Tìm Hiểu Về Truyện Ngụ Ngôn - Tài Liệu Text - 123doc

Có thể bạn quan tâm

Tải bản đầy đủ (.docx) (8 trang)

Trang chủ

Giáo Dục - Đào Tạo

Mầm non - Tiểu học

Tìm hiểu về truyện ngụ ngôn

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (291.03 KB, 8 trang )

MỤC LỤCTrang1. Khái niệm…………………………………………………………….12. Đặc trưng…………………………………………………………….13. Nguồn gốc……………………………………………………………34. Giá trị truyện ngụ ngôn…………………………………………......45. Giới thiệu, tóm tắt và nêu ý nghĩa một số truyện………………….47. Diễn xướng: Truyện ngụ ngôn Cò và Cáo………………………….8. Củng cố………………………………………………………………NỘI DUNG1. KHÁI NIỆM TRUYỆN NGỤ NGÔNTruyện ngụ ngôn là loại truyện kể, có thể bằng văn xuôi hoặc văn vần, ở đó ngườita mượn một câu chuyện nhỏ mà nhân vật là loài vật, đồ vật hay chính con người,… để gửi gắm những bài học kinh nghiệm sống, răn dạy người ta về luân lí, đạođức, cách đối nhân xử thế.12. ĐẶC TRƯNG CỦA TRUYỆN NGỤ NGÔN1.2 Truyện ngụ ngôn là loại truyện mượn một cốt truyện ẩn dụ để ngụ ý mộtlời quy châm.Nội dung của hầu hết các truyện ngụ ngôn là thể hiện một nguyên lí đạo đức haynguyên tắc xử lí nào đó, kèm theo nó là hậu quả tốt hay xấu của việc vận dụngnguyên tắc nguyên lí xử thế ấy, từ đó rút ra bài học đạo đức, kinh nghiệm sống,triết lí sống, … cho con người. Tất cả điều này gọi chung là lời quy châm.Lời quy châm có khi dược diễn đạt một cách trực tiếp qua nhan đề của câu chuyệnđó là phương thức tư duy theo kiểu diễn dịch, cũng có khi được tổng kết lại quacâu văn cuối bài gọi là phương thức tư duy theo kiểu quy nạp. Lời quy châmthường được diễn đạt một cách kín đáo, ý nhị, ẩn dấu dưới lớp ngôn từ thông quaphương pháp ẩn dụ, người đọc phải suy ngẫm mà rút ra. Truyện ngụ ngôn bao giờcũng có hai phần, phần nghĩa đen và phần nghĩa bóng, phần xác và phần hồn, phầntruyện và phần bài học kinh nghiệm. Mục đích là hướng đến người đọc việc lĩnhhội những bài học kinh ngiệm đó.Tính ẩn dụ là một căn cứ rất quan trọng để nhận biết truyện ngụ ngôn. Ẩn dụ mộttiêu chí vừa thuộc nội dung vừa thuộc nghệ thuật, mỗi một câu chuyện ngụ ngônlà một câu chuyện hoàn toàn tưởng tượng, trong đó nhân vật có thể là con vật, đồvật hay con người, với những hành động có thể không có thật và tưởng như vô lígọi chung là nhân vật khác thường. Nhưng không vấn đề gì bởi tất cả những điềuđó lại có thể tạo ra một không gian ẩn để che dấu một ngụ ý gì đó mà người đọcphải rút ra được. Ở truyện ngụ ngôn cốt truyện chỉ là phương tiện còn lời châm quymà người đọc rút ra được từ cốt truyện mới là mục đích chính. Hay nói một cáchđơn giản và dễ hiểu hơn là Ngụ ngôn là nói có ngụ ý, nghĩa là không nói trực tiếpđiều mình muốn nói, trong đó có nghĩa đen và nghĩa bóng mà nghĩa bóng là ý sâukín gởi gắm trong câu chuyện.Ví dụ như phẩm như: “Thầy bói xem voi” ( 5 ông thầy bói người thì sờ đến tai màkhông sờ đến vòi , người thì sờ đến chân mà không sờ được dến mình, người thìchỉ sờ được bụng…cho nên cả 5 ông đều đưa ra kết luận sai về hình dáng của convoi.) Từ đó khuyên người ta nên nhìn nhận , đánh giá sự vật một cách tổng thể;không nên chủ quan, không nên nóng vội. Ngoài ra còn có rất nhiều câu chuyệnphê phán khác như: “ Người nông dân và con lừa