Tìm Nguyên Nhân Khiến Quỹ Bảo Hiểm Thất Nghiệp Kết Dư Lớn

• Chuyển đổi số, tăng cường các giải pháp hỗ trợ người tham gia bảo hiểm xã hội
• Đề xuất giảm 50% mức hưởng nếu rút bảo hiểm xã hội một lần: Phải công bằng với người lao động
• Không vì mất cân đối Quỹ Bảo hiểm xã hội mà tăng tuổi nghỉ hưu

Sáng 17/8, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về báo cáo của Chính phủ về tình hình thực hiện các chế độ, chính sách về bảo hiểm xã hội (BHXH), quản lý và sử dụng Quỹ BHXH năm 2020.

Theo báo cáo, tính đến hết năm 2020, tổng số kết dư Quỹ BHXH, Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) ước đạt gần 935,1 nghìn tỷ đồng, trong đó các quỹ kết dư chuyển sang năm 2021 lần lượt là: Quỹ ốm đau, thai sản hơn 12,7 nghìn tỷ đồng; Quỹ Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hơn 53,7 nghìn tỷ đồng; Quỹ hưu trí, tử tuất hơn 789,1 nghìn tỷ đồng; Quỹ BHTN hơn 89,1 nghìn tỷ đồng.

Thẩm tra vấn đề này, Thường trực Ủy ban Xã hội thấy rằng số kết dư như vậy là lớn. Trong đó, Quỹ ốm đau, thai sản có năm thứ hai liên tiếp mất cân đối thu - chi nhẹ, tuy nhiên vẫn có nguồn kết dư chuyển sang năm sau. Hay Quỹ các loại Quỹ về tai nạn, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp đến nay kết dư lớn, số dư hàng năm cao. Qua nhiều năm thực hiện cho thấy, nhiều chế độ, chính sách liên quan đến các quỹ này chưa đi vào cuộc sống và chưa phát huy được vai trò chủ động của chính sách BHTN là giá đỡ của thị trường lao động...

Thảo luận tại phiên họp, Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh cho rằng, Quỹ BHXH đang kết dư lớn, nên chăng dùng để mua vaccine phòng COVID-19 tiêm cho công nhân lao động, hay hỗ trợ cho công nhân gặp khó khăn, mất việc làm, không có thu nhập. Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, việc sử dụng quỹ này phải theo Luật.

"Đây là quỹ đóng hưởng, ai đóng người đó hưởng, không phải quỹ sử dụng ngân sách nên phải sử dụng đúng mục đích, đúng nguyên tắc. Để kết dư quỹ quá lớn, Chính phủ cần rà soát kỹ, báo cáo rõ trước Quốc hội. Trong khi mức đóng lớn, tồn đọng nhiều. Nếu chính sách chi trả còn hẹp thì ta phải làm rõ, tường minh việc này", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Lấy ví dụ về việc Bí thư Thành ủy Thượng Hải (Trung Quốc) sử dụng quỹ trái mục đích, cho vay làm đường cao tốc bị xử tù, Chủ tịch Quốc hội thể hiện quan điểm không đồng tình việc sử dụng nguồn tiền này vào những việc không đúng với tinh thần của quỹ. Đồng thời, tới đây tại Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV cũng sẽ thảo luận về vấn đề Quỹ BHXH.

Kết lại nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định, UBTVQH nhất trí và ghi nhận sự nỗ lực của Chính phủ, trong đó có cơ quan quản lý nhà nước. Cơ quan thực hiện BHXH đã có sự phối hợp triển khai thực hiện chính sách, chế độ, quản lý Quỹ BHXH năm 2020 có những cố gắng trong việc duy trì và phát triển đối tượng tham gia, đối tượng thụ hưởng chế độ BHXH trong bối cảnh dịch COVID-19.

Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội cũng nhận thấy, vẫn còn tồn tại, hạn chế, cần có giải pháp quy định chặt chẽ trong bảo hiểm tai nạn lao động, tham gia bảo hiểm hưu trí. Về đầu tư Quỹ BHXH, cần lưu ý trong bối cảnh mức đầu tư bình quân có xu hướng giảm nhanh, phải tính toán để đề xuất các giải pháp đảm bảo tính an toàn quỹ trong dài hạn, sử dụng chi phí cho bộ máy, vừa tiết kiệm, vừa hiệu quả.

Cần xem xét Quỹ bảo hiểm thất nghiệp kết dư lớn, tìm nguyên nhân vì sao như Chủ tịch Quốc hội đã kết luận, khẩn trương tổng kết việc thi hành Luật BHXH, trong đó có sự kết nối thông tin chặt chẽ với quá trình quản lý Quỹ BHXH để sớm trình, đề xuất đưa vào chương trình xây dựng pháp luật, sửa đổi Luật BHXH theo đúng tinh thần của Nghị quyết Trung ương...