Tìm Hiểu Về Nguyên Lý Design Thị Giác - Kiến Trúc Sư Việt Nam

4/5 - (1 bình chọn)

Nguyên lý design thị giác là gì ?

Mục lục

Toggle

• Nguyên lý design thị giác là gì ?
• Những quy luật thị giác quan trọng designer cần biết
• Định luật về nguyên lý thị giác
  • Định luật về khoảng cách
  • Định luật trước và sau

Nguyên lý thị giác được hiểu là những thói quen thị giác tự nhiên, phát triển và hình thành theo quá trình sống của con người, được xem là nền tảng của đồ họa và thiết kế. Nguyên lý thị giác trong thiết kế là một khái niệm không còn lạ lẫm đối với các Designer. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa nắm được những định luật cũng như đặc tính về nguyên lý này. Và để cho sản phẩm thiết kế của bạn được hoàn hảo hơn, hãy tham khảo thêm bài viết sau đây.

Trong thiết kế, nguyên lý về thị giác đóng một vai trò hết sức quan trọng. Đây được xem là những thói quen thị giác, hình thành trong quá trình sống của con người và có sự phát triển lâu dài. Thông qua thị giác, người dùng có thể cảm nhận được sự tinh tế về bề mặt hình dáng cũng như những tâm lý chiều sâu của sản phẩm thiết kế nói riêng, và các sản phẩm khác trong cuộc sống.

Ví dụ, khi bạn nhìn một đôi giày trắng, chắc chắn nó khác hoàn toàn so với việc bạn nhìn một đôi giày đen. Do đó, các Designer có thể dựa vào đặc tính thị giác này để tạo sự vững chắc hoặc tính liên kết giữa người dùng và sản phẩm. Sản phẩm trở nên rối mắt hay thu hút người dùng đều dựa vào khả năng thiết kế dựa trên các nguyên lý về thị giác.

Những quy luật thị giác quan trọng designer cần biết

Khi bắt đầu chinh phục lĩnh vực thiết kế siêu rộng và khó này chắc hẳn sẽ có rất nhiều người mông lung không biết phải bắt đầu từ đâu, nên học cái gì đầu tiên. Đáp án chính xác cho những thắc mắc là học những kiến thức nền tảng cơ bản nhất – nguyên lý thị giác. Vậy nguyên lý thị giác là gì hãy cùng ITPlus tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

1. Nguyên lý thị giác là gì? Tại sao nó lại quan trọng?

Nguyên lý thị giác được hiểu là những thói quen thị giác tự nhiên, phát triển và hình thành theo quá trình sống của con người, được xem là nền tảng của đồ họa và thiết kế.

Các designer sử dụng nguyên lý thị giác để dễ dàng tiếp cận người dùng, người xem, giúp họ cảm nhận được sự tinh tế, nội dung thông điệp truyền tải của mỗi sản phẩm. Ngoài ra nguyên lý thị giác còn được coi là thước đo chiều sâu tâm lý của mỗi tác phẩm nghệ thuật.

2. Những vấn đề cơ bản của nguyên lý thị giác

Hình và nền

Con mắt chúng ta thường bị thu hút vào một vị trí trên khung hình, gọi là điểm nhấn. Nhưng điểm nhấn đó sẽ không nổi lên nếu đằng sau nó không có một cái nền. Như vậy, khi chúng ta bắt gặp một hình thể thì sẽ xuất hiện ngay một mối quan hệ đầu tiên. Mối quan hệ Hình và nền.

Cân giác

Khi quan sát diện tích một mặt phẳng ta nên đặt các hình thể ở đâu và như thế nào; đồng thời tương quan của chúng như thế nào là vừa. Vị trí của một hình thể sẽ cho ta giá trị khác nhau khi ta đặt chúng ở các vị trí khác nhau.