Cà cuống với người tịt mũi, Thảmồi bắt bóng, Chân tay tai mắt miệng…”,2.2 Tính phức thể của truyện ngụ ngôn2Khi phân tích truyện ngụ ngôn Việt Nam cần chú ý đến tính phức thể: có truyệnngắn, có truyện lại khá dài, có truyện ngụ ngôn văn xuôi, lại có truyện ngụ ngônvăn vần ( Trê Cóc, Lục súc tranh công, Trinh thử, Hoa điểu tranh năng,…); cótruyện ngụ ngôn dân gian vô danh, lại có truyện ngụ ngôn thành văn, có tác giả( truyện ngụ ngôn của Nguyễn Văn Ngọc, Nguyễn trọng Thuật, Bùi Huy Cường,….); có tính dân tộc và có tính quốc tế, có sự tự nảy sinh và cả sự vay mượn ngoạilai trong truyện ngụ ngôn Việt Nam.3. NGUỒN GÔC TRUYỆN NGỤ NGÔNMột trong những tiền thân của truyện ngụ ngôn là các truyện cổ tích về loài vật.Trong quá trình sống gần gũi với tự nhiên và chưa hoàn toàn tách mình ra khỏi tựnhiên, người cổ đại đã từng quan sát, tìm hiểu các con vật (để dễ săn bắt và tự vệ).Cũng do sự phân biệt giữa con người và tự nhiên chưa rõ ràng nên người ta đã gáncho mọi vật tính cách của con người nhằm phản ánh đặc điểm của loài vật, cungcấp cho người đọc những tri thức về giới tự nhiên qua những câu chuyện sinhđộng, trên cơ sở đó truyện loài vật ra đời.Truyện ngụ ngôn có liên quan đến cách nói bằng hình tượng của nhân dân. Trongcách nói của mình, nhân dân thường dùng những sự vật cụ thể, những so sánh, vívon để diễn đạt cái trừu tượng (chẳng hạn cách nói ngu như bò, dữ như cọp, nhanhnhư cắt, chậm như rùa,...). Khi con người có ý thức mượn truyện loài vật để nói vềcon người có tính chất thế sự thì truyện ngụ ngôn được hình thành.+ Đa số các truyện ngụ ngôn dân gian Việt Nam được nảy sinh từ thực tế cuộcsống của dân chúng, của xã hội Việt Nam.+ Một số truyện ngụ ngôn có nguồn gốc ảnh hưởng của văn hóa ngoại lai.+ Phật Giáo đem vào nước ta ngụ ngôn Ấn Độ.+ Hán học đem vào nước ta truyện ngụ ngôn Trung Quốc,…4. GIÁ TRỊ CỦA TRUYỆN NGỤ NGÔN4.1 Truyện ngụ ngôn có tính giáo dục sâu sắc, cho chúng ta nhiều triết lý đạođức làm người.- Truyện ngụ ngôn phê phán thói hư tật xấu của con người. Truyện ngụ ngôn cũnglà tiếng nói giáo dục để răn dạy, rút ra bài học về đạo lý, kinh nghiệm sống.+ Thói huênh hoang đi kèm với bệnh chủ quan (Ếch ngồi đáy giếng)+ Tính tham lam vô độ (Người nông dân và con lừa , Thả mồi bắt bóng )+ Thói đoán mò của người kém hiểu biết (Cà cuống với người tịt mũi )- Truyện nêu lên những bài học từ thực tiễn của cuộc sống. Những kinh nghiệmnày tuy chưa là ý niệm triết học đích thực nhưng là những bài học bổ ích. Chẳnghạn, truyện ngụ ngôn khuyên con người nên:+ Đứng đúng vị trí của mình (Quạ mặc lông công )+ Sống cần có lập trường (Ðẽo cày giữa đường )3+ Tác hại của óc xa rời thực tế (Chị bán nồi đất )- Thông qua những truyện ngụ ngôn tác giả xưa cũng thể hiện sức mạnh của tìnhđoàn kết của sự sẻ chia, đồng cảm trong cuộc sống.+ Thể hiện tình đoàn kết( Đàn Trâu và con Cọp, Chuyện bó đũa)4.2 Truyện ngụ ngôn phản ánh cuộc đấu tranh trong xã hội. Truyện lên ánbản chất xấu xa của giai cấp thống trị, kẻ ác, kẻ xấu.