy rằng khái niệm của chúng đã bao quát toàn bộ mối quan hệ. Chỉ số GDP nói về hiện thực kinh tế của một quốc gia trong một thời kỳ nhất định còn chỉ số GNP lại cho thấy khả năng thật sự về kinh tế của quốc gia đó.

Vì thế, để đánh giá chính xác tiềm năng phát triển và sức mạnh kinh tế của một đất nước, người ta thường dựa vào chỉ số GDP. Cụ thể như sau:

• Nếu GDP > GNP: Sức mạnh kinh tế của nước nhà còn yếu.
• Nếu GDP < GNP: Tiềm năng phát triển và sức mạnh kinh tế của quốc gia rất tốt.

Như vậy, chúng tôi đã cung cấp cho các bạn đầy đủ thông tin về chỉ số GNP. Mong rằng qua những thông tin trên đây sẽ giúp các bạn hiểu rõ GNP là gì và sự khác nhau giữa GNP và GDP. Để biết thêm thật nhiều thông tin thú vị khác, các bạn hãy quay trở lại lần sau nhé.