Với một hình tròn và một hình vuông thì tâm của nó luôn là điểm tụ mạnh nhất; tập trung nhất. Và trong các hình có trục đứng; ví dụ như hình chữ nhật; ta hay đặt các hình thể nặng; hình thể lớn nằm ở phía trên của trường nhìn. Bởi đặt như vậy sẽ tạo được cảm giác bất ngờ, thu hút. Tương tự với các đường xiên; các hình ở phần đường xiên bên phải sẽ cho ta cảm giác nặng hơn ở phần đường xiên bên trái.

Yếu tố chính – phụ

Chúng ta cùng thử nghiệm bố trí hai hình tròn bằng nhau trên cùng một mặt phẳng. Lúc đó, mắt ta sẽ đảo qua đảo lại; không còn đứng yên một chỗ. Nguyên nhân là mắt ta không biết điểm dừng ở đâu; hai hình tròn đều có sự nổi bật như nhau. Các giải pháp để điều chỉnh sự hỗn loạn thị giác:

Sự bất ổn định trong thị giác sẽ được giải quyết khi ta đưa gần hai hình tròn lại với nhau. Mắt ta sẽ dễ nhìn hơn. Giải pháp khác là ta làm cho một hình tròn này to hơn hình tròn kia. Hình to hơn sẽ có cảm giác quan trọng và nặng hơn. Thêm hình tròn thứ ba; lúc này vị trí ba hình tròn tạo thành một vùng tam giác. Mắt ta nhìn thấy ba điểm của một hình tam giác và nhờ đó mà cảm thấy ổn định hơn. Độ nhấn trong sắc độ

Độ nhấn trong sắc độ (đậm, nhạt, sáng, tối) có liên quan chặt chẽ với tương quan Hình – Nền, Chính – Phụ. Tùy vào mỗi bố cục mà ta có sự điều chỉnh để làm nổi bật yếu tố chính.

Các định luật thị giác

– Định luật về sự gần.

– Định luật của sự đồng đều.

– Định luật hẹp và rộng.

– Định luật của sự khép kín.

– Định luật của kinh nghiệm.

– Định luật của sự nhấn

– Định luật của sự chuyển đổi.

– Định luật của cân đối.

– Định luật của tương phản.

Định luật về nguyên lý thị giác

Khi nhắc đến lĩnh vực nguyên lý thị giác – nền tảng của đồ họa, nhiều người thường nhắc đến các định luật mang tính vận dụng cao. Cụ thể như sau:

Định luật về khoảng cách

Định luật về khoảng cách hay còn được gọi là định luật về sự gần. Đúng như tên gọi của nó, đây là yếu tố biểu thị khoảng cách giữa các hình ảnh khác nhau nhằm tạo nên những tín hiệu khác nhau trong thị giác.

Thông qua khoảng cách này, các nét, các điểm sẽ được tạo thành một mối liên kết nhất định, có thể theo chiều dọc hoặc chiều ngang, tùy vào bố cục của sản phẩm. Cũng chính điều này mà gây nên những tác động nhất định vào thị giác của người xem, có thể mạnh hơn hoặc kém hơn.

Định luật trước và sau

Trong nguyên lý thị giác, định luật trước và sau đóng vai trò khá quan trọng, nó còn được gọi với cái tên là định luật hẹp và rộng (tùy theo cách hiểu của mỗi người). Cụ thể, các hình thể nhỏ và có khoảng cách hẹp sẽ được hiển thị ở phần trước của hình ảnh, còn những hình thể rộng hơn thì sẽ lùi về phía sau tương ứng như một background. Dựa vào điều này mà tạo nên tính liên kết chắc chắn trong thiết kế. Tuy nhiên, tính chất của định luật này cũng sẽ có sự thay đổi nếu như có sự tác động của màu sắc.

Định luật trước và sau còn được hiểu là định luật hẹp và rộng

Định luật đồng đẳng

Đây là định luật của sự đồng đều, định luật của sự giống nhau. Cụ thể, hình thể của các tín hiệu thị giác sẽ có sự giống nhau khi được xếp cạnh những hình thể khác xen kẽ. Mặc dù giữa các yếu tố này có khoảng cách với nhau, tuy nhiên chúng vẫn có sự liên kết với nhau. Điều này sẽ giúp cho hình thể có sự bao quát hơn, đồng thời các chi tiết nhỏ nhặt cũng được loại bỏ khỏi tầm nhìn của người dùng.