Điều này thể hiện sự đối lập giữa hai nhân vật, đại diện cho hai giai cấp khácnhau. Kẻ có sức mạnh nhưng độc ác, xấu xa, hống hách,.. còn người thì nhỏ bé, ốmyếu. Bản chất tham lam, hách dịch, cướp bóc tiền của nhân dân và giả nhân giảnghĩa (Mèo ăn chay, Hai thứ mọt, Lí trưởng diều hâu,…) Thông thường những truyện ngụ ngôn tác giả dân gian xưa thường mượn nhữngcon vật, đồ vật hiện tượng để phê phán một điều gì đó. Những câu chuyện đều lànhững kinh nghiệm sống được tái hiện lại một cách đơn giản dễ hiểu để người đọcdễ dàng cảm nhận. Nó chính là những bài học bổ ích, chân thành nhằm giúp conngười biết mình biết người không bị những thói hư tật xấu những điều xa hoa bênngoài làm mất đi những bản chất tốt đẹp của mình.5. GIỚI THIỆU, TÓM TẮT, NÊU Ý NGHĨA CỦA MỘT SỐ TRUYỆN5.1 Con quạ thông minhTóm tắt truyện: Một con quạ đang khát nước. Nó bay rất lâu để tìm nước nhưngchẳng thấy một giọt nước nào. Mệt quá, nó đậu xuống cành cây nghỉ. Nó thấy mộtchiếc lọ có nước. Song nước trong lọ có ít, cổ lọ lại cao, nó không sao thò mỏ vàouống nước được. Quạ liền nghĩ ra một kế. Nó lấy mỏ gấp từng hòn sỏi bỏ vào lọ.Nước dâng lên dần dần. Thế là quạ tha hồ uống. Quạ rất vui sướng khi nhìn thấycông sức của mình đã có kết quả. Quạ uống thỏa thích những giọt nước mát ngọtrồi bay lên cây nghỉ ngơi.Ý nghĩa: Qua câu truyện “Con quạ thông minh” muốn gởi đến người đọc một bàihọc về tính kiên nhẫn và trí thông minh. Quạ là một loài vật mà còn biết suy nghĩ4tìm mọi cách để vượt qua khó khăn trong cuộc sống. Điều đó khẳng định rằng:Con người chúng ta nếu không ngại gian khổ, biết dùng trí thông minh, sức laođộng cùng với tính kiên nhẫn thì bất cứ khó khăn nào ta cũng vượt qua và luônthành công.5.2 Dê đen và dê trắngTóm tắt truyện: Có một chú Dê Trắng vào rừng tìm ăn lá non và uống nước suốimát. Bất ngờ một con Chó Sói xuất hiện, quát hỏi Dê Trắng. Dê Trắng vì quá nhútnhát, sợ hãi nên bị Chó Sói ăn thịt. Một lần khác, Dê Đen cũng đến khu rừng kia vàgặp Chó Sói nhưng dê đen không hề sợ mà còn bình tĩnh trả lời lại làm cho Sói sợhãi bỏ chạy.Ý nghĩa: Ai cũng có một cuộc đời riêng phải sống, không thể dùng cách củangười này áp dụng cho người kia được. Cũng như trong câu truyện trên, con sói cứnghĩ rằng mình đã dùng chiêu bài đó để hỏi dê trắng thì có thể sử dụng lại với dêđen nhưng sói đã lầm. Không nên đánh đòng mọi quan điểm và nghĩ rằng ai cũngnhư nhau. Cần phải biết khiêm nhường và nhanh trí xử lí mọi tình huống. Đúng làmột chú dê thông minh.Qua câu chuyện ngụ ngôn trên, bạn có thể truyền tải nhiều thông điệp khác nhaunhư biết cách ứng xử trước các tình huống khó, nguy hiểm, lạc quan và bản lĩnh đểxử lý vấn đề.5.3 Hai hạt giống5Hai hạt giống nằm cạnh nhau trên một mảnh đất màu mỡ, hạt giống thứ nhất nói:“Tôi muốn lớn lên, rễ đâm sâu vào trong lòng đất, lộc đâm xuyên qua mặt đất, tôimuốn đâm chồi nảy lộc để báo hiệu mùa xuân tới, tôi muốn cảm nhận được sự ấmáp của mặt trời và hứng trọn sương mai đọng trên cánh hoa.” Và hạt giống thứ nhấtđược như ý nguyện.Hạt giống thứ hai nói: “Nếu tôi đâm rễ xuống lòng đất, tôi không biết sẽ gặp phảithứ gì trong bóng tối. Nếu tôi đâm chồi lên mặt đất rắn chắc, những mầm non nớtcủa tôi có thể bị hỏng. Nếu tôi đâm chồi và bị một con ốc sên ăn mất thì sao? Nếutôi nở hoa, một đứa trẻ có thể tiện tay hái hoa. Không! Tốt hơn là cứ đợi đến khinào an toàn”. Và hạt giống thứ hai cứ chờ đợi như ý muốn.Vào một sáng mùa xuân, một con gà mái đi loanh quanh trên mảnh đất, nó tìm thấyhạt giống đang nằm đợi và nhanh chóng ăn mất.