Và để tạo được sự đồng đẳng giữa các yếu tố với nhau thì đòi hỏi nhà thiết kế phải có sự thống nhất về cấu trúc, hình thể, chất liệu và màu sắc. Từ đó, tạo hiệu quả thị giác về mặt không gian giữa sản phẩm thiết kế với người dùng. Đây cũng là điều quan trọng nhất trong nguyên lý thị giác.

Định luật liên tục

Đây được hiểu là sự liên kết theo chuỗi giữa các yếu tố trong một sản phẩm thiết kế. Ví dụ, bạn thiết kế một bông hoa và yêu cầu các nét vẽ phải liền mạch với nhau, không có sự đứt đoạn. Điều này giúp cho thị giác của người dùng có sự thống nhất và liên kết chặt chẽ hơn.

Định luật của sự khép kín

Để biểu thị chính xác định luật này, các hình thể bằng nhau và giống nhau sẽ được đặt cạnh nhau nhằm tạo nên sự khép kín cho thị giác của người xem. Từ đó, tạo nên được sự chặt chẽ trong một hình thể mới.

Sự khép kín của các hình thể nhằm tạo sự chặt chẽ cho thị giác của người dùng

Định luật liên tưởng

Một hình thể vô tình hiện lên trong mắt người dùng khi các tín hiệu 1 chiều hoặc 1 phía cùng xuất hiện. Về cơ bản, đây được hiểu là định luật của sự dồn nén, nhằm tạo nên những cảm xúc đẹp nhất. Đồng thời cũng tạo nên những điểm hứng thú, tò mò cho người xem.

Trong bố cục hướng đi của những nét lớn, gợi ta liên tưởng chiều hướng, nét ẩn trở thành điểm dị biệt gây sự tò mò và hứng thú.

Định luật của sự nhấn

Định luật của sự nhấn cũng thường xuyên xuất hiện trong nguyên lý thị giác. Đây là biểu thị khoảng cách giữa các tín hiệu thị giác nhằm gây ấn tượng mạnh cho tổng thể. Thông thường, các tín hiệu này càng xa nhau thì hình thể sẽ dễ dàng bị phá vỡ.

Định luật về sự chuyển đổi Hay còn được gọi là định luật âm dương, cụ thể khi 2 tín hiệu thị giác cùng xuất hiện trên cùng 1 mặt phẳng có tỉ lệ kích thước tương đồng nhau, sẽ tạo cho người xem sự chuyển đổi về thị giác.

Định luật cảm thụ sắc độ

Màu sắc nó bao gồm cả màu và sắc độ kết hợp lại. Mức độ đậm nhạt của màu gọi là sắc độ được chia thành nhiều mức khác nhau. Ví dụ trong 1 quyển sách có tên Nguyên lý thị giác thì sắc độ được chia thành 11 mức độ.

Bạn hoàn toàn có thể so sánh sắc độ của các màu tương đồng nếu nhìn nó thật kỹ. Ví dụ màu giống như trong hình ảnh trên.

Định luật lưu bóng tương phản

Khi bạn xem một chương trình trên tivi, hay khi mắt bạn chỉ tập trung nhìn vào một điểm màu sắc nào đó. Rồi bạn nhắm mắt lại sẽ xuất hiện ra một bóng ảnh có màu và sắc độ ngược tone với màu và sắc độ điểm bạn vừa xem. Đây gọi là hiện tượng lưu ảnh trong thần kinh võng mạc. Vì áp lực trong khoảng thời gian ngắn não bạn phải ghi nhớ và tự động cân bằng lại màu sắc bằng cách tạo ra bóng ngược tone với điểm đã nhìn ban đầu. Đây gọi là tương phản bổ túc. Nếu các designer ứng dụng được định luật này. Hiệu quả công việc sẽ rất cao đó.