Ý nghĩa: Đừng chờ đợi bất cứ giây phút nào, vì cuộc đời không có thời gian chobạn chờ đợi. Đừng bao giờ tự khép mình trong lớp vỏ chắc chắn để cố giữ sựnguyên vẹn vô nghĩa của bản thân mà hãy can đảm bước đi, âm thầm chịu nát tanđể góp thêm một màu xanh cho cánh đồng cuộc đời bạn nhé.5.4 Ếch ngồi đáy giếng:6Vì sống lâu ngày trong đáy giếng, xung quanh ếch lâu nay chỉ có một vài con vậtnhỏ bé, mà tiếng ếch kêu “ồm ộp” vang động trong giếng nên ếch ta cứ tưởng ”bầutrời trên đầu bé chỉ bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tể”. Điều đóchứng tỏ môi trường, hoàn cảnh sống của ếch rất nhỏ hẹp, tầm nhìn, sự hiểu biếtcủa ếch cũng rất nông cạn, thiếu chính xác. Bầu trời bao la, rộng mênh mông nhưthế mà ếch ta tưởng nó chỉ bằng chiếc vung. Thế giới bên ngoài cũng vô cùng rộnglớn, phong phú như thế mà ếch ngỡ chỉ có vài con vật nhỏ bé, yếu đuối hơn mình.Ở trong đáy giếng lâu ngày, do tầm nhìn, sự hiểu biết hạn chế, lại có một chút nănglực là kêu “ồm ộp” trong giếng, được thành giếng cộng hưởng khiến tiếng kêu âmvang lên một chút nên chú ếch kia nhiễm bệnh chủ quan, kiêu ngạo, huênh hoang,cho mình là chúa tể muôn loài. Đúng là kẻ “coi trời bằng vung” như thành ngữ chaông ta thường nói.Nhưng rồi, hoàn cảnh sống của ếch thay đổi. Sau một trận mưa to, nước giếngdềnh lên, đưa ếch lên khỏi đáy giếng tiếp xúc với thế giới bao la. Vậy mà chú tavẫn không thay đổi tính tình. Nó cứ “nhâng nháo đưa cặp mắt nhìn lên bầu trời,chả thèm để ý đến xung quanh”. Hậu quả là ếch “bị một con trâu đi qua giẫm bẹp”.Chao ơi ! Chú ếch hư đốn kia đã phải trả giá, một cái giá quá đắt bằng chính mạngsống của mình.Ý nghĩa: Từ câu chuyện một chú ếch ngồi trong đáy giếng, nhân dân ta ngụ ý phêphán những kẻ hiểu biết cạn hẹp mà lại huênh hoang, đồng thời khuyên nhủ chúng7ta phải cố gắng mở rộng tầm hiểu biết của mình, không được chủ quan, kiêu ngạo.Những thành ngữ “Coi trời bằng vung”, “Ếch ngồi đáy giếng” mà chúng ta thườngđược nghe nhiều người nói, phải chăng bắt nguồn từ truyện ngụ ngôn này và cũngngụ ý phê phán, răn dạy tương tự.Bài học đó là không nên kiêu ngạo ngạo mạn trong bất kì hoàn cảnh nào, từ bỏ thóikiêu căng, xem thường nếu không sẽ bị trừng trị đích đáng. Mỗi chúng ta vẫn phảihọc hỏi rất nhiều vì thế giới bên ngoài là rất rộng lớn.TÀI LIỆU KHAM KHẢO /> /> /> />8

Tài liệu liên quan

Tìm Hiểu Về Registry Một Cách Toàn Diện
- 18
- 643
- 1
Tìm hiểu về quả cam quả chuối Nhỡ 3
- 1
- 1
- 10
Gián án Em tìm hiểu về LHQ
- 2
- 377
- 0
tìm hiểu về doanh thu và phương pháp tính doanh thu tại công ty tnhh thương mại vận tải huy hoàng
- 29
- 567
- 0
Bài giảng điện tử môn sinh học: tìm hiểu về lớp chim pdf
- 17
- 880
- 0
10 Phút Học Máy Tính - Tìm Hiểu Về Ổ Đĩa Cứng phần 1 ppsx
- 8
- 535
- 0
10 Phút Học Máy Tính - Tìm Hiểu Về Ổ Đĩa Cứng phần 2 pdf
- 8
- 419
- 0
10 Phút Học Máy Tính - Tìm Hiểu Về Ổ Đĩa Cứng phần 3 pot
- 8
- 679
- 0
10 Phút Học Máy Tính - Tìm Hiểu Về Ổ Đĩa Cứng phần 4 pdf
- 8
- 470
- 0
Tìm hiểu các thuật ngữ bảo hiểm
- 46
- 3
- 0